Ολο και πιο επικίνδυνη για παραπέρα γενικευμένη πολεμική κλιμάκωση γίνεται η κατάσταση μέσα και γύρω από την Ουκρανία, καθώς συνεχίζεται η ρωσική εισβολή για έβδομη μέρα, συγκεντρώνονται και βρίσκονται σε ετοιμότητα στρατιωτικές δυνάμεις στη Λευκορωσία, ενώ αυξάνονται διαρκώς οι ΝΑΤΟικές δυνάμεις στις χώρες της Βαλτικής, σε Πολωνία και Ρουμανία.

Στο πεδίο, επιθέσεις και μάχες μαίνονταν χτες στις περιοχές του Χάρκοβου, του Κιέβου, της Μαριούπολης κ.α.

Οι επιθέσεις έχουν ενταθεί τις τελευταίες τρεις μέρες στο Χάρκοβο, τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας, με περίπου 1,5 εκατ. πληθυσμό και σημαντικό βιομηχανικό κέντρο. Χτες το πρωί οι ρωσικές δυνάμεις επιτέθηκαν στο κτίριο της περιφερειακής κυβέρνησης στο κέντρο της πόλης, πιθανόν με πύραυλο, προκαλώντας τεράστια έκρηξη.

Στο Κίεβο, ο δήμαρχος προειδοποίησε χτες ότι «ο εχθρός βρίσκεται στα περίχωρα της πρωτεύουσας», προσθέτοντας ότι ο ουκρανικός στρατός «προετοιμάζεται να υπερασπιστεί το Κίεβο». Το υπουργείο Αμυνας της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι οι δυνάμεις της θα χτυπήσουν κτίρια της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) και του Κέντρου Πληροφοριών και Ψυχολογικών Επιχειρήσεων (PSO) στο Κίεβο και προέτρεψε Ουκρανούς πολίτες που συμμετέχουν στις μάχες, καθώς και τους κατοίκους που ζουν κοντά σε υποδομές τηλεπικοινωνιών, να εγκαταλείψουν αυτές τις περιοχές. Λίγο αργότερα οι ρωσικές δυνάμεις βομβάρδισαν τον πύργο των τηλεπικοινωνιών του Κιέβου, με απολογισμό 5 νεκρούς.

Στα νοτιοανατολικά της χώρας, το ρωσικό υπουργείο Αμυνας ανακοίνωσε χτες πως «η πρόσβαση του ουκρανικού στρατού στην Αζοφική Θάλασσα (σ.σ. στις ακτές βρίσκεται και η Μαριούπολη) είναι εντελώς αποκλεισμένη». Οι δυνάμεις των φιλορώσων αυτονομιστών «έφτασαν στα διοικητικά σύνορα της περιοχής Ντονέτσκ και ενώθηκαν με τα ρωσικά στρατεύματα» που έχουν εισέλθει από την Κριμαία και πραγματοποιούσαν χτυπήματα για έλεγχο των περιοχών κατά μήκος της ακτής της Αζοφικής Θάλασσας. Οι ρωσικές δυνάμεις βρίσκονται «ακόμη έξω από τη Μαριούπολη» και «δεν έχουν προχωρήσει ακόμη εντός της πόλης», σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο Αμυνας.

Παράλληλα, μέσω του Ρώσου απεσταλμένου στον ΟΗΕ, Β. Νεμπέζνια, η Μόσχα επανέλαβε για το Κίεβο πως όλοι οι άμαχοι «μπορούν ελεύθερα να εγκαταλείψουν την ουκρανική πρωτεύουσα μέσω της διαδρομής Κίεβο - Βασίλκοφ», ενώ για τη Μαριούπολη ο ρωσικός στρατός και οι δυνάμεις των λεγόμενων «Λαϊκών Δημοκρατιών» του Ντονμπάς ανακοίνωσαν πως θα λειτουργήσει «ανθρωπιστικός διάδρομος» για την έξοδο των αμάχων. Ο ηγέτης της «Λαϊκής Δημοκρατίας» του Ντονέτσκ, Ντ. Πουσίλιν, κατήγγειλε ότι εθνικιστικές δυνάμεις δεν αφήνουν τους αμάχους να φύγουν από την πόλη και επιχειρούν να εμποδίσουν τη δημιουργία «ανθρωπιστικών διαδρόμων» (για σχετικές αντίστοιχες καταγγελίες και από Ελληνες ανταποκριτές βλ. και σελ. 4).

