Μετά τη μεστή και πλούσια σε σκέψεις και προτάσεις συζήτηση, στην εκδήλωση που διοργάνωσε η ΚΕ του ΚΚΕ στον ξενοδοχείο «ΠΑΡΚ», για τα αποτελέσματα - συμπεράσματα των δημοτικών και νομαρχιακών εκλογών, ο λόγος δόθηκε πάλι στη ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Αλέκα Παπαρήγα.

Αναφερόμενη στην ίδια την εκδήλωση η Αλ. Παπαρήγα τόνισε ότι η συζήτηση για το θέμα βρίσκεται σε εξέλιξη, ενώ και στη συγκεκριμένη συνάντηση «ακούστηκαν ενδιαφέρουσες απόψεις, πάρα πολύ σημαντικά πράγματα» και συμπλήρωσε ότι το ΚΚΕ «θα τα μελετήσει, θα τα μεταφέρει σε αυτούς που δεν είναι εδώ και πολλά από αυτά θα τα δείτε και σαν εκτιμήσεις της ΚΕ».

Οπως σημείωσε: «Πολλές από αυτές τις σκέψεις που ειπώθηκαν είναι και δικές μας σκέψεις, αλλά μας δώσατε και πάρα πολλά ερεθίσματα και πλευρές που ενδεχομένως να μην είχε πάει ο νους μας. Από αυτή την άποψη, οπωσδήποτε, είναι μια επιτυχημένη συνάντηση και δείχνει ότι πρέπει να έχουμε ευκαιρίες είτε όλοι μαζί, είτε σε ομάδες, ανάλογα με το αντικείμενο του τομέα δουλιάς ή του κινήματος, να ανταλλάσσουμε τέτοιες απόψεις και κυρίως να μη γίνονται σε κεντρικές αίθουσες ξενοδοχείων, αλλά να βρούμε και τρόπους καλύτερης επικοινωνίας. Πρέπει να είναι τρόπος δουλιάς των κομμουνιστών και των άλλων που συνεργαζόμαστε ή που θέλουμε να βρούμε δρόμους συνεργασίας να γίνει σε κάθε γειτονιά και σε κάθε τόπο δουλιάς. Τότε θα γίνουμε και όλοι αυτοί που βρισκόμαστε εδώ πολύ πιο πλούσιοι».

Ακολούθως η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ ανέπτυξε κάποιες σκέψεις για προβληματισμό, καθώς και ορισμένες θέσεις και απόψεις του ΚΚΕ. Οπως υπογράμμισε: «Η συνεργασία αυτή που έγινε στις τοπικές εκλογές ξεκίνησε λίγο πλάγια - και χρειάζεται να προβληματιστούμε στο πώς πραγματικά θα έπρεπε να ξεκινήσει και με το ΔΗΚΚΙ και με άλλες δυνάμεις - όμως δεν ήταν κάτι που έγινε από το παράθυρο. Είχε προηγηθεί η κοινή δράση στο κίνημα, στο εργατικό και άλλα κινήματα. Αυτό είναι που μας έφερε πιο κοντά, πέρα από το ότι παρακολουθούσε ο ένας τις πολιτικές θέσεις του άλλου. Ξέρετε, για μας, καλύτερος και ουσιαστικότερος τρόπος συνεργασίας είναι αυτός: Να βασίζεται στο κοινωνικό επίπεδο. Αυτό δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να υπάρχουν κεντρικές πρωτοβουλίες ή προσπάθειες -χωρίς να είσαι σίγουρος πως θα καταλήξουν, αλλά πρέπει να γίνουν τέτοιες προσπάθειες - γιατί χρειάζονται και τα δύο: Και από τα πάνω και από τα κάτω. Και η περίοδος που διανύουμε σήμερα θέλει τόνωση και διεύρυνση και των κεντρικών πρωτοβουλιών. Σε αυτά τα πλαίσια κάνουμε και αυτή τη συζήτηση, όχι μόνο για να συζητήσουμε τα εκλογικά αποτελέσματα. Θα το πω με μια λέξη, που ίσως δεν είναι και η κατάλληλη: Η συζήτηση που γίνεται σήμερα από τη δικιά μας τη σκοπιά υποτάσσεται σε αυτόν το στόχο. Να αναπτύξουμε περισσότερες κεντρικές πρωτοβουλίες».

