Η ΚΕ του Κόμματος Τουντέχ του Ιράν αισθάνεται μεγάλη τιμή γιατί συμμετέχει σ' αυτή τη διεθνή συνάντηση κομμουνιστικών και εργατικών κομμάτων, για τη συζήτηση της σημασίας και της αξίας της πάλης μας στον σημερινό κόσμο, η οποία θα γιορτάσει επίσης και την 80ή επέτειο από την ίδρυση του αδελφού ΚΚΕ.

Επιτρέψτε μου να εκφράσω τη βαθιά ευγνωμοσύνη του Κόμματος Τουντέχ του Ιράν προς το ΚΚΕ για την οργάνωση και τη φιλοξενία αυτής της εκδήλωσης και για την εξασφάλιση αυτής της ευκαιρίας σε μας να συζητήσουμε τις απόψεις μας. Θα θέλαμε να μεταβιβάσουμε στο αδελφό ΚΚΕ τους εγκάρδιους χαιρετισμούς μας και τις ευχές του Κόμματος Τουντέχ του Ιράν για επιτυχία στην πάλη για το σοσιαλισμό στην Ελλάδα.

Τα γεγονότα μετά το 1985 και οι βαριές ήττες στην οικοδόμηση του σοσιαλισμού στην Ανατολική Ευρώπη έχουν αναντίρρητα επηρεάσει τον τρόπο που τα κόμματά μας λειτουργούν τώρα. Απορρίπτοντας κάθε μη επιστημονική και ηττοπαθή εκτίμηση, η οποία υπερβάλλει την επίδραση των γεγονότων αυτών και προσπαθεί να θέσει υπό αμφισβήτηση τη σοφία της πάλης για τον πραγματικό σοσιαλιστικό μετασχηματισμό, παρ' όλα αυτά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την επιρροή που είχαν στην πάλη μας και στον τρόπο της οργανωτικής μας δράσης. Καθώς πλησιάζουμε τη νέα χιλιετία, πρέπει να σκεφτούμε για τις αλλαγές στον παγκόσμιο συσχετισμό των δυνάμεων, για την επίδραση της ιδεολογικής και προπαγανδιστικής επίθεσης του ιμπεριαλισμού στην εργατική τάξη και ιδιαίτερα τους αγώνες στη διάρκεια του 20ού αιώνα για την οικοδόμηση του σοσιαλισμού στην πραγματικότητα ενός βαθιά διασπασμένου κόσμου.

Στην παρακάτω παρουσίαση, δεν προσπαθούμε να αγγίξουμε τέτοια θέματα, αλλά προσπαθήσαμε να επικεντρώσουμε σε ένα αριθμό μειζόνων παραγόντων που επιδρούν στον αγώνα μας. Ελπίζουμε να τραβήξουμε την προσοχή σε μερικές διαδικασίες και ιδέες κεντρικής σημασίας για να στηρίξουμε τη σημαντική αυτή συζήτηση.

• Η ήττα της ΕΣΣΔ και άλλων σοσιαλιστικών χωρών της Ανατολικής Ευρώπης είχε αποτέλεσμα τη στροφή του παγκόσμιου συσχετισμού των δυνάμεων υπέρ του καπιταλισμού. Αυτό, ωστόσο, δεν άλλαξε κατά κανέναν τρόπο την εκμεταλλευτική, καταπιεστική και επιθετική φύση του καπιταλισμού, αντίθετα την ενίσχυσε και την εξέθεσε στα μάτια εκατομμυρίων.

