"Ο τοξικομανής δεν μπορεί να μπει στη λίστα. Πρέπει να αντιμετωπιστεί ως επείγον περιστατικό, όταν ζητήσει οποιαδήποτε βοήθεια".

Κι ενώ αυτός είναι ο κανόνας, στην Ελλάδα συμβαίνουν τα αντίθετα. Το περίπτερο "18 Ανω" - η μοναδική εντός ΕΣΥ μονάδα απεξάρτησης - αναγκάζεται να αναστείλει σήμερα τη λειτουργία της, διαμαρτυρόμενη για την ακατανόητη κωλυσιεργία της κυβέρνησης να δόσει επιτέλους λύση για τους 33 θεραπευτές - του μισού δηλαδή προσωπικού - των οποίων έληξε η σύμβαση εργασίας το Σεπτέμβρη του 1996!

Ολα αυτά συμβαίνουν τη στιγμή που η μονάδα έχει ενταγμένες 250 οικογένειες σε προγράμματα και παραδίδει "καθαρά" στην κοινωνία εκατό άτομα το χρόνο. Επίσης κάθε χρόνο καταφεύγουν για βοήθεια 12.500 άτομα - χρήστες και μέλη των οικογενειών τους, στα 12 προγράμματα και τα οχτώ τμήματα του "18 Ανω".

Αυτή τη "διπλή στατιστική" - της κυβερνητικής δηλαδή αναλγησίας απ' τη μια και της προσπάθειας της μονάδας απ' την άλλη - παρουσιάστηκε χτες σε κοινή συνέντευξη Τύπου του "18 Ανω" και του Κέντρου Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ).

Οι 33 θεραπευτές εργάζονται με συμβάσεις εργασίας ιδιωτικού δικαίου. Με μια τροπολογία στο νόμο 2335/95 οι συμβάσεις τους παρατάθηκαν μέχρι το Σεπτέμβρη του 1996. Οι υπεύθυνοι του προγράμματος, αλλά και η επιστημονική επιτροπή του Ψυχιατρείου Αττικής είχαν αρχίσει απ' τις αρχές του καλοκαιριού ενέργειες για να λυθεί το θέμα που βρισκόταν σε εκκρεμότητα. Εντούτοις όμως δε βρέθηκε λύση.

Μόλις την περασμένη Πέμπτη ο υφυπουργός Υγείας Μ. Σκουλάκης απαντώντας σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή του ΚΚΕ Απ. Τασούλα υποσχέθηκε ότι θα καταθέσει τροπολογία σε κάποιο νομοσχέδιο για νέα παράταση των συμβάσεων. Το υπουργείο Υγείας έχει ετοιμάσει την τροπολογία, αλλά δεν έχει κατατεθεί ακόμα. Εάν καθυστερήσει και άλλο ακόμα η κατάθεση, τότε λόγω του προϋπολογισμού, μετατίθεται για το 1997.

Η υπεύθυνη του προγράμματος Κ. Μάτσα τόνισε: "Εάν η τροπολογία δεν κατατεθεί αύριο (σ.σ. σήμερα) το πρωί, εμείς θα αναστείλουμε τη λειτουργία της κοινότητας. Μια θεραπευτική κοινότητα δεν μπορεί να λειτουργήσει με μισό προσωπικό. Και τέλος πάντων, οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να μένουν απλήρωτοι αν και δουλεύουν σε εξαντλητικά ωράρια και καταθέτουν την ψυχή τους σε αυτόν τον ιερό αγώνα".

Σήμερα το πρωί γονείς των παιδιών που είναι στα προγράμματα του "18 Ανω" θα επιχειρήσουν να συναντηθούν με τον πρόεδρο της Βουλής Απ. Κακλαμάνη για να ζητήσουν την κατάθεση της τροπολογίας.

Η χτεσινή κοινή παρουσία του ΚΕΘΕΑ και του "18 Ανω" αποτέλεσε και μια απάντηση στον αποκλεισμό των θεραπευτικών κοινοτήτων απ' την ακατάσχετη φιλολογία ορισμένων Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης. "Στις εκπομπές, κυρίως της τηλεόρασης, κάθε είδους "ειδικοί" εκφράζουν απόψεις για την εξάρτηση, εκτός απ' τους εκπροσώπους των κοινοτήτων που μοχθούν για την απεξάρτηση", είπε η Κ. Μάτσα.

Ο διευθυντής του ΚΕΘΕΑ, Χ. Πουλόπουλος,επισήμανε: "Παρατηρείται σε παγκόσμιο επίπεδο πρόβλημα με τη στελέχωση των οργανισμών απεξάρτησης. Υπάρχει μια απώλεια προσωπικού καθώς κουράζεται και εγκαταλείπει τις μονάδες για να ασκήσει το επάγγελμά του. Σε μια περίοδο ναρκολατρείας και ναρκολαγνείας ζητάμε απ' την πολιτεία να δείξει έμπρακτα τη βοήθειά της προς τα προγράμματά μας".

"Ενώνουμε τη φωνή μας με το ΚΕΘΕΑ, είπε η Κ. Μάτσα, διαλύοντας εκείνο το μύθο που θέλει τις θεραπευτικές κοινότητες να βρίσκονται σε έναν ιδεολογικό πόλεμο. Δεν έχουμε τίποτε να μοιράσουμε εκτός απ' την εξαντλητική δουλιά μας για να βοηθήσουμε τα παιδιά να απεξαρτηθούν. Ο μόνος ιδεολογικός πόλεμος που υπάρχει είναι εκείνος ανάμεσα σε εκείνους που πολεμούν τα ναρκωτικά και σε εκείνους που τα προωθούν με διάφορους τρόπους".

Ο Αχ. Κρυστάλλης,ψυχίατρος που εργάζεται στο "18 Ανω" τόνισε: "Ο πρώτος μύθος που υπήρχε ήταν εκείνος που έλεγε ότι "κανείς δε γίνεται καλά απ' τα ναρκωτικά". Τώρα κι αυτός διαλύθηκε χάρη στο ΚΕΘΕΑ και στο "18 Ανω"".

Οι επιστήμονες αντέκρουσαν και την άποψη εκείνη που ήθελε τους τοξικομανείς να είναι ταυτόχρονα και ψυχικά άρρωστοι. "Μια κατηγορία εξαρτημένων, τόνισαν, μπορεί να έχει και ψυχικά προβλήματα, αλλά η πλειοψηφία τους δεν έχει. Η αποδοχή μιας τέτοιας άποψης οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερο ρατσισμό σε βάρος των τοξικομανών".

Τέλος, αναφερόμενη στα πιλοτικά προγράμματα μεθαδόνης η Κ. Μάτσα επισήμανε: "Είμαστε υπέρ του θεραπευτικού πλουραλισμού, ώστε κάποιος να επιλέξει το πρόγραμμα που του ταιριάζει. Γι' αυτό και δεν αντιτιθόμαστε και στα προγράμματα της μεθαδόνης, όπως εφαρμόζονται και εφόσον οδηγούν στο στόχο που έβαλαν: Την τελική απεξάρτηση από κάθε ουσία. Η διαφωνία μας βρίσκεται στο γεγονός ότι το πρόβαλαν και το προβάλλουν ως θεραπεία και πανάκεια και ως λύση του προβλήματος των ναρκωτικών".