«...Πρέπει να είσαι σε θέση να κάνεις κάθε θυσία, να υπερνικάς τα πιο μεγάλα εμπόδια, να διεξάγεις μια συστηματική, επίμονη, σταθερή και υπομονετική προπαγάνδα και ζύμωση ίσα ίσα σε κείνα τα ιδρύματα, τους συλλόγους και τα συνδικάτα, ακόμα και τα πιο αντιδραστικά, που έχουν προλεταριακές ή μισοπρολεταριακές μάζες...» (Λένιν, «Αριστερισμός»).

1. Είναι υπαρκτή η ανάγκη συνεχούς, ουσιαστικής - επιστημονικής μελέτης της ταξικής διάρθρωσης της χώρας. Στηριγμένη τόσο σε επεξεργασμένα στοιχεία της αστικής στατιστικής, όσο και αυτοτελών μελετών, όπως π.χ. γινόταν τα παλιότερα χρόνια είτε από το ΚΜΕ είτε από μαρξιστές οικονομολόγους, κάτι που τα τελευταία χρόνια έχουμε στερηθεί.

Η συνεχής ανάλυση της ταξικής διάρθρωσης της κοινωνίας και της εξέλιξής της βοηθά στη χάραξη της σωστής στρατηγικής και τακτικής του Κόμματος, στο σωστό καθορισμό των κινητήριων δυνάμεων της επανάστασης, στη διαμόρφωση της οργανωτικής μας πολιτικής, της πολιτικής συμμαχιών κ.ά.

Τα όσα αναφέρονται στο τρίτο κείμενο θα πρέπει να συμπληρωθούν και με άλλα ζητήματα (π.χ. μελέτη για το βαθμό εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, απαντήσεις σε σύγχρονα αστικά - οπορτουνιστικά ιδεολογήματα για τις τάξεις κ.ά.) ενώ σε ξεχωριστό κεφάλαιο να υπάρχουν επιγραμματικά τα βασικά συμπεράσματα της 20ετίας από την όλη μελέτη, αλλά και οι εκτιμήσεις για την πορεία - τάσεις της καπιταλιστικής οικονομίας στη χώρα μας στο πλαίσιο πάντα των διεθνών εξελίξεων στον καπιταλιστικό κόσμο.

Να κατανοηθεί ακόμη βαθύτερα ότι η αναγκαία αυτή μελετητική δουλειά, μακριά από «ακαδημαϊσμούς», θα πρέπει να δένεται με τις ανάγκες της καθημερινής ταξικής πάλης, κάτι που απαιτεί φυσικά να γίνει «κτήμα» όλων των δυνάμεών μας (δεν είναι δηλαδή υπόθεση «ειδικών»), και εδώ χρειάζεται ακόμη πολλή δουλειά. Δουλειά που θα πρέπει να επεκτείνεται μάλιστα και σε επίπεδο κάθε περιοχής - νομού ώστε να δένεται το «γενικό με το τοπικό» και άρα να δίνονται περισσότερα εφόδια στην κατά τόπους παρέμβασή μας.

2. Σωστά οι Θέσεις διαπιστώνουν ότι «(...) το ποσοστό των συνδικαλισμένων εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα (...) είναι σε ιστορικά χαμηλό σημείο...» (Θ. 21). Φυσικά την επόμενη περίοδο εξαιτίας της αύξησης των αντικειμενικών παραγόντων που επιδρούν σ' αυτό και που θα επιδεινωθούν μπορεί να οδηγήσουν σε ακόμη χαμηλότερο σημείο το βαθμό οργάνωσης της εργατικής τάξης. Και εδώ έρχονται οι ευθύνες που μας αναλογούν (με παραλείψεις, στρεβλώσεις, λάθη μας) - ανεξάρτητα από προθέσεις ή διακηρύξεις - για το χτες. Δεν ήταν «μοιραία» η πορεία μέχρι εδώ, αλλά ούτε θα πρέπει να είναι και η αυριανή.

Οι Θέσεις (π.χ. 29, 30) δίνουν κατευθύνσεις. Χρειάζεται να σημάνει πραγματικός συναγερμός. Θα πρέπει στην κυριολεξία να «αναβαπτιστούμε» με τα όσα ο Λένιν τόνιζε για τη δουλειά στα συνδικάτα, με τα όσα η υπερεκατοντάχρονη εμπειρία του Κόμματος ανέδειξε. Στη μάχη αυτή όλα τα μέλη του Κόμματος και της ΚΝΕ, οι οπαδοί μας, έχουν το δικό τους μερίδιο ευθύνης. Ιδιαίτερα φροντίδα για τη νέα γενιά που τα τελευταία χρόνια όχι μόνο στερήθηκε κατακτήσεις περασμένων ετών αλλά και δεν διαπαιδαγωγήθηκε σταθερά στο πνεύμα λειτουργίας μέσα στα συνδικάτα, που ορισμένες φορές και με δική μας ευθύνη δεν κατανόησε ολοκληρωμένα ότι αυτά αποτελούν σχολείο ταξικής πάλης και που θα πρέπει να περπατήσουν «σε όλες τις τάξεις τους» και με όλους τους «συμμαθητές»!

