Από νωρίς έσπευσαν να «παραχωρήσουν» την ΕΛΒΟ στον όμιλο Μυτιληναίου

Στο πλαίσιο αυτό, την περίοδο 1999-2000, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ προχώρησε στην ιδιωτικοποίηση της Ελληνικής Βιομηχανίας Οχημάτων (ΕΛΒΟ), παραδίδοντάς τη στον όμιλο Μυτιληναίου, και, παράλληλα, έβαλε τις βάσεις για την ιδιωτικοποίηση της Εταιρείας Υδρευσης και Αποχέτευσης Θεσσαλονίκης (ΕΥΑΘ) και του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ). Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γ. Παπανδρέου, δηλώνει περήφανος γι' αυτήν την πολιτική ιδιωτικοποιήσεων που οδήγησε σε απώλεια εκατοντάδων θέσεων εργασίας και συνέβαλε στην ανατροπή των εργασιακών σχέσεων με την επέκταση των εργολαβιών. Την πολιτική αυτή υπερασπίστηκε στη διάρκεια περιοδείας του στη Θεσσαλονίκη και στη συνάντηση που είχε με εκπροσώπους των σωματείων της ΕΥΑΘ και της ΕΛΒΟ ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, που δεσμεύτηκε να τη συνεχίσει, διατηρώντας, απλώς, και συμμετοχή του Δημοσίου στις ιδιωτικοποιούμενες επιχειρήσεις.

Από την άλλη, η κυβέρνηση της ΝΔ πήρε τη σκυτάλη από το ΠΑΣΟΚ και συνεχίζει επάξια τον αγώνα δρόμου για να ολοκληρωθεί το ξεπούλημα. Προβάλλοντας την ανάγκη ενίσχυσης της θέσης της Ελλάδας στη σκακιέρα του καπιταλιστικού ανταγωνισμού στα Βαλκάνια, προωθεί «επενδύσεις» που στρώσουν το χαλί στον ιδιώτη που θα τις εκμεταλλευτεί.

Βεβαίως, συνυπεύθυνες γι' αυτές τις εξελίξεις είναι οι συνδικαλιστικές ηγεσίες ΠΑΣΚΕ, ΔΑΚΕ, ΣΥΝ, στη ΓΣΕΕ, στο ΕΚΘ, αλλά και τα επιχειρησιακά σωματεία, που αποδέχτηκαν την πολιτική των ιδιωτικοποιήσεων, υιοθέτησαν τα συνθήματα της ανταγωνιστικότητας και της απελευθέρωσης των αγορών και μέσα από στημένους «διαλόγους», οδήγησαν τους εργαζόμενους, σε υποχωρήσεις και απώλεια κεκτημένων κατακτήσεων. Και τώρα που διαμαρτύρονται, δεν αμφισβητούν την ουσία αυτής της πολιτικής. Διεκδικούν απλά καλύτερους όρους «εξαγοράς» για τη σιωπή και τη συναίνεση των εργαζομένων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η περίπτωση της «Βιομηχανίας Φωσφορικών Λιπασμάτων», όπου δόθηκαν απλόχερα κίνητρα από την κυβέρνηση για να κλείσει το εργοστάσιο της Θεσσαλονίκης και να χαθούν οριστικά 600 θέσεις εργασίας.

Αντίθετα, καθαρό μέτωπο ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις κράτησε και κρατά το ΚΚΕ και το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα, το ΠΑΜΕ, που καλούν το λαό να βγάλει συμπεράσματα και να παλέψει για να μπει φρένο στο ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. Να ενταχθούν όλες οι επιχειρήσεις στρατηγικής σημασίας στο δημόσιο έλεγχο και να αποτελέσουν βασικά εργαλεία ανάπτυξης με γνώμονα την εξυπηρέτηση των λαϊκών συμφερόντων και όχι τα κέρδη του κεφαλαίου.

Τελευταία, για να εξασφαλίσουν και τη συναίνεση του λαού, πλουτοκράτες και τα κόμματα που τους υπηρετούν, «απειλούν» πως αν δεν προχωρήσουν γρήγορα οι ιδιωτικοποιήσεις θα μας προλάβουν οι άλλες βαλκανικές χώρες και θα χάσουμε τη δυνατότητα να γίνει η Θεσσαλονίκη κέντρο διαμετακομιστικού εμπορίου και υπηρεσιών. Αυτό το δίλημμα προβάλλεται πιο έντονα για την περίπτωση του Οργανισμού Λιμένος Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ), προκειμένου να επιταχυνθεί η «ανάπτυξη» των δραστηριοτήτων του με ιδιώτες... επενδυτές.