«Η κεντρική πρωτοβουλία - συνέχισε - δε θα αποδώσει όσο χρειάζεται, αν ταυτόχρονα δεν εμπεδώνεται και κάτω. Αν δε γίνει υπόθεση πολλών ανθρώπων. Και επειδή μιλάμε για το επίκαιρο ζήτημα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΤΑ), πρέπει να κάνουμε μια δουλιά άμεση. Τώρα που έχουμε τις εμπειρίες μας, που είναι "ζεστά" τα πράγματα, για τη διαμόρφωση αυτού που λέμε ριζοσπαστικού πόλου στην ΤΑ, έχει σημασία γιατί η ΤΑ χειρίζεται μεγάλα ζητήματα και εμείς πρέπει να έχουμε παρέμβαση και κυρίως να αναπτύξουμε ένα κίνημα διεκδικητικό προς την ΤΑ και έντονα διεκδικητικό εναντίον εκείνων των τοπικών αρχών οι οποίες θα συμπορεύονται με την κυρίαρχη πολιτική και θα παίρνουν συγκεκριμένα μέτρα.

Και αν θέλετε, ένας από τους λόγους - και αυτό αφορά και την αυτοκριτική του ΚΚΕ - που δεν είχαμε καλύτερα αποτελέσματα ή αν θέλετε δε μας ικανοποιούν τα αποτελέσματα, είναι ότι ενώ μέσα σε αυτή την τετραετία έγιναν σημαντικοί αγώνες, αυτοί οι αγώνες στρέφονταν εναντίον της κυβέρνησης και της κυρίαρχης πολιτικής στους ΟΤΑ, αλλά είχαμε αφήσει απέξω την άσκηση πίεσης και αντιπαράθεσης στο θεσμό της ΤΑ. Πόσες κινητοποιήσεις έγιναν στην Αθήνα εναντίον της πολιτικής Αβραμόπουλου; Με συγκεκριμένα πράγματα: Παιδικοί σταθμοί, σχολειά. Πότε έγιναν κινητοποιήσεις; Εγιναν αλλά σε περιορισμένη έκταση και για περιορισμένα ζητήματα. Οχι ότι αυτά δεν ήταν σημαντικά, αλλά να ασκηθεί πίεση στον Αβραμόπουλο, να πάει μια πορεία στο Δημαρχείο... Επομένως ίσως και εμείς, ενώ είχαμε τέτοια κατεύθυνση, δεν προσαρμοστήκαμε έγκαιρα, τη στιγμή που εκτιμάμε ότι η ΤΑ είναι βασικός κρίκος της εξουσίας και αποκεντρώνει την πολιτική της λιτότητας, των φόρων κλπ...

Εχουμε στο στόχο μας και το θεσμό της ΤΑ. Ισως ένα κίνημα δυναμικό σε αυτή την τετραετία να είχε αποσπάσει δυνάμεις. Κάποιες δυνάμεις. Και να είχε βοηθήσει να υπάρξουν διεργασίες δυνάμεων και μέσα στον ίδιο το θεσμό τον τοπικο-αυτοδιοικητικό. Δηλαδή να είχε αποσπαστεί ένα τμήμα του ΠΑΣΟΚ, ας πούμε».