«Οι Ενοπλες Δυνάμεις της Ρωσίας θα συνεχίσουν την ειδική στρατιωτική επιχείρηση έως ότου επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν καθοριστεί», επανέλαβε χτες ο Ρώσος υπουργός Αμυνας, Σ. Σόιγκου.

Στο μεταξύ, πληθαίνουν οι αναφορές από Ουκρανούς και δυτικούς αξιωματούχους για ενδεχόμενα εγκλήματα πολέμου από τη Ρωσία, όπως και κατηγορίες ότι χρησιμοποίησε βόμβες διασποράς και θερμοβαρικές. Χτες, η πρέσβειρα της Ουκρανίας στις ΗΠΑ δήλωσε ότι η Ρωσία χρησιμοποίησε θερμοβαρική βόμβα, γνωστή και ως βόμβα κενού. Το Κρεμλίνο απέρριψε τους ισχυρισμούς.

Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι, είπε ότι γνωρίζει τις πληροφορίες αλλά δεν υπάρχει επιβεβαίωση πως η Ρωσία έχει χρησιμοποιήσει αυτού του είδους το όπλο. «Αν είναι αλήθεια, ενδέχεται να αποτελεί έγκλημα πολέμου», ανέφερε, επισημαίνοντας ότι υπάρχουν διεθνείς οργανώσεις που θα αποτιμήσουν την κατάσταση και η κυβέρνηση Μπάιντεν «θα πάρει μέρος σε αυτήν τη συζήτηση»...

Την ίδια ώρα ανεβαίνει ο απολογισμός των θυμάτων. Τουλάχιστον 136 άμαχοι έχουν σκοτωθεί, μεταξύ τους 13 παιδιά, και 400 έχουν τραυματιστεί από την έναρξη της ρωσικής εισβολής την περασμένη βδομάδα, ανακοίνωσε χτες η Υπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (OHCHR), προσθέτοντας ότι ο πραγματικός απολογισμός είναι πιθανώς πολύ υψηλότερος. Από τους νεκρούς και τραυματίες αμάχους οι 253 καταγράφηκαν στις περιοχές Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ.

Το Παγκόσμιο Πρόγραμμα Επισιτισμού (WFP) του ΟΗΕ σκοπεύει να υποστηρίξει έως και 3,1 εκατ. ανθρώπους, καθώς «τα αποθέματα τροφίμων εξαντλούνται».

Χωρίς οξυγόνο κινδυνεύουν να μείνουν σε λίγες ώρες τα ουκρανικά νοσοκομεία, προειδοποίησε χτες ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ), στα οποία νοσοκομεία, εκτός από εγκύους και ασθενείς με χρόνια ή άλλα νοσήματα οι οποίοι χρειάζονται οξυγόνο, βρίσκονται και περίπου 1.700 ασθενείς με COVID-19. Από τον περασμένο μήνα τα κρούσματα στη χώρα έχουν πολλαπλασιαστεί.

Περισσότεροι από 660.000 πρόσφυγες έχουν εγκαταλείψει την Ουκρανία, οι περισσότεροι από τους οποίους βρίσκονται στην Πολωνία.

Η κατάσταση εντείνεται και στη Λευκορωσία, η οποία αναπτύσσει ακόμη περισσότερες δυνάμεις στα σύνορα με την Ουκρανία, σύμφωνα με το λευκορωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων «Belta». «Είναι καλά εκπαιδευμένες ομάδες ταχείας ανάπτυξης που είναι έτοιμες να σταματήσουν οποιαδήποτε πρόκληση και οποιαδήποτε στρατιωτική ενέργεια εναντίον της Λευκορωσίας», είπε ο Πρόεδρος, Αλ. Λουκασένκο.

Οι στρατιωτικές δυνάμεις της χώρας, «όλοι είναι σε ετοιμότητα. Εάν χρειαστεί επιστράτευση, ελέγξαμε όλες τις λίστες - θα μπορούσαμε να κινητοποιήσουμε όλες τις μονάδες σε 2 - 3 ημέρες», είπε ο Λευκορώσος Πρόεδρος. Επίσης, ανέφερε πως ζήτησε από τον Ρώσο Πρόεδρο να αναπτύξει άλλη μια αντιαεροπορική συστοιχία πυραύλων «S-400» δυτικά του Μινσκ.

