Και όμως δεν τους υπερασπίστηκαν.
Η σημειολογία, η επιστήμη που ασχολείται με το σημαίνον και το σημαινόμενο, μπήκε και αυτή στην υπηρεσία άλλων αρχών και άλλων κέντρων αποφάσεων και χάραξης πολιτικής.
Το ψωμί, που θα πρέπει πια οι πολίτες αυτής της χώρας να το έχουν χορτάσει, δεν μπορεί να είναι το ένα μέρος ενός τριπτύχου. Πρέπει να καταργηθεί, αυτό υπονοείται ή επιβάλλεται.
Μήπως με τον ίδιο τρόπο δε θα πρέπει και οι Γάλλοι να διατηρούν το δικό τους τρίπτυχο, "Αδελφοσύνη - Ισότητα - Ελευθερία";
Πού βρίσκεται, λοιπόν, η ειρωνεία;
Ποιο σκοπό εξυπηρετούν οι βολές ενάντια σ' ένα σύνθημα, που εκτός του ότι τιμά την εξέγερση των φοιτητών - ιδιαίτερα εκείνη του Πολυτεχνείου - είναι και διαχρονικό;
Μήπως μας προετοιμάζουν για να δεχτούμε ανώδυνα τον επόμενο χρόνο τη λοιδορία του άλλου μέρους, της Παιδείας;
Το επόμενο βήμα, δηλαδή, να είναι η κατάργησή της, άσχετα με το ποιος θα είναι υπουργός ή ποια νομοσχέδια μεταρρύθμισης θα εκκρεμούν ή θα εφαρμόζονται;
Και μήπως, πάμε λίγο ακόμα πιο πέρα και σβήσουμε και το τρίτο μέρος του τρίπτυχου την ελευθερία, οπότε καμιά πορεία και κανένα σύνθημα δε θα μας χρειάζονται;
Αλλά είναι αλήθεια τόσο επιφανειακό αυτό το σύνθημα, ακόμα και σήμερα, όπως θέλουν να το παρουσιάζουν οι διάφοροι που δεν τολμούν να εκφράσουν ξεκάθαρα την πραγματική τους σκέψη;
Χορτάσαμε ψωμί;
Μια νέα κυρία, στη Σύρο, μου διηγόταν μια μέρα πως το πρώτο πράγμα που κάνει ο πατέρας της κάθε πρωί είναι να πάει πρώτα στο φούρνο να πάρει ψωμί. Και όχι μόνο πηγαίνει, αλλά πριν βγει από την πόρτα, το αναγγέλλει δυνατά να τον ακούσουν και όλοι οι δικοί του και οι γείτονες.
Αναρωτιέται αν αυτό είναι ένα σύνδρομο από τα παιδικά του χρόνια, ή αργότερα από τα χρόνια του πολέμου και της κατοχής ή αν όλα αυτά του έχουν δημιουργήσει μια ανασφάλεια τόσο δυνατή όσο η ζωή, αφού, προφανώς, ο πατέρας της ταυτίζει τη ζωή με το ψωμί.
Οσο για την Παιδεία, πέρα από τις οποιεσδήποτε μεταρρυθμίσεις και αλλαγές προγραμμάτων, προσθέσεις και αφαιρέσεις, ποτέ δεν έπιασε ούτε καν πλησίασε το στόχο του 15% του προϋπολογισμού. Να το ξεχάσουμε αυτό;
Και η ελευθερία;
Για ποια ελευθερία μιλάμε; Εκείνη που σπάει κεφάλια και στέλνει τους φοιτητές στο νοσοκομείο;
Ποια ελευθερία; Εκείνη που μας κάνει ελεύθερους ν' ακούμε μπροστά στην τηλεόραση τα οικονομικά μέτρα που πρόκειται να μας επιβληθούν και επηρεάζουν άμεσα και κάθετα τη ζωή μας;
Εμείς το ξέρουμε και το έχουμε αποφασίσει.
Το ψωμί έχει το τίμημά του.
Η παιδεία έχει τον δικό της αγώνα.
Η ελευθερία έχει ένα τίμημα που δε μετριέται.
Η επιλογή ανήκει στον καθένα μας.
Κι όσο υπάρχει ζωή, θα υπάρχει και νεολαία και πρωτοπορία.
Ιωάννα ΚΑΡΑΤΖΑΦΕΡΗ