Συνεχίζοντας η Αλέκα Παπαρήγα επισήμανε: «Αρα η πολιτική συμμαχιών δεν έχει απλώς στόχο να διαμορφώσει έναν πόλο και να προβάλλει ένα όραμα, βεβαίως είναι και αυτό, αλλά πρέπει να βάλει σε κίνηση το λαό. Τις πιο πρωτοπόρες λαϊκές μάζες, δηλαδή να είναι μια πρωτοπορία, αλλά καμιά πρωτοπορία δεν μπορεί να φέρει αποτέλεσμα αν δεν είναι πρωτοπορία ενός λαϊκού κινήματος. Οι όποιες σχέσεις του ΚΚΕ με το ΣΥΝ δεν είναι ένα θέμα ηθικό. Υπάρχουν ζητήματα ηθικής τάξης μέσα στην πολιτική και υπάρχουν και ζητήματα περί ποιότητας. Είναι σημαντικό πράγμα. Είναι διαφορετικό να διαφωνώ με κάτι και είναι διαφορετικό να μην το θεωρώ φερέγγυο. Θα σας φέρω ένα παράδειγμα: Συναντήσεις του Κόμματος με τον Μανώλη Γλέζο έγιναν. Και αν θέλετε, εμείς σε όλη την προεκλογική περίοδο ως Κόμμα δεν μπήκαμε στη λογική: μας είπανε εκείνο ή το άλλο, μας είπες έτσι, το είπες αλλιώς. Γιατί αυτά τα πράγματα δε βγάζουν πουθενά.

Προσπαθήσαμε πιο πολιτικά να συζητήσουμε, και να σας πω ένα χαρακτηριστικό; Εμείς έχουμε συγκεκριμένες θέσεις. Ξεκινώντας από το θεσμικό πλαίσιο που υπάρχει στη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση, ούτε το σοσιαλισμό βάλαμε, ούτε τον κομμουνισμό βάλαμε, ούτε η Ελλάδα έξω ή μέσα στο ΝΑΤΟ, ως προϋπόθεση. Μιλήσαμε συγκεκριμένα π.χ. για τις ιδιωτικοποιήσεις που έρχονται. Δεν πήραμε συγκεκριμένες απαντήσεις. Το θέμα ήταν να υπάρχει μια συνεργασία για να διαμορφωθεί η ενότητα της Αριστεράς και ο πολιτικός φορέας της Αριστεράς. Και ξέρετε τι του απαντήσαμε; "Κοίταξε να δεις Μανώλη, αν θες να το κάνουμε αυτό το κόμμα δε θα πάμε έτσι, δηλαδή πίσω από τις πλάτες των άλλων να κάνουμε ένα σχήμα, να πάρει ένα ποσοστό και μετά να το μετατρέψουμε σε ενιαίο πολιτικό φορέα. Εμείς αν θέλουμε να κάνουμε ενιαίο φορέα θα πάμε απευθείας στα κόμματα"».

Στη συνέχεια η ομιλήτρια συμπλήρωσε: «Ολη αυτή η συζήτηση περί συνεργασίας για μας δεν κρύβει τίποτα άλλο παρά να διαμορφωθεί μια συμμαχία κομμάτων και κινημάτων όπου ο καθένας έχει την αυτοτέλειά του, αλλά συμφωνούν σε μια κατεύθυνση, να συζητήσουμε, χωρίς κανένας να θέλει να μειώσει τον άλλο και δε θέλουμε από το παράθυρο αυτό το κάτι άλλο. Αν θέλετε έχουμε και την εμπειρία. Θετικές και αρνητικές εμπειρίες. Αδυναμίες και λάθη του Κόμματος που τα έχουμε πει και δημόσια. Πάρτε την περίπτωση της ΕΔΑ. Ηταν μέτωπο και κατέληξε ενιαίο πολιτικό κόμμα. Αυτό δεν ήταν σωστό και το αποδυνάμωσε. Το ίδιο πρόβλημα συναντήσαμε και το '89-'90, το ίδιο πράγμα επαναλήφθηκε με το ΣΥΝ.

