Σημαντικό γεγονός για τα πολιτικά δρώμενα της Θεσσαλονίκης και ταυτόχρονα πολύ αξιόλογη, μοναδική στο είδος της, προσπάθεια πολιτικής επιστημονικής ανάλυσης των εξελίξεων σε Ευρωπαϊκό και Βαλκανικό επίπεδο, αποτελεί η διημερίδα με θέμα: "Η Θέση της Ελλάδας στα πλαίσια της ευρωπαϊκής καπιταλιστικής ενοποίησης και στα Βαλκάνια", που οργάνωσε η Ευρωκοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ και η Κομματική Οργάνωση Θεσσαλονίκης.

Οι εργασίες της εκδήλωσης ολοκληρώθηκαν χτες βράδυ στην αίθουσα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης. Εισηγητές της πρώτης μέρας ήταν: Ο ευρωβουλευτής του ΚΚΕ Γιάννης Θεωνάς με θέμα: "Οι εξελίξεις στην Ευρωπαϊκή Ενωση και η σημασία των επικείμενων Ευρωεκλογών". Ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Ηλίας Θερμός με θέμα: "Οι αλλαγές στο πολιτικό σύστημα των Βαλκανικών χωρών". Ο Βασίλης Ρέββας,μέλος της Διοίκησης του ΕΚΘ με θέμα: "Η σημασία της πάλης της εργατικής τάξης σε εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο".

Ενδεικτικό του μεγάλου ενδιαφέροντος για το θέμα της διημερίδας ήταν το γεγονός ότι η μεγάλη αίθουσα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης ήταν ασφυκτικά γεμάτη. Παραβρέθηκαν εργάτες, υπάλληλοι, φοιτητές, επαγγελματίες, διανοούμενοι, εκπαιδευτικοί κ. α. Παραβρέθηκε επίσης το μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Γόντικας.Σημειώνουμε ιδιαίτερα την παρουσία των πανεπιστημιακών δασκάλων του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Λαμπρινίδη καιΤσουφλίδη του Οικονομικού, Βουτηρά,Γεωργόπουλου και Κωστόπουλου του τμήματος Διεθνών Ευρωπαϊκών Πολιτικών Σπουδών και Παπαδημητρίου της Πληροφορικής.

Προλογίζοντας την εκδήλωση ο Νίκος Χριστάνης,μέλος του Γραφείου της ΚΟΘ, προσδιόρισε το σκοπό και τη σημασία της, λέγοντας: "Η σημερινή μας εκδήλωση εντάσσεται σε ένα σύνολο παρεμβάσεων της ΚΟ Θεσσαλονίκης, ώστε να προσεγγιστούν οι ραγδαίες εξελίξεις στην Ευρώπη και στα Βαλκάνια από πολιτική επιστημονική σκοπιά. Το ΚΚΕ μελετά τα προβλήματα, τις εξελίξεις πάντα από τη σκοπιά των συμφερόντων της εργατικής τάξης και των συμμάχων της. Η σημερινή εκδήλωση στοχεύει, με τη βοήθεια των επιστημόνων να φωτίσει τη θέση της χώρας μας στην ΕΕ και στα Βαλκάνια, να καταδείξουμε τις αρνητικές επιπτώσεις για τους λαούς των Βαλκανίων, να αναδείξουμε ότι υπάρχει άλλος δρόμος που μπορεί και πρέπει να τραβήξουν οι λαοί".

Στην εισήγησή του ο Γιάννης Θεωνάς τόνισε τι πρέπει στην ουσία να περιμένουν οι λαοί από τις εξελίξεις που σημειώνονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο και επισήμανε: "Αυτές τις μέρες συζητιόταν στην ελληνική Βουλή η Συνθήκη του Αμστερνταμ. Αυτή, λοιπόν, η Συνθήκη, η πιο ολοκληρωμένη τροποποίηση που επέφερε στις υπάρχουσες συνθήκες ήταν να υπαγάγει στη διαδικασία της κοινοτικής ευθύνης, την πολιτική που συνδέεται με την ελεύθερη διακίνηση, τη μετανάστευση και το άσυλο. Αυτή η πολιτική που μέχρι τώρα ήταν στην αρμοδιότητα των κρατών - μελών, περνά στα χέρια της ΕΕ, κοινοτικοποιείται. Ακριβώς σήμερα δίνεται η δυνατότητα σ' όλο το λαό να δει από πρώτο χέρι, άμεσα τι μπορεί να περιμένει από αυτή τη μεταφορά αρμοδιοτήτων από το εθνικό στο κοινοτικό επίπεδο.

