Στον απόηχο της κρίσης με τη Ρωσία, αλλά και των προσπαθειών της ΕΕ για εδραίωση της θέσης ευρωενωσιακών επιχειρηματικών ομίλων σε προσοδοφόρες ζώνες του πλανήτη, συνεδρίασε χτες στις Βρυξέλλες το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) της ΕΕ με νέες αποφάσεις κατά της Μόσχας. Οι δε αναμενόμενες «επιλογές κυρώσεων» της ευρωένωσης κατά της Τουρκίας για τις απαράδεκτες ενέργειές της στην Κύπρο αναβλήθηκαν για άλλη μια φορά, κάτω από το βάρος των οικονομικών, στρατιωτικών και άλλων σχέσεων με την Αγκυρα.

Συγκεκριμένα, στο Συμβούλιο έγινε «ενημέρωση» για τη «συγκέντρωση ρωσικών στρατιωτικών δυνάμεων και τις κινήσεις στρατευμάτων και εξοπλισμού στα σύνορα με την Ουκρανία», και σε αυτό το πλαίσιο αποφάσισε να συνεχίσει να παρατηρεί εκ του σύνεγγυς την κατάσταση.

Στην ίδια βάση, το Συμβούλιο αποφάσισε «περιοριστικά μέτρα» κατά της ρωσικής μισθοφορικής εταιρείας «Wagner Group», όπως επίσης κατά 8 ατόμων και 3 οντοτήτων που σχετίζονται με αυτό. Κατηγορώντας το για τη δράση του σε περιοχές όπως Λιβύη, Συρία, Κεντρική Αφρική κ.α., το Συμβούλιο σημειώνει ότι η εταιρεία «έχει στρατολογήσει, εκπαιδεύσει και στείλει μαχητές σε ζώνες συγκρούσεων σε όλο τον κόσμο για να τροφοδοτήσει τη βία, να λεηλατήσει φυσικούς πόρους και να εκφοβίσει τους πολίτες κατά παράβαση του Διεθνούς Δικαίου, συμπεριλαμβανομένου του Διεθνούς Δικαίου για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα».

Η απόφαση έρχεται στον απόηχο των συνεχών «διαμαρτυριών» της Γαλλίας για την εμπλοκή των Ρώσων στη «χρυσοφόρα ζώνη» του Σαχέλ, όπου η κυβέρνηση της ΝΔ, με βάση και την επιθετική Ελληνογαλλική Συμφωνία ετοιμάζεται να στείλει στρατιωτικές δυνάμεις.

Θυμίζουμε πως ο Γάλλος ΥΠΕΞ έχει επανειλημμένα καταγγείλει ότι οι μισθοφόροι της «Wagner» «υφαρπάζουν» την εξουσία κρατών, αναφέροντας ότι στην περίπτωση της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας για να μπορέσουν να πληρωθούν, οι Ρώσοι μισθοφόροι έκαναν κατάσχεση φορολογικών εσόδων, όπως και ότι στο Μάλι (το οποίο στα τέλη Σεπτέμβρη προμηθεύτηκε σημαντικό οπλισμό από τη Μόσχα) «θέτουν υπό αμφισβήτηση» τη γαλλική στρατιωτική «δέσμευση».

Το Συμβούλιο εξέδωσε εξάλλου Συμπεράσματα σχετικά με το σύμφωνο Κοινής Πολιτικής Ασφάλειας και Αμυνας (ΚΠΑΑ) της ΕΕ, όπου βασικά τονίζεται η σημασία των «πολιτικής φύσης» αποστολών ΚΠΑΑ της ΕΕ (έχει επί του παρόντος 11 «μη στρατιωτικές» αποστολές σε εξέλιξη, σε Ουκρανία, Γεωργία, Κοσσυφοπέδιο, Λιβύη, Παλαιστινιακά Εδάφη (Ραμάλα και Ράφα), Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Νίγηρα, Μάλι, Σομαλία και Ιράκ.

Τα Συμπεράσματα υπογραμμίζουν τη «βασική συμβολή όλων των μη στρατιωτικών αποστολών ΚΠΑΑ (...) ως βασικού εργαλείου στην ολοκληρωμένη προσέγγιση της ΕΕ σε εξωτερικές συγκρούσεις και κρίσεις». Επιπλέον, υπογραμμίζουν «τη συμβολή που μπορεί να προσφέρει η πολιτική διάσταση της ΚΠΑΑ ως απάντηση σε νέες και αναδυόμενες απειλές και προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που συνδέονται με υβριδικές απειλές, κυβερνοασφάλεια, τρομοκρατία και ριζοσπαστικοποίηση, παραπληροφόρηση και χειραγώγηση πληροφοριών, οργανωμένο έγκλημα, διαχείριση συνόρων και θαλάσσια ασφάλεια και πρόληψη και αντιμετώπιση του βίαιου εξτρεμισμού. Τα Συμπεράσματα υπενθυμίζουν επίσης τη συμβολή των μη στρατιωτικών αποστολών ΚΠΑΑ στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των χωρών - εταίρων».