Ενιαίος πολιτικός φορέας. Υπάρχει τέτοιος στόχος. Διαμόρφωση ενιαίου πολιτικού φορέα, που θα πατήσει στα κόμματα ΚΚΕ, ΔΗΚΚΙ και ΣΥΝ, ο οποίος, όμως, θα τα καταργήσει κλπ, κλπ. Ε, όχι, εμείς σε μια τέτοια συνεργασία δεν πάμε, ακόμα και αν έχουμε προγραμματική συμφωνία. Εμείς δε ζητάμε από κανένα κόμμα να καταργηθεί. Οταν λέμε ρήγματα δικομματισμού και απεγκλωβισμού, ξέρουμε πάρα πολύ καλά ότι όλος αυτός ο κόσμος, δε θα έρθει στο ΚΚΕ. Διότι ζούμε σε μια ταξική κοινωνία, έχει διαστρωμάτωση και αυτή η διαστρωμάτωση απαιτεί περισσότερα κόμματα. Εδώ ζούμε διαστρωμάτωση στο σοσιαλισμό. Επομένως, όταν μιλάμε για απεγκλωβισμό, δεν εννοούμε "ελάτε όλοι στο ΚΚΕ". Και αν θέλετε, και μια συγκεκριμένη στιγμή, μπορεί ένα άλλο κόμμα, μαζικό, να αυξηθεί περισσότερο».

«Ο μαζικός απεγκλωβισμός θα οδηγήσει ακριβώς στην ενίσχυση υπαρκτών σχημάτων ή στη δημιουργία καινούριων. Αυτό εμάς δε μας ενοχλεί. Εμείς, όμως, θέλουμε τη συμμαχία. Και το πρόβλημα που έχουμε με το ΣΥΝ, πέρα από τα όποια ειδικά ζητήματα, δεν μπορούμε να κάτσουμε σε ένα τραπέζι και να του ζητήσουμε να παραιτηθεί από τη βασική θέση που έχει, που είναι προγραμματική θέση, για το προχώρημα του προοδευτικού εκσυγχρονισμού της κοινωνίας, και που αυτό μεταφράζεται συγκεκριμένα: τους εκσυγχρονισμούς και τις αναδιαρθρώσεις που κάνει σήμερα το καπιταλιστικό σύστημα. Στην ουσία εμείς του ζητάμε να απαρνηθεί τη θέση του. Αλλο πράγμα συμβιβασμός, που σημαίνει ότι συμφωνώ σε μια κατεύθυνση και αφήνω ανοιχτές διαφορές σε ορισμένα ζητήματα, στα οποία όμως υπάρχει ένας μικρός συμβιβασμός. Δεν περιπλέκει τα ζητήματα. Αυτό που θα θες να κάνεις αύριο, θα πρέπει να ληχθεί με μια νέα συμφωνία. Αλλά να του ζητάς τώρα να παραιτηθεί από τη βασική θέση του... Διότι σήμερα δέχεται όλες αυτές τις αναδιαρθρώσεις, που γίνονται σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Ας πάμε στο θέμα της ανεργίας. Υπάρχει σήμερα πολιτική δύναμη στην Ελλάδα που δεν ζητά να αντιμετωπιστεί το ζήτημα; Και εγώ σας λέω ότι το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ θέλουν να μειώσουν τον αριθμό των μόνιμων ανέργων. Και μπορούν να το κάνουν. Και πρόταση έχουν. Ποια πρόταση έχουν; Την επέκταση, την καθιέρωση της μερικής απασχόλησης. Από ποια σκοπιά ο ριζοσπαστικός πόλος θα αντιμετωπίσει αυτήν την πρόταση; Βεβαίως έχεις και αιτήματα. Αυτοί που απασχολούνται, να έχουν ασφάλιση, να έχουν περισσότερη αμοιβή... αλλά η εναλλακτική σου λύση θα είναι η τακτοποίηση μέσω της μερικής απασχόλησης; 'Η το σύνθημα "δουλιά για όλους με ελεύθερο χρόνο, με αμοιβές που εξασφαλίζουν ένα καλό βιοτικό επίπεδο"; Και εδώ πρέπει να συζητήσουμε ποιο είναι καλό βιοτικό επίπεδο ζωής.

