Ελάχιστα χιλιόμετρα έξω από τον Τσεσμέ βρίσκεται το Ταλιάνι. Ενα μικρό, γραφικό, παραθαλάσσιο χωριό όπου η πλειοψηφία των κατοίκων - 350 οικογένειες όλες κι όλες - ζουν από το ψάρεμα και τον τουρισμό. Ηταν ήδη μεσημέρι, με έναν ήλιο που έκαιγε κυριολεκτικά, όταν φτάσαμε στο μικρό λιμανάκι του χωριού. Δεκάδες νεαροί ψαράδες εκείνη την ώρα μάζευαν τα δίχτυα τους, ενώ πεινασμένες γάτες περιφέρονταν στα πόδια τους, προσπαθώντας ν' αρπάξουν τα "δώρα" της ημέρας.

"Είναι από την Ελλάδα...", άρχισε να εξηγεί στα τουρκικά ο μεταφραστής μας, ο Φαϊλάτ. "Είναι από την άλλη όχθη του Αιγαίου... ", έλεγαν μεταξύ τους οι ψαράδες. Και το πρόσωπό τους φωτιζόταν από ένα πλατύ χαμόγελο, που και ο πιο καχύποπτος δε θα μπορούσε να σκεφτεί πως είναι ψεύτικο. "Σαβές" στα τουρκικά σημαίνει "πόλεμος". Σαβές ήταν και το όνομα του 27χρονου ψαρά, που πρώτος θέλησε να μας μιλήσει. "Στεναχωριέμαι που έχω ένα όνομα που δε με αντιπροσωπεύει", λέει. Και αρχίζει να αφηγείται την ιστορία που του "κληρονόμησε" αυτό το όνομα. Θυμάται τον Μπαρίζ - "μπαρίζ" στα τουρκικά σημαίνει "ειρήνη" - το παιδί της γειτονιάς που ήταν σε μόνιμη σύγκρουση μαζί του. Και την ιδέα του πατέρα του να τον ονομάσουν Σαβές, "έτσι για πλάκα, να υπάρχει τουλάχιστον λόγος να τσακώνεστε"... "Ενα πράγμα έμαθα από τον παππού και τον πατέρα μου: Πως οι Ελληνες είναι οι καλύτεροι φίλοι μας. Πως στο παρελθόν, πάντα μαζί - Τούρκοι και Ελληνες - περνάγανε ωραία", λέει ο Σαβές Ταν.Είναι ψαράς από τα 15 του, δώδεκα χρόνια τώρα, και το Αιγαίο είναι το δεύτερο σπίτι του. "Μοιραζόμαστε την ίδια θάλασσα, είμαστε λαοί με κοινά στοιχεία και κοινό τρόπο ζωής. Τι έχουμε να χωρίσουμε;", αναρωτιέται. Και μας διαβεβαιώνει: "Ο λαός της Τουρκίας δε θέλει πόλεμο. Νιώθουμε την ελληνική φυλή πολύ πιο κοντά μας απ' ό,τι άλλες φυλές".

Ο 20χρονος Οσμάν Αλμπάς σε λίγους μήνες θα πάει φαντάρος. Εως τότε θα συνεχίζει να απλώνει και να μαζεύει νύχτα - μέρα τα δίχτυα του. "Είναι καλό πράγμα να υπηρετείς την πατρίδα σου, αλλά όχι να επιδιώκεις πόλεμο. Ο φανατισμός δε βοηθά τη ζωή, δεν την αφήνει να προχωρήσει", λέει ο Οσμάν. Θεωρεί, ωστόσο, αναγκαία την ύπαρξη στρατού και στις δύο χώρες αφού κατ' αυτόν "ο στρατός είναι ο φύλακας της ειρήνης". Οσο για την εχθρότητα και την προκατάληψη που υπάρχει ανάμεσα στους δύο λαούς, δίνει κι αυτός παρόμοια ερμηνεία: "Οι πολιτικοί, θέλοντας να εξυπηρετήσουν διάφορα συμφέροντα, λένε ψέματα. Συνήθως άλλα λένε κι άλλα κάνουν. Καλλιεργούν το φανατισμό και την εχθρότητα. Οι λαοί, όμως, πρέπει ν' αντιδράσουν".

Δίπλα του ο 24χρονος Γιουσούφ Τεζέλ - τ' όνομά του (γρηγοροχέρης) σε προδιαθέτει για τη σβελτάδα του - μπαίνει στη συζήτηση οικειοθελώς. "Ολα μπορούν να αλλάξουν, αν οι δύο λαοί γνωριστούν μεταξύ τους. Πρέπει όμως και μεις να παίρνουμε πιο εύκολα τη βίζα, να δούμε πώς είναι ο κόσμος απέναντι. Είναι κρίμα να απέχουμε μόλις δύο βήματα και να μην μπορούμε να γνωριστούμε", λέει.

Ο 30χρονος Ταμέρ Κελές,χωρίς ν' αφήσει ούτε λεπτό τα δίχτυα του, συμπληρώνει: "Το θέμα είναι να γνωριστούμε με τους Ελληνες πριν γεράσουμε. Είναι, πάντως, γεγονός πως οι κυβερνήσεις και των δύο χωρών δημιουργούν τα προβλήματα. Οι λαοί δεν έχουν τίποτα να χωρίσουν. Οι κυβερνήσεις πρέπει κάποια στιγμή να επιλύσουν το Κυπριακό, να σταματήσει αυτό το ζήτημα να είναι ο μόνιμος βραχνάς". Ο Μουσταφά Ατασόι,23 χρόνων, μας προσκαλεί σε γεύμα. "Να φάτε τα ψάρια της απέναντι πλευράς! Βάζω στοίχημα πως είναι ίδια με τα δικά σας", λέει με διάθεση περισσότερο περιπαιχτική. Τα ψάρια, τελικά, δεν τα δοκιμάσαμε. Ισως γιατί ξέραμε εκ των προτέρων πως τέτοια στοιχήματα δε χάνονται με τίποτα...