Ολο και πιο δυναμικά, όλο και πιο συγκεκριμένα, ξεδιπλώνεται ο σχεδιασμός ισχυρών μονοπωλιακών συμφερόντων για τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, όπου ξεχωρίζει η άμεση παρέμβαση των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ, στον ανταγωνισμό τους κυρίως με τη Ρωσία.

Την Τρίτη 20 Μάρτη, ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (αμερικανικό ΥΠΕΞ), Μάικ Πομπέο, θα συμμετάσχει στη νέα τριμερή Σύνοδο Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, επισφραγίζοντας και μ' αυτόν τον τρόπο την ενεργότερη εμπλοκή των ΗΠΑ στα περιφερειακά σχήματα που αναπτύσσονται υπό αμερικανοΝΑΤΟική ομπρέλα, με συμμετοχή και της Ελλάδας, για την εμπέδωση της ιμπεριαλιστικής «ασφάλειας» και «σταθερότητας» στην ευρύτερη περιοχή.

Την ίδια ώρα, αμερικανικοί ενεργειακοί κολοσσοί διεκδικούν πρωταγωνιστικό ρόλο στη λεκάνη της Μεσογείου και την «αξιοποίηση» των υδρογονανθράκων της, με πρώτη την «ExxonMobil» που έχοντας ήδη «παρουσία» σε ελληνική, κυπριακή και αιγυπτιακή ΑΟΖ, σχεδιάζει πλέον κι άλλες γεωτρήσεις.

Δεν είναι τυχαίο ότι στο φετινό διεθνές συνέδριο CERAWEEK 2019, που γίνεται κάθε χρόνο στο Χιούστον του Τέξας και θεωρείται κορυφαίο για τον κλάδο της Ενέργειας, τα αρμόδια υπουργεία Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Αιγύπτου συνδιοργάνωσαν πάνελ για την «Αναγέννηση της Ανατολικής Μεσογείου μέσα από το αέριο».

Επίσης, ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Ρικ Πέρι, προσκάλεσε Ευρωπαίους ομολόγους του από τη Μεσόγειο στο «υπουργικό και επενδυτικό Φόρουμ της Εταιρικής Σχέσης για Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία», του οποίου η ατζέντα περιελάμβανε θέματα όπως η «ενεργειακή ασφάλεια», οι «περιφερειακές προκλήσεις», τα «νέα έργα υποδομής».

Ολα αυτά τα σχέδια προχωρούν ενώ η Τουρκία διαμηνύει ότι δεν παζαρεύει επ' ουδενί την αποχώρηση στρατιωτικών της δυνάμεων από την Κύπρο, ασκώντας πιέσεις και για τη διαμόρφωση ενός νέου συστήματος ασφαλείας «στα μέτρα της» για την Κύπρο, στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για το Κυπριακό.

Την Παρασκευή, ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν ουσιαστικά ζήτησε ...να μην απογειώνονται ελληνικά πολεμικά αεροσκάφη στο Αιγαίο, ώστε να σταματήσουν οι απογειώσεις και των τουρκικών. Σε ανακοίνωσή του, το ελληνικό ΥΠΕΞ χαρακτήρισε «απολύτως απαράδεκτη» την τουρκική αξίωση, ωστόσο επέμεινε να αναφέρεται στην Τουρκία ως «σύμμαχο στο ΝΑΤΟ και υποψήφια χώρα προς ένταξη στην ΕΕ», καλώντας την να «υιοθετήσει τη νηφάλια, σύννομη και υπεύθυνη στάση της Ελλάδος».

Με φόντο τα παραπάνω, νέες διευθετήσεις προσδοκούν οι ίδιοι οι επιχειρηματικοί κολοσσοί. Αυτό επιβεβαίωσε και ο αντιπρόεδρος της «ExxonMobil», Στίβεν Γκρίνλι, που ανήγγειλε νέες επενδύσεις της εταιρείας στην περιοχή και ξεκαθάρισε την προθυμία της να αξιοποιήσει διάφορες εναλλακτικές συνεργασίες.

Ερωτηθείς αν προβληματίζουν την εταιρεία οι διαμάχες για την Κύπρο και γύρω απ' αυτήν, απάντησε ότι «αυτά είναι θέματα των κυβερνήσεων να τα λύσουν», ενώ όταν ρωτήθηκε για το ενδεχόμενο συνεργασίας της «ExxonMobil» και με χώρες με τις οποίες προς το παρόν δεν έχει σχετικές συμφωνίες, όπως η Τουρκία, επιβεβαίωσε ότι η «ExxonMobil» «είναι ανοιχτή» σε κάτι τέτοιο «αν τα δεδομένα το επιτρέπουν και οι ευκαιρίες αυξηθούν».