Το ζήτημα της συνεργασίας δεν είναι μόνο ζήτημα επιθυμίας ή μη επιθυμίας. Αυτό που εμείς οι κομμουνιστές επιδιώκουμε, η πρόταση η δικιά μας, είναι να ξεκινήσουμε όλοι εμείς που κατ' αρχήν βρισκόμαστε σε ένα κοινό επίπεδο δράσης, και να δούμε πώς μπορούμε να συμφωνήσουμε σε ένα γενικότερο πλαίσιο. Εμείς θέλουμε να συμφωνήσουμε με όρους. Συμβιβασμούς, ναι. Αλλά και ο συμβιβασμός θέλει συζήτηση...

Ενα άλλο θέμα. Στο κοινωνικό επίπεδο, εμείς ποτέ δε βάλαμε όρους. Το ποιος θα έρθει. Το ΚΚΕ πήρε πρωτοβουλίες. Ακουσε προτάσεις που του έγιναν. Στο αντιπολεμικό κίνημα, βάλαμε όρους ότι δεν πρέπει να έρθουν δυνάμεις του ΣΥΝ ή του ΠΑΣΟΚ ή ακόμα και της ΝΔ; Μακάρι, στο θέμα του πολέμου στο Ιράκ, με σύνθημα "καμιά συμμετοχή στον πόλεμο, όχι ελληνική συμμετοχή" να έρθουν όσο γίνεται περισσότερες δυνάμεις. Εγινε προχτές η συγκέντρωση στην πλατεία Συντάγματος. Θα σας πω συγκεκριμένα. Ηταν ένας συμβιβασμός για μας. Αλλά ήταν καλός συμβιβασμός. Από ποια άποψη ήταν συμβιβασμός;

Το ΚΚΕ θεωρεί ότι το κύριο μέτωπο μέσα στις γραμμές του συνδικαλιστικού κινήματος πρέπει να είναι ενάντια στην ηγεσία αυτού του κινήματος, στην πλειοψηφούσα, αν θέλετε, γραμμή στη ΓΣΕΕ και την ΑΔΕΔΥ. Προσχωρώντας στην πρόσκληση ΓΣΕΕ - ΑΔΕΔΥ για κοινό συλλαλητήριο, στην ουσία, αδυνάτιζε αυτό το κύριο μέτωπο που έχεις μέσα στο συνδικαλιστικό κίνημα. Και δεν είναι μια κομματική στενή αντίληψη. Παρ' όλα αυτά, βάλαμε τη "ζυγαριά" και τα μετρήσαμε. Και είπαμε θα πάμε στη συγκεκριμένη κινητοποίηση, αυτή τη στιγμή, διότι απέναντι σ' αυτό το θέμα πρέπει να αντιπαρατάξεις περισσότερες δυνάμεις, χωρίς από την άλλη μεριά, να αναιρούμε και δικές μας παράλληλες πρωτοβουλίες που πρέπει να παρθούν ή πρωτοβουλίες των ριζοσπαστικών δυνάμεων.

Το ζήτημα είναι πού θα γίνει συμβιβασμός. Και δεύτερο, είναι άλλο πράγμα να ανοίξουμε ένα διάλογο και να πούμε θα μείνουμε σε επιμέρους μέτωπα - δεν έχουμε συμφωνήσει ακόμη εφ' όλης της ύλης - αφήνοντας ανοιχτό και το εφ' όλης της ύλης, και άλλο πράγμα στο ξεκίνημα να έχεις το σπέρμα της μη συμφωνίας. Είναι γεγονός, αν θέλετε να το δεχτούμε, ότι το ΚΚΕ θέλει να κερδίσει εντυπώσεις. Και η εντύπωση είναι μια μορφή πολιτικής δράσης. Αλλά, ξέρετε τώρα, είναι και αυτό δίκοπο μαχαίρι. Δηλαδή, να πω ένα παράδειγμα: Να προτείνω κάτι στο Χάρη Παπαμάργαρη που ξέρω εκ των προτέρων ότι δε θα το δεχτεί, για να πω μετά ότι ο Χάρης φταίει που δεν το δέχτηκε... Προτιμώ να λέω ότι εγώ με το Χάρη δε συμφωνούμε και σε ορισμένα ζητήματα έχουμε διαφωνίες. Μπορεί να φταίω εγώ για το ένα, μπορεί να φταίει ο Χάρης για το άλλο. Αλλά έχουμε σοβαρές διαφωνίες. Αυτό το θέμα είναι πολύ μεγάλο».