Ετσι, επίκειται διαγωνισμός για την παράδοση του Σταθμού Εμπορευματοκιβωτίων στις πολυεθνικές κινέζικων ή αγγλικών συμφερόντων. Εχει γίνει μελέτη βιωσιμότητας για τη δημιουργία κέντρου logistics, σε έκταση 100 στρεμμάτων στη βάση της 6ης προβλήτας, για την οποία ο ΟΛΘ επιδιώκει να χρηματοδοτηθεί από το νέο αναπτυξιακό νόμο. Παραμένουν τα σχέδια για τη μετατροπή του σημερινού επιβατικού σταθμού του ΟΛΘ σε ξενοδοχείο και ενδιαφέρον δείχνουν γνωστές διεθνείς ξενοδοχειακές αλυσίδες.

Αποτέλεσμα αυτής της πολιτικής είναι: η μείωση του προσωπικού (υπάλληλοι, λιμενεργάτες), η παράδοση υπηρεσιών σε εργολάβους που απασχολούν εργαζόμενους χαμηλά αμειβόμενους, χωρίς εργασιακά δικαιώματα. Η υποβάθμιση της ακτοπλοϊκής σύνδεσης του λιμανιού για τη μεταφορά επιβατών. Ενίσχυση του εμπορικού - μεταφορικού χαρακτήρα του που, όμως (ενόψει της ιδιωτικοποίησης) γίνεται χωρίς αύξηση του προσωπικού, με αποτέλεσμα την εντατικοποίηση της εργασίας και την εμφάνιση πολύωρων καθυστερήσεων στις φορτοεκφορτώσεις εμπορευμάτων.

Προ των πυλών βρίσκεται και η ιδιωτικοποίηση της ΕΥΑΘ μέσα από τη «στρατηγική συνεργασία» που προωθείται με την πολυεθνική γαλλικών συμφερόντων «SUEZ Group», για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο κυρίως στη ΝΑ Ευρώπη. Ηδη η SUEZ έχει το 5% των μετοχών της ΕΥΑΘ και σχεδιάζει να αυξήσει το ποσοστό της τουλάχιστον στο 25%. Στο πλαίσιο αυτής της «στρατηγικής συνεργασίας» ετοιμάζεται να επεκταθεί επιχειρηματικά η ΕΥΑΘ μέχρι το 2010 σε νέους τομείς δράσης όπως τηλεπικοινωνίες, ενέργεια και κατασκευές, ιδρύοντας 5 θυγατρικές. Ταυτόχρονα η εταιρεία προχωρά με γρήγορους ρυθμούς την ένταξη στο δίκτυό της νέων περιοχών του Πολεοδομικού Συγκροτήματος Θεσσαλονίκης, προκειμένου να αυξήσει το πελατολόγιό της. Ετσι ελπίζουν να συνδεθούν στο δίκτυο οι εργαζόμενοι που ζουν στις περιοχές Νικόπολης (Δήμος Σταυρούπολης) και Ανθοκήπων (Δήμος Πολίχνης), στους Δήμους Πυλαίας, Ωραιοκάστρου, Εχεδώρου και Πεύκων.

Το πόσο καλό «φιλέτο» αποτελεί η εταιρεία, προκειμένου να αυξήσουν παραπέρα την κερδοφορία τους οι ιδιώτες, αποδεικνύεται και από τον «πόλεμο» των εργολάβων που μαίνεται χρόνια τώρα, για τη λειτουργία των υπηρεσιών της (διυλιστήριο, βιολογικός καθαρισμός, επεκτάσεις δικτύων, διορθώσεις βλαβών, επίδοση λογαριασμών στους καταναλωτές κλπ).