"Είχαμε, συνέχισε ο εισηγητής, το φαινόμενο στην Ευρώπη των " ανθρωπίνων δικαιωμάτων ", των ιστορικών παραδόσεων, των οραμάτων του ασύλου, ο ηγέτης ενός λαού που αγωνίζεται τόσα χρόνια για την εθνική του απελευθέρωση, για το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού του, για το δικαίωμα να χρησιμοποιεί τη γλώσσα, τις παραδόσεις και ιστορία του, για τα πιο στοιχειώδη δηλαδή ανθρώπινα δικαιώματα, να γυρνάει ο ηγέτης αυτός 3 μήνες στον εναέριο χώρο μεγάλων Ευρωπαϊκών δημοκρατιών και να μη βρίσκεται μια χώρα να του δώσει το στοιχειώδες δικαίωμα που δικαιούται κάθε διωκόμενος, το δικαίωμα του ασύλου. Είναι, λοιπόν, τεράστιες οι ευθύνες της ΕΕ και των κυβερνήσεων των κρατών - μελών για το καταδικαστέο φαινόμενο να αντιμετωπίζεται με αυτόν τον τρόπο ο ηγέτης του απελευθερωτικού κινήματος του κουρδικού λαού".

"Είναι τεράστιες, επίσης, οι ευθύνες της ελληνικής κυβέρνησης, επισήμανε ο εισηγητής, γιατί σημασία έχει ότι ο Αμπντουλάχ Οτσαλάν παραδόθηκε κυριολεκτικά από την ελληνική κυβέρνηση στους διώκτες του και διώκτες του λαού του".

Ο εισηγητής στάθηκε ιδιαίτερα στους κινδύνους που εγκυμονεί η πολιτική των ιμπεριαλιστών για αλλαγή των συνόρων στα Βαλκάνια που τη χαρακτήρισε"εγκληματική και τυχοδιωκτική πολιτική, την οποία θα κληθούν να πληρώσουν οι ίδιοι οι λαοί των Βαλκανίων, όπως την έχουν πληρώσει με αίμα και δάκρυα οι λαοί της πρώην Γιουγκοσλαβίας".

Στην πολύ ενδιαφέρουσα εισήγησή του ο καθηγητής Ηλίας Θερμός τόνισε ότι είναι πράγματι ιστορικές οι στιγμές που ζούμε σήμερα και έθεσε το ερώτημα: Τι ήταν αυτό που είχε ανάγκη η μεταπολεμική Ευρώπη, αυτοδύναμη ανάπτυξη των χωρών ή ευρωπαϊκή ολοκλήρωση; Αφού υποστήριξε ότι μια αυτοδύναμη ανάπτυξη έκλεινε μέσα της καλύτερες προοπτικές και δυναμική, τόνισε ότι η αυτοδύναμη ανάπτυξη δεν απασχόλησε καθόλου τους διανοούμενους και τους διαμορφωτές της κοινής γνώμης στην Ευρώπη, αλλά προτιμήθηκε η προοπτική της ολοκλήρωσης, η διαμόρφωση της Ευρωπαϊκής υπερεθνικής εξουσίας που θα έλυνε δήθεν όλα τα προβλήματα των λαών της Ευρώπης.

Η αισιόδοξη αυτή προοπτική και θεωρία της ολοκλήρωσης, επισήμανε ο εισηγητής, έχει ήδη δημιουργήσει τόσες αντιθέσεις που αναγκάζονται τα τελευταία 10 χρόνια οι διεθνολόγοι να ομολογούν ότι δεν υπάρχει πια μόνο θέμα ολοκλήρωσης προς τα πάνω, μπορεί να υπάρξει ολοκλήρωση προς τα κάτω, δηλαδή να υπάρξει πολυδιάσπαση και κατακερματισμός.