Καταλήγοντας η Αλέκα Παπαρήγα σημείωσε: «Εμείς λοιπόν ήδη ξέρουμε: Υπήρχε αναγκαιότητα να υπάρχει αυτή η συμμαχία από χθες και πρέπει να κάνουμε και εμείς την αυτοκριτική μας. Αν μπορούσαμε στην ΤΑ πιο έγκαιρα να είχαμε ξεκινήσει. Θα το πούμε, δεν έχουμε σε αυτό το θέμα πρόβλημα. Και όλοι όσοι έχουμε συνεργαστεί, σε ένα ή επιμέρους κινήματα. Να συζητήσουμε. Και με γενικότερο ορίζοντα, ας δούμε μορφές συσπείρωσης. Δεν κλείνεις από εκεί και πέρα την πόρτα στις εξελίξεις. Πρέπει αναμφισβήτητα να συγκεντρώσεις όσο το δυνατόν περισσότερες δυνάμεις, αλλά το κοινωνικό πεδίο δεν προβάλλει κανένα φραγμό. Οι πόρτες είναι ανοιχτές. Στο καθαρό πολιτικό πεδίο όμως η αμφισβήτηση είναι μεγαλύτερη και επομένως δεν πρέπει να είμαστε ανυπόμονοι. Πρέπει να παρθούν πρωτοβουλίες. Ομως κάτω από την υγιή πίεση ενός τμήματος του λαού για τις συνεργασίες, δεν πρέπει να κάνουμε ένα βήμα το οποίο μπορεί να μην είναι και τόσο σταθερό.

Η διάθεσή μας είναι να προχωρήσουμε. Αυτό είναι καθαρό. Αλλά δεν μπορούμε να τα λύσουμε όλα εδώ, τώρα. Είναι σωστό αυτό που ειπώθηκε, να σηκώσουμε τα μανίκια, να επιταχύνουμε τις προσπάθειες παράλληλα με τη δράση στα μέτωπα που είναι ανοιχτά. Και ήδη έχουμε μια κοινή δράση. Να διευρύνουμε αυτή τη δράση. Υπάρχει ένας τέτοιος χώρος, υπάρχουν ομάδες, μεμονωμένες προσωπικότητες, πραγματικά να μη χαθεί κανείς που τώρα μπορεί να έρθει μαζί μας. Και από εκεί και πέρα οι εξελίξεις εδώ θα είναι. Με την υπόσχεση ότι θα έχουμε και κατά μόνας συζητήσεις, όχι πανεπιστημιακά, καταλαβαίνετε τι λέω, αλλά κατά τόπο και κατά χώρο. Βεβαίως, δε μας ικανοποιούν τα αποτελέσματα. Δε συμφωνούμε με τα περί υποχώρησης, ήττας κλπ. Χρειάζεται όμως να βγάλουμε συμπεράσματα πιο συγκεκριμένα, γι' αυτό που δεν κάναμε ολοκληρωμένα. Να βγάλουμε συμπεράσματα, και από τα συμπεράσματα να περάσουμε στη δράση. Νομίζω ότι θα τα καταφέρουμε, ότι δικαιολογείται να είμαστε αισιόδοξοι. Ουδέν κακό, αμιγές καλού. Πήραμε ορισμένα σινιάλα ανησυχητικά. Πρέπει να τα αντιμετωπίσουμε με μαχητικότητα και με την αισιοδοξία του αγωνιστή, που νομίζω ότι όλοι διαθέτουμε».