- Πολλοί απ' αυτούς που ζητούν τη φιλελευθεροποίηση και το διαχωρισμό των ναρκωτικών σε «σκληρά» και «μαλακά» αντιτείνουν ότι τα συστήματα αντιμετώπισης των προβλημάτων, που ακολουθούν τα ναρκωτικά, απέτυχαν. Π.χ., ότι δε μείωσαν τους θανάτους. Τι απαντάτε;

- Αποτύχαμε σε σχέση με τι; αναρωτιέται ο Ηλ. Μιχαλαρέας και συνεχίζει: Πώς και γιατί αποτύχαμε; Σαφώς απέτυχε η ισχύουσα κατασταλτική πολιτική. Ομως, ποια είναι αυτή; Είναι η πολιτική, που αφήνει ελεύθερους τους εμπόρους και βάζει φυλακή τους χρήστες. Αυτούς, οι οποίοι υφίστανται το πρόβλημα. Αντε και μερικά «βαποράκια». Εχει αποτύχει, λοιπόν, η συγκεκριμένη πολιτική, η οποία συνδέεται με την απουσία κάθε προσπάθειας ουσιαστικής πρόληψης και κάθε προσπάθειας ουσιαστικής αντιμετώπισης των τοξικομανών σε θεραπευτικό επίπεδο και κοινωνικής επανένταξής τους.

Ομως, στην ουσία της, αυτή η υπόθεση δεν αφορά αποτυχία. Είναι αποτέλεσμα μιας συγκεκριμένης πολιτικής εφαρμογής, μιας συγκεκριμένης αντίληψης γύρω από το ζήτημα. Ισως να μην υπήρχε και πολιτική βούληση να αντιμετωπιστεί το ζήτημα και δεν αντιμετωπίστηκε μέχρι σήμερα.

Κατά δεύτερον, η νομιμοποίηση, την οποία προτείνουν, είναι η άλλη όψη του ίδιου νομίσματος. Είπαμε και πριν ότι η εξάρτηση, ως κοινωνικό φαινόμενο, είναι φαινόμενο του καπιταλισμού. Δεν είναι τυχαίο ότι οι όροι «τοξικομανία» και «αλκοολισμός» εμφανίστηκαν το 18ο προς 19ο αιώνα. Στη βιομηχανική κοινωνία, δηλαδή.

Η νομιμοποίηση των ναρκωτικών δε σημαίνει τίποτε άλλο παρά νομιμοποίηση των αιτιών, που παράγουν και αναπαράγουν το πρόβλημα. Γι' αυτό θέλουν να το νομιμοποιήσουν. Να νομιμοποιήσουν στη συνείδηση των λαών την ύπαρξη του φαινομένου, προκειμένου να νομιμοποιήσουν τα αίτιά του. Με την ίδια λογική, προσπαθούν να νομιμοποιήσουν την ανεργία, που είναι αποτέλεσμα του καπιταλισμού, δίνοντας, μάλιστα, τη διάσταση των φυσικών φαινομένων: «Τι να κάνουμε; Αυτό είναι. Πρέπει να ζήσουμε μ' αυτό». Κάτι σαν τους σεισμούς.

- Μέσω της νομιμοποίησης, όμως, δε θα «χτυπηθεί» το παράνομο εμπόριο;

Η ζωή έχει δώσει ήδη απάντηση. Το αλκοόλ είναι νόμιμο. Ομως, ο μεγάλος τζίρος γίνεται από τη διακίνηση του παράνομου αλκοόλ. Διότι το παράνομο εμπόριο είναι αυτό που δίνει τα «χοντρά» χρήματα, π.χ. οι «μπόμπες». Συνακόλουθα, δεν έλυσε και την εγκληματικότητα που είναι συνάρτηση της παράνομης διακίνησης αλκοόλ. Ποιος διακινεί το παράνομο αλκοόλ; Ο υπόκοσμος. Υπάρχει, λοιπόν, και οργανωμένο έγκλημα. Επίσης, η νομιμοποίηση δεν έλυσε το πρόβλημα του αλκοολισμού. Τι έκανε για όλα αυτά η νομιμοποίηση του αλκοόλ;

-Ποια είναι η απάντηση στο ερώτημα;

Το ίδιο με την πορνεία. Η πορνεία είναι νόμιμη σήμερα. Ομως, ο μεγάλος τζίρος γίνεται από την παράνομη. Και, μάλιστα, την παιδική πορνεία. Μάλιστα, έχει πάρει τέτοιες διαστάσεις το φαινόμενο, που γίνεται και «τουρισμός» για παιδική πορνεία, από «ευυπόληπτους» πολίτες. Ούτε εδώ αντιμετωπίστηκε η εγκληματικότητα και οι έμποροι «λευκής σαρκός».

