Η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος (ΝΕΖ), η οποία χωροθετείται στους Δήμους Περάματος Κερατσινίου, Δραπετσώνας και Σαλαμίνας, συνιστά, όπως είπε η ομιλήτρια, μια υπερτοπική αγορά εργασίας. Παρ' όλο που ένα μεγάλο μέρος των εργαζομένων της ζώνης κατοικεί στους τέσσερις παραπάνω δήμους, η προσφορά εργασίας δεν περιορίζεται χωρικά και μπορούμε να εντοπίσουμε εργαζομένους της ζώνης, σε ολόκληρη σχεδόν την Αττική. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση παρατηρείται στους Δήμους Κερατσινίου (18%), Περάματος (17%), Πειραιά (15%) και Νίκαιας (11%). Η πόλη, όμως, που έχει συνδέσει άμεσα και έμμεσα την οικονομική της ανάπτυξη με τη ΝΕΖ είναι το Πέραμα, παρατήρησε η ομιλήτρια.
Μεγάλο μέρος των κατοίκων στεγάστηκε αρχικά σε αυτοσχέδιες αυθαίρετες παράγκες. Η αποκατάσταση των παραπηγματούχων άρχισε να γίνεται σταδιακά μετά το 1975, ύστερα από σκληρούς αγώνες και συγκρούσεις δεκαετιών. Η πόλη, χτισμένη στην πέτρινη άκρη της νοτιοδυτικής Αττικής φιλοξενεί 45.000 περίπου κατοίκους, με την πλειοψηφία να ανήκει στα λαϊκά στρώματα. Θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, όχι αυθαίρετα, σαν πόλη σε καραντίνα.
Πολιορκημένοι από στεριά και θάλασσα οι Περαματιώτες δίνουν έναν καθημερινό αγώνα επιβίωσης με συσσωρευμένα επί δεκαετίες προβλήματα περιβαλλοντικά. Εγκαταστάσεις πετρελαιοειδών εταιριών με διακίνηση πυρομαχικών, εύφλεκτων και άλλων επικίνδυνων προϊόντων από το λιμάνι, με το εργοστάσιο καθαρισμού λυμάτων στην Ψυττάλεια κ.ά.
Μια πόλη αποκλεισμένη απ' τον υπόλοιπο Πειραιά, με έναν και μοναδικό δρόμο να οδηγεί στην έξοδό της, πανικοβάλλοντας τους κατοίκους σε περιπτώσεις έκτακτου κινδύνου (φωτιές, ατυχήματα, εκρήξεις καζανιών). Τα τελευταία χρόνια όμως επιβλήθηκε και η ποινή του κοινωνικού αποκλεισμού. Στα πλαίσια των αποφάσεων της ΕΕ για συντεταγμένη μείωση της ναυπηγοεπισκευαστικής βιομηχανίας στη χώρα μας, ο βασικός οικονομικός «πνεύμονας» της πόλης, η Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη οδηγείται σε συρρίκνωση και υπολειτουργία... Αμεσα έχουν πληγεί οι εκατοντάδες επιχειρήσεις του ευρύτερου Πειραιά, που οι δραστηριότητές του σχετίζονται με τη Ζώνη.
Η ομιλήτρια αναφέρθηκε σε τρεις έρευνες που η μια συμπληρώνει την άλλη και έγιναν σε διαφορετικούς χρόνους και από διαφορετικούς φορείς:
Το 1997 ο Γυναικείος Σύλλογος Περάματος «Εστία της Γυναίκας», μέλος της ΟΓΕ, παίρνοντας την προτροπή από την οργή και αγανάκτηση των γυναικών του Περάματος, αποφάσισε μια έρευνα που αφορούσε τη ζωή της γυναίκας στο Πέραμα. Μερικά στοιχεία από δείγμα 300 γυναικών ηλικίας 20-50 ετών (εργαζόμενη μία προς δύο).
Τις Περαματιώτισσες τις πλήττει το φαινόμενο καθολικά, βιώνουν την ανεργία σαν φύλο, σαν γυναίκες ανέργων ή υποαπασχολουμένων, σαν μητέρες παιδιών που πλήττονται ή απειλούνται από την ανεργία.
Στη συνέχεια, βγήκε το 2001 καινούρια έρευνα από το Δήμο Περάματος, που επιβεβαίωνε την πρώτη και είχε ακόμα πιο αρνητικά στοιχεία.