Ενδεικτικές ήταν και οι τοποθετήσεις που έγιναν την Παρασκευή σε συνέδριο του Πανεπιστημίου Πειραιά.

Παρουσία και της πρέσβειρας του Ισραήλ Ιρίτ Μπεν Αμπά, σε θεματική με τίτλο «Ανατολική Μεσόγειος και Ενεργειακοί Κόμβοι», ο Κύπριος πρώην ΥΠΕΞ Γ. Κασουλίδης είπε ότι αν ισχύουν οι εκτιμήσεις για τεράστια αποθέματα αερίου στην Ανατ. Μεσόγειο, τότε «δημιουργούνται τεράστια γεωπολιτικά ζητήματα, γιατί όπου υπάρχει φυσικός πλούτος υπάρχουν και αμφισβητήσεις, όπως και η ανάγκη να συνεργαστούν μεταξύ τους οι χώρες. Αρα αυτό το φυσικό αέριο μπορεί να είναι και πηγή συνεργασίας ή και αιτία μεγάλων διαφορών». Περιγράφοντας τα κοιτάσματα που έχουν βρεθεί, τόνισε ότι «εταιρίες ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να πάρουν συμβόλαια», ενώ ειδικά για την Τουρκία είπε ότι θα φέρει τελικά δικό της γεωτρύπανο μέσα στην κυπριακή ΑΟΖ. Πάντως, δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι «έχει και η Τουρκία να επωφεληθεί αν συγκατανεύσει να λυθεί το Κυπριακό».

Παρέμβαση έκανε και ο Χ. Σαχίνης, μέλος του ΔΣ του «Atlantic Council» και πρώην στέλεχος της ΔΕΠΑ, που χαρακτήρισε τον αγωγό EastMed «μια μεγάλη ευκαιρία», ωστόσο συμπλήρωσε ότι «τονβασικό ρόλο θα παίξει η αγορά, ποιες τιμές θα υπάρχουν» και αν θα εξασφαλιστούν αγοραστές. Ειδάλλως, προειδοποίησε, το έργο δεν θα γίνει. Συνέχισε λέγοντας ότι για να προχωρήσουν γενικά τέτοια σχέδια, πρέπει να λυθούν «θέματα» στην Ανατ. Μεσόγειο, όπως το Κυπριακό. Αναφερόμενος δε ειδικά στην Τουρκία, κάλεσε «να σκεφτούμε ανοιχτά» και ότι «οποιοσδήποτε νιώσει ότι βγαίνει από το παιχνίδι θα αντιδρούσε αρνητικά». Εξ ου και πρότεινε μέτρα όπως ένας αγωγός Κύπρου - Τουρκίας, για να νιώσει η Αγκυρα μέρος του όλου «πρότζεκτ».

Να σημειωθεί, τέλος, ότι στις 6 και 7 Μάρτη οργανώθηκε στη Λευκωσία η 6η Συνδιάσκεψη για το Αέριο της Ανατολικής Μεσογείου, επιβεβαιώνοντας το μεγάλο ενδιαφέρον πολυεθνικών ομίλων.

Η επικεφαλής των διοργανωτών, Κάθριν Γουότκινς, δήλωσε ότι «με την πρόσφατη ανακάλυψη της "ExxonMobil" στην ΑΟΖ της Κύπρου, περαιτέρω εξερευνήσεις και έργα σε εξέλιξη, η Ανατολική Μεσόγειος αναμένεται να αποκτήσει σημαντική επιρροή στη διεθνή βιομηχανία φυσικού αερίου».

Ο αντιπρόεδρος του ιταλικού κολοσσού «Eni» για την Ευρώπη και τη Ρωσία, Κάρλο Βίτο Ρούσο, ισχυρίστηκε ότι οι γεωτρήσεις το 2018 και το 2019 απέδειξαν ότι το γεωλογικό μοντέλο του (μεγάλου αιγυπτιακού κοιτάσματος) «Ζορ» εκτείνεται και στην κυπριακή ΑΟΖ. Μόλις πριν από λίγες μέρες, η «Eni», που δραστηριοποιείται ήδη σε πολλές ΑΟΖ της περιοχής, ανακοίνωσε ότι εντόπισε νέο κοίτασμα αερίου στην Αίγυπτο και ότι ξεκινά περαιτέρω μελέτες για να το αξιολογήσει.

Τέλος, ο Ιβ Γκροσζάν της «Total» αναφέρθηκε στην επιθυμία της Κύπρου να γίνει «ο υπεύθυνος ενεργειακός παίκτης με την παροχή αξιόπιστων, προσιτών και υπεύθυνων ενεργειακών λύσεων».