Η ΕΠΟΝ δημιούργησε ένα ανεπανάληπτο πατριωτικό έργο, την περίοδο της πάλης για την απελευθέρωση από τους Ιταλογερμανούς φασίστες κατακτητές, για το οποίο δίκαια οι αγωνιστές της ΕΑΜικής Αντίστασης αισθάνονται περηφάνια. Και οι ΕΠΟΝίτες - σσες κράτησαν, παρά τις διώξεις και τα βάσανα, ψηλά τη σημαία του αγώνα τους, για να την παραδώσουν στις νεότερες γενιές που, σε διαφορετικές συνθήκες και με νέες μορφές αγώνα, συνεχίζουν τις παραδόσεις της.

Η πρώτη μεγάλη κατάκτηση της ΕΠΟΝ ήταν μια πρωτόγνωρη ενότητα της νεολαίας αναγκαίας στη συγκεκριμένη περίοδο για την απελευθερωτική πάλη - μια ενότητα που δεν είχε ξαναδεί ο τόπος μας. Χάρη στην ενωτική προσπάθεια της ΟΚΝΕ (Ομοσπονδία Κομμουνιστικών Νεολαιών Ελλάδας), με τη δημιουργία προπολεμικά του Αντιφασιστικού Μετώπου Νέων κι αργότερα του ΕΑΜ Νέων, έγινε δυνατή η συμμετοχή στις γραμμές της ΕΠΟΝ 10 πατριωτικών οργανώσεων νεολαίας και η ένταξη στις γραμμές της άνω των 600 χιλιάδων νέων.

Η επίτευξη μιας τέτοιας πλατιάς ενότητας σε συνθήκες που «όλα τα 'σκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά», οφείλονταν στα ευγενικά ιδανικά που πρόβαλλε η ΕΠΟΝ. Στα ιδανικά της λευτεριάς, της εθνικής ανεξαρτησίας, της δημιουργίας μιας Ελλάδας, με αφέντη και κυρίαρχο το λαό της. Οπου η νεολαία μπορούσε να κάνει όνειρα αισιόδοξα, ευγενικά για ζωή χωρίς πολέμους και καταστροφές, χωρίς εκμεταλλευτές και ξένους αφέντες, χωρίς ναρκωτικά. Κωφεύοντας στο ραγιαδισμό που προπαγάνδιζαν οι γραικύλοι που έγιναν όργανα του κατακτητή και οι άλλοι που έφυγαν για τη Μέση Ανατολή, τα νιάτα της ΕΠΟΝ απάντησαν με σκληρούς αγώνες για την επιβίωση, για τη δημιουργία λαϊκών συσσιτίων και την απόκρουση της τρομοκρατίας των κατακτητών και των ντόπιων συνεργατών τους, αντιστάθηκαν στην πολιτική επιστράτευση. Στο ΕΑΜ και στο ένοπλό του τμήμα, τον ΕΛΑΣ, είδαν τον αμείλιχτο εκδικητή, τον απελευθερωτή, το θεματοφύλακα των δικαιωμάτων τους. Γι' αυτό και με ενθουσιασμό 32 χιλιάδες ΕΠΟΝίτες εντάχθηκαν στις γραμμές του, έγιναν ατρόμητοι μαχητές, εμψυχωτές της νεολαίας και του λαού μας. Υπήρξαν με την παλικαριά τους άξια παιδιά του λαού μας, άξια μέλη της θρυλικής ΕΠΟΝ. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τις υποδειγματικές ομάδες της ΕΠΟΝ, άριστες στην τέχνη του πολέμου, που διδάχτηκαν από τους τίμιους αξιωματικούς - πολεμιστές του Αλβανικού Μετώπου; Οι ΕΠΟΝίτικες αυτές διμοιρίες υπήρξαν πολλές φορές δύναμη κρούσης του ΕΛΑΣ στην επίθεση και ακούραστες στη διαφώτιση, στην εμψύχωση του λαού μας.

