Δεν είναι μόνο οι Ελληνες αγρότες που κατεβαίνουν στους δρόμους, όταν θίγονται τα οικονομικά τους συμφέροντα, όταν τους πνίγει το δίκιο.

Το ίδιο κάνουν για τους ίδιους και παρόμοιους λόγους και οι αγρότες της Πολωνίας: Κατεβαίνουν στους δρόμους, μπλοκάρουν με τα μηχανήματά τους επί ώρες 80 σημεία των 250 κυριότερων δρόμων και πολλά σημεία των συνοριακών διαβάσεων της χώρας και σε μια τοποθεσία στα σύνορα προς τη Σλοβακία έχυσαν στις σιδηροτροχιές 650 τόνους σιταριού, που εισάγονταν από την Ουγγαρία. Επικεφαλής των διαμαρτυρόμενων Πολωνών αγροτών είχαν τεθεί οι τρεις μεγαλύτερες αγροτικές οργανώσεις της χώρας, που αντιπροσωπεύουν περίπου το 50% των 3,5 εκατομμυρίων αγροτικών νοικοκυριών.

Αυτά έγιναν στις 5 Αυγούστου, αφού είχαν προηγηθεί κινητοποιήσεις των αγροτικών οργανώσεων τον προηγούμενο Δεκέμβρη και μια τεράστια αγροτική διαμαρτυρία στα τέλη Ιούλη αυτού του χρόνου στη Βαρσοβία. Στην τελευταία περίπτωση η κεντροδεξιά κυβέρνηση - με κύριο κορμό τη "Σολιντάρνος" - είχε υποσχεθεί να πάρει άμεσα μέτρα βοήθειας, αλλά, μια και δεν τήρησε την υπόσχεσή της, οι αγρότες κατέβηκαν στις 5 Αυγούστου στους δρόμους.

Η υπόσχεσή της ήταν να σταματήσει η εισαγωγή φτηνού σταριού από την Ουγγαρία, τη Ρουμανία, τη Σλοβακία και τη Ρωσία και να διατεθούν από το κράτος τα απαιτούμενα 120 εκατομμύρια ζλότι (65 εκατ. μάρκα Γερμανίας) για την αγορά του 1,5 εκατ. τόνων σταριού της φετινής πολωνικής παραγωγής.

Ο αγώνας των Πολωνών αγροτών στρέφεται άμεσα κατά της αγροτικής πολιτικής της κυβέρνησης της Βαρσοβίας, αλλά έμμεσα και κατά της πολιτικής της ΕΕ, στην οποία υποτάσσονται οι κυβερνήτες της Πολωνίας, πριν ακόμα πατήσουν το πόδι τους στο κατώφλι των Βρυξελλών.

Αν χρειάζεται απόδειξη γι' αυτό, την πρόσφερε ο Γιάνους Μαξίμοβιτς, ένας από τους προέδρους των τριών αγροτικών οργανώσεων, σε δήλωσή του σε εφημερίδα του Βερολίνου. Είπε χαρακτηριστικά: "Η κυβέρνηση αποσκοπεί να μας εκβιάσει για να πουλήσουμε τα προϊόντα μας σε εξευτελιστικές τιμές. Θέλει επιπλέον να μειώσει τα κονδύλια του προϋπολογισμού για την αγροτική οικονομία και να αυξήσει τους τόκους για τα δάνεια. Οχι μόνο αυτός, αλλά και οι άλλοι δύο ηγέτες των οργανώσεων διαπιστώνουν ότι πίσω απ' αυτά κρύβεται η πολιτική των Βρυξελλών ή, όπως οι ίδιοι τη χαρακτηρίζουν, "το σατανικό σχέδιο" της ΕΕ για να μειώσει την αγροτική παραγωγή της Πολωνίας. Λεπτομέρειες του αγώνα αυτού, που αξίζει να σημειωθούν, είναι οι εξής: Τον Ιούλη η κυβέρνηση είχε χρησιμοποιήσει κατά των διαδηλωτών αγροτών δακρυγόνα και αντλίες. Τον Αύγουστο περιορίστηκε σε φωτογράφιση στελεχών των διαδηλωτών. Η άλλη λεπτομέρεια είναι ότι σχεδόν όλα, χωρίς εξαίρεση, τα ΜΜΕ κατηγόρησαν τους αγρότες ότι με τις κινητοποιήσεις τους εξυπηρετούν "πολιτικούς σκοπούς κατά της κυβέρνησης" και προσπαθούν να ξεσηκώσουν τους κατοίκους των πόλεων κατά των αγροτών, με τον ισχυρισμό ότι με τις υψηλές αγορές από το κράτος των αγροτικών προϊόντων και με την απαγόρευση εισαγωγής ξένου σταριού στην Πολωνία ακριβαίνει η ζωή των κατοίκων των πόλεων.