Οι δε μυστικές υπηρεσίες του ουκρανικού υπουργείου Αμυνας ισχυρίστηκαν ότι η Ρωσία προετοιμάζει μια πρόκληση για να δικαιολογήσει την είσοδο λευκορωσικών στρατευμάτων στον πόλεμο. Ανέφεραν ακόμα ότι έχουν στοιχεία για περίπου 300 άρματα μάχης της Λευκορωσίας κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία.

Από την άλλη, χτες ξεκίνησε η ανάπτυξη της «Δύναμης Απόκρισης του ΝΑΤΟ» (NATO Response Force - NRF), που αποφασίστηκε πριν από λίγες μέρες. «Τα γαλλικά στρατεύματα φτάνουν στη Ρουμανία ως το κύριο στοιχείο αυτής της δύναμης», είπε ο γγ του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ. Ισχυρίστηκε ακόμη ότι το ΝΑΤΟ είναι μια «αμυντική συμμαχία» που «δεν επιδιώκει σύγκρουση με τη Ρωσία», την οποία κάλεσε να σταματήσει αμέσως τον πόλεμο και να αποσύρει τις δυνάμεις της από την Ουκρανία.

Το ΝΑΤΟ πρέπει να βελτιώσει την άμυνά του στις χώρες της Βαλτικής, «στο πιο ευάλωτο τμήμα της στρατιωτικής συμμαχίας», που συνορεύει με τη Ρωσία, επέμεινε χτες η πρωθυπουργός της Εσθονίας, Κάγια Κάλας, σε συνέντευξη Τύπου μαζί με τον Βρετανό πρωθυπουργό, Μπ. Τζόνσον, και τον γγ του ΝΑΤΟ στη στρατιωτική βάση Τάπα της Εσθονίας.

«Αυτό περιλαμβάνει, στην ξηρά, την εγκαθίδρυση μόνιμης, αυξημένης παρουσίας. Στον αέρα, τη δημιουργία μιας αξιόπιστης αμυντικής στάσης. Και μια αίσθηση επείγουσας ανάγκης για την ανάπτυξη του αναβαθμισμένου αμυντικού σχεδίου του ΝΑΤΟ», ανέφερε.

Νωρίτερα, Στόλτενμπεργκ και Τζόνσον είχαν επισκεφτεί την πολωνική αεροπορική βάση Λασκ, συνοδεία του Πολωνού Προέδρου, Α. Ντούντα. «Σε αυτήν την αεροπορική βάση βλέπουμε την αλληλεγγύη των συμμάχων σε δράση: Μαχητικά αεροσκάφη από τις ΗΠΑ πετούν μαζί με την πολωνική Πολεμική Αεροπορία, διατηρώντας τους ουρανούς του ΝΑΤΟ ασφαλείς», είπε ο Στόλτενμπεργκ.

Καθώς η Πολωνία έχει μετατραπεί σε κόμβο μεταφοράς όπλων από κράτη της ΕΕ, τις ΗΠΑ, τη Βρετανία, τις σκανδιναβικές χώρες κ.ά. προς την Ουκρανία, η κατάσταση κινδυνεύει να κλιμακωθεί ακόμη περισσότερο, αν η Ρωσία προσπαθήσει να αποκόψει την Ουκρανία από τα σύνορά της με την Πολωνία, για να σταματήσει την προμήθειά της.

Μάλιστα, Βουλγαρία, Πολωνία και Σλοβακία ανακοίνωσαν ότι θα μεταφέρουν 70 μαχητικά αεροσκάφη στην Ουκρανία, με την υπηρεσία Τύπου του ουκρανικού Πολεμικού Ναυτικού να αναφέρει ότι «εάν χρειαστεί, μπορούν να τοποθετηθούν σε πολωνικά αεροδρόμια, από τα οποία οι Ουκρανοί πιλότοι θα εκτελούν μάχιμες αποστολές». Σε μια νέα επικίνδυνη κλιμάκωση, δηλαδή, εξετάζεται το σενάριο ΝΑΤΟικά αεροσκάφη να απογειώνονται από ΝΑΤΟικό έδαφος για να πλήττουν ρωσικούς στόχους στην Ουκρανία, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τις πιθανές απαντήσεις της Μόσχας...

