Ετσι, ο πρωθυπουργός, Κ. Καραμανλής, παρουσίασε σαν αντίδοτο στην ανεργία την πολιτική για «μεταρρυθμίσεις που ενθαρρύνουν την επιχειρηματικότητα του Ελληνα» και μίλησε για «πολιτικές που ενθαρρύνουν την προσέλκυση άμεσων ξένων επενδύσεων». Ιδιαίτερα για τους νέους πρόβαλε την εφαρμογή πολιτικής για «την εκπαίδευση και τη στοχευμένη κατάρτιση». Επέμεινε στην πολιτική για τη «συμφιλίωση της οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής». Που σημαίνει μερική απασχόληση, πρώτ' απ' όλα για τις γυναίκες, αλλά και για τους άνδρες, προκειμένου να ανταποκρίνονται και στα «οικογενειακά καθήκοντα», αφού η κρατική κοινωνική πολιτική είναι ανύπαρκτη, ενώ οι ανάγκες για παιδικούς σταθμούς, για τους ανθρώπους της τρίτης ηλικίας, κλπ., έχουν εμπορευματοποιηθεί και το πενιχρό εισόδημα δε φτάνει για την κάλυψή τους. Επομένως, για τα φτωχά λαϊκά στρώματα προβάλλεται το μοντέλο της μερικής απασχόλησης, ώστε να αντεπεξέρχονται και στην κάλυψη των οικογενειακών υποχρεώσεων.

Ο Κ. Καραμανλής διακήρυξε για μια ακόμα φορά την προσήλωση της κυβέρνησης στη βαθιά αντεργατική στρατηγική της Λισαβόνας, στη σύνδεση - δηλαδή υποταγή - της Παιδείας με την αγορά, στη γενίκευση των ελαστικών μορφών απασχόλησης. Προανήγγειλε νέα προνόμια υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου για «ενθάρρυνση νέων επενδύσεων» και «ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας», «ενεργητικές πολιτικές» με «επιδότηση επιχειρήσεων για πρόσληψη ανέργων», καθώς και «τοπικού χαρακτήρα παρεμβάσεις σε περιοχές που πλήττονται πιο έντονα από την ανεργία».

Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ, Γ. Παπανδρέου, είπε τα ίδια πράγματα, αναφέροντας ότι «εμείς επενδύουμε στην αξία που λέγεται άνθρωπος, στη δημιουργικότητά του, στην επιχειρηματικότητά του». Και συνέχισε ότι για το ΠΑΣΟΚ αποτελεί «πρώτη τομή, η αναμόρφωση και η αποκέντρωση του συστήματος και του σχεδιασμού της εκπαίδευσης και της κατάρτισης με την ουσιαστική σύνδεση με την τοπική οικονομία, την αγορά εργασίας και την εκπαίδευση». Υπογράμμισε δε και την αναγκαιότητα, «οι δομές κατάρτισης να συνδεθούν με την εκπαίδευση». Για τους νέους πρότεινε την εφαρμογή πολιτικής με «κίνητρα για την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας, την επιδότηση αρχικού σταδίου απασχόλησης και την υποστήριξη σε νέους επιχειρηματίες». Ενώ πρόβαλε την ανάγκη για «συστήματα ενεργού στήριξης και απασχόλησης και διά βίου μάθησης».

Ως μέσα για την εφαρμογή των προτάσεων του ΠΑΣΟΚ ο Γ. Παπανδρέου πρότεινε την αξιοποίηση του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης, για κατάρτιση προγραμμάτων τύπου εξατομικευμένης στήριξης, για επιδοτήσεις προς το κεφάλαιο για νέες θέσεις εργασίας, για παροχή κινήτρων σ' αυτό με σκοπό την πρόσληψη μακροχρόνια ανέργων. Πολιτικές που έχουν ήδη εφαρμοστεί και το μόνο αποτέλεσμα που είχαν ήταν να ρέει ζεστό χρήμα στις τσέπες των κεφαλαιοκρατών.

Συγκρίνοντας λοιπόν την πολιτική της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ παρατηρεί κανείς ότι και τα δύο κόμματα προτείνουν πολιτική ενίσχυσης των επιχειρηματιών, επιδοτήσεων για τη δημιουργία θέσεων εργασίας, μέτρα για τη διά βίου κατάρτιση, εφαρμογή προγραμμάτων εργασιακής εμπειρίας, που σημαίνει τζάμπα εργαζόμενους για το κεφάλαιο, αλλά και προγράμματα «τοπικού χαρακτήρα» σε συνεργασία εργοδοτών - εργαζομένων - Αυτοδιοίκησης. Σε τι λοιπόν διαφέρουν; Πολύ περισσότερο που ανάλογες πολιτικές εφαρμόστηκαν από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ αλλά η ανεργία αυξήθηκε.

Από το πλαίσιο αυτό δεν ξέφυγε ούτε ο Συνασπισμός, συμβάλλοντας στην καλλιέργεια αυταπατών περί της δυνατότητας μέσα στον καπιταλισμό να εφαρμοστεί ένα εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης προς όφελος των εργαζομένων.