-Ενα άλλο παράδειγμα;

Η παράνομη διακίνηση όπλων. Το εμπόριο όπλων είναι νόμιμο και μάλιστα με διακρατικές συμφωνίες. Ο μεγάλος τζίρος, όμως, προέρχεται από το παράνομο εμπόριο όπλων. Γιατί δεν αντιμετωπίστηκε;

Γιατί το παράνομο στον καπιταλισμό, είναι σύμφυτο με το νόμιμο. Η παραοικονομία είναι σύμφυτη με την καπιταλιστική οικονομία. Στο βαθμό που έχεις καπιταλιστική οικονομία, θα έχεις και παραοικονομία. Αυτά είναι γνωστά.

Επομένως, αυτοί που διατείνονται τα αντίθετα, ή πρόκειται για υποκριτές και φαρισαίους ή για αφελείς και ανίδεους. Και στις δύο περιπτώσεις, πρόκειται για επικίνδυνους ανθρώπους. Αυτό είναι και το σχόλιο, που θα μπορούσε να γίνει προς τον υπουργό Εξωτερικών Γ. Παπανδρέου, αλλά και τον υφυπουργό Υγείας Θ. Κοτσώνη, ο οποίος μιλούσε για χορήγηση ηρωίνης, «αξιοπρεπή θάνατο» και νομιμοποίηση των ναρκωτικών.

Τέτοιες απόψεις λειτουργούν στην κατεύθυνση του να περάσουν στη συνείδηση των χρηστών τη συντήρηση του προβλήματος. Τους συντηρούν, ουσιαστικά, ως τοξικομανείς. Σαν ανθρώπους, που υποτίθεται ότι πάσχουν από μια ανίατη αρρώστια. Θα γίνονται χρόνιοι πια τοξικομανείς και τους αποτρέπουν από οποιαδήποτε προσπάθεια θεραπείας.

- Ομως ακούγονται επιχειρήματα περί «ελευθερίας διάθεσης του σώματος» και του «δικαιώματος στη χρήση»...

- Αυτά τα επιχειρήματα υποκρύπτουν τη βαθιά συντηρητική λογική των οπαδών τους. Η εξάρτηση σημαίνει ακριβώς το αντίθετο της οποιασδήποτε έννοιας ελευθερίας. Σε ό,τι αφορά το «δικαίωμα στη χρήση», μπορούμε να πούμε πως ουσιαστικά πρόκειται για το δικαίωμα στη σιωπή, στην υποταγή, στη φυγή από την κοινωνική πραγματικότητα. Από αυτήν την άποψη, πρόκειται για δυο επιχειρήματα που νομιμοποιούν τις σύγχρονες μεθόδους καταστολής του αστικού κράτους.

- Πόσο δυσκολεύουν αυτές οι απόψεις τη δική σας δουλιά; Πόσο επηρεάζουν ανθρώπους, που σκέφτονται να κάνουν μια προσπάθεια για να απεξαρτηθούν;

- Οπωσδήποτε λειτουργούν αρνητικά. Είναι καταστροφή. Οταν ένας άνθρωπος είναι εξαρτημένος, στην πράξη σημαίνει ότι δεν έχει τον έλεγχο του εαυτού του. Η συμπεριφορά του εξαρτάται από την αναγκαιότητα ύπαρξης μιας ουσίας. Μέσα στον οργανισμό του. Οταν, λοιπόν, μπαίνει το δίλημμα σε αυτόν τον άνθρωπο «θεραπεία, απεξάρτηση ή εξάρτηση», θα πρέπει να πάρει μια πολύ μεγάλη απόφαση. Πρέπει να θέλει και να είναι αποφασισμένος να αλλάξει τη ζωή του. Είναι μια δύσκολη υπόθεση. Θα πρέπει να πειστεί γι' αυτό. Πρέπει να βρει λόγους και κίνητρα για να κάνει θεραπεία και να απεξαρτηθεί.

Οταν έρχεται ο υπουργός Εξωτερικών ή ο υφυπουργός Υγείας και του προτείνουν νόμιμη χορήγηση ναρκωτικών ή υποκατάστατα, είναι σαφές ότι αυτός ο άνθρωπος θα πει «όχι» στην απεξάρτηση. Το 99% των παιδιών που βρίσκονται αυτήν τη στιγμή στην Ομόνοια και αγωνίζονται για να βρουν τη δόση τους - στην εξαθλιωμένη κατάσταση που βρίσκονται - θα πουν «ναι» στη χορήγηση ηρωίνης. Οι απόψεις αυτές δρουν ανασταλτικά και αποθαρρύνουν αυτούς τους ανθρώπους να δώσουν τη μάχη για τη ζωή τους.