Σχετικά με τη στρατηγική του ιμπεριαλισμού για τη μεταπολεμική ανάπτυξη της Ευρώπης ο εισηγητής τόνισε: "Ξέρουμε ιστορικά ότι παραμονές του πολέμου της Κορέας οι Αμερικανοί έφτασαν στο τελικό κείμενο της πολιτικής που επεξεργάζονταν από το 1945, με το οποίο χάραξαν τη στρατηγική και πολιτική τους για 50 χρόνια. Ηταν η πολιτική της ανάσχεσης εναντίον της Σοβιετικής Ενωσης, με τελικό στόχο την πτώση της ΣΕ".

Με βάση αυτή την πολιτική τα αμερικανικά συμφέροντα είναι παγκόσμια και οποιαδήποτε πολιτική ανά τον κόσμο πρέπει να είναι χρήσιμη για τα αμερικανικά συμφέροντα.

Ανάμεσα στις πολλές άλλες ενδιαφέρουσες διατυπώσεις του καθηγητή Θερμού ξεχωρίζουμε τη διαπίστωση ότι η Αμερική, που εξασκεί σήμερα τον ουσιαστικό έλεγχο στα Βαλκάνια, χρησιμοποιεί τις μειονότητες σαν εργαλείο για να περάσουν τα στρατηγικά της σχέδια για την ευρύτερη περιοχή. Καθώς και την άποψη ότι για την ΕΕ η μόνη ρεαλιστική και βιώσιμη προοπτική είναι μια προοπτική δημοκρατικής συνεργασίας των λαών.

Στην εισήγησή του ο Βασίλης Ρέββας επισήμανε ότι το κεφάλαιο και οι πολιτικοί που το εξυπηρετούν, συντηρούν και οξύνουν την ιδεολογική τους επίθεση κατά της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών κοινωνικών στρωμάτων, γιατί έχουν σαν στόχο να συκοφαντήσουν τα οράματά της και να την αποπροσανατολίσουν από την ιστορική της αποστολή, για να διατηρούν έτσι την αστική κυριαρχία.

Τελικός στόχος της επίθεσης αυτής, που προωθεί το ντόπιο και το πολυεθνικό κεφάλαιο, τόνισε ο εισηγητής, είναι να εξασφαλίζει για το σήμερα και κυρίως για το μέλλον, μια εργατική τάξη, που μέσα από τη λογική των εταίρων και του κοινωνικού διαλόγου, θα συμμετέχει συνειδητά στη διαδικασία εκμετάλλευσής της.

Αναλύοντας τις αλλαγές στις συνθήκες της ταξικής πάλης που έχουν δημιουργηθεί την τελευταία δεκαετία τόνισε: "Ενώ μέχρι το 1990 ο κύριος ταξικός αντίπαλος της ΕΤ της κάθε ευρωπαϊκής χώρας ήταν το ντόπιο κεφάλαιο και οι όποιοι πολυεθνικοί συνεργάτες του, η ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων αναγκάζει την ΕΤ και στη χώρα μας να παλέψει με έναν πολλαπλά ισχυρότερο, άρτια οργανωμένο και παγκόσμια κυρίαρχο ταξικό αντίπαλο".

Ο ομιλητής τόνισε επίσης ότι η οργάνωση των δυνάμεων της ΕΤ και η αποφασιστική σύγκρουση με την πολιτική της ΕΕ, εκτός του ότι θα ισχυροποιούσε την ενότητα στο εσωτερικό της, θα δημιουργούσε δυνατότητες να υπερασπιστεί αποτελεσματικά μια σειρά από δικαιώματα που χάθηκαν, θα είχε από την αρχή περιορίσει την οξύτητα της επίθεσης του κεφαλαίου.

