A. ΚΕΙΜΕΝΟ:
Cogitabam aliqid enotabamque; etsi retia vaqua, plenas tamen ceras habebam. (...) cum in venatiobus eris, licebit tibi quoque pugillares adportare.
Tum Ennius indignatus quod Nasica tam aperte mentiebatur: "Quid?" inquid"Ego non cognosco vocem tuam?" Visne scrire quid Nasica responderit? "Homo es impudens. Ego cum te quaererem, ancillae tuae credidi te domi non esse; tu mihi ipsi non credis?"
Tum interrogavit filiam, utrum post aliquot annos cana esse mallet an calva. Cum illa respondisset "ego, pater, cana esse malo", mendacium illi pater obiecit: "Non dubito quin calva esse nolis. Quid ergo non times ne istae te calvam faciant?"
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
1. α) pugillares: Να γραφούν η γενική και η αφαιρετική του αριθμού στον οποίο βρίσκεται ο τύπος.
retia vaqua, homo impudens: Να γραφούν η αφαιρετική ενικού και η γενική πληθυντικού των συνεκφορών.
vocem tuam, aliquot annos: Να κλιθούν μαζί.
β) vacua, aperte: Να γραφούν οι αντίστοιχοι τύποι στους άλλους δύο βαθμούς.
impudens: Να σχηματιστεί το επίρρημα σε όλους τους βαθμούς και να κλιθεί το ουδέτερο γένος του επιθέτου στο συγκριτικό βαθμό.
2. α) aliquid, illi, istae: Να γραφούν οι πλάγιες πτώσεις του άλλου αριθμού
mihi ipsi: Να κλιθεί η συνεκφορά στις πλάγιες πτώσεις του αριθμού στον οποίο βρίσκεται.
β) indignatus: Να γραφούν τα απαρέμφατα και οι μετοχές (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο).
credidi, obiecit: Να γραφεί η μετοχή ενεστώτα στην ονομαστική ενικού (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο) και να κλιθεί το γερούνδιο.
times: Να γραφούν η γενική και η δοτική του ενικού αριθμού και η αιτιατική του πληθυντικού αριθμού της μετοχής στο ουδέτερο γένος.
3.mentiebatur: Να γίνει χρονική αντικατάσταση στο δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο της έγκλισης στην οποία βρίσκεται ο τύπος (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο).
cognosco: Να γραφεί το δεύτερο ενικό πρόσωπο όλων των εγκλίσεων του ενεστώτα στην παθητική φωνή (να γραφούν και οι δεύτεροι τύποι όπου υπάρχουν).
scire: Να κλιθεί η προστακτική του ενεστώτα και του μέλλοντα στη φωνή που βρίσκεται ο τύπος.
quaererem: Να γίνει χρονική αντικατάσταση στο δεύτερο ενικό πρόσωπο της υποτακτικής στη φωνή που βρίσκεται ο τύπος (να ληφθεί υπόψη το υποκείμενο).
mallet: Να κλιθεί η υποτακτική ενεστώτα.
dubito: Να κλιθεί η υποτακτική ενεστώτα στην ενεργητική φωνή.
nolis: Να κλιθεί η οριστική ενεστώτα.
4.Licebit... adportare: Να επιφέρετε τις απαραίτητες αλλαγές, ώστε η πρόταση να δηλώνει απαγόρευση (με δύο τρόπους).
Ego cum te... non esse: Να συμπτυχθούν οι δύο προτάσεις σε μία με μετατροπή της δευτερεύουσας πρότασης στην αντίστοιχη μετοχή.
Tu mihi ipsi non credis?: Να μετατραπεί σε πλάγια ερώτηση με εξάρτηση από το Nasica nesciebat.
Tum interrogavit... an calva: Να μετατραπεί η πλάγια ερώτηση σε ευθεία με όλους τους δυνατούς τρόπους.
"Non dubito... faciant?: Να εντοπιστούν και να χαρακτηριστούν συντακτικώς οι δευτερεύουσες προτάσεις του κειμένου (είδος, εισαγωγή, εκφορά, συντακτική λειτουργία).