Οι Ταρτούφοι | ΡΕΠΟΡΤΑΖ

ΡΕΠΟΡΤΑΖ

Οι Ταρτούφοι

Είναι αστείο, οι κυριαρχούντες σε μια κοινωνία, σαν τη σημερινή, να μιλάνε για Ηθική. Τόσο αστείο, ώστε, αν ζούσε σήμερα ο Μολιέρος, ο μέγας κωμωδιογράφος, θα έβλεπε, να παίζεται στην πραγματικότητα η σπαρταριστή κωμωδία του "Ο Ταρτούφος". Τίτλος της κωμωδίας είναι το όνομα του βασικού ήρωά της.

Τι είναι ο Ταρτούφος του Μολιέρου; Θα δώσω περιληπτικά την εικόνα του, γιατί δεν μπορούν όλοι, να ξέρουν τα παλιά θεατρικά έργα. Ο Ταρτούφος, λοιπόν, είναι ένας τύπος, που καπηλεύεται την Ηθική. Εμφανίζεται σαν άμεμπτος ηθικά, σαν βαθύτατα θρήσκος, σαν έντιμος και ανιδιοτελής. Και κάτω απ' αυτόν το μανδύα της υποκρισίας παραπλανά έναν αφελή και αγαθό αστό, μπαίνει στο σπίτι του, εγκαθίσταται σ' αυτό και βάζει σ' ενέργεια τα καταχθόνια κι αισχρά σχέδιά του: Ν' αρπάξει τη γυναίκα του αστού και να του φάει την περιουσία.

Αντίγραφα του μολιερικού αυτού τύπου αναδεικνύονται οι κυρίαρχοι του κοινωνικού συστήματος, υπό το οποίο διαβιούμε, όταν εμφανίζονται, ομιλούντες περί Ηθικής και κοπτόμενοι υπέρ αυτής! Ποιοι; Οι μεγιστάνες του πλούτου, που μετέρχονται όλα τα μέσα, κάθε άλλο, παρά ηθικά, ν' αυξήσουν το χρήμα τους και την εξουσιαστική δύναμή τους. Οι μεγαλοεπιχειρηματίες, που δεν ορρωδούν προ ουδενός ηθικού εμποδίου, προκειμένου ν' αυξήσουν το καπιταλιστικό κέρδος τους, στο οποίο υποτάσσουν τα πάντα.

Οι αφέντες αυτών των δύο κατηγοριών θυμίζουν τον Ταρτούφο, στην επιδίωξή του, να πλουτίσει, αρπάζοντας την περιουσία του αγαθού ανθρώπου, που τον φιλοξενεί στο σπίτι του. Δε διαφέρουν από τον μολιερικό ήρωα, όταν επιδιώκουν, με διάφορους τρόπους, ν' αρπάξουν, όσο το δυνατόν περισσότερα, από το μόχθο των εργαζομένων.

Ας έρθουμε τώρα σε μια άλλη κατηγορία μιμητών του Ταρτούφου. Στους πολιτικούς, που ταυτίζονται με το καπιταλιστικό σύστημα, το υπηρετούν και το καρπούνται. Αυτοί θυμίζουν τον πρωταγωνιστή της κωμωδίας του Μολιέρου κατά τούτο: Οπως αυτός πολιορκεί τη γυναίκα του οικοδεσπότη, που τον φιλοξενεί, και προσπαθεί να την αποπλανήσει και να την κλέψει, έτσι και οι εν λόγω πολιτικοί προσπαθούν, ν' αποπλανήσουν το λαό και να του κλέψουν την ψήφο του.

Τα ίδια παχιά κι εκμαυλιστικά λόγια, που βάζει ο Μολιέρος στο στόμα του ήρωά του, χρησιμοποιούν οι υποκριτές των νεμομένων την εξουσία κομμάτων. Υπόσχονται τα πάντα. Τάζουν λαγούς με πετραχήλια. Κι όταν επιτύχουν το σκοπό τους και αναλάβουν τη διακυβέρνηση, αθετούν με την πιο ελαφρά καρδία τις υποσχέσεις τους. Το κύριο πλέον μέλημά τους είναι η νομή των αγαθών της εξουσίας, πολλά από τα οποία εκχωρούν γενναιοδώρως και σκανδαλωδώς στους δικούς τους ανθρώπους.

Ω, Θεέ μου, πόσο ταρτουφική είναι σήμερα η κυριαρχούσα κοινωνική τάξη, η οποία, όπως έλεγαν οι καθαρευουσιάνοι εφημεριδογράφοι παλαιοτέρων εποχών, έχει πλέον αποπτύσει πάντα χαλινόν!

Το εντυπωσιακότερο και θορυβωδέστερο αντίγραφο του Ταρτούφου εμφανίστηκε στην Ιταλία. Αναφέρομαι στον Μπερλουσκόνι, σ' αυτόν τον αδίστακτο τυχοδιώκτη, που εμφανίστηκε ξαφνικά τιμητής των πάντων. Και με το ύφος του φαμφαρόνου της πολιτικής και του άσου της υποκρισίας αποπλάνησε το λαό της γειτονικής χώρας, τού έκλεψε την ψήφο και τού κάθισε στο σβέρκο, όπου δεν έμεινε επί πολύ. Τον παρέλαβαν οι δικαστές, ερεύνησαν την επιχειρηματική του σταδιοδρομία, ανακάλυψαν τις παρανομίες και τις βρομιές, που έκρυβε, και του αφαίρεσαν τη μάσκα του ηθολόγου.

Αυτή θα είναι τελικά η τύχη όλων των Ταρτούφων της εποχής μας. Οι λαοί δε θ' αργήσουν, ν' ανακαλύψουν τον αμοραλισμό τους και την υποκρισία τους και θα τους δώσουν γερή κλοτσιά. Αυτό γίνεται και στην κωμωδία του Μολιέρου. Ο αγαθός οικοδεσπότης, που τον φιλοξενεί, ανακαλύπτει το άθλιο ποιόν του και τον αποπέμπει με τις κλοτσιές.

Ας ηθικολογούν, λοιπόν, οι σύγχρονοι Ταρτούφοι, για να καλύψουν με πομπώδεις φράσεις το ηθικό τους κενό. Κι εμείς, που τους ακούμε, ας έχουμε πάντα υπόψη μας τη σοφή ρήση ενός φιλοσόφου του περασμένου αιώνα: "Μόνον οι ανήθικοι ομιλούν περί Ηθικής και κόπτονται υπέρ αυτής"!...

Ασημάκης ΓΙΑΛΑΜΑΣ