Αυτό σημαίνει ότι, από τις αρχές της δεκαετίας του '90, ο ιμπεριαλισμός έχει ουσιαστικά μια θέση χωρίς αντίπαλο στην προσπάθειά του να διαμορφώσει την πολιτική, κοινωνική, πολιτιστική και επιστημονική ανάπτυξη του κόσμου. Ο κύριος στόχος του ιμπεριαλισμού, ιδιαίτερα του αμερικανικού ιμπεριαλισμού, μετά την ήττα του σοσιαλιστικού στρατοπέδου στην Ανατολική Ευρώπη, είναι να επιβάλει την παγκόσμια ηγεμονία του στην πολιτική, στην οικονομία, στις στρατιωτικές υποθέσεις και τον πολιτισμό. Η συνέχιση της επέκτασης του ΝΑΤΟ ως στρατιωτικής και επιθετικής συμμαχίας, χρησιμοποιείται σαν όργανο για τη διατήρηση της κυριαρχίας του παγκόσμιου καπιταλισμού και της στρατιωτικής του παρουσίας σε ευαίσθητες περιοχές και στρατηγικά "θερμά σημεία".

Στη σημερινή παγκόσμια κατάσταση, ο ιμπεριαλισμός χρησιμοποιεί το ΔΝΤ και την Παγκόσμια Τράπεζα σαν όργανα παραπέρα διάβρωσης κάθε δυνατότητας ανεξάρτητου σοσιαλιστικού προσανατολισμού. Κάτω από το κάλυμμα δομικών και οικονομικών μέτρων προσαρμογής, το ΔΝΤ έχει επιβάλει την περικοπή των δημοσίων δαπανών και την ιδιωτικοποίηση των βασικών τομέων της οικονομίας, μαζί με την ουσιαστική αφαίρεση κάθε περιορισμού στις δραστηριότητες του ξένου κεφαλαίου. Οι περικοπές στο δημόσιο τομέα είχαν αποτέλεσμα τη διάβρωση της παροχής στην εκπαίδευση, στην περίθαλψη και στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης. Η ιδιωτικοποίηση τεράστιων τμημάτων της οικονομίας, συνδυασμένη με την οικονομική πολιτική των ανοιχτών θυρών, άφησαν τις οικονομίες του Τρίτου Κόσμου ανίσχυρες μπροστά στις πολυεθνικές που καταβροχθίζουν τις τοπικές βιομηχανίες και αποσπούν τον έλεγχο και τη διαδικασία της λήψης αποφάσεων από το λαό.

Ο καπιταλισμός προσπαθεί να επιβάλει τον πλήρη του έλεγχο στην παγκόσμια οικονομία και να αποκρούσει κάθε προοδευτική διάρθρωση προόδου της εργατικής τάξης που επιτεύχθηκε στη διάρκεια πολύχρονης πάλης. Τα περασμένα δύο χρόνια είδαν τις 29 από τις πλουσιότερες χώρες του ΟΟΣΑ να συνέρχονται μυστικά για να επιτύχουν μια συμφωνία για τη διευκόλυνση των ξένων επενδύσεων των πολυεθνικών εταιριών. Σύμφωνα με τους όρους της "Συμφωνίας για τις Επενδύσεις" (ΜΑΙ), καμιά εθνική κυβέρνηση δε θα έχει το δικαίωμα να νομοθετεί προς όφελος της τοπικής βιομηχανίας των ίδιων των εθνικών της παραγωγών. Αυτό θα μεταφέρει το δημοκρατικό έλεγχο στις μυστικοπαθείς πολυεθνικές εταιρίες, των οποίων οι προοπτικές βασίζονται στη μεγιστοποίηση των κερδών και όχι στη στερέωση της εθνικής ανεξαρτησίας ή εθνικές προτεραιότητες. Η ΜΑΙ θα βοηθήσει πολύ τις πολυεθνικές να πιέσουν στην αφαίρεση των ελέγχων των επενδύσεων, της εθνικής αυτοκυβέρνησης και των δημοκρατικών δομών που θεωρούνται εμπόδια για τα κέρδη.

