Ποιος πληρώνει τα σπασμένα; | ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΙΚΑ...

Ποιος πληρώνει τα σπασμένα;

Χτες απ' αυτήν εδώ τη στήλη γράφαμε για την όξυνση των αντιθέσεων εντός της ΕΕ, που διαπλέκονται με τις ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις διεθνώς αλλά και τις αντιθέσεις διαφορετικών τμημάτων του κεφαλαίου εντός των ισχυρών ιδιαίτερα καπιταλιστικών κρατών κάτω και από την επίδραση της οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού. Γράφαμε ταυτόχρονα πως εκδηλώνονται διαφορετικές πολιτικές διαχείρισης του κρατικού χρέους διαφόρων κρατών ή ακόμη και διαφορετικές προσεγγίσεις του συγκεκριμένου προβλήματος εντός, π.χ., της ίδιας της Γερμανίας. Χρειάζεται εδώ να υπενθυμίσουμε ότι με τη συγκρότηση του μόνιμου μηχανισμού στήριξης υπερχρεωμένων κρατών - μελών της ΕΕ από την ίδια την ΕΕ με τη συμμετοχή και του ΔΝΤ, τα κράτη - μέλη της ΕΕ είναι υποχρεωμένα να συμβάλλουν στη στήριξη ενός μέρους του δανείου που ζητά το κράτος που μπαίνει στο μηχανισμό για να αποπληρώνει το χρέος του (το άλλο δίνεται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο), με δικό τους χρήμα από το κρατικό τους ταμείο, με συγκεκριμένο μερίδιο το καθένα. Ταυτόχρονα, μ' αυτό το χρήμα που βγαίνει από τα κρατικά ταμεία και το ταμείο του ΔΝΤ, πληρώνονται τραπεζικοί όμιλοι που δάνεισαν το χρεωμένο κράτος. Εδώ φαίνεται να εστιάζεται η θέση της γερμανικής κυβέρνησης ότι δεν μπορεί να εκταμιεύει το γερμανικό κράτος για να πληρώνονται οι τράπεζες, ας αναλάβουν και αυτές να πληρώνουν μέρος αυτών των χρεών, αφού κέρδισαν από τους τόκους δανείζοντας το χρεωμένο κράτος.

Ταυτόχρονα, η αβεβαιότητα αποπληρωμής των χρεών σε τράπεζες που δάνεισαν κράτη, τις φέρνει σε αντίθεση με τέτοιες προσεγγίσεις όπως της γερμανικής κυβέρνησης.

Να γιατί ο επικεφαλής της Deutshce Bank, Γιόζεφ Ακερμαν, εκτιμά ότι η πολιτική της γερμανικής κυβέρνησης επιταχύνει το ντόμινο της κατάρρευσης οικονομιών, όπως της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας, της Ισπανίας, βάζοντας σε κίνδυνο πλέον και το γερμανικό τραπεζικό σύστημα, λέγοντας συγκεκριμένα ότι «γερμανικές, γαλλικές, βρετανικές και ολλανδικές τράπεζες κουβαλάνε στα χαρτοφυλάκιά τους "τόνους" κρατικά ομόλογα της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Τι θα γίνει με όλα αυτά τα "χαρτιά" αν η πολιτική της κυρίας Μέρκελ σπρώξει τις χώρες αυτές σε χρεοστάσιο ή οποιασδήποτε μορφής αναδιάρθρωση του χρέους τους;». Δε νοιάζεται για την κατάρρευση οικονομιών, αλλά επειδή δε θα πληρωθούν τα χρέη τους και θα καταστραφούν κεφάλαια τραπεζών.

Ουσιαστικά ο Γ. Ακερμαν λέει ανάγλυφα πως θα καταστραφούν τράπεζες, δηλαδή θα καταστραφεί μέρος του κεφαλαίου. Αυτό αποκαλύπτει πως το πρόβλημα των αντιθέσεων εκδηλώνεται στις διαφορετικές μορφές διαχείρισης των χρεών, αλλά αντικειμενικά εκφράζει τους φόβους του αναπόφευκτου σε συνθήκες κρίσης, δηλαδή της καταστροφής κεφαλαίου. Και σ' αυτό ακριβώς το ζήτημα, που είναι και η καρδιά του προβλήματος, δηλαδή στην καταστροφή κεφαλαίου για να αρχίσει ο κύκλος της κρίσης τη φάση αναζωογόνησης, δηλαδή για να ξαναπάρει μπρος η καπιταλιστική οικονομία. Πράγματι, διάφορες τράπεζες διαφορετικών κρατών έχουν ομόλογα υπερχρεωμένων κρατών της ΕΕ.

Αλλά και η ΕΕ έχει αποφασίσει ελεγχόμενη καταστροφή κεφαλαίων, μόνο που το ποια κεφάλαια θα την πληρώσουν είναι ακόμη ζητούμενο.

Βεβαίως, για να ξαναπάρει μπρος η καπιταλιστική οικονομία, δηλαδή για να αρχίσουν να γίνονται επενδύσεις και να ξαναρχίσει η διευρυμένη αναπαραγωγή του κεφαλαίου, απαιτείται κρατικό χρήμα το οποίο δίνεται σε διάφορες μερίδες κεφαλαίου, με διάφορες μορφές, πιο συνήθεις σε μεγάλο μέρος είναι οι δημόσιες επενδύσεις. Και σ' αυτό, σε συνδυασμό με τα παραπάνω, εκφράζονται οξύτατες αντιθέσεις ανάμεσα σε τμήματα του κεφαλαίου ενός καπιταλιστικού κράτους, ιδιαίτερα σε συνθήκες κρίσης.

Ομως, όποια μορφή διαχείρισης των χρεών και αν εφαρμοστεί, κανένα όφελος δε θα έχει για την εργατική τάξη και το λαό. Η κρίση θα καταστρέψει μέρος του κεφαλαίου, αλλά ήδη έχει καταστρέψει πολλαπλάσια την εργατική τάξη, αφού η μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης είναι μόνιμη και δε θα αλλάξει ούτε στη φάση αναζωογόνησης (ανάπτυξη λένε οι αστοί), όχι μόνο γιατί θα είναι αναιμική, αλλά γιατί επιδίωξη είναι η εξασφάλιση της ανταγωνιστικότητας έτσι που στην όποια καπιταλιστική ανάπτυξη μετά την κρίση, η εργατική δύναμη να συνεχίσει να είναι πάμφθηνη όπως στην περίοδο της κρίσης.

Να γιατί χρειάζεται οργάνωση της εργατικής τάξης σε ταξική κατεύθυνση, λαϊκή συμμαχία, αντιμονοπωλιακή πάλη και αποδέσμευση από την ΕΕ, βάζοντας εμπόδια σήμερα αλλά στη ρότα της λαϊκής εξουσίας. Μόνο τότε μπορεί να είναι αποτελεσματική. Σ' αυτή τη γραμμή χρειάζεται η πάλη κατά της πολιτικής κυβέρνησης - τρόικας - κεφαλαίου.

Ι.