Οξύνονται οι αντεγκλήσεις στο εσωτερικό της ΕΕ και της ευρωζώνης, με αιχμή τα μέτρα σταθεροποίησης του ευρώ, στο φόντο των πιέσεων που δέχεται το νόμισμα των 16, όπως αυτές αντανακλώνται και στην ισοτιμία του με το δολάριο.

Χτες, ο γενικός διευθυντής του ΔΝΤ, Ντομινίκ Στρος-Καν, μιλώντας στη γερμανική εφημερίδα «Frankfurter Allgemeine» και αναφερόμενος στο σκληρό αντιλαϊκό πρόγραμμα της ελληνικής κυβέρνησης, ισχυρίστηκε ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες ήθελαν να επιβάλουν αυστηρότερους όρους για τη χορήγηση των δανείων σε σχέση με το ΔΝΤ και τελικά το πρόγραμμα λιτότητας καθορίστηκε κυρίως από αυτούς.

Παίρνοντας θέση στις αντιθέσεις μεταξύ των ιμπεριαλιστικών οργανισμών, ο ίδιος προσπάθησε να εξωραΐσει το ΔΝΤ, λέγοντας ότι «στην πραγματικότητα, το ΔΝΤ δεν πρόσθεσε όρους, αλλά επιμήκυνε το χρονοδιάγραμμα του προγράμματος, λέγοντας πως είναι πολύ σκληρό για τρία χρόνια και πρέπει να γίνει σε πέντε χρόνια».

Από την πλευρά της, η διευθύντρια εξωτερικών σχέσεων του ΔΝΤ, Κάρολιν Ατκινσον, αναφερόμενη στην περικοπή του 13ου και του 14ου μισθού και στον ιδιωτικό τομέα, έσπευσε να θολώσει τα νερά και να ανασκευάσει δημαγωγικά τα όσα λέει και διαμηνύει το Ταμείο και η ΕΕ τους τελευταίους μήνες. Ισχυρίστηκε ότι «δεν είναι μέρος του προγράμματος της ελληνικής κυβέρνησης και συμφωνούμε με την ελληνική κυβέρνηση ότι δε χρειάζεται να επιβληθούν περικοπές στους μισθούς του ιδιωτικού τομέα».

Υπογράμμισε ακόμα ότι η Ελλάδα πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα ανταγωνιστικότητας, τονίζοντας το «αναγκαίο» της εφαρμογής των αναδιαρθρώσεων, ενώ διαπίστωσε ότι οι εξελίξεις στο δημόσιο τομέα αναπόφευκτα θα επηρεάσουν και τον ιδιωτικό, επιβεβαιώνοντας ότι επέρχονται μισθολογικές ανατροπές, παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς της ίδιας.

«Η ιδέα ότι μπορεί να υπάρχει ένα κοινό νόμισμα και όλοι να μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν είναι λανθασμένη», υπογράμμισε ο επικεφαλής του ΔΝΤ, Ντ. Στρος-Καν. Τόνισε ότι χρειάζεται ένα εργαλείο στην ΕΕ για τον καλύτερο συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, σημειώνοντας ότι «οι Γάλλοι πιθανόν να το ονομάσουν αυτό οικονομική διακυβέρνηση και οι Γερμανοί Πρόγραμμα Σταθερότητας. Δεν έχει σημασία πώς θα το ονομάσει κανείς».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στη σημερινή συνεδρίαση της «Ομάδας Δράσης» για την οικονομία υπό τον Χέρμαν Βαν Ρομπάι (στην οποία συμμετέχει ο Επίτροπος Ολι Ρεν και εκπρόσωποι και υπουργοί οικονομικών από τα 27 κράτη - μέλη της ΕΕ), η γερμανική κυβέρνηση επιδιώκει να συζητηθεί η καθιέρωση αυστηρών κανόνων στην ευρωζώνη.

Σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, θα κατατεθεί πρόταση για υιοθέτηση κοινού μηχανισμού «διάλυσης», που θα επιτρέπει και θα καθορίζει τη διαδικασία ελεγχόμενης χρεοκοπίας ευρωπαϊκών κρατών. Ακόμα, στην ατζέντα αναμένεται να τεθούν οι μεταρρυθμίσεις στην Ευρωσυνθήκη, το πάγωμα ορισμένων επιδοτήσεων προς κράτη με υπερβάλλοντα ελλείμματα, ρυθμίσεις σε κάθε κράτος για τον έλεγχο των χρεών και στέρηση δικαιώματος ψήφου για ένα χρόνο.