Η ΜΑΙ είναι η φυσική συνέπεια της ανόδου του νεοφιλελευθερισμού στον κόσμο. Επινοήθηκε και προωθήθηκε από τις ίδιες τις δυνάμεις που υπερασπίστηκαν θορυβωδώς την GATT, τη NAFTA και την ΟΝΕ... Η πολλή συζήτηση για την "παγκοσμιοποίηση" δεν είναι τίποτε άλλο από ένα νεφιλελεύθερο κώδικα για την παγκόσμια οικονομία διαμορφωμένη από τις ιδιωτικοποιήσεις, την απορύθμιση και τη φιλελευθεροποίηση.

Η χρήση των οικονομικών μοχλών σαν όπλου για την άσκηση πίεσης σε κυβερνήσεις είναι μια ιμπεριαλιστική τακτική η οποία βρήκε στη νέα παγκόσμια κατάσταση μεγαλύτερη σημασία και επίδραση. Η έγκριση του νόμου Χελμς - Μπάρτον, ο οποίος επιτρέπει στις ΗΠΑ να τιμωρούν οικονομικά χώρες με οικονομικές σχέσεις με την Κούβα και ο νόμος Ντ' Αμάτο σχετικά με τη Λιβύη και το Ιράν, δεν είναι τίποτε άλλο από άμεση επέμβαση των ΗΠΑ στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών.

• Προσπαθώντας να κάνει την κατάσταση ανεπίστρεπτη, ο ιμπεριαλισμός αφιέρωσε τεράστιους πόρους στον έλεγχο της σκέψης των εργαζόμενων και στη μονοπώληση όλων των μέσων επιρροής της λαϊκής γνώμης και της διαδικασίας λήψης αποφάσεων. Η κυρίαρχη ιδεολογία της αστικής τάξης επηρεάζει και ουσιωδώς διαμορφώνει κάθε μορφή μαζικής επικοινωνίας. Η συντονισμένη εκστρατεία παραπληροφόρησης του ιμπεριαλισμού και δηλητηριωδών δημοσιευμάτων ενάντια στο σοσιαλισμό και κάθε άλλη προοδευτική και ανεξάρτητη γνώμη, είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της παγκόσμιας κατάστασης.
• Αυτά σημαίνουν ότι σε μια εποχή όπoυ η μάστιγα του ανθρώπινου και περιβαλλοντολογικού ξεπεσμού απειλεί όλο τον πλανήτη, ο ιμπεριαλισμός μπορεί να διαπράττει τις ακρότητές του σχεδόν ανεμπόδιστα και είναι ικανός να χρησιμοποιήσει τη διεθνή στρατιωτική δύναμη κάθε φορά που θα συναντά αντίδραση ή απρόβλεπτες περιπλοκές. Τα συμφέροντα και τα δικαιώματα της μεγάλης πλειοψηφίας του πληθυσμού του κόσμου βρίσκονται κάτω από μόνιμη απειλή. Οι τακτικές του "καρότου και του μαστιγίου" και του "διαίρει και βασίλευε" είναι καθημερινά χαρακτηριστικά που επηρεάζουν την κοινωνική και την ατομική ανάπτυξη.
• Τα χαρακτηριστικά των ταξικών δομών σε όλο τον πλανήτη διέπονται από αυτά τα γεγονότα, τα οποία, από τη μια μεριά, παράγουν κοινωνική και πολιτιστική διαφοροποίηση και, από την άλλη, ωθούν την πλειοψηφία στην κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ομογενοποίηση. Αυτός ο κόσμος της αταξίας παρουσιάζει πολλά προβλήματα, προκλήσεις, ευκαιρίες και καθήκοντα για τα Κομμουνιστικά και Εργατικά Κόμματα. Στο τέλος του αιώνα, υπάρχει μια πιεστική ανάγκη ανάπτυξης ενός εναλλακτικού παράγοντα στην παγκόσμια πολιτική, που θα μπορούσε να έχει αποτέλεσμα τη δημιουργία αντίβαρου στον ιμπεριαλισμό.