«Το Βέλγιο είναι ομοσπονδιακό κράτος, αποτελούμενο από κοινότητες και περιφέρειες».

Αυτό αποτελεί και το πρώτο άρθρο του Συντάγματος της χώρας. Εντούτοις, δεν ήταν πάντα έτσι... Από το 1830 που το Βέλγιο έγινε ανεξάρτητο κράτος μέχρι το 1970, ήταν οργανωμένο σε ενιαία δομή και βάση, το οποίο μετασχηματίστηκε διά τεσσάρων συνταγματικών μεταρρυθμίσεων (1970, 1980, 1988-89 και 1993) σε ένα κράτος με ομοσπονδιακή δομή. Ολες οι μεταρρυθμίσεις, σύμφωνα με τη βελγική κυβέρνηση, έγιναν πάντα στο πλαίσιο του Συντάγματος, με τις οποίες καθορίστηκε ότι πληθυσμιακά και γεωγραφικά η χώρα είναι διαιρεμένη σε τρεις κοινότητες και τρεις περιφέρειες. Οι περιφέρειες ή περιοχές καθορίζονται ως η περιοχή της Φλάνδρας στο Βορρά της χώρας όπου ομιλούνται κυρίως τα φλαμανδικά (γεωγραφικά ο βορράς γειτνιάζει με την Ολλανδία), η περιοχή της Βαλώνης στο νότο όπου ομιλούνται τα γαλλικά (γεωργικά σύνορα με Γαλλία) και η περιφέρεια των Βρυξελλών όπου υπάρχει ισοκατανομή των Βαλώνων και των Φλαμανδών, με τις περιφερειακές κυβερνήσεις να έχουν εξουσία επί των οικονομικών ζητημάτων όπως η απασχόληση, η γεωργία, η ύδρευση, οι μεταφορές και το περιβάλλον.

Εντούτοις, η χώρα διαχωρίζεται πολιτισμικά και γλωσσολογικά σε Φλαμανδούς που μιλούν φλαμανδικά (διάλεκτος της ολλανδικής γλώσσας), τους Γαλλόφωνους και τους Γερμανόφωνους. Ετσι, οι κοινότητες έχουν εξουσία επί της εκπαίδευσης, του πολιτισμού, της Υγείας και όλων των ζητημάτων που άπτονται του κοινωνικού κράτους. Ενώ, η ομοσπονδιακή κυβέρνηση έχει εξουσία επί των ζητημάτων που επηρεάζουν το σύνολο της ομοσπονδίας όπως η άμυνα, η εξωτερική πολιτική, το κράτος δικαίου και η οικονομία. Επίσης το σύστημα και οι δομές επιτρέπουν τη συνεργασία επί οικονομικών και εκπαιδευτικών ζητημάτων της Ομοσπονδιακής και των περιφερειακών και κοινοτικών κυβερνήσεων.

Υπάρχει επίσης γλωσσική εκπροσώπηση 50/50 στην κυβέρνηση καθώς και για οποιαδήποτε συνταγματική μεταρρύμθιση που μπορεί να λάβει χώρα. Εννοείται ότι όλες οι κοινοβουλευτικές ή νομικές μεταρρυθμίσεις δημοσιεύονται και στις τρεις γλώσσες. Τέλος, το άρθρο 54 που είναι γνωστό και ως ο «κώδωνας του κινδύνου», επιτρέπει σε μία πλειοψηφία των 2/3 μιας γλωσσικής ομάδας να διακηρύξει για ένα νόμο ή μία νομική απόφαση ότι «η φύση του μπορεί να προκαλέσει μεγάλη ζημία στις σχέσεις μεταξύ των κοινοτήτων». Αυτό αποτελεί ένα κάποιο είδος βέτο. Αναγκάζει δηλαδή - μέσα από όχι απλές διαδικασίες σε κάποιου είδους επανεξέταση του νόμου.

Η δεύτερη κυριότερη διαχωριστική γραμμή των μεταρρυθμίσεων ιστορικά έχει εμπνευστεί, σύμφωνα με τη βελγική κυβέρνηση, από τις οικονομικές ανησυχίες και διαφορές που έχουν εκφράσει οι περιφέρειες ή περιοχές που ήθελαν μεγαλύτερη αυτονομία στη διαχείριση της εξουσίας. Ετσι, δημιουργήθηκαν οι τρεις περιφέρειες, της Φλάνδρας, της Βαλώνης και των Βρυξελλών, που σε αυτό το επίπεδο προσομοιάζει με τις Πολιτείες των ΗΠΑ, ή τα ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας. Επιπροσθέτως, η χώρα είναι χωρισμένη σε 10 επαρχίες (από την 1η Ιανουαρίου του 1995) και σε 589 τοπικές κοινότητες.