Στην ουσία των ανατροπών που προωθούνται με το κυβερνητικό νομοσχέδιο αναφέρθηκε στο δεύτερο μέρος της ομιλίας της η Αλέκα Παπαρήγα σημειώνοντας ότι αυτή είναι πρώτον η «αναπροσαρμογή στις εργασιακές σχέσεις που κυριαρχεί η απασχολησιμότητα» και δεύτερον, «η αγορά κεφαλαίου, η συγκέντρωση στα χέρια των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιριών όλου του νευρικού συστήματος - να το πω - όλης της σπονδυλικής στήλης του λεγόμενου δημόσιου πια συστήματος κοινωνικής ασφάλισης».

Είπε συγκεκριμένα:

«Εγώ θέλω να επικαλεστώ μαρτυρίες, εκτιμήσεις και τοποθετήσεις που έχουν γίνει από στελέχη της κυβέρνησης σε όλο αυτό το διάστημα από το 1993 μέχρι το 2002. Αυτές οι μαρτυρίες ή οι τοποθετήσεις όταν γίνονταν, στην ουσία απαντούσαν για ποιο λόγο πρέπει να αλλάξει το ασφαλιστικό σύστημα το οποίο τώρα εδώ δεν το ακούμε καθόλου.

Πρώτα - πρώτα πρέπει να παραδεχτείτε ότι σήμερα σε όλο - θα έλεγα - τον καπιταλιστικό κόσμο αλλά ιδιαίτερα στην ΕΕ της οποίας είμαστε χώρα - μέλος, υπάρχει μια γενική γραμμή που επιβάλλει ορισμένες γενικές αρχές - πιθανόν να μην επιβάλλει ακριβώς συγκεκριμένα μοντέλα - αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων στο σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης.

Γι' αυτές δε λέτε κουβέντα! Και βεβαίως η ΝΔ γι' αυτές δε λέει κουβέντα αλλά και ο Συνασπισμός δεν το θίγει! Γιατί εδώ που τα λέμε αυτά που γίνονται στην Ελλάδα δεν είναι πρωτόγνωρα. Εγώ δε θα έλεγα ότι είναι απλά αντίγραφα. Είναι μία προσαρμογή στην ελληνική πραγματικότητα γενικότερων αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων που στοχεύουν στο εξής: Και κάνω μία παρένθεση λέγοντας ότι η ίδια γραμμή ακολουθείται σε όλες τις χώρες της ΕΕ και εκεί που δεν υπήρχαν ελλείμματα ή δεν υπήρχαν τα ελλείμματα στο ύψος που έχουν φτάσει στην Ελλάδα.

Ποια είναι αυτή η λογική; Θα έλεγα ότι υπάρχει μια στενή λογική. Από τη στιγμή που έχουν περάσει οι αναδιαρθρώσεις στην αγορά εργασίας, από τη στιγμή που είμαστε ήδη στην πλήρη απελευθέρωση της αγοράς κεφαλαίων, κίνησης εργατικού δυναμικού, δεν είναι δυνατόν να μείνει το κοινωνικό ασφαλιστικό σύστημα προηγούμενων δεκαετιών - ξεπερασμένων σήμερα - αλλά που εν πάση περιπτώσει μέσα σε αυτό αποκρυσταλλωνόταν ένας συσχετισμός δύναμης που είχε διαμορφωθεί με όρους διαπάλης ανάμεσα στο λαό και τις διάφορες κυβερνήσεις. Και οπωσδήποτε τουλάχιστον στα λόγια του και σε ένα βαθμό και στην πράξη, έφερνε το "φορτίο" της συλλογικότητας της δημόσιας κοινωνικής ασφάλισης.

Το σημερινό σύστημα πρέπει να ανατραπεί, διότι πραγματικά έχει μείνει πίσω σε σχέση με τις αντιδραστικές αλλαγές που έχουν γίνει στην αγορά εργασίας και όχι μόνο. Αυτό δεν περνά σαν επιχείρημα, ενώ αυτό είναι το κύριο επιχείρημα και η κύρια βάση που φέρνει η κυβέρνηση.

Υπάρχει όμως και μία άλλη παράμετρος, η οποία επιβάλλει την αλλαγή του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Είναι όλοι αυτοί οι προβληματισμοί που έχουν γίνει και που δεν έχουν βέβαια "μήτρα τους", "μητέρα" και "πατέρα" ούτε τον κύριο Σπράο, ούτε τον κύριο Τήνιο, ούτε καν την πρακτική αλλά και τη θεωρία που αναπτύχθηκε στη Χιλή του Πινοτσέτ.