Το ρωσικό ΥΠΕΞ ήδη προειδοποιεί όσους προμηθεύουν θανατηφόρα όπλα στην Ουκρανία ότι θα φέρουν την ευθύνη για ό,τι συμβεί.

Η Ουγγαρία δήλωσε ότι δεν θα επιτρέψει τη διέλευση όπλων από το έδαφός της, καθώς «τέτοιες παραδόσεις μπορεί να γίνουν στόχοι εχθρικής στρατιωτικής δράσης», δήλωσε ο Ούγγρος ΥΠΕΞ, τονίζοντας ότι η χώρα του δεν πρέπει να εμπλακεί στον πόλεμο Ουκρανίας - Ρωσίας.

Η κυβέρνηση της Ουκρανίας ζήτησε να δημιουργηθεί μια «ζώνη απαγόρευσης πτήσεων», κάτι που θα εμπόδιζε τους ρωσικούς αεροπορικούς βομβαρδισμούς και θα βοηθούσε στη μεταφορά ΝΑΤΟικού στρατιωτικού εξοπλισμού στην Ουκρανία.

Ωστόσο, ΝΑΤΟ και ΗΠΑ απορρίπτουν ένα τέτοιο σενάριο, καθώς «θα σήμαινε ουσιαστικά ότι ο αμερικανικός στρατός θα καταρρίπτει αεροπλάνα, ρωσικά αεροπλάνα», όπως δήλωσε προχτές η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Τζεν Ψάκι.

Η Ουκρανία βρίσκεται σε συζητήσεις με συμμάχους για το πώς θα ενισχύσει την αεροπορική της άμυνα, δήλωσε χτες ο ΥΠΕΞ της χώρας, Ντμ. Κουλέμπα, όταν ρωτήθηκε αν το ΝΑΤΟ πρέπει να δημιουργήσει μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων για να βοηθήσει την Ουκρανία μετά τη ρωσική εισβολή.

Πάντως, ο γγ του ΝΑΤΟ δήλωσε και χτες ότι δεν θα στείλει στρατεύματα ή μαχητικά αεροσκάφη για να στηρίξει το Κίεβο καθώς δεν θέλει να γίνει μέρος της σύρραξης.

«Οπως μπορούν να μας βοηθήσουν τώρα - είναι καλύτερα να μας βοηθήσουν τώρα παρά να βρεθούν αργότερα κατά μέτωπο αντιμέτωποι με τον (Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ) Πούτιν», είπε ο Κουλέμπα. «Δεν χρειάζεται να φοβόμαστε ότι το ΝΑΤΟ θα βρεθεί σε πόλεμο με τη Ρωσία λόγω της Ουκρανίας. Εάν η Ρωσία νικήσει, είστε οι επόμενοι», είπε χαρακτηριστικά.

Και ο Ουκρανός Πρόεδρος κάλεσε χτες το ΝΑΤΟ να δημιουργήσει μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από τη χώρα του, ως «ένα προληπτικό μέτρο, χωρίς σκοπό να συρθεί σε πόλεμο με τη Ρωσία».

Τηλεφωνική συνομιλία με τον Αμερικανό Πρόεδρο, Τζο Μπάιντεν, είχε χτες ο Ουκρανός ομόλογός του, Β. Ζελένσκι, σχετικά με τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας και τη στρατιωτική βοήθεια που παρέχουν οι ΗΠΑ και σύμμαχοί τους στην Ουκρανία.

Η Δύση δεν πρέπει να χτίσει στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε καμία χώρα της πρώην Σοβιετικής Ενωσης, προειδοποίησε χτες ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σ. Λαβρόφ, μιλώντας μέσω βιντεοσύσκεψης στη συνεδρίαση της Διάσκεψης για τον Αφοπλισμό του ΟΗΕ στη Γενεύη, καθώς λόγω των κυρώσεων στα ρωσικά αεροσκάφη δεν μπορούσε να ταξιδέψει εκεί.

