Στην εφαρμογή της κρατικομονοπωλιακής ρύθμισης για τη στήριξη και ενίσχυση του τραπεζικού κεφαλαίου, συνολικά της κεφαλαιοκρατίας, προχωρά η κυβέρνηση. Με χτεσινή υπουργική απόφαση ανοίγουν διάπλατα οι κρουνοί για τον πακτωλό των κρατικών ενισχύσεων ύψους 28 δισ. ευρώ και καθορίζονται τα κριτήρια με βάση τα οποία μοριοδοτούνται και μοιράζεται η πίτα στις επιμέρους μερίδες του τραπεζικού κεφαλαίου. Οι τραπεζίτες σπεύδουν να ξεκοκαλίσουν νέα κομμάτια από τον κοινωνικά παραγόμενο πλούτο...

Η κρατική παρέμβαση και η δημιουργία νέων συμφύσεων με το τραπεζικό κεφάλαιο έρχεται να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά τους, να διασφαλίσει για λογαριασμό τους φτηνό χρήμα, το οποίο στη συνέχεια θα μοσχοπουλήσουν - με τη μορφή δανείων - στην πελατεία τους. Και από την υπουργική απόφαση - βρίσκεται απόλυτα μέσα στο πλαίσιο της ΕΕ - προκύπτει ανάγλυφα το γεγονός ότι δεν πρόκειται να μπουν όλες οι τράπεζες με ίσους όρους κάτω από την την κρατική ομπρέλα. Κάποιες από αυτές θα κερδίσουν ακόμα περισσότερα μερίδια αγοράς, άλλες θα χάσουν θέσεις, για να γίνουν στη συνέχεια αντικείμενο εξαγοράς από τις ισχυρότερες. Είναι απόλυτα φανερό ότι η υπουργική απόφαση είναι αποτέλεσμα και του σκληρού παζαριού που προηγήθηκε στο αμέσως προηγούμενο διάστημα ανάμεσα σε κυβέρνηση, Τράπεζα της Ελλάδας και τραπεζίτες.

Σε αυτό το πλαίσιο οι προμήθειες που θα καταβάλουν οι τραπεζίτες κόπηκαν κάτω από το μισό από αυτές που είχε αρχικά ανακοινώσει ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών. Καθοριστικά είναι και τα χρηματοπιστωτικά κριτήρια για τη μοιρασιά της λείας, τα οποία σε αυτή τη φάση επεξεργάζονται οι τραπεζίτες προκειμένου να ξεδιπλώσουν στη συνέχεια την τακτική τους. Αποφασιστικός παράγοντας είναι ακόμη και το είδος των εμπράγματων διασφαλίσεων που η κάθε τράπεζα θα δώσει για ενέχυρο στο κράτος και τα οποία τιμολογούνται ανάλογα με το βαθμό πιστοληπτικής αξιολόγησης των χρεογράφων. Πολλά και εύλογα ερωτήματα γεννιούνται και για τη πιθανότητα να μείνουν «αμανάτι» στο Δημόσιο τα κάθε είδους κελεπούρια των τραπεζών (όπως επισφαλή δάνεια, δομημένα και άλλα άγνωστης αξίας χρηματοπιστωτικά παράγωγα κλπ.).

Για την ώρα, οι τραπεζίτες κρατούν κλειστά τα χαρτιά για το ποιος παίρνει πόσα, προφανώς στη βάση συμφωνιών που έκλεισαν μεταξύ τους οι ισχυροί τραπεζικοί όμιλοι.

Σύμφωνα με την απόφαση του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Αλογοσκούφη θα δοθούν:

• Για την κεφαλαιακή ενίσχυση (5 δισ. ευρώ). Πρόκειται για το κομμάτι που αφορά τη συμμετοχή του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο των τραπεζών. Εντάσσονται οι τράπεζες με δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας από 8% μέχρι 10%. Με βάση τα δημοσιοποιημένα στοιχεία των ισολογισμών τους, αυτό πρακτικά σημαίνει ότι δυνατότητα ένταξης έχουν όλες οι ντόπιες τράπεζες. Αυξημένη μοριοδότηση προβλέπεται ευθέως ανάλογα με το μέγεθος κάθε τράπεζας στη βάση των μεριδίων χρηματοδότησης (δάνεια) κ.ά. Στην υπουργική απόφαση δεν προβλέπεται η σταθερή μερισματική απόδοση 10% που θα πάρει το δημόσιο.
• Για τις κρατικές εγγυήσεις (ύψους 15 δισ. ευρώ). Εν προκειμένω το κράτος θα εγγυηθεί το δανεισμό των τραπεζών προκειμένου να τους εξασφαλίσει φτηνό χρήμα. Η προμήθεια που θα πληρώσουν οι τράπεζες περιορίζεται σε μόλις 0,5% στην περίπτωση που δεν παράσχουν καμία εγγύηση και σε 0,25% σε περίπτωση εμπράγματων εξασφαλίσεων (από 1%-1,5% που είχαν ανακοινώσει αρχικά). Καθορίζονται ειδικοί λογιστικοί τύποι για τις προμήθειες τραπεζών που δεν έχουν πιστοληπτική αξιολόγηση. Να σημειωθεί πως η διαδικασία της αξιολόγησης γίνεται από ελάχιστα (4) μονοπώλια του χρηματοπιστωτικού κλάδου. Στο συγκεκριμένο κομμάτι η κρατική ...αρωγή θα μοιραστεί και με βάση το ενδεχόμενο να απειληθεί η κεφαλαιακή επάρκεια. Πιθανόν από αυτό περισσότερο ωφελημένες να βγουν οι τράπεζες που βρίσκονται λίγο πάνω από το μέσο της κατάταξης...
• Για ειδικά κρατικά ομόλογα (αξίας 8 δισ. ευρώ): Θα τα δανείζει το κράτος στις τράπεζες με μηδενικά επιτόκια! και με μόνο με τις προβλεπόμενες προμήθειες. Στη συνέχεια οι τράπεζες θα αξιοποιούν τα κρατικά χρεόγραφα ως εγγύηση στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, προκειμένου να αντλήσουν φτηνό χρήμα. Αποφασιστικό σημείο είναι και πάλι η πιστοληπτική αξιολόγηση και τιμολόγηση ανά είδος εμπράγματης διασφάλισης που θα δώσουν στο κράτος και η οποία διαφοροποιείται από τράπεζα σε τράπεζα. Στα κριτήρια μοιρασιάς πρωτεύει η πιθανότητα απειλής για την κεφαλαιακή επάρκεια, καθώς και η ικανότητα κάθε τράπεζας να προωθήσει παραπέρα την αποκτούμενη ρευστότητα (νέα δάνεια)...