Το θεμελιακό ζήτημα της ταξικής ενότητας της εργατικής τάξης θα δεχτεί παραπέρα χτυπήματα π.χ. με την αύξηση της ελαστικοποίησης των εργασιακών σχέσεων, την τηλεργασία κ.λπ. Η «γείωσή» μας σε όλο αυτόν τον κόσμο απαιτεί αυξημένη δουλειά σε ποσότητα (ώστε να καλυφτεί όλη η «γκάμα» των εργαζομένων) και ποιότητα (με ετοιμότητα π.χ. να απαντούμε στα ιδεολογήματα που καθημερινά θα ξεπηδούν και που θα έχουν ως βάση τους το «ατομικό συμφέρον»).

Η όξυνση των προβλημάτων, σε συνδυασμό με την έλλειψη πείρας ή και εμπιστοσύνης π.χ. στα υπάρχοντα οργανωτικά σχήματα (π.χ συνδικάτα), δεν αποκλείει το ξέσπασμα «αυθόρμητων» ή και «τυφλών» κινητοποιήσεων το επόμενο διάστημα. Που εύκολα θα μπορούν να «αξιοποιηθούν» ή και τελικά να «καθοδηγηθούν» από δυνάμεις του συστήματος. Και εδώ χρειάζεται η δική μας επαγρύπνηση αλλά και ετοιμότητα παρέμβασης. Η εμπειρία από το περίφημο «κίνημα των αγανακτισμένων» μπορεί να μας βοηθήσει και στις συνθήκες «της μετά την πανδημία εποχής».

Εκδηλη είναι η ανάγκη - για τη διαμόρφωση της συνείδησης της εργατικής τάξης και ευρύτερα - να υπάρχουν έστω και «μικρές» (έστω και εφήμερες) «νίκες» που θα δίνουν θάρρος και εμπιστοσύνη στη δύναμη του συλλογικού αγώνα. Μπορεί σήμερα να είναι δυσκολότερο από το χτες να υπάρχουν «χειροπιαστά αποτελέσματα», όμως δεν παύει να είναι πρώτιστα ζήτημα πραγματικού συσχετισμού δυνάμεων που αναπτύσσονται κάθε φορά και που δεν θα πρέπει να το υποτιμήσουμε. Να διδάσκεται η εργατική τάξη από τις ήττες, αλλά να γεύεται κάπου κάπου και τη χαρά από τις «νίκες».

Οι κίνδυνοι ενσωμάτωσης ή σεκταρισμού θα συνυπάρχουν στην πορεία αυτή ανασυγκρότησης. Ο κίνδυνος να χαθούμε π.χ. στο μερικό - εφήμερο θα συνυπάρχει με αυτόν της υποτίμησής του. Η «υποταγή στο αυθόρμητο» με τη φυγή «προς τα μπρος». Ομως με αν και με φοβίες δεν γράφεται η Ιστορία. Να τολμήσουμε!

3. Χρειάζεται να ασχοληθούμε ουσιαστικά, σε βάθος και σταθερά με τα ζητήματα του αθλητισμού. Με τον κόσμο που έχει επαγγελματική σχέση (αναφερόμαστε σε αθλητές, προπονητές, διαιτητές, προσωπικό σωματείων κ.ά.) που είναι χιλιάδες και που η πανδημία ανέδειξε πλήθος προβλημάτων τα οποία συχνά κρύβονταν «κάτω από το χαλί» των λίγων και ακριβοπληρωμένων «σταρ». Με τον κόσμο που έχει «ερασιτεχνική» σχέση (είτε συμμετέχοντας στα διάφορα αθλητικά σωματεία, είτε ως «φίλαθλος», είτε ως άνθρωπος που απλά αθλείται). Ο αθλητισμός (και) ως μορφή κοινωνικής συνείδησης επιδρά πολύπλευρα. Δεν είναι άλλωστε «τυχαίο» οι επενδύσεις διαφόρων κεφαλαιοκρατών στο «αθλητικό προϊόν». Ξεκινώντας από την καταγραφή της κατάστασης σε κάθε περιοχή (υποδομή, σωματεία κ.ά.), προχωρώντας στην ιεράρχηση των προβλημάτων, στην οργάνωση διεκδικήσεων από μαζικούς φορείς (που θα πρέπει να έχουν στην ατζέντα τους και τέτοια ζητήματα) αλλά και παρεμβαίνοντας σαν Κόμμα και ΚΝΕ σε μια σειρά ιδεολογικά ζητήματα που ανοίγονται (π.χ. «χορηγίες», ντοπάρισμα κ.λπ.). Ανεβάζοντας πολύμορφα τις παρεμβάσεις μας στις σχολές ΤΕΦΑΑ, μην υποτιμώντας τη συμμετοχή μας στα αθλητικά σωματεία (ας μελετήσουμε την παρέμβαση άλλων πολιτικών κομμάτων σ' αυτά), προβάλλοντας ταυτόχρονα τις θετικές εμπειρίες (και) στον τομέα αυτό της σοσιαλιστικής οικοδόμησης. Εδώ η αξιοποίηση - συμβολή κομμουνιστών αθλητών ή παλαιμάχων μπορεί να είναι ουσιαστική. Να βελτιώσουμε ακόμη περισσότερο τις παρεμβάσεις μέσω του «Ριζοσπάστη» και του «902» κυρίως σε ζητήματα ιδεολογικά - πολιτικά (και όχι απλά αγωνιστικά) που προκύπτουν και που είμαστε ακόμη αδύνατοι.