Κάθε άνθρωπος ζει με μνήμες. Η ζωή του, τελικά, είναι η μνήμη του. Ο άνθρωπος και η ζωή του διαπλάθεται με το βάσανο ή τη θαλπωρή, την πίκρα ή την ελπίδα, το πάθημα ή το «μάθημα» της μνήμης. Της μνήμης της δικής του ζωής, αλλά και των άλλων. Γίνεται δέκτης, φορέας και συχνά συντελεστής, διαμορφωτής της μνήμης. Ατομικής και συλλογικής. Προφορικής και γραπτής. Η μνήμη είναι ο «αχώριστος δεσμοφύλακας» του ανθρώπου. Αλίμονο αν δεν ήταν. Η μνήμη μάς ακολουθεί, όπως και η σκιά μας. Και μνήμη υπάρχει όσο υπάρχει σώμα, είτε το σώμα του ανθρώπου, είτε το σώμα της κοινωνίας. Η μνήμη, με τις δύο έννοιές της (ατομική και συλλογική), με τις δύο μορφές της (προφορική και γραπτή) και με τις τρεις χρονικές διαστάσεις της (παρελθόν, παρόν, μέλλον) είναι το θέμα του εξαιρετικά ενδιαφέροντος βιβλίου του Φίλιππου Δ. Δρακονταειδή «Μνήμη και Μνήμη» (εκδόσεις «Πατάκη»). Πρόκειται για ένα πρωτότυπο θεματικά δοκίμιο, μια βαθύτατα στοχαστική, πυκνή και αποφθεγματική νοηματικά, γοητευτική γλωσσικά, εύστοχη στις παραπομπές της (σε αρχαίους και νεότερους φιλοσόφους, συγγραφείς και ιστορικούς) μελέτη, για το τεράστιο και δύσβατο αυτό θέμα. Θέμα που αφορά στον άνθρωπο, στην κοινωνία και κατ' επέκταση στην ιστορία και στον πολιτισμό ολόκληρης της ανθρωπότητας, στο παρελθόν, παρόν και μέλλον της.

Ο συγγραφέας τονίζει ότι καθώς η μνήμη είναι μια διαρκής γένεση με αφετηρία το παρελθόν, επιβάλλει και τη λήθη. Οπως ο πίθος των Δαναΐδων δε γεμίζει ποτέ. Και αφού το «σύμπαν των ανθρώπων και των κοινωνιών» παράγει συνεχώς νέα «σώματα» μνήμης, η μνήμη του κόσμου με τα κριτήρια, τις προτεραιότητες και επιλογές της τροφοδοτεί την κοινωνία. Ενώ η στενά ατομική μνήμη «είναι έρμαιο της λήθης», η συλλογική μνήμη μπορεί να αναδύεται από το «χάος» της μνήμης της ανθρωπότητας και διά της γλώσσας, διά του λόγου, των έργων του πνεύματος και της τέχνης να διατηρεί τη μνήμη και να δημιουργεί νέα μνήμη. Τη μνήμη της παράδοσης, της ιστορίας, των ηθών, εθίμων, μύθων, ιδεών, αξιών, παθών και πόθων του ανθρώπου, ενός λαού, της ανθρωπότητας στο διάβα της. «Κάθε λόγος είναι μνήμη. Εχουμε μνήμη επειδή έχουμε λέξεις. Η γλώσσα καταγράφει, εκλογικεύει, ζωντανεύει και λέει τη μνήμη. Η μνήμη πλάθει και αναπλάθεται» και καθώς η γλώσσα είναι «κοινοκτημοσύνη», με την επανάληψή της η αέναη μνήμη μένει ανεξίτηλη στο παρόν και μέλλον.