Περτούλι. Μόλις 15 οικογένειες μένουν εδώ κι οι 10 απ' αυτές ζουν από τη δουλιά στο ελατόδασος της περιοχής, η έκταση του οποίου ανέρχεται στα 36.000 στρέμματα. Ανήκει στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και χρησιμοποιείται για την εκπαίδευση των φοιτητών της Σχολής Δασολογίας. Πριν δέκα χρόνια ο αριθμός των δασεργατών του χωριού έφτανε τους 50. Οι δύσκολες συνθήκες ζωής, όμως, η έλλειψη σχολείων, το πενιχρό εισόδημά τους και γενικότερα η πολιτική εγκατάλειψης της υπαίθρου ήταν οι αιτίες που εκδιώχτηκαν οι περισσότεροι από τη δουλιά τους κι έφυγαν από τον τόπο που γεννήθηκαν. Βεβαίως, ιδιαίτερα το καλοκαίρι έρχονται πολλοί για λίγες μέρες διακοπών, αλλά οι μόνιμοι κάτοικοι το χειμώνα είναι ελάχιστοι. Για να το διαπιστώσεις, δε χρειάζεται παρά να κάνεις μια βόλτα στο χωριό. Οι πόρτες των περισσότερων σπιτιών κλειστές. Αντικρίζοντας αυτή την εικόνα, η ηρεμία που σου χαρίζει το τοπίο χάνεται και τη θέση της παίρνουν η θλίψη για την ερήμωση της περιοχής.

Οι δασεργάτες, βλέποντας ότι είναι απροστάτευτοι από το κράτος, προσπαθούν ν' αμυνθούν για να σώσουν το επάγγελμά τους, αλλά και τον τόπο τους, συμμετέχοντας στον Δασικό Αγροτικό Συνεταιρισμό Περτουλίου, που οι ίδιοι έχουν συγκροτήσει. Πριν κάποια χρόνια, λίγο έξω από το χωριό λειτουργούσε και εργοστάσιο επεξεργασίας του ξύλου, που απασχολούσε εποχικά περί τα 60 άτομα. Η κυβέρνηση έκρινε ασύμφορη τη λειτουργία του και το έκλεισε, στερώντας από τους κατοίκους του χωριού μια πηγή εισοδήματος.

«Το δάσος μας»...

Μπαίνουμε στο καφενείο του χωριού. Μόνο 2 - 3 άτομα πίνουν τον πρωινό καφέ, για να ενώσουν τις μοναξιές τους και να μιλήσουν για τα προβλήματα, αλλά και για τις ελπίδες τους για μια καλύτερη ζωή. Ρωτάμε το δασεργάτη Σωτήρη Πολυγένη για τις δυσκολίες της δουλιάς, για τις συνθήκες που βγαίνει το μεροκάματο. Μας απαντά:

«Δουλεύουμε 12 ώρες την ημέρα, πολύ κοπιαστικές. Και μη νομίζετε ότι είναι πολλά τα κέρδη, αφού πληρώνουμε από την τσέπη μας για τα μέσα που χρειαζόμαστε στη δουλιά, όπως αλυσοπρίονα, καύσιμα, μουλάρια». Συνεχίζοντας, τονίζει: «Το εισόδημα που έχουμε δε φτάνει για να ζήσουμε τις οικογένειές μας. Και δεν μπορούμε ν' ασχοληθούμε με κάτι άλλο. Το χωριό ερημώνει. Μας λέγανε ότι με τον "Καποδίστρια" θα είναι καλύτερα τα πράγματα. Δεν είδαμε να πάει τίποτα καλύτερα».

