Στην παραπέρα φίμωση της φωνής των μικρότερων κομμάτων και, κατά συνέπεια, στον περιορισμό της απήχησης των απόψεών τους στην κοινωνία, αλλά και στον εξοβελισμό των εκπροσώπων τους από τα υπάρχοντα θεσμικά όργανα ελέγχου της προεκλογικής δράσης και των αντίστοιχων δαπανών υποψηφίων βουλευτών και κομμάτων, προχωρά η κυβέρνηση. Τον έλεγχο, αντίθετα, αναλαμβάνουν εισαγγελείς και δικαστές, στο όνομα της διαφάνειας!

Την ίδια ώρα, ενισχύει τους άνισους όρους του προεκλογικού αγώνα των υποψηφίων κομμάτων και βουλευτών - που «εγγυάται» ήδη η κατοχύρωση της δυνατότητας των μεγάλων ραδιοτηλεοπτικών μέσων να προβάλλουν τις αρεστές στους ιδιοκτήτες τους απόψεις - παρέχοντας στους ιδιώτες το «κίνητρο» της φοροαπαλλαγής, ώστε να χρηματοδοτούν κόμματα.

Στην κατεύθυνση αυτή - όπως προέκυψε από τη χθεσινή συνεδρίαση της Κυβερνητικής Επιτροπής - η κυβέρνηση προτίθεται να προχωρήσει σε τρεις σημαντικές αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο, που αφορά τη χρηματοδότηση και τους όρους προβολής των υποψηφίων κομμάτων και βουλευτών. Αυτές - οι οποίες παρουσιάστηκαν από την υπουργό Εσωτερικών, Βάσω Παπανδρέου, ως προτάσεις που θα συζητηθούν με τα υπόλοιπα κόμματα - είναι:

• Κατάργηση της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής, η οποία ελέγχει τις προεκλογικές δαπάνες κομμάτων και βουλευτών και αποφασίζει για τυχόν ποινικές και διοικητικές κυρώσεις.
• Κατάργηση των διακομματικών επιτροπών που λειτουργούν σε επίπεδο Περιφέρειας, οι οποίες ελέγχουν την προεκλογική συμπεριφορά των υποψηφίων βουλευτών και εισηγούνται στην ανωτέρω επιτροπή κυρώσεις.
• Κατάργηση της χρηματοδότησης από νομικά πρόσωπα και θέσπιση κινήτρων στους ιδιώτες να κάνουν δωρεές στα κόμματα.

Οι παραπάνω προτάσεις συνιστούν κατ' αρχήν ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής, αφού οι αρμοδιότητες της Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής για τον έλεγχο των προεκλογικών δαπανών μετατίθενται σε «όργανο εκτός Βουλής» - όπως δήλωσε η Β. Παπανδρέου - το οποίο θα αποτελείται από δικαστικούς, εμπειρογνώμονες, ορκωτούς λογιστές, εκπροσώπους του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Ενώ μένει «ανοιχτό αν θα υπάρχει κοινοβουλευτική εκπροσώπηση», σύμφωνα με τις δηλώσεις της υπουργού Εσωτερικών.

Οι δε διακομματικές επιτροπές ελέγχου σε επίπεδο περιφέρειας δίνουν τη θέση τους σε ολιγομελείς επιτροπές σε επίπεδο νομού, στις οποίες δε θα εκπροσωπούνται όλα τα κόμματα. «Δε θα υπάρχει διακομματική εκπροσώπηση», είπε χαρακτηριστικά η Β. Παπανδρέου. Η απόφαση αυτή έρχεται να συμπληρώσει το στόχο της συγκρότησης του νέου εκτός Βουλής οργάνου, αφού είναι φανερό πως οι κυρώσεις (που εισηγούνται αυτές οι επιτροπές) θα στραφούν εναντίον των μικρότερων κομμάτων, καθώς δε θα έχουν καμία συμμετοχή, άρα και άποψη.

Σε ό,τι αφορά την ιδιωτική χρηματοδότηση των κομμάτων, επιτρέπεται μόνον από φυσικά και όχι από νομικά πρόσωπα. Δεν προσδιορίστηκε ανώτατο όριο, ωστόσο στην περίπτωση υπέρβασής του, θα πρέπει να συνοδεύεται από το ονοματεπώνυμο του χρηματοδότη. Η διαδικασία χρηματοδότησης θα γίνεται μέσω τραπεζικού λογαριασμού. Την ίδια ώρα, η κυβέρνηση, όχι μόνο δεν επιχειρεί να βάλει φρένο στις σχέσεις υποψηφίων κομμάτων με ιδιώτες, αλλά, αντίθετα, τους προσφέρει και κίνητρα, ώστε να κάνουν δωρεές στα κόμματα, αφού τα αντίστοιχα ποσά θα εκπίπτουν από τη φορολογική τους δήλωση.

Η δε συζήτηση για το ύψος της κρατικής χρηματοδότησης θα γίνει παράλληλα με τη διαδικασία της Συνταγματικής Αναθεώρησης. Ωστόσο, όπως δήλωσε χθες η υπουργός Εσωτερικών, στα σχέδια της κυβέρνησης είναι το ίδιο το κράτος να αγοράσει από τα κανάλια τηλεοπτικό χρόνο, ο οποίος θα διατίθεται στα κόμματα, μειώνοντας έτσι την επιχορήγηση που λαμβάνουν.

Φραγμούς στη φωνή των μικρότερων κομμάτων βάζουν και οι όροι προβολής τους, αφού αυτή επαφίεται στην οικονομική δυνατότητα των κομμάτων για πολιτική διαφήμιση. Παραμένει η απαγόρευση ανάρτησης πανό και αφισών (το πιο πρόσφορο μέσο προβολής για τα μικρότερα κόμματα).

Σε ό,τι αφορά την προβολή των υποψηφίων βουλευτών, ισχύει η απαγόρευση της πολιτικής διαφήμισης και καταχώρισης στον Τύπο. Ενδεχόμενα να απαγορευτεί και το στήσιμο εκλογικών κέντρων. Οι δε εμφανίσεις τους σε εκπομπές πολιτικού περιεχομένου προτείνεται να περιοριστούν στις τρεις, ενώ μελετάται να υπάρξει περιορισμός στις εμφανίσεις στις πρωινές (μη πολιτικές εκπομπές). Οι ποινικές κυρώσεις σε περίπτωση παραβίασης των όρων διεξαγωγής του προεκλογικού αγώνα μπορεί να φτάσουν μέχρι και την έκπτωση από το βουλευτικό αξίωμα.

Πάντως, το ύψος των προεκλογικών δαπανών - που δεν προσδιορίστηκε - είναι άμεσα συνδεδεμένο με το ζήτημα του εκλογικού νόμου, που θα συζητηθεί μετά τη συνταγματική αναθεώρηση.