Η κυβέρνηση της Βαρσοβίας αναγκάστηκε και αυτή τη φορά, όπως τον Ιούλη, να δώσει υποσχέσεις για λήψη άμεσων μέτρων και ως τη δημοσίευση αυτών των γραμμών ήταν άγνωστο, αν πήρε μέτρα και τι είδους είναι αυτά. Αλλά δεν είναι μόνο η σημερινή κατάσταση, κατά της οποίας στρέφεται ο αγώνας των Πολωνών αγροτών. Οι ανησυχίες τους είναι μεγαλύτερες για το μέλλον τους, για το χρονικό διάστημα μετά την είσοδο της χώρας τους στην ΕΕ. Οι φόβοι τους στηρίζονται στο γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος των αγροτικών νοικοκυριών είναι μικρά οικογενειακά νοικοκυριά, που, σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ, δικαιούνται ασήμαντες επιδοτήσεις. Μ' αυτό τον τρόπο, δε θα τα βγάλουν πέρα στον ανταγωνισμό με τα καλά οργανωμένα και μεγάλα νοικοκυριά στην ΕΕ και συνεπώς είναι καταδικασμένα να εξαφανιστούν. Από την πλευρά τους, οι μεγάλες αγροτικές μονάδες χωρών της ΕΕ φοβούνται ότι οι χαμηλές τιμές των πολωνικών προϊόντων - σταριού, κρέατος, γάλακτος - θα έχουν δυσμενή επίδραση στις τιμές των δικών τους προϊόντων. Για την τύχη των Πολωνών αγροτών, όταν τους μπάσουν στο "στόμα του λύκου" - την ΕΕ - ο γνωστός Πολωνός φιλόσοφος Ανταμ Σαφ, άλλοτε μέλος του "Κλαμπ της Ρώμης"έγραψε πρόσφατα στην πολωνική εφημερίδα "Prawo i Gospodarka" τα εξής: Στην Πολωνία θα δημιουργηθούν συνοικίες εξαθλιωμένων, όπως στο Μεξικό ή το Ρίο ντε Τζανέιρο, γιατί η Δύση δε θα επιτρέψει τη μετανάστευση υπεράριθμων Πολωνών αγροτών σε πόλεις της Δύσης, για να καταλάβουν τις λειψές θέσεις εργασίας, αφού η πολωνική βιομηχανία δεν είναι σε θέση να τους απορροφήσει. Η ΕΕ θα αρνηθεί επίσης να αυξήσει τα κονδύλια για να βοηθήσει τους Πολωνούς αγρότες.

Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της πολωνικής αγροτικής οικονομίας είναι τα νοικοκυριά μικρής έκτασης και η σε αρκετό βαθμό έλλειψη μοντέρνας τεχνικής. Αναφέρεται σχετικά ότι 2 εκατομμύρια νοικοκυριά έχουν το καθένα έκταση κάτι παραπάνω από ένα εκτάριο, ενώ υπό τις σημερινές συνθήκες για την παραγωγή ανταγωνιστικής ποιότητας σταριού απαιτείται έκταση περίπου 50 εκταρίων. Ετσι, η αποδοτικότητα της πολωνικής αγροτικής οικονομίας - όχι μόνο στη σιτοπαραγωγή - αλλά και γενικότερα στη ζωοπαραγωγή και τη φυτοπαραγωγή υπολείπεται κατά πολύ, σε σύγκριση με μεγάλες αγροτικές μονάδες χωρών της ΕΕ.

Αυτά τα διάσπαρτα αγροτικά μικρονοικοκυριά, που οργώνονται σε αρκετό βαθμό με άλογα, δεν έγινε δυνατό να αντικατασταθούν με τους μεγάλης έκτασης παραγωγικούς αγροτικούς συνεταιρισμούς, όπως έγινε, π.χ., στη σοσιαλιστική οικονομία της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Γερμανίας (ΓΛΔ). Στην τελευταία, με το παράδειγμα (ίδρυση στην αρχή ελάχιστων τέτοιων συνεταιρισμών), με τη διαφώτιση, την πειθώ (και ελάχιστη βία σε επίμονους αρνητές), έγινε δυνατή η κολεκτιβοποίηση, που αποδείχτηκε ωφέλιμη και για τους αγρότες και για το σύνολο του πληθυσμού. Οι αγρότες ευημερούσαν, είχαν ανθρώπινες ώρες εργασίας, τη χρονιάτικη άδειά τους, όλα τα κοινωνικά επιτεύγματα των κατοίκων των πόλεων (παιδεία, υγεία, παιδικούς σταθμούς κλπ.), οι αγρότισσες απόκτησαν ισοτιμία, τα χωριά ανυψώθηκαν οικονομικά, κοινωνικά πολιτισμικά.

Στην Πολωνία, ακολουθήθηκε ο πατροπαράδοτος δρόμος του ατομικού νοικοκυριού. Σ' αυτό δεν έφταιξε μόνο η νοοτροπία των χωρικών, βοήθησε και η πολιτική ορισμένων κομματικών και κυβερνητικών ηγεσιών, αλλά και της καθολικής εκκλησίας, που έβλεπε στη δημιουργία παραγωγικών συνεταιρισμών την "μπολσεβικοποίηση" της υπαίθρου.

Ετσι, στην Πολωνία οι αγρότες έχουν να παλέψουν με την κυβερνητική πολιτική και την πολιτική της ΕΕ, αλλά ταυτόχρονα και ενάντια στην καθυστέρηση από το παρελθόν, που η "Φραγκφούρτερ Αλγκεμάινε Τσάιτουνγκ" (7 Αυγούστου) την περιγράφει έτσι: "Λείπουν (στην ύπαιθρο) αγωγοί ύδατος, αποχέτευσης, βιοκαθαρισμός, τηλέφωνο, δρόμοι, νοσοκομεία, ιατρική περίθαλψη γενικά, μορφωτικά ιδρύματα και πολιτισμικά κέντρα. Οι πρόσφατες διαμαρτυρίες των αγροτών στόχευαν και ενάντια σ' αυτές τις άσχημες καταστάσεις".

Θ. ΒΟΡΕΙΟΣ