Με φανερή αμηχανία αντιμετώπισε η κυβέρνηση τη νέα πρόκληση της αμερικανικής κυβέρνησης να βάλει «βέτο»... στο «βέτο» που απειλεί να θέσει η ελληνική κυβέρνηση για την ένταξη της ΠΓΔΜ σε ΝΑΤΟ και ΕΕ στην περίπτωση που δε βρεθεί συμβιβαστική λύση στο ζήτημα της ονομασίας της γειτονικής χώρας.

Ακόμα μια φορά η κυβέρνηση της ΝΔ επέλεξε να μην ψελλίσει την παραμικρή λέξη διαμαρτυρίας για τη στάση της Ουάσιγκτον, η οποία διά στόματος Ν. Μπερνς, διαμήνυσε προκλητικά ότι «δεν μπορεί να παρεμποδιστεί η ένταξη της ΠΓΔΜ στους διεθνείς οργανισμούς» για το θέμα της ονομασίας. Με την κατάθεσή του στην Υποεπιτροπή Ευρώπης της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ ο Ν. Μπερνς επιβεβαίωσε περίτρανα για ακόμα μια φορά ποιος κρύβεται πίσω από την αδιαλλαξία της ηγεσίας της γειτονικής χώρας, αλλά και την άμεση σύνδεση του ζητήματος της ονομασίας της γειτονικής χώρας με το καθεστώς του Κοσσόβου και τη δημιουργία αμερικανικών προτεκτοράτων στα Βαλκάνια.

«Δεν πρέπει να αρνηθούμε στη Μακεδονία πρόσκληση ένταξης στο ΝΑΤΟ για οποιοδήποτε λόγο, εκτός της μη ανταπόκρισής της στα ουσιαστικά κριτήρια ένταξης» ανέφερε ο υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, ενώ δε δίστασε να γίνει περισσότερο σαφής. «Ορισμένοι στην Ελλάδα εγείρουν την πιθανότητα του βέτο σε ό,τι αφορά την πρόσκληση προς τη Μακεδονία, εάν δεν επιλυθεί το θέμα του ονόματος. Αν και οι ΗΠΑ συμφωνούν για τη σπουδαιότητα της επίλυσης του θέματος της ονομασίας, δε νομίζουν ότι μόνο η διαφορά γύρω από το όνομα αποτελεί λόγο για να παρεμποδιστεί η ένταξη της Μακεδονίας σε διεθνείς οργανισμούς», τόνισε χαρακτηριστικά. Προκειμένου να μετριάσει τις εντυπώσεις, μοίρασε τις γνωστές διαβεβαιώσεις ότι δηλαδή οι ΗΠΑ υποστηρίζουν τη διαδικασία του ΟΗΕ υπό την αιγίδα του Μάθιου Νίμιτς και την εφαρμογή της ενδιάμεσης συμφωνίας, για την οποία υπογράμμισε ότι «επιτρέπει την ένταξη της Μακεδονίας σε περιφερειακούς και διεθνείς οργανισμούς με το όνομα ΠΓΔΜ», ενώ συμπλήρωσε ότι «η Μακεδονία δεν έχει εξασφαλίσει την πρόσκληση να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ».

Η κυβέρνηση, αν και καθυστέρησε να απαντήσει στις δηλώσεις του Ν. Μπερνς, το μόνο που βρήκε να πει ήταν ότι δεν αιφνιδιάστηκε από αυτές και ότι επιμένει στην «εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής ονομασίας», αποφεύγοντας τον παραμικρό επικριτικό σχολιασμό για την πρόκληση των ΗΠΑ.

«Οχι, δεν αιφνιδιαστήκαμε. Δεν είχαμε κανένα λόγο να ξαφνιαστούμε», δήλωσε η Ντ. Μπακογιάννη, σπεύδοντας μάλιστα να ξεκαθαρίσει ότι «ουδείς επιθυμεί να βρεθεί στην ανάγκη να θέσει ένα βέτο»(!). Κινούμενη στο ίδιο πνεύμα, είπε ότι «στόχος είναι η εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής ονομασίας, προκειμένου με σεβασμό στις σχέσεις καλής γειτονίας να προχωρήσει απρόσκοπτα η πορεία των Σκοπίων στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ». Προϋπόθεση, επανέλαβε, είναι «η εξεύρεση μιας κοινά αποδεκτής λύσης στο θέμα του ονόματος».