Το μάρμαρο της ιδιωτικοποίησης της ΕΥΑΘ, και την κερδοφορία της για να γίνει ελκυστική στις πολυεθνικές, ήδη το πληρώνει ο εργαζόμενος λαός της Θεσσαλονίκης. Αυτό, μέσα από τις υπέρογκες αυξήσεις στα τιμολόγια ύδρευσης και αποχέτευσης, που για την ίδια περίοδο, μέχρι και το 2011 θα ξεπεράσουν σταδιακά το 33% (4%-6% ετήσια αύξηση). Αλλά και οι εργαζόμενοι που βιώνουν τις ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις με την επέκταση των εργολαβιών και τις ολιγόμηνες συμβάσεις απασχόλησης. Συνολικά, τα τελευταία χρόνια, κυρίως μετά τη μετατροπή του οργανισμού σε Ανώνυμη Εταιρεία και την ενοποίηση των δύο οργανισμών (ύδρευσης και αποχέτευσης όπου απασχολούνταν περίπου 800 εργαζόμενοι), το προσωπικό έχει ήδη μειωθεί κατά 250 άτομα. Μέσα στην επόμενη τριετία αναμένεται να αποχωρήσουν (με συνταξιοδότηση) άλλοι 300 εργαζόμενοι. Αυτό σημαίνει πως θα απομείνουν μόλις 250.

Σε παραγωγική απαξίωση οδηγείται μετά την ιδιωτικοποίησή της το 2000, η ΕΛΒΟ. Η διεύθυνση της μεγαλύτερης βιομηχανίας κατασκευής ειδικών οχημάτων (στρατιωτικών, πυροσβεστικών, λεωφορείων κλπ) στην Ελλάδα έχει περάσει στα χέρια του Ομίλου Μυτιληναίου μετά την εκχώρηση του 43% των μετοχών της και του μάνατζμεντ. Ο επιχειρηματίας, έχει στρέψει το ενδιαφέρον του σε άλλους τομείς πιο κερδοφόρους. Πρόσφατα ο Ευ. Μυτιληναίος αποχώρησε από το ΔΣ της επιχείρησης δείχνοντας ότι δεν ενδιαφέρεται για το μέλλον της ΕΛΒΟ.

Η παραγωγική απαξίωση της ΕΛΒΟ εντάσσεται στο πλαίσιο των επιλογών της ΕΕ για τη δημιουργία του Οργανισμού Ευρωπαϊκής Αμυνας μέσα από τον οποίο προωθείται ο έλεγχος της αμυντικής βιομηχανίας από 2-3 πολυεθνικές προκειμένου να μπορέσουν να αντέξουν στον ανταγωνισμό με τις αντίστοιχες των ΗΠΑ.

Παρά τις διαβεβαιώσεις της κυβέρνησης, δεν υπάρχει κανένας σχεδιασμός για νέες συμβάσεις έργων που έχει ανάγκη ο στρατός, ώστε να εξασφαλιστεί παραγωγικό αντικείμενο για το 2008. Την ίδια ώρα, σημαντικά κονδύλια δίνονται για αμυντικές δαπάνες υποταγμένες στο γενικότερο σχεδιασμό του ΝΑΤΟ και ανατίθενται σε συγκεκριμένες πολυεθνικές, είτε των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής, είτε της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Για το 2007, «τρέχουν» συμβάσεις - συναρμολόγηση αρμάτων μάχης «Leopard II», οχημάτων τύπου «Hummer», και αρθρωτών λεωφορείων για τον ΟΑΣΘ - της τάξεως των 90 εκατ. ευρώ. Υπάρχει, όμως, πρόβλημα ρευστότητας διότι το Δημόσιο οφείλει 40 εκατ. ευρώ από παραγγελίες που είτε βρίσκονται σε εξέλιξη είτε έχουν υλοποιηθεί. Το μέλλον της ΕΛΒΟ διαγράφεται «καταστροφικό» τουλάχιστον για το 2008 και το 2009, εάν δε δοθούν άμεσα νέες παραγγελίες, μέχρι να αποφασιστεί τι θα γίνει με το Εθνικό Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Αμυντικών Εξοπλισμών (ΕΜΠΑΕ).

Αυτό συνεπάγεται αρνητικές εξελίξεις για τους 730 εργαζόμενους που απασχολούνται σήμερα στην ΕΛΒΟ, αλλά και για τους περίπου 2.000 εργαζόμενους που απασχολούνται σε δορυφορικές επιχειρήσεις. Ηδη από το 2000 μέχρι και σήμερα το προσωπικό της ΕΛΒΟ έχει μειωθεί κατά 300 άτομα είτε λόγω συνταξιοδότησης είτε μέσω προγραμμάτων «εθελούσιας» εξόδου.