Εγκληματικότητα, εφιάλτης των εχόντων | ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Εγκληματικότητα, εφιάλτης των εχόντων

Μια νέα - αν και όχι τόσο νέα - ανησυχία έχει προκληθεί στην τάξη των εχόντων, κοινώς λεφτάδων. Η εγκληματικότητα. Υπήρχε, ιδίως στο καπιτώλιο του πλουτοκρατικού συστήματος, στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής. Αλλά τώρα παρουσιάζει μεγάλη έξαρση, σε παγκόσμια κλίμακα. Κι έτσι μπορούμε να μιλάμε για νέα ανησυχία της άρχουσας τάξης.

Αυτήν την ανησυχία την εξέφρασε πρόσφατα ο Ιταλός πρωθυπουργός Ρομάνο Πρόντι.

- Τι θα γίνει, αναρωτήθηκε, με την εγκληματικότητα; Τείνει να μας πνίξει.

Και πρόσθεσε:

- Αν δε δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, το κακό θα ενταθεί. Μόνο η οικονομική ανάπτυξη προς όφελος των λαϊκών στρωμάτων μπορεί να περιορίσει την εγκληματικότητα. Αλλος τρόπος αντιμετώπισής της δεν υπάρχει.

Μπα; Ωστε το κατάλαβε το ισχύον σύστημα ότι προέρχεται, συν τοις άλλοις, και το κακό της εγκληματικότητας από την ανεργία και την εξαθλίωση των ανθρώπων; Αργά το κατάλαβε, ενώ υπάρχει προ αιώνων η εξήγηση του φαινομένου. Η Βίβλος των Εβραίων λέει, σε παράφραση, ότι ο πιο φρόνιμος και καλοπροαίρετος άνθρωπος, όταν πέσει θύμα αδικίας ή βρεθεί σε μεγάλη στέρηση, μπορεί να γίνει επικίνδυνα τρελός. Μόνο τρελός; Κι εγκληματίας.

Το έγκλημα χτυπάει στα τυφλά. Είναι κοινωνική πληγή και μάλιστα μεγάλη. Αλλ' όταν λέμε κοινωνική, αποδεχόμαστε ότι προέρχεται από την κοινωνία. Από τον τρόπο που μια κοινωνία έχει συγκροτηθεί. Με άλλα λόγια, από το κοινωνικό σύστημα. Αυτό ευθύνεται για την εγκληματικότητα.

Από πότε "ανθεί" ο γκαγκστερισμός στην Αμερική; Και έχω ακούσει, κατά καιρούς, ανθρώπους να λένε απορούντες:

- Μα ένα τόσο ισχυρό κράτος, σαν το αμερικανικό, δεν μπορεί ν' απαλλαγεί απ' αυτή την κατάρα;

Οχι. Δεν μπορούσε, ούτε μπορεί. Γιατί το κοινωνικό σύστημα, στο οποίο στηρίζεται αυτό το κράτος, γεννά αυτή την κατάρα.

Αξιο προσοχής και μελέτης είναι και το εξής φαινόμενο: Στην Αμερική ο γκαγκστερισμός έγινε τέχνη, ιδίως κινηματογραφική. Αναρίθμητες γκαγκστερικές ταινίες γυρίστηκαν και γυρίζονται. Και το κοινό τις παρακολουθεί με ζωηρό ενδιαφέρον. Γιατί; Λένε, επειδή στο τέλος των περισσοτέρων τέτοιων ταινιών νικούν οι κρατικές διωκτικές αρχές. Κι έτσι το κοινό ικανοποιείται.

Ας μην είμαστε τόσο αφελείς. Το κοινό τρέφει, ασυνειδήτως, μια μυστική, θολή κι ενστικτώδη, συμπάθεια για τους παρανόμους, που αντιτίθενται σ' ένα άδικο κοινωνικό σύστημα. Συμβαίνει ό,τι συνέβαινε το Μεσαίωνα, με τα αναρίθμητα ιπποτικά μυθιστορήματα, τα οποία περιέγραφαν τις περιπέτειες και τη δράση των ιπποτών, των παρανόμων της εποχής εκείνης, που αντιμάχονταν το φεουδαρχικό καθεστώς. Και είχαν μεγάλη απήχηση.

Δεν μπορώ να μην προβώ σε μια σύγκριση. Αναλογίζομαι, ποια ήταν, σ' αυτόν τον τομέα, η κατάσταση, που επικρατούσε στην πρώην Σοβιετική Ενωση. Επισκέφθηκα τη μεγάλη χώρα, πριν ανατραπεί το σοσιαλιστικό καθεστώς. Και μεταξύ των άλλων που εκτίμησα, ήταν η ασφάλεια που επικρατούσε εκεί.

Στη Μόσχα, στο Λένινγκραντ, στις άλλες πόλεις, μεγάλες και μικρές, και στην ύπαιθρο, η ασφάλεια ήταν πλήρης. Ολοι οι επισκέπτες το διαπίστωναν και το έλεγαν ότι μπορούσες να κυκλοφορείς, όλες τις ώρες του εικοσιτετραώρου, χωρίς κανένα κίνδυνο.

Οταν βρέθηκα στη Μόσχα, θέλησα να ιδώ έναν αστυφύλακα. Δεν έβλεπα. Μια μέρα είδα έναν. Στεκόταν σε μια γέφυρα του ποταμού κι ερέμβαζε, παρακολουθώντας τη ροή των υδάτων. Πού να είναι τώρα και τι να κάνει ο τότε ένστολος εκείνος νέος; Να προσπαθεί ν' αντιμετωπίσει τις εφτακόσιες μαφίες, που λυμαίνονται τη χώρα, ή να έχει προσχωρήσει σ' αυτές; Κατάντημα!...

Ασημάκης ΓΙΑΛΑΜΑΣ