Ανασφάλεια, απογοήτευση, πικρία. Τρία συναισθήματα που εκφράστηκαν συχνά από τους εκπροσώπους των μεταναστευτικών συλλόγων στην κουβέντα που κάναμε μαζί τους. Οι καταγγελίες και οι μαρτυρίες πολλές, δοσμένες όμως με έντονο φόβο, αποφεύγοντας τα ονόματα, για τις συνέπειες που μπορεί να έχουν. Βιώνουν τη φτώχεια, την απειλή της απόλυσης, την καταπίεση και την εξαπάτηση. Το όνειρο των αλλοδαπών που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα, η "πράσινη κάρτα", δηλαδή η περιορισμένης χρονικής διάρκειας άδεια παραμονής, και εργασίας. Για να την αποκτήσουν; Πληρώνουν πολλά σε "αετονύχηδες" δικηγόρους μόνο για το Πιστοποιητικό Ποινικού Μητρώου, που είναι ένα από τα απαραίτητα δικαιολογητικά, που καταθέτουν στον ΟΑΕΔ.

Οι μαρτυρίες των εκπροσώπων των μεταναστών συγκλονιστικές. Με τα σπαστά ελληνικά τους και με όλη την καλή διάθεση να μας πουν τι τους συμβαίνει και ρωτώντας μας, συγχρόνως, τι μπορούν να κάνουν για να μην πέφτουν θύματα, ξεκίνησε η κουβέντα μας.

"Εχουμε σοβαρά προβλήματα". Τα πρώτα λόγια του εκπροσώπου από το ΚΑΣΑΠΙ, τον Σύλλογο Φιλιπινέζων Εργαζομένων στη χώρα μας, Ρόναλντ Μακάρτι. "Πληρώνουμε δικηγόρο για να πάρουμε το πιστοποιητικό Ποινικού Μητρώου. Ομως, όταν πάμε να καταθέσουμε τα χαρτιά μας στον ΟΑΕΔ, είμαστε με το φόβο, μήπως είναι πλαστά και εμείς δεν μπορούμε να το ξέρουμε. Για το πιστοποιητικό αυτό πληρώνουμε μέχρι 45.000 δραχμές. Μέχρι τώρα ξέρω να έχουν γίνει τέσσερις απελάσεις Φιλιππινέζων από τον ΟΑΕΔ στον Πειραιά, γιατί είχαν πλαστό πιστοποιητικό ποινικού μητρώου".

Και οι δυσκολίες αμέτρητες. Οι περισσότεροι από τους Φιλιππινέζους δουλεύουν εσωτερικοί οικιακοί βοηθοί και έχουν μόνο 16 ώρες ελεύθερες τη βδομάδα για να κάνουν τις προσωπικές τους δουλιές, που πολλές φορές δεν προλαβαίνουν. "Και να πάμε στον ΟΑΕΔ ή στο υπουργείο Δικαιοσύνης έχει πάντα πολύ κόσμο, μας ταλαιπωρούν και στο τέλος μας διώχνουν χωρίς να βγάλουμε τα χαρτιά μας", μας λέει ο Ρόναλντ.

Η αγωνία του Ρόναλντ μεγάλη. Μετά τα πολλά κρούσματα με τα πλαστά ποινικά μητρώα και τις αμέτρητες απελάσεις ρωτά με πικρία: "Τι μπορούμε να κάνουμε; Τι να λέμε στον κόσμο να πηγαίνουν στους δικηγόρους ή όχι; Είναι πολύ σοβαρό αυτό για μας. Ολοι μας είμαστε οικογενειάρχες, έχουμε παιδιά και δεν ξέρουμε τι να κάνουμε. Τα πάντα για μας είναι δύσκολα".

"Ο κόσμος φοβάται, θα μας πει ο Παϊντίν Μίτσι,εκπρόσωπος του Συλλόγου Αλβανών Εργαζόμενων.Εχουμε πολλές καταγγελίες από Αλβανούς, που απελάθηκαν λόγω πλαστών πιστοποιητικών Ποινικού Μητρώου, αλλά φοβούνται να τα καταγγείλουν κάπου. Εχουν πληρώσει από 25 ως 35 χιλιάδες σε δικηγόρους που δίνουν τα πλαστά πιστοποιητικά. Οταν παίρνουν τα πιστοποιητικά και πηγαίνουν στον ΟΑΕΔ να τα καταθέσουν, οι υπάλληλοι εκεί δεν τους λένε ότι είναι πλαστά και τους στέλνουν στην αστυνομία με την πρόφαση να πάρουν κάποιο χαρτί. Εκεί τους συλλαμβάνουν και τους απελαύνουν", μας λέει χαρακτηριστικά.

Υπάρχει, όμως, και το εξής τραγελαφικό στη διαδικασία των δικαιολογητικών για την έκδοση της λευκής κάρτας. Από τη μία η προθεσμία έληγε στις 31 Μάη του 1998 και από την άλλη το νούμερο που πήραν για να πάνε στο υπουργείο Δικαιοσύνης να πάρουν το πιστοποιητικό ποινικού μητρώου είναι για το 2001 (! ). Ετσι, οι περισσότεροι αλλοδαποί πέφτουν στα δίχτυα των αετονύχηδων δικηγόρων. "Τι να κάνουμε; Φοβόμαστε. Εχουμε οικογένειες και πολλά προβλήματα. Εμείς πάντως λέμε στα μέλη μας να μην πληρώνουν ούτε μια δραχμή σ' αυτούς τους δικηγόρους", μας λέει ο Παϊντίν Μίτσι.