Στην παρέα μας έρχεται και ο Γρηγόρης Παπαχαραλάμπους, πρόεδρος του Δασικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Περτουλίου και του Τοπικού Συμβουλίου του χωριού. «Αν δεν υπήρχε το δάσος - λέει - δε θα υπήρχε και η ζωή στο χωριό, έστω αυτή που υπάρχει. Και θα υπήρχε περισσότερη ζωή, εάν έπαιρναν τ' αναγκαία μέτρα. Γιατί η δουλιά μας μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά την αγαπάμε». Στο άκουσμα ότι διάφοροι επιχειρηματίες παρουσιάζονται σαν σωτήρες για να πάρουν τα δάση στο όνομα υλοποίησης δήθεν αναπτυξιακών προγραμμάτων, δηλώνει αντίθετος, επισημαίνοντας ότι αυτό θα σημάνει και την καταστροφή των δασών. Και καταλήγοντας τονίζει: «Αυτή είναι η ζωή μας. Και οι κυβερνώντες λένε συνέχεια για την ΟΝΕ. Θέλουν να μας πάρουν ό,τι έχουμε σήμερα. Για παράδειγμα εγώ δουλεύω όλη τη μέρα, κουβαλώντας ένα αλυσοπρίονο 15 κιλών κι έρχεται ο Σπράος και λέει πως πρέπει ν' αυξηθούν τα όρια συνταξιοδότησης. Οσον αφορά στην τουριστική ανάπτυξη της περιοχής, αυτό θα μπορούσε να γίνει εάν η κυβέρνηση έδινε οικονομικά κίνητρα στις οικογένειες των χωριών».

Ερημο τοπίο...

Η συνέχεια στο Νεραϊδοχώρι. Εκεί ζουν περίπου 40 οικογένειες. Η ίδια εικόνα εγκατάλειψης. Η ματιά σου «καρφώνεται» στο πέπλο της ομίχλης που έχει σκεπάσει το χωριό και διακρίνεις τις λιγοστές σκιές που διαβαίνουν τους έρημους δρόμους. Στο καφενείο μας περιμένει ο δασεργάτης Χρήστος Νέος, μέλος του Δασικού Αγροτικού Συνεταιρισμού Νεραϊδοχωρίου. Ως μεγάλα προβλήματα των δασεργατών ο Χρήστος Νέος αναφέρει την έλλειψη υποδομής για την ανάπτυξη των δασών, αλλά και την ανυπαρξία μέτρων για την προστασία της ζωής τους, αφού οι κίνδυνοι που καραδοκούν την ώρα της δουλιάς είναι πολλοί και μεγάλοι. Θα μπορούσε η κυβέρνηση και συγκεκριμένα το υπουργείο Γεωργίας να πάρει τ' αναγκαία μέτρα για την προστασία και την ανάπτυξη των δασών, αξιοποιώντας τους ειδικούς επιστήμονες που διαθέτει η χώρα μας. Οσον αφορά στο επάγγελμά μας είναι ιδιαίτερα δύσκολο. Δουλεύουμε με χίλιους κινδύνους για τη ζωή μας, ενώ το μεροκάματο είναι πενιχρό».

Και συμπληρώνει: «Πολλοί ονειρεύονται να ζήσουν σ' ένα χωριό. Ωστόσο, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε δε μας αφήνουν ν' απολαύσουμε τα πλεονεκτήματα της ζωής στο χωριό. Για παράδειγμα, του χρόνου η οικογένειά μου θ' αναγκαστεί να μετακομίσει στα Τρίκαλα, γιατί το ένα από τα παιδιά μου θα πάει στο Γυμνάσιο».

Το λόγο παίρνει στη συνέχεια ο Αποστόλης Ζάχος, πρώην πρόεδρος της Κοινότητας Νεραϊδοχωρίου για να πει: «Τα χωριά μας ερημώνουν και γι' αυτό ευθύνονται οι εκάστοτε ελληνικές κυβερνήσεις. Οι κάτοικοι τίθενται υπό διωγμό και αναζητώντας μια καλύτερη τύχη στις πόλεις προστίθενται στις στρατιές των ανέργων. Η ύπαιθρος και ειδικά τα ορεινά χωριά αργοπεθαίνουν. Μόνο με αγώνες θα ξανάρθει η ζωντάνια και η ανάπτυξη».