Περισσότερο «προχωρημένος» ο Κ. Μητσοτάκης, ο οποίος υποστήριξε ότι «το πρόβλημα το έχει ο κ. Μπερνς. Δεν το έχουμε εμείς. Αντί να δίνει συμβουλές ο Μπερνς, να φροντίσει εκεί που πρέπει». Περιγράφοντας την τακτική που πρέπει να ακολουθήσει η ελληνική κυβέρνηση, είπε: «Εμείς κάναμε το δικό μας χρέος, κάναμε το μισό δρόμο. Να κάνουν και άλλοι το μισό και να συναντηθούμε στη μέση. Αν δε θέλουν, "η καρδιά μας καλή". Θα συνεχίσουμε, δεν πρόκειται να έχει κόστος πλέον η Ελλάδα λόγω Σκοπίων». Προσπάθησε να πείσει ότι «θα συνεχίσουμε ομαλά τη σχέση μας με αυτό το κρατίδιο» αλλά «απλούστατα δε θα μπουν ούτε στην Ευρώπη, ούτε στο ΝΑΤΟ. To πρόβλημα είναι δικό τους». Την άποψη αυτή, όπως είπε, μετέφερε στον Κ. Καραμανλή στη διάρκεια της συνάντησης που είχαν χτες το μεσημέρι στο Μέγαρο Μαξίμου.

Εκτός των αναφορών του στο θέμα του ονόματος της ΠΓΔΜ, ο Ν. Μπερνς μίλησε για κοινά συμφέροντα και στρατηγική συνεργασία ΗΠΑ και Ελλάδας σε ζητήματα όπως η διασπορά πυρηνικών όπλων, η παράνομη διακίνηση ατόμων ή η προστασία του περιβάλλοντος. Σχετικά με το Κόσσοβο ανέφερε ότι οι ΗΠΑ εργάζονται για την οριστική διευθέτηση του τελικού καθεστώτος της περιοχής και στηρίζουν το σχέδιο Αχτισάαρι που προβλέπει ανεξαρτησία υπό επιτήρηση. Πρόσθεσε, δε, ότι σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί συμφωνία στους επόμενους δυο γύρους των διαπραγματεύσεων που λήγουν στις 10 Δεκέμβρη, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες δε θα υποστηρίζουν τη συνέχισή τους και θα λάβουν τις αποφάσεις τους.

Υπογράμμισε την προώθηση της διαδικασίας ώστε η Ελλάδα να συμπεριληφθεί στο πρόγραμμα απαλλαγής από θεωρήσεις διαβατηρίων και κατέληξε τονίζοντας ότι «η σχέση μεταξύ των δύο χωρών μας είναι η καλύτερη που υπήρξε για δεκαετίες». «Εχουμε εξαιρετικές σχέσεις με τον πρωθυπουργό κ. Καραμανλή και την υπουργό Εξωτερικών Ντ. Μπακογιάννη και είμεθα ευγνώμονες και στους δύο για την ισχυρή υποστήριξή τους για μια στενότερη αμερικανο-ελληνική συμμαχία» τόνισε χαρακτηριστικά, και συμπλήρωσε: «Συνεργαζόμαστε για να προωθήσουμε την ειρήνη και τη σταθερότητα στη γειτονιά της Ελλάδας, στην ευρύτερη Μέση Ανατολή και πέραν αυτής. Γνωρίζουμε ότι μπορούμε να στηριζόμαστε στους Ελληνες φίλους και συμμάχους μας, γνωρίζουμε ότι θα αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις αυτές και η Ελλάδα μπορεί να στηρίζεται σε εμάς».

Στις απαντήσεις του προς τα μέλη της υποεπιτροπής, ο Ν. Μπερνς επισήμανε ότι η Ελλάδα είναι εταίρος των ΗΠΑ στο μέτωπο κατά της παγκόσμιας τρομοκρατίας και συμβάλλει στις προσπάθειες του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν, ενώ είναι χώρα κλειδί με στρατηγική σημασία και βαθιά γνώση των εξελίξεων στα Βαλκάνια, βασικός επενδυτής στην Αλβανία, στην ΠΓΔΜ και τη Σερβία.

Ανέφερε ακόμα ότι οι δυο χώρες είναι εταίροι στο Αφγανιστάν, αλλά η Ελλάδα θα πρέπει να εξετάσει το ενδεχόμενο να ενισχύσει με επιπλέον δυνάμεις της τις προσπάθειες που καταβάλλονται στο νότιο και ανατολικό τμήμα του Αφγανιστάν κατά των Ταλιμπάν. Για το τελευταίο ρωτήθηκε από το «Ρ» ο Ευ. Αντώναρος, αλλά απέφυγε να απαντήσει ευθέως παραπέμποντας στη θέση που είχε εκφράσει ο υπουργός Αμυνας Β. Μεϊμαράκης στις πρόσφατες συνεδριάσεις των ΝΑΤΟικών οργάνων.

• Ενθαρρημένος από τη στάση των ΗΠΑ ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ Νίκολα Γκρούεφσκι, επανήλθε χθες επιμένοντας στις αδιάλλακτες θέσεις της κυβέρνησής του. Αν και αναγνώρισε ότι «η εκκρεμότητα της ονομασίας δύναται να έχει αρνητικό αντίκτυπο στις επιδιώξεις για ένταξη στο ΝΑΤΟ», ωστόσο ξεκαθάρισε ότι «οι θέσεις μας για το ζήτημα αυτό είναι σαφείς και ξεκάθαρες», μη διστάζοντας να επαναλάβει ότι « η διαφορά που υπάρχει με την Ελλάδα για το συνταγματικό όνομα της Μακεδονίας, είναι διμερές θέμα».