Ως ο μόνος συντάκτης του κεφαλαίου για τις Μεταφορές του Φακέλου Υποψηφιότητας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, αλλά και του Φακέλου Υποψηφιότητας για το 1996, θα ήθελα να διατυπώσω μερικές απόψεις ώστε αφ' ενός να αποφευχθούν ορισμένες παρεξηγήσεις για τα προβλεπόμενα έργα, οι οποίες δημιουργούνται από λανθασμένη ενημέρωση, και αφ' ετέρου να προλάβω την υλοποίηση ορισμένων μέτρων που όχι μόνο δεν περιλαμβάνονται στον Φάκελο Υποψηφιότητας, αλλά και δεν είναι δυνατόν να εξετάζονται για άμεση εφαρμογή.

* * *

* * *

Το κεφάλαιο "Μεταφορές" του Φακέλου Υποψηφιότητας και η μεταγενέστερη εργασία "Η υλοποίηση του Ολυμπιακού Σχεδίου Μεταφορών", που έγινε από ομάδα μελέτης υπό την καθοδήγησή μου, λίγο πριν την ανάθεση στην Αθήνα των Ολυμπιακών Αγώνων, για να υποστηρίξει την υποψηφιότητα, αποτελούν αντίστοιχα το βασικό συγκοινωνιακό σχεδιασμό για την Αθήνα του 2004 και τον τρόπο υλοποίησής του, ώστε η πόλη να μπορέσει να αντιμετωπίσει σωστά μέχρι το έτος αυτό αφ' ενός τις συνεχώς αυξανόμενες συγκοινωνιακές ανάγκες της και αφ' ετέρου τις πρόσθετες ειδικές ανάγκες λόγω των Αγώνων.

Θα πρέπει εδώ να τονιστεί ότι ένας από τους κύριους λόγους που ανατέθηκαν οι αγώνες στην Αθήνα ήταν ότι η Επιτροπή Αξιολόγησης, η οποία διαπίστωσε την απαράδεκτη σήμερα συγκοινωνιακή κατάσταση της Αθήνας, πείστηκε πλήρως για τη δυνατότητα να αντιμετωπιστούν μέχρι το 2004 τα σοβαρότατα τρέχοντα συγκοινωνιακά προβλήματα.

Φυσικά μια τέτοια ενέργεια δεν έχει προταθεί στο Φάκελο Υποψηφιότητας, ούτε πρέπει να εξετάζεται για άμεση εφαρμογή στην Αθήνα. Είναι γνωστό ότι η αμφισβητούμενη αυτή ενέργεια εξετάζεται από χρόνια, όταν εφαρμόστηκε αρχικά στη Σιγκαπούρη υπό διαφορετική μορφή, χωρίς να έχει μέχρι τώρα αποφασιστεί να εφαρμοστεί σε καμία από τις περισσότερο εξελιγμένες συγκοινωνιακά μεγαλουπόλεις του εξωτερικού. Επιπλέον, στην Αθήνα ο περιορισμός εισόδου των επιβατικών αυτοκινήτων στην κεντρική περιοχή μπορεί να γίνει ευκολότερα με την κατάλληλη πολιτική στάθμευσης. Ελπίζω ότι και τα ηλεκτρονικά διόδια αποτελούν μία ακόμη από τις γνωστές προτάσεις που γίνονται για διάφορους λόγους και τελικά απορρίπτονται αφού εξεταστεί λεπτομερέστερα η σκοπιμότητά τους.

Προσοχή όμως, γιατί κάποια άλλη επίσης λανθασμένη, αλλά ευτυχώς πολύ λιγότερο δαπανηρή εφαρμογή, τα γνωστά κολονάκια του εμπορικού τριγώνου, υλοποιήθηκε, παρά τις έντονες διαμαρτυρίες των συγκοινωνιολόγων, με τη γνωστή κατάληξη της πλήρους εγκατάλειψης που ήταν αναμενόμενη.

Πρόκειται για μία ορθή ενέργεια όπως άλλωστε αναγνώρισε και το κοινό. Σε ορισμένες όμως περιπτώσεις, όπως π. χ. στο Δήμο της Αθήνας, εφαρμόστηκε εσφαλμένα και χωρίς κατάλληλη μελέτη, με τα γνωστά αποτελέσματα. Σε δήμους που η ελεγχόμενη στάθμευση εφαρμόστηκε σωστά, μετά από μελέτη και αστυνομεύτηκε συστηματικά, τα αποτελέσματα ήταν από κάθε άποψη ικανοποιητικά. Η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας για τον τρόπο είσπραξης των προστίμων αντιμετωπίζεται ήδη σε ορισμένους δήμους, π. χ. με την ανάθεση της είσπραξης στην ενισχυμένη Δημοτική Αστυνομία.

* * *

Αδόκιμες μέθοδοι, όπως π. χ. η καθιέρωση ηλεκτρονικών διοδίων στο κέντρο της Αθήνας, δεν πρέπει να εφαρμοστούν υπό πίεση με τη δικαιολογία των Ολυμπιακών Αγώνων. Οσον αφορά τις ειδικές διαδικασίες επίσπευσης φοβούμαι ότι αυτές είναι πια απαραίτητες. Μακροχρόνια εμπειρία όμως δείχνει ότι οι οποιεσδήποτε ανωμαλίες προκύπτουν κυρίως από το πώς εφαρμόζονται οι διαδικασίες (καθιερωμένες ή ειδικές) και όχι από τις ίδιες τις διαδικασίες.

Ι. Φραντζεσκάκης

Ομότιμος Καθηγητής του ΕΜΠ