Το φαινόμενο της συγχώνευσης σχολείων δεν εκφράζει, απλά, τη διοικητική άποψη κάποιων προϊσταμένων, που επιλέγουν αυτοί να αντιμετωπίσουν έτσι ζητήματα του Γραφείου τους. Πρόκειται για κεντρική πολιτική επιλογή. Επιλογή της κυβέρνησης.

Ο χαρακτήρας της κεντρικής πολιτικής επιλογής φαίνεται καθαρά, αν με τις συγχωνεύσεις των σχολείων συνδυαστούν και τα ακόλουθα:

- Η κατά καιρούς επαναλαμβανόμενη υπόσχεση από το υπουργείο Παιδείας της μείωσης των μαθητών ανά τμήμα, που όμως δε νομοθετείται, αντίθετα αναιρέθηκε και όταν άρχισε να εφαρμόζεται κλιμακωτά πέρσι στην Α Τάξη Γυμνασίου και Λυκείου.

- Η επιμονή των προϊσταμένων για σύμπτυξη τμημάτων στις αρχές κάθε χρονιάς και αύξηση των μαθητών κάθε τμήματος στο ανώτατο όριο.

- Το άρθρο 155 του Ν. 2683/99 (Νέος Δημοσιοϋπαλληλικός Κώδικας), που προβλέπει υποχρεωτικές μετατάξεις και απολύσεις των υπαλλήλων που η οργανική θέση τους καταργείται από οποιοδήποτε λόγο και από συγχώνευση υπηρεσιών.

Στα παραπάνω μπορεί να προστεθεί και η άποψη που τελευταία εκφράζει το ΥΠΕΠΘ ότι δήθεν η σύγχρονη παιδαγωγική απαιτεί τμήματα 35 μαθητών, για να εξασφαλίζεται η κοινωνικοποίησή τους. Από τη σκοπιά της κυβέρνησης, φαίνονται "ιδανικά" τα τμήματα των 50 και πάνω μαθητών, που λειτουργούσαν στη χώρα πριν κάποιες δεκαετίες και ήθελαν το δάσκαλο τοποτηρητή και όχι παιδαγωγό.

Τα προαναφερόμενα, δηλαδή τα λιγότερα σχολεία και λιγότερα τμήματα σημαίνουν λιγότερες κρατικές δαπάνες για την παιδεία. Ο στόχος για περιστολή των κοινωνικών δαπανών χάριν της ΟΝΕ εξυπηρετείται, στοιβάζοντας τους μαθητές στα τμήματα. Επιπλέον, η κυβέρνηση εμφανίζεται ως πρωτοπόρα, που εξασφαλίζει τη λειτουργία όλο και περισσότερων σχολείων σε πρωινή βάρδια, χωρίς να δαπανήσει ούτε δραχμή για επιπλέον υποδομή.

Τέλος, εξυπηρετείται, πάλι χάριν της ΟΝΕ, ο στόχος της μείωσης του αριθμού των Δημόσιων Υπαλλήλων, αφού, σύμφωνα με το Ν. 2683/99, οι πλεονάζοντες εκπαιδευτικοί θα μετατάσσονται (αργότερα και θα απολύονται αν δεν υπάρχουν θέσεις για να μεταταγούν) σε κενές θέσεις άλλων υπουργείων και δε θα προσλαμβάνονται νέοι υπάλληλοι (ούτε βέβαια εκπαιδευτικοί).