Είναι πολύ δύσκολο να βγει στον αέρα «Ο Μεγάλος Αδερφός», η εκπομπή που ετοιμάζει ο «ΑΝΤΕΝΝΑ» για το φθινόπωρο και σκοπεύει να δείχνει καθημερινά για 45 λεπτά στιγμές από την ιδιωτική ζωή των «έγκλειστων» παιχτών, καταρρακώνοντας την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.

Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα με ομόφωνη απόφασή της έκρινε ότι η δημιουργία αρχείου είναι παράνομη και αντισυνταγματική. Ο πρόεδρος της Αρχής, Κ. Δαφέρμος, σε χτεσινή συνέντευξη δήλωσε ότι σ' αυτή τη φάση η Αρχή Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα δεν ασχολείται με την εκπομπή αλλά με το αρχείο και πως αρμόδιο όργανο να κρίνει την εκπομπή είναι το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση με τις κασέτες που θα βιντεοσκοπούνται καθημερινά, είπε ότι είναι δυνατόν να κριθούν και αυτές ως αρχείο. Παράλληλα, διευκρίνισε ότι η Αρχή επενέβη αυτεπάγγελτα και μετά από δημοσιεύματα του Τύπου.

Για την επεξεργασία του αρχείου ο Κ. Δαφέρμος υπογράμμισε ότι για την Αρχή κάτι τέτοιο είναι παράνομο, ενώ σε ερώτηση για το μέλλον του «Μεγάλου Αδερφού» απάντησε: «Αν η εκπομπή μπορεί να γίνει χωρίς αρχείο, τότε με γεια τους και χαρά τους».

Ο ίδιος ο πρόεδρος της Αρχής κάνοντας αντιδιαστολή της χώρας μας με την τακτική που επέδειξαν άλλες ευρωπαϊκές χώρες στο ίδιο θέμα, είπε ότι «η Ελλάδα δεν είναι "Ψωροκώσταινα", έχει ευαισθησία για την ανθρώπινη ύπαρξη και αυτό αποδεικνύεται, καθώς σε καμία άλλη χώρα της Δύσης δεν επενέβη ανάλογη αρχή για την εκπομπή του "Μεγάλου Αδερφού"».

Επίσης, εμμέσως αποδοκίμασε την πρωτοβουλία των παιχτών να πάρουν μέρος στην εκπομπή του «ΑΝΤΕΝΝΑ» και απάντησε στο νομικό ερώτημα μέχρι πού φτάνουν τα δικαιώματα των παιχτών και πότε μπορεί να επέμβει η Πολιτεία. Ο άνθρωπος, είπε ο Κ. Δαφέρμος, «έχει δικαίωμα να διαθέσει τη ζωή του, αλλά όχι και την αξιοπρέπειά του που είναι υποχρέωση της Πολιτείας να την προστατεύσει», ενώ πρόσθεσε πως «ό,τι υπερβεί ένα όριο, η κοινωνία δεν το αντέχει».

Η απόφαση της Αρχής (92/2001) μεταξύ άλλων αναφέρει ότι η εκπομπή αυτή οδηγεί σε «εξαφάνιση της ιδιωτικής ζωής ως πυρήνα της ανθρώπινης προσωπικότητας», «στον εξευτελισμό της αξίας του ανθρώπου» και πως «αριθμός πολιτών με αποκλειστικό σκοπό τη μικρή πιθανότητα κέρδους και την επιτυχία "δημοσιότητας" εμφανίζεται να απαλλοτριώνει την προσωπική του ζωή και να γίνεται έρμαιο της τηλεθέασης».

Σχετικά με τη συναίνεση του παίχτη να συλλέξουν προσωπικά δεδομένα και να δημιουργηθεί το αρχείο του, στην απόφαση της Αρχής επισημαίνεται ότι «είναι αντισυνταγματική, παράνομη και αντίθετη με τα χρηστά ήθη» και πως «συνάπτεται σύμβαση με την οποία δεσμεύεται υπέρμετρα η ελευθερία και ως εκ τούτου είναι άκυρη».