Είναι ολόκληρες μελέτες που πρώτη η Παγκόσμια Τράπεζα έχει προχωρήσει πολύ πριν τη δεκαετία που μιλάμε, η οποία έβαζε έναν άλλο προβληματισμό γύρω από το σύστημα της κοινωνικής ασφάλισης. Αυτός ο προβληματισμός βλέπουμε ότι σήμερα διαπερνά όλα τα ασφαλιστικά συστήματα ανεξαρτήτως τι λέγεται στον καπιταλιστικό κόσμο, ανεξαρτήτως τι λέγεται - ή μάλλον τι ενεργοποιείται - από αυτό το βήμα.

Ποια είναι αυτή η λογική; Η λογική είναι ότι πρέπει να μειωθεί το κόστος εργασίας - δηλαδή η τιμή της εργατικής δύναμης όπως το λέμε εμείς - πρέπει να περιοριστεί η επιχορήγηση του κράτους και της εργοδοσίας στο ασφαλιστικό σύστημα και πρέπει επίσης, να πάμε για ένα κεφαλαιοποιητικό ασφαλιστικό σύστημα, του οποίου μάλιστα τα αποθεματικά - τα εισοδήματά του, να το πω έτσι - το ταμείο του συστήματος αυτού, πρέπει να περάσει και να τονώσει την κεφαλαιαγορά.

Θα μου πείτε, όταν οι τράπεζες λήστευαν τα ασφαλιστικά ταμεία, δεν ήταν και αυτό μια μορφή εισαγωγής του ασφαλιστικού συστήματος, έστω από το "παράθυρο" στην αγορά; Ηταν. Σήμερα όμως γενικεύεται, επισημοποιείται και νομιμοποιείται. Δεν είναι περιστασιακοί οι χειρισμοί που γίνονται με την άλφα ή τη βήτα βάση. Μάλιστα τώρα δεν περνάει μόνο στο τραπεζικό σύστημα, μάλλον φεύγει από το τραπεζικό σύστημα εν πολλοίς και περνάει σε όλες τις άλλες μορφές και στα προϊόντα αγοράς που έχουμε.

Απόδειξη είναι ότι η κυβέρνηση με πολύ μεγάλη συνέπεια φέρνει ένα ασφαλιστικό σύστημα με τρεις πυλώνες. Εχουμε τον πρώτο δημόσιο πυλώνα που με τη μορφή του χρηματιστηρίου ή με άλλες μορφές ομολόγων κλπ. περνάει στην ιδιωτική αγορά και στην ουσία έχουμε να κάνουμε με ένα διαμορφωμένο μέσα στο χρόνο πτωχοκομείο: αυτό θέλει το δημόσιο. Εχουμε το δεύτερο πυλώνα, την επικουρική ασφάλιση, που σαφώς ιδιωτικοποιείται και μάλιστα γίνεται λόγος περί αυτοχρηματοδότησης και ο τρίτος πυλώνας ο οποίος είναι ο επίσημος ιδιωτικός, ο οποίος διεισδύει στους άλλους δύο και αποτελεί τον πρωταγωνιστή σήμερα που διαμορφώνει το "δημόσιο" σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.

Δε θέλω να επεκταθώ πολύ γιατί ακόμα και αυτή η Παγκόσμια Τράπεζα που εμπνεύστηκε την εισαγωγή των ταμείων στην κεφαλαιαγορά, στην πορεία και με βάση το πείραμα της Χιλής, εγείρει πολλές ανησυχίες και προβληματισμούς αν αυτό συνέβαλε όχι τόσο στη διαμόρφωση ενός σύγχρονου κοινωνικού συστήματος ασφάλισης - αυτό δεν την πολυαπασχολεί - αλλά αν τονώθηκε πραγματικά η κεφαλαιαγορά από αυτές τις επιλογές.

Η ουσία λοιπόν είναι αυτή: Είναι, πρώτον, η αναπροσαρμογή στις εργασιακές σχέσεις που κυριαρχεί η απασχολησιμότητα και δεύτερον, η αγορά κεφαλαίου, η συγκέντρωση στα χέρια των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιριών όλου του νευρικού συστήματος -να το πω - όλης της σπονδυλικής στήλης του λεγόμενου δημόσιου πια συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Και δεν είναι τυχαίο ότι έχουμε συγχωνεύσεις ασφαλιστικών εταιριών, ότι έχουμε τοποθετήσεις ασχέτων επιχειρηματιών και επιχειρηματικών ομίλων στον τομέα της υγείας και της συνταξιοδότησης σε μια περίοδο που το ΠΑΣΟΚ στήνει νέο, σύγχρονο δημόσιο σύστημα ασφάλισης. Γιατί κάνουν όλες αυτές τις επενδύσεις αυτοί οι επιχειρηματικοί όμιλοι ή μη μόνο γιατί γνωρίζουν ότι έχουν κέρδος και μάλιστα ενδεχομένως με τα λιγότερα ρίσκα».

(συνέχεια στη σελίδα 10)