Η Ρωσία θεωρεί απαράδεκτη την παρουσία πυρηνικών όπλων των ΗΠΑ σε μια σειρά από ευρωπαϊκά κράτη, δήλωσε ο Ρώσος ΥΠΕΞ, προσθέτοντας ότι «τα πυρηνικά όπλα των ΗΠΑ θα έπρεπε από καιρό να έχουν επιστρέψει σε αμερικανικό έδαφος και οι αντίστοιχες υποδομές στην Ευρώπη να έχουν εξαλειφθεί».

Υποστήριξε ότι το Κίεβο επιδιώκει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, αναφέροντας πως πρόκειται για «έναν πραγματικό κίνδυνο που έπρεπε να αποτραπεί (...) Η Ουκρανία έχει ακόμη σοβιετικές τεχνολογίες και τα μέσα απόκτησης τέτοιων όπλων».

Σε ένα ακόμα σόου προπαγάνδας, την ώρα που μιλούσε ο Λαβρόφ, πολλές αντιπροσωπείες χωρών της Δύσης και συμμάχων τους αποχώρησαν από την αίθουσα της Διάσκεψης.

Ενώ μαίνονται οι μάχες, σήμερα αναμένεται να διεξαχθεί ο δεύτερος γύρος διαπραγματεύσεων Ουκρανίας - Ρωσίας (είχαν ξεκινήσει τη Δευτέρα στα σύνορα Λευκορωσίας - Ουκρανίας), μετέδωσαν ρωσικά και ουκρανικά ΜΜΕ, ενώ η ουκρανική πλευρά δεν είχε επιβεβαιώσει.

Η Ρωσία πρέπει «να σταματήσει να βομβαρδίζει πόλεις της Ουκρανίας» για να καταστήσει δυνατές ουσιαστικές συνομιλίες, είπε ο Ουκρανός Πρόεδρος. Επιπλέον, «η Ουκρανία θα απαιτήσει νομικά δεσμευτικές εγγυήσεις ασφαλείας εάν το ΝΑΤΟ κλείσει την πόρτα στις προοπτικές ένταξης της Ουκρανίας», τόνισε.

«Αυτό σημαίνει ότι έχουμε την εδαφική μας ακεραιότητα, ότι τα σύνορά μας προστατεύονται, έχουμε ιδιαίτερες σχέσεις με όλους τους γείτονές μας, είμαστε απόλυτα ασφαλείς και οι εγγυητές που μας παρέχουν ασφάλεια, το εγγυώνται νομικά», πρόσθεσε.

Χτες ο Ζελένσκι μίλησε στο Ευρωκοινοβούλιο, το οποίο κάλεσε τα θεσμικά όργανα της ΕΕ να εργαστούν για τη χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας προς ένταξη χώρας στην Ουκρανία. Είχε προηγηθεί μια μέρα πριν η επίσημη αίτηση της Ουκρανίας για ένταξη στην ΕΕ.

Οι προοπτικές ένταξης της Ουκρανίας στην ΕΕ θα πρέπει να εξεταστούν χωριστά από τα ζητήματα της «στρατηγικής σταθερότητας», σχολίασε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, προσθέτοντας πως «η ΕΕ δεν είναι ένα στρατιωτικο-πολιτικό μπλοκ», επομένως, «όσον αφορά τη στρατηγική σταθερότητα, αυτό το θέμα είναι διαφορετικής φύσης».

Στο μεταξύ, ουκρανικά ΜΜΕ («Glavkom» κ.ά.) αναφέρθηκαν χτες σε πλευρές των συνομιλιών της Δευτέρας. Η Ρωσία φέρεται να ζήτησε να δεσμευτεί η Ουκρανία σε καθεστώς ουδετερότητας με απόφαση Κοινοβουλίου και να οργανώσει δημοψήφισμα γι' αυτό το θέμα. Επίσης η ρωσική πλευρά ζήτησε από την Ουκρανία να αναγνωρίσει τις «Λαϊκές Δημοκρατίες» του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ στα διοικητικά σύνορα των περιοχών και να πάψει να ζητά επιστροφή της Κριμαίας στην Ουκρανία. Η Ουκρανία ζήτησε κατάπαυση του πυρός και αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων από το έδαφός της.