Το 1961, χρονιά που έγινε η εισβολή στον Κόλπο των Χοίρων, ήταν και χρονιά εκπαίδευσης. Ο τομέας αυτός ήταν άμεση προτεραιότητα για την επανάσταση. Το 1959 υπήρχαν στην Κούβα πάνω από 1 εκατ. άνθρωποι πλήρως αναλφάβητοι (ή το 25% του πληθυσμού) και ακόμα ένας παρόμοιος αριθμός με πολύ χαμηλή μόρφωση, μισο-αναλφάβητοι. Με τη νίκη της επανάστασης μπήκαν οι βάσεις για την εξάλειψη αυτού του φαινομένου. Ο Φ. Κάστρο είχε ανακοινώσει το Σεπτέμβρη του 1960, στον ΟΗΕ, ότι σ' ένα χρόνο θα πετύχει αυτό το αποτέλεσμα. Από την αρχή η επαναστατική εξουσία κινήθηκε σε 3 κατευθύνσεις:

1) Εκπαίδευση και σχολεία για όλα τα παιδιά.

2) Εθνική εκστρατεία κατά του αναλφαβητισμού.

3) Παραπέρα μόρφωση του πληθυσμού.

Η εκστρατεία ξεκίνησε από τον ίδιο τον επαναστατικό στρατό. Υπήρξε κεντρικός σχεδιασμός αλλά και αποκέντρωση αρμοδιοτήτων με ένταξη όλων των οργανισμών και οργανώσεων σε αυτή.

Τυπώθηκαν 1,5 εκατ. βιβλία εκμάθησης και 250.000 εθελοντές, εκ των οποίων 100.000 νέοι από 12 έως 18 χρόνων, συμμετείχαν στην καμπάνια. Το σύνθημα που κυριαρχεί σε αυτή τη λαϊκή εποποιία ήταν: «Αυτός που ξέρει, διδάσκει σ' αυτόν που δεν ξέρει».

Το ραδιόφωνο, η τηλεόραση και ο Τύπος της εποχής συμβάλλουν στην ανύψωση του μορφωτικού επιπέδου του λαού.

Ομως, η όλη αυτή διαδικασία ενόχλησε σφόδρα όσες αντεπαναστατικές δυνάμεις παρέμεναν στην Κούβα και βέβαια τους πάτρωνές τους Αμερικανούς. Τέτοιες αντεπαναστατικές συμμορίες δρούσαν στις περιοχές Εσκαμπάι, Πινάρ ντελ Ρίο, Σιέρα Μαέστρα.

Πρώτος μάρτυρας σε αυτή την καμπάνια ήταν ο Κονράδο Μπενίτεζ, 18 χρόνων, που δολοφονήθηκε από συμμορία, ενώ βρισκόταν στην ύπαιθρο ως δάσκαλος επιμορφωτής, στις 5/1/61. Προς τιμήν του Μπενίτεζ, του πρώτου σκοτωμένου δασκάλου της καμπάνιας, 100.000 νέοι μπήκαν στο πρόγραμμα.

Μάρτυρας επίσης σ' αυτή την καμπάνια ήταν ο 16χρονος Μανουέλ Ασουνς Ντομένες, που δολοφονήθηκε από παραστρατιωτικούς στις 26 του Νοέμβρη του 1961.

Να τι βγαίνει από αποχαρακτηρισμένο έγγραφο της CIA και τα λεγόμενα του γενικού διευθυντή της, εκείνη την εποχή, Λίμαν Κιρκπάτρικ: «Η αρχική φάση των παραστρατιωτικών επιχειρήσεων σημαίνει τη στήριξη, καθοδήγηση και ανάπτυξη των αντικαθεστωτικών ομάδων σε τρία σημεία της Κούβας: Πινάρ ντελ Ρίο, Εσκαμπάι και Σιέρα Μαέστρα. Οι ομάδες αυτές θα οργανωθούν για τη δημιουργία ενός αντάρτικου ενάντια στο καθεστώς».

Τις ομάδες αυτές ο κουβανικός λαός ονόμαζε «GUSANOS» (σκουλήκια). Είναι υπεύθυνες επίσης για τη δολοφονία της οικογένειας Ρομέρο, πατέρα και κόρης 14 χρόνων, για τη δολοφονία δύο παιδιών της οικογένειας Ντιάζ στο μικρό χωριό Μπολοντρόν.

Επίσης, με παρόμοιο τρόπο από εγκληματικές συμμορίες δολοφονήθηκαν σε όλη τη διάρκεια της καμπάνιας οι εθελοντές δάσκαλοι Χοσέ Ταουρίνιο Γκαλίντο, Δέλφιν Σεν Σεντρέ, Πέδρο Μιγκέλ Μορεχόν.

Ο Εντοάρντο Φέρερ, πρώην πιλότος της CIA, σε βιβλίο του με τίτλο «Επιχείρηση Πούμα - Οι αεροεπιδρομές στον Κόλπο των Χοίρων», αναφέρει: «Από το Σεπτέμβρη του 1960 έως το Μάρτη του 1961 πραγματοποιήθηκαν 68 αποστολές τροφοδοσίας με όπλα και εκρηκτικά προς τους επαναστατημένους στα βουνά της Κούβας» (σ.σ. εννοεί τις αντεπαναστατικές εγκληματικές συμμορίες).