Οχι, ο Λένιν δεν αποσιωπάται πάντα. Στα 75 χρόνια από το θάνατό του, 21 Ιανουαρίου 1999, η εφημερίδα "Το Βήμα" (31.1.99) τον "τίμησε" με άρθρο του κ. Πλωρίτη. Δηλαδή, μέσω ενός μπαράζ από τσιτάτα από έργα του Λένιν (το μισό άρθρο, περίπου, αποτελείται από τσιτάτα) βάζει τον Λένιν εναντίον του Λένιν και για να δείξει, ότι κι οι άλλοι έχουν την ίδια γνώμη επιστρατεύει στην τελευταία στήλη (που είναι σχεδόν όλο τσιτάτο) τους Τρότσκι, Γκόρκι, και Ρόζα Λούξεμπουργκ κατά του Λένιν.

Ο Λένιν, λοιπόν, λέει και ξελέει για τη δημοκρατία, την ελευθερία της κριτικής, τη δημοσιότητα, την αιρετότητα, τη δικτατορία και τη γραφειοκρατία, μέσα από τσιτάτα που καλύπτουν την περίοδο από το 1902 μέχρι και το 1918. Αρα, από την τσαρική περίοδο πριν ακόμα από το 1905 (χρονιά της πρώτης επανάστασης που πνίγηκε στο αίμα από το τσαρικό καθεστώς) μέχρι και μετά από την Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917, που ανέτρεψε πλέον το τσαρικό καθεστώς.

Τα τσιτάτα αντιπαρατίθενται άκριτα: Κάτι από τη μια περίοδο, κάτι από την άλλη, όλα ο Λένιν τα λέει. Το 1902 ο Λένιν έλεγε εκείνο. Μα το 1918 έλεγε άλλα! Και ένα χρόνο πριν άλλα πάλι...

Η στοιχειώδης σοβαρότητα και ειλικρίνεια θα ζητούσε - και από μη μαρξιστές - να λαμβάνονται υπ' όψη οι ιστορικές συνθήκες και ο συσχετισμός των δυνάμεων στην τοτινή Ρωσία και στον τοτινό κόσμο. Πώς γίνεται - μοιάζει να απορεί ο αρθρογράφος - ένας τόσο ιδιοφυής στοχαστής να είναι πότε με τη δημοκρατία και πότε κατά, πότε με τη δικτατορία και πότε κατά, πότε με την ελευθερία της κριτικής και πότε κατά, πότε με τη δημοσιότητα των πάντων και πότε κατά, πότε με την αιρετότητα και πότε κατά; Αυτά τα δήθεν λογικά αδιέξοδα ή τα "νοερά ασυμβίβαστα" - όπως τα αποκαλεί ο αρθρογράφος - υπάρχουν μόνο για όσους έχουν είτε πλήρη άγνοια (που, άλλωστε, δεν είναι επιχείρημα) είτε δεν έχουν τη βούληση να συμβάλουν στη δικαίωση της ιστορικής αλήθειας, γιατί αυτή ενοχλεί. Θα αδικούσαμε έναν μορφωμένο διανοούμενο, αν υποθέταμε ότι έχει άγνοια. Ετσι μένει το δεύτερο. Ισως και να 'ναι δύσκολο σε κάθε δημοσιολόγο να συλλάβει τη διαλεκτική ενότητα και το λογικό ειρμό της λενινιστικής σκέψης και το "διά ταύτα" του λενινιστικού στοχασμού. Διότι ο Λένιν τοποθετεί την κάθε κατηγορία, τον κάθε θεσμό, την κάθε έννοια συγκεκριμένα στην εποχή της και ρωτάει κάθε φορά για ποιους ισχύει η δημοκρατία, για ποιους ισχύει η ελευθερία της κριτικής, για ποιον και από ποιον. Διότι σε κοινωνίες με συγκρουόμενα συμφέροντα, στις οποίες οι έχοντες στύβουν στην κυριολεξία τους μη έχοντες, φυσικά η πλειοψηφία αυτών των μη εχόντων δε ζει σε δημοκρατία κι ας υπάρχει τυπικά και φραστικά για όλους, όπως συμβαίνει σε κάποιες καπιταλιστικές χώρες. Δημοκρατία για όλους δεν υπάρχει καν, γιατί πρόκειται πάντα για κράτος, συνεπώς για βία και επιβολή εκ μέρους των εκάστοτε κυρίαρχων. Στην περίπτωση της πρώτης μετεπαναστατικής περιόδου, όπως στη Ρωσία μετά από το 1917, σημαίνει βία των νέων κυρίαρχων ενάντια τους πρώην καταπιεστές τους. Με τη διαφορά, ότι τώρα είναι η πλειοψηφία που καθυποτάσσει την εκμεταλλεύτρια μικρή μειοψηφία. Υποθέτουμε, ότι ο αρθρογράφος του "Βήματος" έχει διαλέξει με εκλεκτικίστικη σκοπιμότητα τα ξεκομμένα από τα ιστορικά συμφραζόμενα τσιτάτα, γιατί είναι με τη μεριά της ίδιας κοινωνικής τάξης μ' αυτή που ανατράπηκε τότε από τους μπολσεβίκους και έστω η μνεία της ιστορικής αυτής πραγματικότητας φέρνει ρίγος. Η διάδοση της ιδέας και μόνο μιας ανατροπής της καθεστηκυίας τάξης μπορεί να είναι μεταδοτική, σίγουρα σε μια χώρα, που αποτελεί τον αδύνατο κρίκο της Ευρω - οικογένειας. Γι' αυτό παρουσιάζεται σαν ασυμβίβαστη η "ισχυρή και ανελέητη εξουσία" με τον έλεγχο από τα κάτω, καθώς και το γεγονός ότι η επαναστατική δικτατορία των πρώην καταπιεσμένων είναι δημοκρατικήτην κυριολεξία, γιατί είναι το κράτος του λαού, που επιβάλλεται να επιβληθεί. Εκτός αν... οι κυρίαρχες τάξεις θα ήταν πρόθυμες να παραδώσουν ειρηνικά και χωρίς αντιστάσεις τα κλεμμένα, σ' αυτούς στους οποίους ανήκουν. Αλλά δεν έχουμε ακόμα παράδειγμα στην ιστορία για κάτι τέτοιο, παρά μονάχα ότι αυτό που κρατιέται με τη βία, πέφτει με τη βία. Να "τσιτάρουμε" όμως κι εμείς μερικά λόγια. Ο Λένιν, στο έργο του "Κράτος και Επανάσταση" παραθέτει τα λόγια του Φ. Ενγκελς: "Οσο υπάρχει κράτος, δεν υπάρχει ελευθερία. Οταν θα υπάρχει ελευθερία, δε θα υπάρχει κράτος". Και παρακάτω προσθέτει, αναπτύσσοντας αυτό το θέμα: "Η δημοκρατία είναι μορφή κράτους, μία από τις παραλλαγές του. Επομένως, αποτελεί, όπως και κάθε κράτος, οργανωμένη, συστηματική άσκηση βίας πάνω στα άτομα. Αυτό, από τη μια μεριά. Από την άλλη, όμως, σημαίνει την τυπική αναγνώριση της ισότητας ανάμεσα στους πολίτες, του ίσου δικαιώματος όλων να καθορίζουν τη συγκρότηση του κράτους και να το διοικούν. Αυτό πάλι συνδέεται με το ζήτημα, ότι σε μια ορισμένη βαθμίδα της εξέλιξής της η δημοκρατία, πρώτο, συσπειρώνει το προλεταριάτο, την επαναστατική τάξη ενάντια στον καπιταλισμό και της δίνει τη δυνατότητα να τσακίσει... την αστική, έστω και δημοκρατική - αστική κρατική μηχανή, το μόνιμο στρατό, την αστυνομία, την υπαλληλοκρατία και να τα αντικαταστήσει με μια πιο δημοκρατική, που παραμένει όμως, ακόμα κρατική μηχανή".