Το τυχόν επιχείρημα για συγκατάθεση του παίχτη αντικρούεται από την Αρχή με το σκεπτικό ότι η δυνατότητα κάθε παίχτη να αποχωρήσει, σε καμιά περίπτωση δε νομιμοποιεί τη συγκατάθεση, καθώς η αποχώρηση γίνεται μόνο μετά από διαδικασία, η οποία δυσχεραίνει τις συνθήκες αποχώρησης (εξήγηση του λόγου σε ειδικό δωμάτιο με την πομπώδη ονομασία «δωμάτιο εξομολόγησης», βιντεοσκόπηση και μετάδοση αυτής της διαδικασίας).

Τέλος, η απόφαση της Αρχής καταλήγει πως «είναι αυτονόητο ότι η ακυρότητα αυτών των συμβάσεων είναι αυτοδίκαιη και ανεξάρτητη από το χρηματικό αντάλλαγμα που παρέχεται σε αυτόν που απαλλοτριώνει το απόλυτα προστατευόμενο από το Σύνταγμα και από το έννομο αγαθό».

Η απόφαση θέτει και ένα ακόμη σημαντικό θέμα, όπως είναι αυτό του διαδικτύου. Χαρακτηριστικά αναφέρει ότι εκτός από τη μετάδοση της εκπομπής από τον τηλεοπτικό σταθμό, θα γίνεται «συνεχής μετάδοση της εκπομπής μέσω του διαδικτύου και επομένως η δυνατότητα παρακολούθησης των διαδραματιζόμενων στο σπίτι του "Μεγάλου Αδελφού" θα είναι δυνατή από κάθε ενδιαφερόμενο χρήστη ανά τον κόσμο». Με αυτό τον τρόπο η προβολή είναι «αδιάλειπτη».

Με χτεσινές του δηλώσεις, ο πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης Βασίλης Λαμπρίδης, υπογράμμισε ότι η απόφαση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων είναι «πλήρως και εμπεριστατωμένα αιτιολογημένη, τόσο ως προς το νομικό όσο και προς το πραγματικό μέρος». Σε σχέση με τις αρμοδιότητες παρέμβασης του ΕΣΡ, διευκρίνισε ότι το ΕΣΡ δεν μπορεί να «επιβάλει προληπτική λογοκρισία». Θα παρέμβει εφόσον διαπιστωθούν παραβιάσεις του Συντάγματος, του νόμου και ΠΔ όταν αρχίσει η μετάδοση της εκπομπής. Ο Βασίλης Λαμπρίδης απαντώντας σε ερώτημα για το θέμα του διαδικτύου, είπε ότι το ΕΣΡ δεν είναι αρμόδιο ν' ασκήσει έλεγχο στο διαδίκτυο.

Να υπενθυμίσουμε ότι το ΕΣΡ με έγγραφό του προς τον ΑΝΤΕΝΝΑ στις 22 Μάη 2001 ζητούσε το πλήρες κείμενο της σύμβασης μεταξύ των εκπροσώπων του σταθμού και της εταιρίας παραγωγής του «Μεγάλου Αδελφού», από το οποίο θα πρέπει να «προκύπτει και η δέσμευση του παραγωγού να τηρήσει τις ισχύουσες διατάξεις της ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας», που αναφέρονται μεταξύ άλλων στην προστασία της αξίας του ανθρώπου.

Μετά τις τελευταίες εξελίξεις, με την απόφαση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, προβληματισμός υπάρχει στη διεύθυνση του ΑΝΤΕΝΝΑ για την προβολή του «Μεγάλου Αδελφού». Και αυτό γιατί είναι δύσκολη η επιλογή των παιχτών, από τη στιγμή που τίθεται στην εταιρία παραγωγής θέμα απαγόρευσης του αρχείου. Ενός αρχείου που η αίτηση συμμετοχής περιλαμβάνει 88 ερωτήσεις, στις οποίες οι υποψήφιοι καλούνται ν' απαντήσουν για να πάρουν μία θέση στο παιχνίδι του ανθρώπινου εξευτελισμού και της «κλειδαρότρυπας».