Copyright 2020 The Associated

Πρόσφατο στιγμιότυπο από τους δρόμους του Χονγκ Κονγκ

Την Παρασκευή, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι καταργούνται οι ειδικές εξαιρέσεις που ίσχυαν μέχρι τώρα απέναντι στο Χονγκ Κονγκ, υποστηρίζοντας ότι η Κίνα «δεν τήρησε τον λόγο της» σε ό,τι αφορά την αυτονομία του και ότι «το Χονγκ Κονγκ δεν είναι πλέον αρκετά αυτόνομο για να δικαιολογείται το ειδικό καθεστώς που του είχαμε επιφυλάξει».

Πρόκειται για εξαιρέσεις που αφορούν την έκδοση υπόπτων, τον έλεγχο εξαγωγών τεχνολογίας διπλής χρήσης κ.ά. Ο Αμερικανός Πρόεδρος εξήγγειλε επίσης περιορισμούς στην είσοδο Κινέζων πολιτών που συνιστούν «δυνητικό κίνδυνο» για την ασφάλεια των ΗΠΑ. Χαρακτηριστική είναι και η κοινή ανακοίνωση των ΗΠΑ, Βρετανίας, Αυστραλίας και Καναδά, ότι ο νέος νόμος «θα διαβρώσει δραματικά την αυτονομία του Χονγκ Κονγκ και το σύστημα που το έκανε να ευημερεί».

Χτες, ο εκπρόσωπος του κινεζικού ΥΠΕΞ Ζάο Λιζιάν δήλωσε ότι «κάθε δήλωση ή ενέργεια που βλάπτει τα συμφέροντα της Κίνας θα προσκρούσει σε μια σταθερή αντεπίθεση», ενώ σχολιάζοντας και την αποχώρηση των ΗΠΑ από τον ΠΟΥ (βλέπε πιο κάτω), είπε ότι οι ΗΠΑ είναι «εθισμένες στο να παραιτούνται» και ότι επιδιώκουν την πολιτική της ισχύος και τη μονομέρεια.

Η τοπική κυβέρνηση του Χονγκ Κονγκ δήλωσε την Παρασκευή ότι «οι όποιες κυρώσεις είναι ένα δίκοπο μαχαίρι που θα βλάψει όχι μόνο τα συμφέροντα του Χονγκ Κονγκ, αλλά και ιδιαίτερα αυτά των ΗΠΑ». Να σημειωθεί ότι από το 2009 έως το 2018, το εμπορικό πλεόνασμα ύψους 297 δισ. ευρώ των ΗΠΑ με το Χονγκ Χονγκ ήταν από τα μεγαλύτερα μεταξύ των εμπορικών εταίρων της Ουάσιγκτον. Πάνω από 1.300 αμερικανικές εταιρείες εδρεύουν στην πόλη, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσαν στη δημοσιότητα και οι αρχές του Χονγκ Κονγκ.

Ενδεικτικό εξάλλου της οξυνόμενης αντιπαράθεσης είναι και το νέο αίτημα για συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΣΑ) του ΟΗΕ που υπέβαλαν οι ΗΠΑ, αυτήν τη φορά μαζί με τη Βρετανία. Το αίτημα ξανά δεν τελεσφόρησε, μετά από τις αντιδράσεις της Κίνας, που εξέφρασε «σθεναρή αντίδραση» και σημείωσε ότι «η τεράστια πλειοψηφία των μελών του Συμβουλίου δεν στήριξε την πρόταση των ΗΠΑ, θεωρώντας ότι τα θέματα που αφορούν το Χονγκ Κονγκ είναι εσωτερικές υποθέσεις της Κίνας και δεν συνδέονται με εντολές του ΣΑ».

Ο δε εκπρόσωπος της Ρωσίας, Ντμίτρι Πολιάνσκι, έκανε λόγο για «αδέξια» κίνηση που «δεν στήριξε η καθαρή πλειοψηφία του Συμβουλίου», σχολιάζοντας ότι «διχαστικά, μεροληπτικά ζητήματα που δεν έχουν να κάνουν με τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, δεν πρέπει να "έρχονται" στο ΣΑ».

Από τη μεριά της ΕΕ, εκτός από τη «σοβαρή ανησυχία» που εξέφρασε ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ, ο ΥΠΕΞ της Γερμανίας (την 1η Ιούλη αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ) Χάικο Μάας δήλωσε ότι «το παρελθόν έχει δείξει πως πάνω απ' όλα είναι σημαντικό να έχουμε έναν διάλογο με την Κίνα, στον οποίο η ΕΕ με μεγάλη συνοχή να προβάλλει τα θέματά της και τις αρχές της».

Στα απόνερα της κλιμακούμενης αντιπαράθεσης με την Κίνα, ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε «τερματισμό της σχέσης μας με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας» και προώθηση των «πόρων προς άλλες παγκόσμιες, επείγουσες υγειονομικές ανάγκες που το αξίζουν». Πάντως, σύμφωνα με απόφαση του αμερικανικού Κογκρέσου από το 1948, η χώρα θα πρέπει να ενημερώσει τον Οργανισμό ένα χρόνο νωρίτερα αν αποφασίσει να αποχωρήσει.

Ο Τραμπ επανέλαβε ότι η Κίνα έχει πλήρη έλεγχο πάνω στον ΠΟΥ, παρά το γεγονός ότι καταβάλλει μόνο 40 εκατομμύρια δολάρια τον χρόνο. Η ετήσια συνδρομή των ΗΠΑ κυμαινόταν έως τώρα στα 450 εκατομμύρια δολάρια.

Πρόσφατα, πάντως, ο Πρόεδρος της Κίνας Σι Τζινπίνγκ υποσχέθηκε ότι το Πεκίνο θα καταβάλει 2 δισεκατομμύρια δολάρια στον ΠΟΥ μέσα στην επόμενη διετία για την αντιμετώπιση του Covid-19. Πρόκειται για ποσό ίσο με ολόκληρο τον περσινό ετήσιο προϋπολογισμό του ΠΟΥ.

Θυμίζουμε ότι τον Απρίλη ο Τραμπ ανακοίνωσε αναστολή της χρηματοδότησης του ΠΟΥ και στα μέσα Μάη έστειλε επιστολή στον οργανισμό, ζητώντας μέσα σε 30 μέρες να δρομολογηθούν μεταρρυθμίσεις.

Τη διαφωνία της ΕΕ με την απόφαση των ΗΠΑ εξέφρασαν η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, και ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, καλώντας με κοινή τους δήλωση τις ΗΠΑ «να επανεξετάσουν» την απόφασή τους. Τέλος, ο υπουργός Υγείας της Γερμανίας, Γενς Σπαν, χαρακτήρισε πισωγύρισμα για την παγκόσμια υγεία την αποχώρηση των ΗΠΑ, συμφωνώντας πάντως ότι χρειάζονται μεταρρυθμίσεις στον Οργανισμό.