Εργασιακές σχέσεις ανατρέπονται, η κοινωνική πρόνοια γίνεται «φροντίδα» και ακριβοπληρώνεται. Η υγεία αναπροσαρμόζεται ενώ συρρικνώνεται ως εξαφανίζεται το ήδη κουτσουρεμένο ΕΣΥ. Η παιδεία «εκσυγχρονίστηκε» και πετάχτηκαν έξω χιλιάδες μαθητές. Η κοινωνική ασφάλιση περιμένει τη σειρά της. Οι κερδοφόρες δημόσιες επιχειρήσεις μετοχοποιούνται, ιδιωτικοποιούνται και τελικώς ξεπουλιούνται και ο κατάλογος μακρύς, τελειωμό δεν έχει.

Οσο για την πολιτιστική μας υποβάθμιση, την έχουν αναλάβει σχεδόν εργολαβικά τα ΜΜΕ και η κλίμακα αξιών μας, η πολιτισμική μας ταυτότητα αναζητούνται σε ένα θολό τοπίο οριοθετημένο ανάμεσα σε Ορθοδοξία και ευρωπαϊκά ιδεώδη.

Σ' αυτό το καθ' όλα εχθρικό, σκοτεινό και δυσώδες (βλέπε διαπλοκή, πορνεία κλπ.) περιβάλλον, οι γυναίκες εξαιτίας και της ανισότιμης θέσης τους και της διπλής κοινωνικής καταπίεσης, συνθλίβονται.

Οι επιπτώσεις γι' αυτές είναι πιο άμεσες και βαρύτερες. Η σκληρή αυτή πραγματικότητα αναπαράγει νέες ανισότητες για τη γυναίκα. Ανισότητες που πια κατοχυρώνονται και νομικά, καθώς τις επιβάλλουν, στο όνομα της ισότητας μάλιστα, υπερεθνικά κέντρα. Ανεργία, υποαπασχόληση, ετεροαπασχόληση, μερική απασχόληση, κυριαρχούν στις γυναίκες. Πορνεία, εκμετάλλευση, καταναλωτισμός περνούν πιο εύκολα σ' αυτές.

Εργασία και κοινωνία πολιτική - που κύρια πλήττονται με τις αναδιαρθρώσεις - αποτελούν βασικά στηρίγματα για την απελευθέρωση και χειραφέτηση των γυναικών. Είναι γνωστό και επιβεβαιωμένο από τα ιστορικά γεγονότα πως η γυναικεία ανισοτιμία είναι στενά δεμένη με το καπιταλιστικό σύστημα, ανάγεται στις καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής και συγχρόνως αγγίζει το εποικοδόμημα των ιδεών, των θεσμών. Εχει λοιπόν τις ρίζες του το γυναικείο ζήτημα στις οικονομικές σχέσεις της κοινωνίας. Εκδηλώνεται όμως ταυτόχρονα, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στο σύνολο των σχέσεων της γυναίκας με το κοινωνικό της περιβάλλον, οικονομικό, πολιτιστικό, οικογενειακό.

Οριοθετώντας το γυναικείο πρόβλημα ως ταξικό με τις διαταξικές του προεκτάσεις παλεύουμε για την οριστική του λύση πρώτα φυσικά για την ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος και την εγκαθίδρυση του σοσιαλισμού. Συγχρόνως και διαλεκτικά δεμένο με το προηγούμενο είναι η ανάπτυξη ενός γυναικείου κινήματος σε αντιιμπεριαλιστική, αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση με στόχο την ανατροπή των αντιδραστικών μέτρων, που επιδεινώνουν τη θέση της γυναίκας στα πλαίσια αυτού του συστήματος, το οποίο θα δρα συσπειρωτικά μέσα στις γυναίκες και θα αποτελεί συστατικό στοιχείο του Μετώπου. Να σημειώσουμε εδώ πως ο αγώνας αυτός θα λειτουργήσει καταλυτικά και στην εξάλειψη των προκαταλήψεων που υπάρχουν τόσο στην κοινωνία όσο και στις ίδιες τις γυναίκες.

Μέσα σ' αυτό το ταξικό γυναικείο κίνημα, που έχει σαφείς στόχους και όραμα, δρουν και οι κομμουνίστριες.

Στα χρόνια που πέρασαν από το 15ο Συνέδριο του Κόμματος το γυναικείο κίνημα, δρώντας ως αναπόσπαστο κομμάτι του μαζικού κινήματος, πάλεψε και παλεύει με όλες τις δυνατές μορφές οργάνωσης.

Η δράση του ξετυλίχτηκε μέσα από γυναικείους συλλόγους, ομάδες, μέσα από το συνδικαλιστικό κίνημα, επιτροπές, σε κινήματα ειρήνης, οικολογίας, γονέων, παιδείας κλπ.