Στο πλαίσιο αυτό, ο Γάλλος Πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί, ανακοίνωσε ότι τάσσεται υπέρ της τροποποίησης του Συντάγματος, προκειμένου να υποχρεώνεται η εκάστοτε κυβέρνηση να ορίζει χρονοδιάγραμμα για την επίτευξη «ισορροπίας της δημοσιονομικής κατάστασης». Στη διαδικασία αυτή, η γαλλική κυβέρνηση φαίνεται ότι θα αξιοποιήσει τη γερμανική εμπειρία, καθώς η Γερμανία έχει ήδη προχωρήσει σε σχετική συνταγματική ρύθμιση υποχρεώνοντας το ομοσπονδιακό κράτος να περιορίσει το έλλειμμά του στο 0,35% από το 2016.

«Η ανάταξη των δημοσίων οικονομικών (...) πρέπει να εγγράφεται σε διάρκεια (...) για τον λόγο αυτόν επιθυμώ την πραγματοποίηση συνταγματικής μεταρρύθμισης (...) Αυτή η μεταρρύθμιση θα υποχρέωνε κάθε κυβέρνηση να δεσμευθεί για πέντε χρόνια ως προς την πορεία του ελλείμματος. Κάθε κυβέρνηση θα πρέπει ταυτόχρονα να δεσμευθεί ως προς την ημερομηνία κατά την οποία θα επιτευχθεί ισορροπία των δημοσίων οικονομικών», σημείωσε σχετικά ο Ν. Σαρκοζί.

Διεθνής διάσκεψη με αντικείμενο τη «ρύθμιση των χρηματοοικονομικών αγορών» έγινε χτες στο Βερολίνο, μετά από πρωτοβουλία του Γερμανού υπουργού οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, με τη συμμετοχή εκπροσώπων κυβερνήσεων, του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας καθώς και του Επιτρόπου Μισέλ Μπαρνιέ, του ΓΓ του ΟΟΣΑ, Ανχελ Γκουρία. Στο επίκεντρο της διάσκεψης βρέθηκε η γερμανική θέση για επιβολή φόρου στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, προκειμένου - όπως λέει η γερμανική κυβέρνηση - να συμμετέχει ο χρηματοπιστωτικός τομέας στο κόστος της κρίσης.

«Θα πρέπει να υπερασπιστούμε το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα. Σήμερα έχουμε μια διαπλοκή των διεθνών χρηματαγορών σε βαθμό που δεν μπορούσαμε καν να φανταστούμε κατά την ίδρυση της ΟΝΕ. Μιλάμε για μια διαπλοκή που αλλάζει με απίστευτη ταχύτητα τα πράγματα και γι' αυτό το λόγο είναι σημαντικό να εξηγήσουμε τις δυνατότητες που έχουμε και τι ακριβώς κάνουμε», σημείωσε σχετικά ο Β. Σόιμπλε.

Στη σύσκεψη, η Αγκελα Μέρκελ απεύθυνε έκκληση προς την G20, «ακόμα κι αν οι χώρες σας δεν έχουν επηρεαστεί από συγκεκριμένες τάσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές, να προωθήσουμε τη διαδικασία ως ένα σύνολο» σημειώνοντας ότι «πρέπει να στέλνουμε κοινά σήματα σε στιγμές κρίσης». Πάντως και κατά τη χτεσινή σύσκεψη, η κυβέρνηση του Καναδά επανέλαβε την αντίθεσή της, με τον υφυπουργό οικονομικών, Τιφ Μάκλεμ, να υπογραμμίζει: «Ο Καναδάς είναι πολύ επιφυλακτικός με τους φόρους (...) Αμφιβάλλουμε ότι μπορείς να σταθεροποιήσεις τις τράπεζές σου φορολογώντας τις».

Εκπληκτος δήλωσε χτες ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, από την απόφαση της γερμανικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε απαγόρευση των ανοιχτών πωλήσεων (naked short-selling) στις μετοχές 10 τραπεζών και σε συμβόλαια αντιστάθμισης πιστωτικού κινδύνου σε κρατικά ομόλογα χωρών του ευρώ, επειδή η απόφαση αυτή «δε συζητήθηκε προηγουμένως με τα άλλα μέλη του Γιούρογκρουπ» και υπογράμμισε ότι «επιμένω να πιστεύω ότι ένας καλός συντονισμός των οικονομικών πολιτικών θα απαιτούσε να συζητήσουμε πριν από τη λήψη απόφασης».