Σήμερα, το κράτος του καπιταλισμού γίνεται ολοένα και πιο βίαιο, πιο αυταρχικό, πιο κράτος και οι αντιστάσεις "από τα κάτω" αυξάνονται. Βίαιο; Ναι, αλλά οι μάζες πάνε κόντρα σ' αυτή τη βία, κόντρα στη δικτατορία των αστών.

Σήμερα ζούμε στην πράξη - και τηρουμένων των αναλογιών - την ουσία της λενινιστικής θεωρίας. Δεν πρόκειται για "νοερά ασυμβίβαστα", αλλά για τη λογική της ίδιας της πραγματικότητας. Και το κάθετι πραγματικό είναι και λογικό. Οπως και τότε. Οπως και πάντα. Και ούτε ο κ. Πλωρίτης μπορεί ν' αλλάξει την πραγματικότητα, αλλά να κάνει μονάχα σαν να μην τη βλέπει και να την παρουσιάσει, με τη βοήθεια του Λένιν, "νοερά ασυμβίβαστη"...

Το πρόβλημα είναι, ότι οι μη - μαρξιστές μεταχειρίζονται τους όρους "ελευθερία" και "δημοκρατία" υπερταξικά και έξω από τους τόπους και χρόνους δίνοντάς τους μια καθολική, γενική, αιώνια ισχύ και γι' αυτό κάποιοι θα βρίσκονται πάντα με "απορία" και "αμηχανία" μπροστά στις "αντιφάσεις" και τα "ασυμβίβαστα" του στοχασμού των Μαρξ, Ενγκελς και Λένιν ή θα τους εκχυδαϊζουν, για να τους φέρουν στο μίζερο μπόι τους. Η "αντιφατική" ιδιοφυία του μπολσεβίκου τους χαλάει τον ύπνο και να που τη βγάζουν - ακόμα κι αυτή - από το χρονοντούλαπο για να τη χώσουν έπειτα πάλι μέσα, αφού "αποδείχτηκε" μ' ένα πρόχειρο κοίταγμα η αχρηστία του φαντάσματος κι ας μη θέλει να το καταλάβει ο σύντροφος Ζιουγκάνοφ (λόγια Πλωρίτη στο εν λόγω άρθρο), που δήλωσε ότι έρχεται μια φωτεινή εποχή και τελειώνει αυτή του Γιέλτσιν. Κακά μαντάτα για τους εραστές της παλινόρθωσης του καπιταλισμού στη Ρωσία. Οι κόκκινοι ξανάρχονται "νοερά ασυμβίβαστοι" με την πλαστή πραγματικότητα τω εχθρών τους. Αλλά, ωστόσο, αληθινοί.

Αννεκε ΙΩΑΝΝΑΤΟΥ