Εισηγητές της δεύτερης μέρας ήταν οι: Γ. Τσιλιγκιρίδης, μέλος ΔΣ Κέντρου Μαρξιστικών Ερευνών με θέμα "Η αναγκαιότητα του αντιιμπεριαλιστικού αντιμονοπωλιακού μετώπου στα Βαλκάνια". Η Μαρία Νεγρεπόντη - Δελιβάνη,καθηγήτρια Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με θέμα "Οι συνέπειες από την ΟΝΕ στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια". Ο Γιώργος Χουρμουζιάδης,καθηγητής ΑΠΘ, με θέμα "Ελλάδα και Ευρώπη".

Ο Γ. Τσιλιγκιρίδης αναφερόμενος στην πολιτική της ΕΕ για τα Βαλκάνια επισήμανε ότι η πολιτική αυτή στοχεύει στην ενσωμάτωση της περιοχής και υλοποιείται με ανάπτυξη συνεργασιών με κάθε χώρα σε διαφορετική βάση ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες και προβλήματα που αυτή αντιμετωπίζει. Σχετικά με την πολιτική των ΗΠΑ για τη ΝΑ Ευρώπη ανέφερε ότι το 1977 εξαγγέλθηκε από τις ΗΠΑ η "Πρωτοβουλία για τη συνεργασία στη ΝΑ Ευρώπη" που έχει σαν κινητήρια δύναμη τους επιχειρηματίες των Βαλκανίων και χώρες υποστήριξης, εκτός από τις ΗΠΑ, την Ιταλία, Αυστρία και Ελβετία. Σχετικά με τη θέση της Ελλάδας ο εισηγητής επισήμανε: "Καθώς οξύνεται ο ανταγωνισμός στη διανομή της λείας, των αγορών, οι ΗΠΑ αναβαθμίζουν συνεχώς το ρόλο τους στην Ελλάδα με τη βοήθεια και της κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, που έχει κάνει επιλογή να παίξει ρόλο στην Ευρώπη και τα Βαλκάνια μέσω της αμερικάνικης συμμαχίας".

Η καθηγήτρια Μ. Νεγρεπόντη - Δελιβάνη στην ομιλία της υπογράμμισε ορισμένες κραυγαλέες αντιθέσεις, που ενσωματώνονται στη λειτουργία της ΟΝΕ και οδηγούν στις μέχρι σήμερα οδυνηρές επιπτώσεις και τους ιδιαίτερους κινδύνους που θα αντιμετωπίσει η είσοδος στην ΟΝΕ οικονομιών με διαρθρωτικά προβλήματα και μικρότερο αναπτυξιακό επίπεδο, του μέσου όρου, όπως είναι η περίπτωση της Ελλάδας και των Βαλκανίων.

Το γενικό συμπέρασμα κατέληξε η ομιλήτρια είναι ότι οι ευρωπαϊκοί λαοί δε θα επιτρέψουν τελικά στο μεσαιωνικής έμπνευσης σχήμα της ΟΝΕ, να τους οδηγήσει στον 21ο αιώνα. Το σχήμα αυτό, είπε, ή θα το μεταβάλουν ριζικά ή θα το εξαφανίσουν.

Ο καθηγητής Γ. Χουρμουζιάδης στην εισήγησή του επισήμανε ότι η στάση του Ελληνα εργαζόμενου απέναντι στο πρόβλημα της Ευρώπης πρέπει να είναι άκρως πολιτική. Τα επιχειρήματα σ' αυτή τη συζήτηση, είπε, δεν πρέπει να παραπέμπουν στην περιοχή των κατασκευασμένων ιδεολογημάτων, όπου η Ευρώπη ταυτίζεται με τη Μεγάλη Μητέρα που είναι έτοιμη να θυσιαστεί για την πρόοδο και την "ασφάλεια" των παιδιών της, αλλά που δε γίνεται ούτε νύξη πως η μητέρα αυτή είναι έτοιμη να προχωρήσει στη θυσία των παιδιών της, όταν αντιληφθεί ότι ο υπερατλαντικός σύζυγός της την απατά.

* Στην έκδοση της Τετάρτης 24-2 θα δημοσιευτούν αποσπάσματα όλων των εισηγήσεων.