Αποδείχτηκε ότι μπορεί να δημιουργεί για επιμέρους ζητήματα συσπειρώσεις με γυναίκες του ευρύτερου ιδεολογικού και πολιτικού φάσματος. Να συγκροτεί συνεργασίες με φορείς παλεύοντας για θέματα ισότητας, και όχι μόνο. Οι γυναίκες, π.χ., στη Θεσσαλία συμπαρατάχτηκαν με τους αγρότες, στις μεγάλες αγροτικές κινητοποιήσεις. Συνειδητοποίησαν την ενότητα των προβλημάτων και ένιωσαν τις συνέπειες της καταστροφής των μικρών και μεσαίων αγροτών όχι μόνο στο σύνολο της δικής τους ζωής αλλά και των παιδιών τους και της οικογένειάς τους συνολικότερα. Ταυτόχρονα, αποδείχτηκε στην πράξη πως αυτές οι πολιτικές της κυβέρνησης και της ΕΕ για τους αγρότες υποβαθμίζουν περισσότερο την ίδια τη θέση τους και μεγαλώνουν την ανισοτιμία τους. Οι γυναίκες των θεσσαλικών χωριών, συσπειρωμένες, ανεξάρτητα από την πολιτική τους τοποθέτηση και σπάζοντας προκαταλήψεις και αναστολές, βγήκαν στα μπλόκα του αγώνα. Και όσο κι αν οι δυσκολίες είναι πολύ μεγάλες και πισωγυρίσματα υπάρχουν, η αρχή έγινε και το ποτάμι δε γυρίζει πίσω...

Αλλά και στο μεγάλο αντιπολεμικό κίνημα οι γυναικείοι σύλλογοι, οι ομάδες, οι απλές γυναίκες αποτέλεσαν στις περισσότερες περιοχές το βασικό του κορμό. Σπίτια άνοιξαν, συζητήσεις για το χαρακτήρα του ΝΑΤΟ και της «νέας τάξης» έγιναν, χιλιάδες και γυναικείες φωνές καταδίκασαν τον ιμπεριαλισμό. Κατανόησαν τι σημαίνει ιμπεριαλιστική πολιτική, δημιούργησαν συνείδηση για τον άλλο δρόμο. Το ίδιο θα μπορούσαμε να αναφέρουμε για το κίνημα παιδείας και τι συσπειρώσεις στις γυναίκες - ιδιαίτερα ευαίσθητες σ' αυτό το θέμα - δημιούργησε. Ολ' αυτά αποδεικνύουν τις μεγάλες δυνατότητες που ξανοίγονται στο κίνημα των γυναικών, για πρωτοβουλίες και δράσεις που θα το προσανατολίσουν στη συγκρότηση συμμαχιών για να αναδειχτεί τελικά σ' έναν από τους βασικούς παράγοντες χτισίματος του Μετώπου.

Παρ' όλη τη θετική του αυτή δράση οι αδυναμίες που διαπερνούν όλο το μαζικό κίνημα εξακολουθούν να υπάρχουν και σ' αυτό. Είναι - και πρέπει έτσι να τις δούμε - στενά δεμένες με τη δουλιά του Κόμματος και τις αδυναμίες που τη χαρακτηρίζουν. Ετσι:

- Εξακολουθεί να υπάρχει λειψή αφομοίωση των θέσεών μας για το γυναικείο ζήτημα, την ταξική του ανάλυση και τις προτάσεις μας για τη λύση του. Μπερδεύουμε πολλές φορές τη στρατηγική που πρέπει να έχουμε με την τακτική που πρέπει να ακολουθούμε.

- Υπάρχει πολλές φορές υποτίμηση της ειδικής δουλιάς που πρέπει να γίνεται στις γυναίκες, συνολικά και εσωκομματικά, και γιατί πρέπει να γίνεται.

- Υπάρχει διασπορά δυνάμεων των λίγων δυστυχώς γυναικών που έχουν χρέωση σε αυτό τον τομέα.

- Αδύνατη ως ανύπαρκτη είναι η πολιτική ανάδειξης γυναικείων στελεχών και χωρίς σαφή επιχειρήματα η μη στήριξη μέτρων για την ανάδειξή τους σε κέντρα λήψης αποφάσεων ή όργανα.

- Ανεπαρκής επικοινωνιακή πολιτική με τις γυναίκες. Πολλές φορές ο επικοινωνιακός μας λόγος είναι δυσνόητος και καθόλου ελκυστικός.

- Επιμονή σε σχήματα οργανωτικά και θέματα που δε διευκολύνουν τη γυναίκα να συμμετάσχει και να δράσει συλλογικά.

Το ΚΚΕ έχει μια πολύ μεγάλη πείρα και προσφορά στο γυναικείο ζήτημα και στο γυναικείο κίνημα. Ανοιξε δρόμους, έδωσε μάχες, παγίωσε θέσεις. Σημαντικές κατακτήσεις των γυναικών στην Ελλάδα έχουν τη σφραγίδα των αγώνων του. Γνωρίζει λοιπόν και πρέπει να το κάνει πράξη, ότι για να στηριχτεί και να αναπτυχθεί ένα κίνημα γυναικών, που θα μπορεί να δρα καταλυτικά ανάμεσα στις γυναίκες, που θα συσπειρώνει και θα βάλει το λιθαράκι του στο χτίσιμο του Μετώπου, θα πρέπει να στηριχτεί και να πατήσει γερά στην άνοδο της δουλιάς μέσα στο Κόμμα, στις γυναίκες, στην ολόπλευρη πολιτική-ιδεολογική και οργανωτική προετοιμασία του κομματικού γυναικείου δυναμικού.

Τελικά θα πρέπει να γίνει κοινή πεποίθηση σε όλους μας ότι

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΧΕΙΡΑΦΕΤΗΣΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΠΕΡΝΑ ΚΑΙ ΜΕΣΑ

ΑΠΟ ΤΟ ΧΤΙΣΙΜΟ ΤΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ

Καρδίτσα

Βιβλιογραφία

Μαρξ-Ενγκελς-Λένιν: «Για το γυναικείο ζήτημα»

Αλέκα Παπαρήγα: «Για την απελευθέρωση της γυναίκας»