Ο πρόεδρος του ΣΥΝ, Αλ. Αλαβάνος, ανάλωσε το μεγαλύτερο χρόνο στην περιγραφή της οξύτητας του προβλήματος. Κατά την ομιλία του εξέφρασε και μια καινοτόμα άποψη ότι το πρόβλημα είναι πλέον «διαταξικό». Πέραν αυτού του εφευρήματος της διαταξικής ανεργίας η πρότασή του για εναλλακτικό μοντέλο ανάπτυξης στο πλαίσιο της ΕΕ δεν έχει καμία απολύτως βάση, ακόμα κι αν δεχτούμε τον ισχυρισμό του πως «παρά τις γενικές πολιτικές της ΕΕ δεν είναι ίδια η κατάσταση σε όλες τις χώρες». Γιατί, σε καμία απ' αυτές δεν αντιμετωπίστηκε η ανεργία.

Το να ισχυρίζεται ο Αλ. Αλαβάνος ότι «δεν είναι μοιραίο αυτό που γίνεται» και ότι αν προσανατολιστούμε στην απασχόληση, αν στηριχτεί ενεργά ο δημόσιος τομέας και εκσυγχρονιστεί, αν μειωθούν οι ώρες εργασίας, αν μπει στο Σύνταγμα ο στόχος της πλήρους απασχόλησης, αν καθιερωθεί προϋπολογισμός απασχόλησης, αν προωθηθούν εξατομικευμένα προγράμματα από τον ΟΑΕΔ, θα χτυπηθεί η ανεργία, λίγο απέχει από το να χαρακτηριστεί ο λόγος του κοροϊδία προς τους ανέργους.

Ο ίδιος πρότεινε «ένα μοντέλο ανάπτυξης που είναι προσανατολισμένο στην απασχόληση σε συνδυασμό με εκπαίδευση υψηλής ποιότητας». Ο,τι δηλαδή λένε και τ' άλλα δύο κόμματα, ό,τι λέει και η «Λισαβόνα». Πρότεινε επίσης «εξατομικευμένα προγράμματα», όπως η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ, και αξιοποίηση του Δ΄ ΚΠΣ για προγράμματα δημόσιων επενδύσεων, δηλαδή για ενίσχυση με δημόσιο χρήμα των επιχειρηματιών, όπως και το ΠΑΣΟΚ. Ενώ έκανε και την άκρως... επαναστατική πρόταση για την αντιμετώπιση της ανεργίας, να υποχρεωθούν «τα σούπερ μάρκετ, τα πολυκαταστήματα να έχουν μια αφίσα και να λένε πόσες ώρες, με τι συνθήκες, με τι αμοιβές δουλεύουν οι νέοι εργαζόμενοι!».

Στον αντίποδα όλων αυτών των προτάσεων διαχείρισης του προβλήματος σε όφελος της εργοδοσίας βρίσκεται η πολιτική του ΚΚΕ. Η Αλ. Παπαρήγα υπογράμμισε κατηγορηματικά στη Βουλή: «Δεν μπορεί να καταργηθεί η ανεργία όσο οργανώνεται η οικονομία και ολόκληρη η κοινωνία στη λογική του κέρδους και όχι με βάση τις ανθρώπινες ανάγκες. Δεν είναι δυνατόν ο πλούτος να παράγεται από τους πολλούς και οι ιδιοκτήτες των μέσων που παράγουν τον πλούτο να είναι οι λίγοι. Δεν είναι δυνατόν να θεωρείται ο άνθρωπος κόστος και να μετριέται η υπόθεση με το πόσο κοστίζει η εργασία. Εδώ χρειάζεται στην ουσία ριζική ανατροπή. Βεβαίως, αυτή η ριζική αλλαγή δεν είναι αντικείμενο της Βουλής, είναι υπόθεση του λαού». Σ' αυτές τις λίγες αράδες η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλέκα Παπαρήγα, έδωσε με σαφήνεια την αιτία ύπαρξης και διόγκωσης του εφιάλτη της ανεργίας, υποδεικνύοντας συγχρόνως την κατεύθυνση προς την οποία πρέπει να στραφεί η πάλη των εργαζομένων, όλου του λαού, για την απαλλαγή απ' αυτόν.

Ταυτόχρονα, αναφέρθηκε και σε συγκεκριμένες προτάσεις που κάνει το ΚΚΕ ως αμυντικά μέτρα προστασίας των ανέργων, τονίζοντας ωστόσο πως αυτό που προέχει είναι η πίεση και η διεκδίκηση του κινήματος, ξεκαθαρίζοντας πως για το ΚΚΕ θεωρείται άνεργος κι αυτός που είναι σήμερα κι αυτός που θα γίνει αύριο κι αυτός που είναι μερικά απασχολούμενος.

Τέτοια μέτρα είναι: Να επιδοτείται αυτός που δεν μπορεί να βρει δουλιά και όχι να δίνεται - όπως είπαν η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ - ατομική βοήθεια στον άνεργο. Ακόμα:

- Επιδότηση στο 80% του βασικού μισθού - και όχι αυτού του βασικού μισθού που δίνεται

- Δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και βιβλιάριο ασθενείας σε όλους χωρίς όρους και προϋποθέσεις

- Επιδότηση ενοικίου για τους νέους και τις νέες άνεργες που νοικιάζουν σπίτι

- «Πάγωμα» των δανείων στη διάρκεια της ανεργίας

- Οι μέρες ανεργίας να ασφαλίζονται

- Μέτρα για τα νέα ζευγάρια καθώς σήμερα δημιουργείται πρόβλημα στέγης, υπάρχει ζήτημα δικτύου κοινωνικών εγκαταστάσεων για την οικογένεια, το παιδί και εξειδικευμένα για οικογένειες με άτομα με ειδικές ανάγκες.