...ακίνδυνη για το σύστημα
Το ερώτημα που προκύπτει, για έναν προοδευτικό εργαζόμενο, είναι εάν ο ΣΥΝ «ξαφνικά» άλλαξε. Ενα κριτήριο για να δούμε αν ισχύει κάτι τέτοιο είναι να εξετάσουμε την πολιτική του πρόταση σε επίπεδο εξουσίας. Εγινε κάτι στο τελευταίο συνέδριο του ΣΥΝ που εμείς δεν πήραμε είδηση; Ας δούμε ποια είναι η πραγματικότητα.
Στο κείμενο αυτό γίνεται λόγος για μια «προοδευτική εναλλακτική λύση», η οποία «δεν είναι μια επανάληψη ή μια πιο σύγχρονη εκδοχή των σοσιαλδημοκρατικών μοντέλων διαχείρισης του καπιταλισμού που εφαρμόστηκαν σε σειρά από ευρωπαϊκές χώρες. Δεν αποτελεί μια απόπειρα κοινωνικότερης διαχείρισης του καπιταλισμού, εγχειρήματα που κατά καιρούς δοκιμάστηκαν, δεν μπόρεσαν να έχουν διάρκεια και βιωσιμότητα και προκάλεσαν σειρά ανισορροπιών και απέτυχαν».
Είναι τελικά η πρόταση του ΣΥΝ μια σοσιαλδημοκρατική πρόταση διαχείρισης του καπιταλισμού ή όχι; Η αλήθεια είναι πως δεν έχουμε αγωνία. Ο ΣΥΝ δε γεννήθηκε σήμερα και δε χρειάζεται να περιμένουμε. Εχει πρόταση. Δε θα ανατρέξουμε σε παλιότερα συνέδρια του ΣΥΝ για να το αποδείξουμε. Θα αρκεστούμε στις θέσεις της ΚΠΕ για το τελευταίο του συνέδριο, όπου παρουσιάζονται οι προγραμματικοί άξονες αυτής της πρότασης. Ορισμένοι απ' αυτούς είναι αποκαλυπτικοί:
Ο διαχωρισμός του κεφαλαίου σε κερδοσκοπικό και μη κερδοσκοπικό φανερώνει την αντίληψη του ΣΥΝ για το σύστημα. Το κεφάλαιο είναι απ' τη φύση του κερδοσκοπικό και αυτό δεν αλλάζει. Οσο για τη θεωρία περί ελέγχου των διεθνών κεφαλαίων το 2008 ακούγεται, μάλλον, ως αστείο. Και μάλιστα σε συνθήκες απελευθέρωσης της αγοράς, έντασης της καπιταλιστικής διεθνοποίησης, και ΕΕ του Μάαστριχτ που απαγορεύει την παρεμπόδιση κίνησης των κεφαλαίων. Βεβαίως, τελευταία για την ΕΕ έχουν σταματήσει να μιλάνε. Γιατί η πρόταση για δημόσιο έλεγχο της κίνησης των κεφαλαίων και ΕΕ, με την οποία συμφωνεί ο ΣΥΝ, δεν ταιριάζουν.
Το ερώτημα λοιπόν είναι τι θα κάνει με τις ιδιωτικοποιημένες επιχειρήσεις. Θα τις επανακρατικοποιήσει; Οπως, π.χ., ΟΤΕ, ΔΕΗ, τράπεζες, κλπ. Και αν ναι τι θα κάνει με τις ιδιωτικές στους ίδιους τομείς; Θα τις καταργήσει; Γιατί αυτό έρχεται σε αντίθεση με την απελευθέρωση, πολιτική που κατευθύνεται και από την ΕΕ. Αλλά αν δεν τις καταργήσει, σημαίνει ότι δημιουργεί κρατικό τομέα οικονομίας, καπιταλιστικό βεβαίως που διαπλέκεται με τον ιδιωτικό. Και ενίοτε συγχωνεύεται. Επομένως, ποιο το όφελος; Για το κεφάλαιο μεγάλο. Για το λαό, τους εργαζόμενους ζημιά μεγάλη.
«Απαιτείται ουσιαστικός έλεγχος του δημοσίου στη λειτουργία της ανεξέλεγκτης αγοράς, με τη δυνατότητα να καθορίζει όπου χρειάζεται το πλαίσιο τιμών και τα ποσοστά κέρδους». Το δημόσιο, δηλαδή, το αστικό κράτος - υποστηρίζει ο ΣΥΝ - θα ελέγξει την αγορά! Θα καθορίζει, λέει, και τις τιμές! Αυτό το παραμύθι κι αν το έχουμε ακούσει... Στην πράξη δεν είδαμε ποτέ κανένα αστικό κράτος να «τραβάει» το αυτί του κεφαλαίου. Οσο για τα περί καθορισμού των ποσοστών κέρδους, το 'χουμε ακούσει και σε σύνθημα.
Κι όμως, ο ΣΥΝ επιμένει στα παρωχημένα και αποτυχημένα σοσιαλδημοκρατικά μοντέλα: «Απαιτείται η ριζική μεταρρύθμιση των φορολογικών συστημάτων, η μείωση των έμμεσων φόρων, ειδικά στα προϊόντα πλατιάς λαϊκής κατανάλωσης, η ενίσχυση της άμεσης φορολογίας των κερδών και κάθε μορφής μεγάλων εισοδημάτων και ιδιοκτησίας, με στόχο ένα απλό και δίκαιο φορολογικό σύστημα, πραγματικό εργαλείο αναδιανομής του πλούτου, ενίσχυσης του κοινωνικού κράτους και σχεδιασμού της ανάπτυξης».
Απ' όλα αυτά προκύπτει πως ο ΣΥΝ δεν κάνει τίποτα άλλο απ' το να επαναφέρει μια σοσιαλδημοκρατική πρόταση και μάλιστα παλιάς κοπής. Για τους πιο δύσπιστους, που θα υποστηρίξουν ότι είναι άλλο ο ΣΥΝ κι άλλο ο ΣΥΡΙΖΑ, υπάρχει τρόπος να πειστούν. Μπορούν να διαβάσουν τα όσα υποστήριξε ο Δ. Στρατούλης, ως μέλος της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, στην «Ελευθεροτυπία», την Τρίτη 18 του Μάρτη, δύο μέρες μετά την πανελλαδική σύσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ. Θα συμπεράνουν πως διατύπωσε τους ίδιους άξονες...
Οσο και να το αρνούνται τα στελέχη του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, αυτό που κάνουν είναι να δηλώνουν πρόθυμοι συνδιαχειριστές του καπιταλισμού. Με δυο λόγια, έχουμε την ενεργοποίηση μιας χρήσιμης εφεδρείας του συστήματος, γι' αυτό και η τόση δημοσιότητα.