Μια ακόμα νεότερη, η έρευνα που έγινε από το Ινστιτούτο Εργασίας της ΓΣΕΕ το 2002 αποδεικνύει ότι το σύνολο σχεδόν των εργαζομένων του δείγματος είναι άνδρες. Στα 1.974 άτομα μόνο 4 είναι γυναίκες που εργάζονται ως υπάλληλοι γραφείου με σταθερή σχέση απασχόλησης. Αυτό σημαίνει ότι η απασχόληση στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη αφορά αποκλειστικά σχεδόν τους άνδρες. Το γεγονός αυτό προφανώς σχετίζεται με τις ιδιαίτερα σκληρές συνθήκες εργασίας, τόσο από την άποψη της ίδιας της φύσης των εργασιών, όσο και από την άποψη του χώρου, των ωρών εργασίας κλπ. που τις κάνει να συνιστούν επαγγέλματα, τα οποία θεωρούνται ως κατ' εξοχήν ανδρικά.
Ακόμα η έρευνα λέει ότι το 86% των εργαζομένων είναι παντρεμένοι και το 85% έχουν παιδιά. Η έρευνα δείχνει επίσης ότι δύο στους τρεις εργαζόμενους στη ΝΕΖ έχουν εισόδημα μικρότερο των δύο εκατομμυρίων, ενώ ελάχιστο ποσοστό έχει πάνω από 4 εκατομμύρια!
Τέλος, η έρευνα του Ινστιτούτου Εργασίας λέει ότι με την ανεργία στη Ζώνη είναι αμφίβολο το αν θα πάρουν σύνταξη οι μεταλλεργάτες.
Αυτή η αγωνία και η ανησυχία σίγουρα γίνεται βραχνάς για την οικογένεια και τη γυναίκα.
Βραχνάς, όμως, για τις γυναίκες του Περάματος είναι και άλλα, επισήμανε η Σοφία Θωμάρεη. Δεν ξεχνούν ότι τώρα λόγω ...ισότητας οι νέες θα πάρουν σύνταξη στα 65 - αν πάρουν. Δεν ξεχνούν ότι η μητρότητα έχει πέσει στα χέρια των ιδιωτών. Χρόνια ζητάνε ένα παιδιατρικό νοσοκομείο και ένα γυναικολογικό - μαιευτικό στον Πειραιά. Δεν ξεχνούν ότι η πλειοψηφία των αναλφάβητων και όσων δεν έχουν τελειώσει την 9χρονη υποχρεωτική εκπαίδευση είναι γυναίκες. Ούτε πως οι γυναίκες είναι οι πιο φτωχές από τους φτωχούς. Στους 2.000.000 Ελληνες που ζουν με 90.000 δραχμές το μήνα 1.240.000 είναι γυναίκες.
Δεν ξεχνούν ότι τα προβλήματα του Περάματος απλώνονται σε όλο το φάσμα της κοινωνικής πραγματικότητας. Τα δημιουργεί και επαυξάνει το ίδιο το κοινωνικοοικονομικό σύστημα και η πολιτική των κυβερνήσεων, που για το μόνο που δεν ενδιαφέρονται είναι να βρούνε λύσεις για την ανεργία, τη φτώχεια, την έλλειψη χώρων διασκέδασης και παιχνιδιού, τα περιβαλλοντικά προβλήματα. Οι αριθμοί σε μια κατεξοχήν εργατογειτονιά, όπως το Πέραμα, δεν κάνουν τίποτα άλλο παρά να αποδεικνύουν αυτή την πασιφανή αλήθεια.
Ομως, οι γυναίκες του Περάματος, του Κερατσινίου, της Δραπετσώνας, οι γυναίκες της Β' Πειραιά έχουν μεγάλο αγωνιστικό παρελθόν διεκδικούν - μάχονται, δεν αποδέχονται τη μιζέρια και μοιρολατρία. Δε θα δεχτούν στα προκλητικά και προσυμφωνημένα και στημένα σενάρια για την υποβάθμιση των λαϊκών στρωμάτων σ' όλα τα επίπεδα της καθημερινής ζωής, τη λεηλασία των εργασιακών, ασφαλιστικών, κοινωνικών ακόμα και δημοκρατικών δικαιωμάτων τους.
Λύση υπάρχει για το Πέραμα. Να ζήσει και να εκσυγχρονιστεί η Ζώνη μέσα από τις προτάσεις των εργατικών σωματείων της ΝΕΖ και των Δήμων του Πειραιά. Πολιτική βούληση δεν υπάρχει, κατέληξε η Σοφία Θωμάρεη.