Με τον αντιστασιακό Τύπο και με το κεντρικό όργανό τους, τη «Νέα Γενιά», οι ΕΠΟΝίτες και ΕΠΟΝίτισσες διαφώτιζαν, με όπλο την αλήθεια, το λαό. Ταυτόχρονα, καταπιάστηκαν να βοηθήσουν στο άνοιγμα σχολείων που τα είχαν κλείσει ή πυρπολήσει οι κατακτητές και οι συνεργάτες τους, στην επιδιόρθωση κατεστραμμένων γεφυρών, στη δημιουργία λαϊκών βιβλιοθηκών και λεσχών για τη νεολαία. Οι θεατρικοί όμιλοι, οι χορωδίες της ΕΠΟΝ έδωσαν στη νεολαία ό,τι το καλύτερο σε πολιτιστικές αξίες διέθετε τότε η νέα γενιά. Ολα αυτά έκαναν να φυσήξει ένας πρωτόγνωρος για το λαό της υπαίθρου πολιτιστικός αέρας.

Στον αγώνα του ΕΑΜικού κινήματος έδωσαν τη ζωή τους πάνω από 1.500 ανταρτοΕΠΟΝίτες και πολλές άλλες χιλιάδες μέλη και στελέχη της ΕΠΟΝ. Το μεταπολεμικό και ξενοστήριχτο καθεστώς απαγόρευσε, το 1947, τη δράση της. Ομως, αυτή συνέχισε τους αγώνες της στα Μακρονήσια και τις φυλακές, μέσα από τις γραμμές του ΔΣΕ και στην αναγκαστική πολιτική προσφυγιά. Με τον ένδοξο αγώνα και τα ευγενικά ιδανικά της ΕΠΟΝ έβαλε στο σωστό δρόμο το πρόβλημα της διάπλασης του νέου τύπου ανθρώπου, του νέου Ελληνα αγωνιστή.

Με τους αγώνες και τις θυσίες της η ΕΠΟΝ κατέκτησε την αγάπη και την εμπιστοσύνη όχι μόνο της τότε νεολαίας, αλλά και σ' ένα μεγάλο μέρος της μεταπολεμικής και σημερινής νεολαίας, παρά τη συκοφάντηση και την πλύση εγκεφάλου, να γίνονται φίλοι και μέλη της ΚΝΕ οι νεολαίοι, πρωτοστατώντας στους αγώνες, ενάντια στα πολεμόχαρα σχέδια των ιμπεριαλιστών ΗΠΑ, ΕΕ και ΝΑΤΟ και της άρχουσας τάξης.

Οι ίδιοι αυτοί κύκλοι, προσπαθώντας να αποχρωματίσουν αυτό το κίνημα, παραχαράζουν την ιστορία και αποσιωπούν το μοναδικό ρόλο του ΚΚΕ, του ΕΑΜ, του ΕΛΑΣ και της ΕΠΟΝ σ' αυτό το παλλαϊκό κίνημα. Ειδικά για την ΕΠΟΝ, κάνουν το παν να αγνοηθεί το γεγονός, πως η κύρια δύναμη στη δημιουργία της ήταν η ΟΚΝΕ, που στάθηκε ο μοχλός στην ανάπτυξή της, ήταν τα ψυχωμένα και έμπειρα στελέχη της ΟΚΝΕ, οι νέοι κομμουνιστές και κομμουνίστριες.

Η τέτοιου είδους αναγνώριση ήταν να μένουν χιλιάδες ΕΠΟΝίτες-σσες χωρίς καμιά ηθική και υλική διάκριση, ενώ το αντίθετο έχει συμβεί με τους ταγματοσφαλίτες - τιμήθηκαν με παχυλές συντάξεις, με σειρά προνόμια αυτοί και τα παιδιά τους. Ως τα σήμερα, να παραμένουν κλειστές οι πόρτες των σχολείων για την ιστορία της ΕΠΟΝ και γενικά της Εθνικής ΕΑΜικής Αντίστασης. Το χειρότερο στις μέρες μας, επιχειρείται η διαστρέβλωση και αναθεώρηση της ιστορικής αλήθειας - μια επιχείρηση σχεδιασμένη στα επιτελεία του ευρωπαϊκού κεφαλαίου με το κατάπτυστο αντικομμουνιστικό του μνημόνιο.

Οι σκοποί και τα συνθήματα της ΕΠΟΝ και του Πολυτεχνείου μένουν ζωντανά γι' αυτό και απαιτείται αγώνας για τη ρήξη και την ανατροπή της σημερινής κατάστασης. Κι αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με αγώνα του λαού μας, που αναπόφευκτα θα ενταθεί και θα δυναμώσει. «Ο 21ος αιώνας θα είναι αιώνας νέων κοινωνικών επαναστάσεων, θα είναι αιώνας αναζωογόνησης του επαναστατικού κινήματος».