"Το υπουργείο Δικαιοσύνης φταίει για όλα αυτά. Δεν υπάρχει περίπτωση, ένας αλλοδαπός που έχει ανάγκη να πάρει το πιστοποιητικό ποινικού μητρώου να ξέρει ποιο είναι το γνήσιο και ποιο το πλαστό", μας λέει με παράπονο ο εκπρόσωπος του Παναφρικανικού Συλλόγου, Γκόντγουιν Νσοφόρ.

"Δύο Αφρικανοί την προηγούμενη βδομάδα απελάθηκαν από την Ελλάδα και μάλιστα ο ένας είχε και παιδί εδώ (σ. σ πρόκειται για τον Χασάν Τσάντε από την Τανζανία). Τι φταίνε; Η αστυνομία είπε ότι δικάστηκαν αυτοί οι άνθρωποι και απελάθηκαν. Αυτό, όμως, είναι ψέμα, αφού μετά από έρευνα που κάναμε ποτέ δεν πήγαν στο δικαστήριο. Οταν κατάλαβαν ότι κάναμε έρευνα μάς είπαν στη συνέχεια ότι μπορεί να απελαθούν διοικητικά".

Και η αγανάκτησή του συνεχίζεται: "Ο υπουργός Εργασίας, Παπαϊωάννου, είπε ότι το 1998 δε θα γίνονται απελάσεις. Τώρα όμως τα πράγματα είναι χειρότερα. Ο αριθμός των απελάσεων έχει αυξηθεί. Στη λεωφόρο Αλεξάνδρας κρατείται ένας Αφρικανός και μας είπαν ότι θα απελαθεί διοικητικά. Μας είπαν επίσης, ότι ο Παναφρικανικός Σύλλογος δεν έχει το δικαίωμα να τον επισκεφτεί, αλλά πρέπει να κάνουμε κανονικά αίτηση για να τον επισκεφτούμε, γιατί δεν είμαστε συγγενείς. Πρέπει, μας είπαν, να απελαθεί γιατί έμεινε παλαιότερα παράνομα στην Ελλάδα. Είναι ο Νιγηριανός Ιφρέμ Μπομπς και βρίσκεται στην Ελλάδα εδώ και 19 χρόνια και τώρα κρατείται στον 6ο όροφο της αστυνομικής διεύθυνσης στην Αλεξάνδρας". Και εδώ όμως κυριαρχεί ο φόβος: "Οι Αφρικανοί έχουμε φόβο. Δεν ξέρουμε τι να κάνουμε. Εμείς είμαστε μετανάστες και δεν έχουμε καθόλου δικαιώματα στην Ελλάδα".

Σε ό,τι αφορά τις επαφές που έχουν με το ΕΚΑ και τη ΓΣΕΕ, μας είπε: "Εχουμε επαφή και με το ΕΚΑ και τη ΓΣΕΕ. Το θέμα είναι όμως ότι κοιτάνε τα πράγματα σαν κόμματα. Αν πάω στη ΝΔ, κοιτάνε τι γραμμή έχουν σαν ΝΔ για τους μετανάστες και κοιτάνε τι μπορούν να κάνουν. Το μοναδικό κόμμα που το ενδιαφέρει για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες είναι το ΚΚΕ. Το ΠΑΣΟΚ λέει "ναι, ναι" αλλά δεν κάνει τίποτα, και η ΝΔ μάς χαμογελά, αλλά δεν ξέρουμε πού πάμε. Μας λένε δώσε μας τα ονόματα αυτών που κρατούνται και καμιά φορά παίρνουν τηλέφωνο κατευθείαν, αλλά τις περισσότερες φορές δεν κάνουν τίποτε. Δε θέλουν να ακούνε τη φωνή μας. Και αν πας εκεί τους φαίνεται ότι τους ζητάς χρήματα για καφέ. Εχουμε πρόβλημα. Νιώθουμε ότι σας ενοχλούμε". Και για το Δίκτυο Κινήσεων για τα Κοινωνικά και Πολιτικά Δικαιώματα όμως κάτι έχει να πει: "Συλλαμβάνεται κόσμος και αυτοί δεν κάνουν τίποτε, μόνο ανακοινώσεις. Δε συγκρούονται καν με τις επιλογές της κυβέρνησης".

Ο Γκόντγουιν μάς κατήγγειλε ακόμα και περιπτώσεις Αφρικανών που πέθαναν στα σύνορα. "Δεν μπορώ να υπολογίσω πόσοι Αφρικανοί έχουν πεθάνει στα σύνορα. Αντί η κυβέρνηση να στείλει τον κόσμο στον τόπο προέλευσής τους, τους αφήνουν στα σύνορα. Εναν Νιγηριανό τον έπιασαν στο αεροδρόμιο και αντί να τον στείλουν στη Νιγηρία τον άφησαν στα σύνορα της Τουρκίας. Ποιος φταίει γι' αυτό";

Η περίπτωση όμως του Νιγηριανού δεν είναι η μοναδική: "Εναν ακόμα από τη Ρουάντα τον έστειλαν στα σύνορα της Τουρκίας, όπως και έξι ακόμα συμπατριώτες μας. Μα είναι σωστά αυτά; Οι άλλοι που πέθαναν στα σύνορα, ποιος τους λογαριάζει; Ο Παναφρικανικός σύλλογος δεν έχει τη δυνατότητα να πάρει ελικόπτερο και να πάει να δει πού τους άφησαν", λέει με πικρία. "Δε μας θέλει η κυβέρνηση εδώ στην Ελλάδα, θέλουν να μας διώξουν. Δεν ξέρουμε σε ποιον να απευθυνθούμε. Αδικα μας βάζουν φυλακή και μας διώχνουν από δω", καταλήγει.