Αλλωστε, στην ατζέντα της συνεδρίασης ήταν, μεταξύ άλλων, οι σχέσεις ΕΕ - Αφρικής (και οι «προκλήσεις που αντιμετωπίζει σε τομείς όπως η ασφάλεια, η ανάπτυξη, η δημογραφική ανάπτυξη, η υγεία, η δημοκρατική εξέλιξη και η δέσμευση σε πολυμερές επίπεδο»), αλλά και η κατάσταση στην Κεντρική Ασία (και η «διμερής και περιφερειακή δραστηριοποίηση της ΕΕ στην περιοχή, με ιδιαίτερη έμφαση στη συνδεσιμότητα» - συζητήθηκε και το Αφγανιστάν).

Εγινε, εξάλλου, συζήτηση και για τη Λευκορωσία, όπου το Συμβούλιο αποφάσισε την παραπέρα στήριξη της «δημοκρατικής αντιπολίτευσης» με ελληνικές διπλωματικές πηγές, αξιοποιώντας συνέντευξη του Λουκασένκο στο τουρκικό TRT, να προσπαθούν να πείσουν για τις στενές του σχέσεις με τον Ερντογάν. Ο ίδιος ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Ν. Δένδιας, προσερχόμενος στη συνεδρίαση παρουσίασε την κυβέρνηση της Λευκορωσίας ως ένα αυταρχικό καθεστώς που αξιοποιεί το Μεταναστευτικό για να ασκήσει πίεση στην ΕΕ «αγνοώντας το κράτους δικαίου».

Οσον αφορά το Κυπριακό, στο Συμβούλιο περιορίστηκαν απλώς να «συζητήσουν» σχετικό «κείμενο επιλογών» της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το οποίο περιλαμβάνει «προτάσεις αντίδρασης» της ΕΕ στη συνεχιζόμενη τουρκική παραβατικότητα στα Βαρώσια (κατά πληροφορίες, «νομικά και πολιτικά μέτρα»).

Στην πράξη, όπως έκανε με τις δηλώσεις του κατόπιν και ο ύπατος εκπρόσωπος Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζ. Μπορέλ, επανέλαβαν, για άλλη μια φορά, ένα άνευρο ευχολόγιο περί αλληλεγγύης προς την Κυπριακή Δημοκρατία και προσεκτικά διατυπωμένες φραστικές καταδίκες της Τουρκίας, χωρίς τίποτε το απτό.

Αλλωστε, παρέπεμψαν αυτό το κείμενο για «περαιτέρω επεξεργασία και συζήτηση» στο COREPER (η Επιτροπή των μόνιμων αντιπροσώπων των κρατών - μελών στην ΕΕ) με κατεύθυνση να δοθεί, σύμφωνα με πληροφορίες, «έμφαση στη σύσταση ειδικού καθεστώτος νομικών μέτρων» κατά όσων εμπλέκονται στις παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου.

Διόλου τυχαία, σύμφωνα με ευρωπαϊκές διπλωματικές πηγές, στο Συμβούλιο η νέα υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας επισήμανε ότι η νέα κυβέρνηση της χώρας ανέλαβε πριν από λίγες μέρες και χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να μελετηθούν το κείμενο επιλογών, καθώς και οι επιπτώσεις των όποιων αποφάσεων ληφθούν. Με την προσέγγιση της Γερμανίας φέρεται να συμφώνησε η Ιταλία, ενώ η Ολλανδία εξέφρασε γενική επιφύλαξη ως προς το ενδεχόμενο λήψης των όποιων μέτρων.

Αλλά και ο ίδιος ο Μπορέλ, ερωτηθείς στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε το Συμβούλιο, αρνήθηκε να διευκρινίσει ποιες μπορεί να είναι αυτές οι «επιλογές», έσπευσε να τονίσει ότι δεν υπάρχουν «προτάσεις» για «κάτι συγκεκριμένο» ούτε έδωσε κάποιο χρονοδιάγραμμα πάνω στο οποίο θα δουλέψει το COREPER, που καλείται, όπως είπε, «να εξετάσει τις επιλογές και να ξεκινήσει να δουλεύει πάνω σε ένα πλαίσιο κυρώσεων»...

Θυμίζουμε ότι στο COREPER είχαν αποφασίσει να παραπέμψουν το θέμα και στην προηγούμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου, στις 15/11, με αρμόδιους παράγοντες να προσπαθούν τότε, εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης, να παρουσιάσουν περίπου ως επιτυχία το γεγονός ότι Αθήνα και Λευκωσία «τόνισαν τη σημασία όπως κατατεθεί το συντομότερο δυνατόν και ότι θα πρέπει να έχει γίνει η απαραίτητη προεργασία προκειμένου να ληφθούν αποφάσεις στο επόμενο Συμβούλιο τον Δεκέμβριο». Το οποίο Συμβούλιο κλότσησε τώρα το τενεκεδάκι ακόμα παραπέρα.

Σημειωτέον, στον απόηχο των πρόσφατων ισπανο-τουρκικών συμφωνιών ύψους πολλών δισ., ο Δένδιας συναντάται σήμερα στην Αθήνα με τον υπουργό Εξωτερικών της Ισπανίας, Jose Manuel Albares Bueno. Επισήμως, οι συζητήσεις αναμένεται να εστιάσουν «στην ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας σε διάφορους τομείς, στις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, στην κατάσταση στη Βόρεια Αφρική, με έμφαση στη Λιβύη, και στη Λευκορωσία, καθώς και σε θέματα ΕΕ, όπως το Μεταναστευτικό και η διεύρυνση της ΕΕ».