Δυο ήταν τα σπουδαιότερα στοιχεία των ερευνών του Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ), που παρουσιάστηκαν χτες:

• Οτι τα τελευταία πέντε χρόνια υπερδιπλασιάστηκε η χρήση ναρκωτικών απ' τους μαθητές. Το ποσοστό έφτασε στο 14% - από 6% που ήταν το 1984 και το 1993 (Πίνακας 1).
• Οτι η αύξηση που παρατηρείται στη χρήση των ναρκωτικών από τους μαθητές φαίνεται να συμβαδίζει με τη μεταβολή της στάσης, τόσο των μαθητών, όσο και του μεγαλύτερου πληθυσμού, να θεωρούν τη χρήση της κάνναβης "ακίνδυνη" ή "ελαφρά επικίνδυνη".

Οσον αφορά τις αυξητικές τάσεις - είπε η πρόεδρος τους ΟΚΑΝΑ Μ. Μαλιώρη - ήταν αναμενόμενες και γι' αυτό - κατά την Μ. Μαλιώρη - η κυβέρνηση προχώρησε στη δημιουργία των 32 Κέντρων Πρόληψης. Ομως και αυτά τα Κέντρα Πρόληψης δεν καλύπτουν όλους τους νομούς, ενώ τα αποτελέσματά τους θα μπορέσουν "να μετρηθούν" μετά τουλάχιστον από μία τριετία.

Η έλλειψη των κοινωνικών παραγόντων και αναφορών περιόριζε χτες το αντικείμενο της χτεσινής παρουσίασης. Ωστόσο όμως, αποκαλύφθηκε πια και "με νούμερα" η σχεδόν ευθεία συσχέτιση της χρήσης των ναρκωτικών με την προβολή ή την ανοχή της ναρκοκουλτούρας - όποια έκφραση κι αν παίρνει αυτή.

Στην έρευνα για τους μαθητές αναφέρονται τα εξής: "Η αύξηση συμβαδίζει με τις μεταβολές στις στάσεις τους: Διπλάσιος αριθμός μαθητών το 1998 σε σύγκριση με το 1993 θεωρεί "ακίνδυνη" τη δοκιμή (14,4% και 6,1%, αντίστοιχα). Επίσης θεωρεί "ακίνδυνη" ή "ελαφρά επικίνδυνη" τη συστηματικότερη χρήση κάνναβης το 6,6% των μαθητών το 1998, σε σύγκριση με το 2,6% το 1993".

Επίσης, σύμφωνα με τη μελέτη στο γενικό πληθυσμό, και σχετικά με την επικινδυνότητα της δοκιμής κάνναβης, οι αντιλήψεις στους νέους ηλικίας 18 - 24 χρονών φαίνεται να συμβαδίζουν με την αύξηση της χρήσης την τελευταία δεκαπενταετία. Μέσα στο 1998, η συστηματική χρήση της κάνναβης θεωρείται από πολύ μεγαλύτερο ποσοστό νέων ακίνδυνη ή ελάχιστα επικίνδυνη (15,6%), σε σύγκριση με το 1984 (4,1%). Ειδικότερα, στο δείγμα της Αθήνας, όπου υπάρχει η δυνατότητα σύγκρισης και με το 1993, διαπιστώνεται ότι η αντίληψη περί της μη επικινδυνότητας παγιώθηκε και εξαπλώθηκε μετά το 1993 (Βλέπε και Πίνακα 2).

Σε τρεις παράγοντες απέδωσε αυτή τη συσχέτιση η αναπληρώτρια καθηγήτρια Αν. Κοκκέβη: Την αύξηση της διαθεσιμότητας της κάνναβης, των μηνυμάτων - κυρίως μέσω δημοσιευμάτων και διαφημίσεων - που θεωρούν αβλαβή την κάνναβη και τις ομάδες εκείνες που ζητούν τη νομιμοποίηση της χρήσης.

Θυμίζουμε ότι αυτό που αποδεικνύει η έρευνα του ΕΠΙΨΥ το είχε επισημάνει η Επιτροπή του ΟΗΕ κατά των ναρκωτικών στη φετινή της έκθεση: "Κατά την άποψη του Συμβουλίου, ανέφερε η έκθεση, η συνεχιζόμενη δημόσια συζήτηση γύρω από τη νομιμοποίηση και αποποινικοποίηση της χρήσης κάνναβης και η επιθετική δημοσιότητα υπέρ της νομιμοποίησης επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τη στάση πολλών νέων ανθρώπων απέναντι στη χρήση κάνναβης".

Ωστόσο, η απάντηση του Κ. Στεφανή στο ερώτημα ποια είναι η άποψή του για την αποποινικοποίηση μετά τα τελευταία στοιχεία θύμιζε την παροιμία τα "λέμε της πεθεράς για τα τ' ακούσει η νύφη". Αφού επισήμανε ότι το πρόβλημα είναι πολυπαραγοντικό, μίλησε για το ότι καμιά χώρα δεν μπόρεσε να μειώσει τη χρήση, εκτός από ορισμένες κατηγορίες ναρκωτικών. Στη συνέχεια, είπε ότι δεν πρέπει να εξαγνίζεται ο χρήστης και να μη γίνεται υπερπροβολή και να παρουσιάζεται ως κοινωνικός καθηγητής.

Σύμφωνα με την έρευνα για τους μαθητές, το 13,7% δήλωσαν - βλέπε και Πίνακα 1 - ότι έχουν την εμπειρία κάποιας παράνομης ουσίας.

Στα αγόρια, το 17,9% κάνουν χρήση ναρκωτικών (κάνναβη, ηρωίνη, κοκαϊνη, κρακ, έκσταση, LSD και άλλα οπιούχα), σε σύγκριση με τα κορίτσια που είναι το 9,9%. Στα αγόρια 17 - 18 ετών, η χρήση ναρκωτικών ανεβαίνει στο 29,3% Η Αθήνα έρχεται πρώτη στη χρήση ναρκωτικών με 18,8%, σε σύγκριση με τη Θεσσαλονίκη (16,9%), 10,5% στα υπόλοιπα αστικά κέντρα και 7,9% στις ημιαστικές και αγροτικές περιοχές.

Το πιο διαδεδομένο ναρκωτικό είναι η κάνναβη με αναφερόμενη χρήση από το 12,6% των μαθητών.

Από τα λεγόμενα "συνθετικά ναρκωτικά", στα οποία περιλαμβάνονται οι αμφεταμίνες, τα παραισθησιογόνα (LSD) και η έκσταση, υψηλότερη επικράτηση παρουσιάζουν οι αμφεταμίνες, με ποσοστό αναφερόμενης χρήσης τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους από το 4% (5% στα αγόρια και 3% στα κορίτσια), και ακολουθούν τα παραισθησιογόνα (LSD) με ποσοστό 3% (4,1% στα αγόρια και 1,9% στα κορίτσια), και η συνθετική ουσία έκσταση με ποσοστό 2,1% (3,1% τα αγόρια και 1,1% τα κορίτσια). Τέλος, η κοκαϊνη αναφέρεται από το 2%, η ηρωίνη από το 1,1% και το κρακ από το 1% των μαθητών.

Τα υψηλότερα ποσοστά χρήσης αναφέρονται στους νέους 18 - 35 χρονών. Αν και η αύξηση των ναρκωτικών αφορά όλες τις ουσίες και στο γενικό πληθυσμό η κάνναβη αποτελεί την περισσότερο διαδεδομένη ουσία (11% του συνόλου).