Παράλληλα, στράφηκε δημαγωγικά ενάντια στις καπιταλιστικές αγορές, σημειώνοντας ότι «υπάρχουν προβλέψεις ότι η ανάπτυξη θα υποχωρήσει λόγω της πολιτικής περικοπών των ελλειμμάτων, που πρέπει να ακολουθήσουμε, αλλά δεν πιστεύω ότι οι αγορές συμπεριφέρονται με λογικό τρόπο». Ακόμα, είπε πως οι ευρωπαϊκές νομισματικές αρχές παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις σχετικά με την ισοτιμία του ευρώ, εκτίμησε ότι προς το παρόν δεν απαιτείται κάποιο έκτακτο μέτρο και επισήμανε: «Ανησυχώ για την ταχύτητα με την οποία πέφτει το ευρώ, όχι από το τρέχον επίπεδο ισοτιμίας του».

Η παγκόσμια έκθεση ανταγωνιστικότητας για το 2010 του Ινστιτούτου Μάνατζμεντ (IMD) της Λωζάνης, κατατάσσει την Ελλάδα στην 46η θέση (από την 52η πέρσι), την Ισπανία στην 36η, την Πορτογαλία στην 37η και την Ιταλία στην 40ή. Ακόμα, το IMD εκτιμά ότι η Ελλάδα θα πετύχει το όριο χρέους της ευρωζώνης (60% ΑΕΠ), το 2031, ενώ η Ιταλία το 2060, η Πορτογαλία το 2037 και το Βέλγιο το 2035.

Πάντως, σύμφωνα με ρεπορτάζ του Γερμανικού Πρακτορείου Ειδήσεων, οικονομικοί αναλυτές εμφανίζονται καθησυχαστικοί σχετικά με τη συνεχιζόμενη πτώση του ευρώ έναντι του δολαρίου, υποστηρίζοντας ότι έτσι ενισχύεται η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων και υπηρεσιών της ευρωζώνης.

Ο Ντομινίκ Μπαρμπέ, ανώτερο στέλεχος της γαλλικής τράπεζας «BNP Paribas», εκτιμάει ότι η πτώση του ευρώ θα συνεχιστεί, πιθανώς έως και την απόλυτη ισοτιμία του 1 ευρώ προς 1 δολάριο ΗΠΑ, στις αρχές του επομένου έτους. Ο ίδιος σημειώνει ότι «σήμερα το ευρώ είναι υπερτιμημένο. Δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε σχετικά με την πτώση του (...) είναι μέρος της λύσης και όχι του προβλήματος».

Ετσι, σύμφωνα με αναλυτές αναμένεται αύξηση της τουριστικής κίνησης από χώρες εκτός ευρωζώνης, ενώ και άλλοι τομείς θα ωφεληθούν από την πτώση του ευρώ, καθώς θα τονωθεί η ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών προϊόντων στις διεθνείς αγορές.

Οπως σημειώνει ο οικονομολόγος της «Societe General», Ολιβιέ Γκασνιέ «ένα χαμηλότερο ευρώ που αυξάνει τις εξαγωγές σε συνδυασμό με ήπιο πληθωρισμό μπορεί να θεωρηθεί μόνον θετικό πράγμα». Σύμφωνα με τον Ντ. Μπαρμπέ, από την πτώση του ευρώ ωφελείται και η Ελλάδα, καθώς «η Τουρκία είναι ο πιο σημαντικός εμπορικός εταίρος της Ελλάδας» και επιπλέον «το αδύναμο ευρώ θα πάρει τουρίστες από την Τουρκία», οι οποίοι θα στραφούν στην Ελλάδα.

Ο Κινέζος υφυπουργός οικονομικών, Ζου Γκουανγιάο, εκτίμησε χτες ότι η κρίση ισοτιμίας του ευρώ πυροδοτήθηκε από τα μέτρα που πήρε η Γερμανία «κατά των κερδοσκόπων», γεγονός που «απαιτεί παγκόσμια απάντηση», ενώ «η κρίση του χρέους στην Ευρώπη (...) στην πραγματικότητα είναι μια πρόκληση για τη σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών σε παγκόσμιο επίπεδο (...) Η κρίση αφορά την ανάκαμψη ολόκληρης της παγκόσμιας οικονομίας και συνεπώς απαιτεί κοινή απάντηση από τη διεθνή κοινότητα».

Ακόμα, ο Κινέζος αξιωματούχος απευθυνόμενος προς τις ΗΠΑ σημείωσε ότι τα προβλήματα χρέους στην Ευρώπη υπογραμμίζουν πόσο σημαντικό είναι για τις ΗΠΑ να ελέγξουν το δικό τους δανεισμό, καθώς τα χρέη τους αγγίζουν ανησυχητικά επίπεδα. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος κάτοχος αμερικανικών ομολόγων παγκοσμίως, κατέχοντας συνολικά 895,2 δισ. δολάρια.