«Απαράδεκτο, επικίνδυνο, μη βιώσιμο» χαρακτηρίζει, με ανακοίνωσή του, το Πολιτικό Γραφείο της ΚΕ του ΚΚΕ το «σχέδιο Ανάν». Το ονομάζει «σχέδιο - παγίδα για τα δικαιώματα του κυπριακού λαού, για τα συμφέροντα των λαών της Ελλάδας και της Τουρκίας, για την ευρύτερη περιοχή». Καταλήγει δε στην εκτίμηση πως «το σχέδιο αυτό δεν μπορεί να αποτελέσει βάση για διαπραγμάτευση». Μήπως υπερβάλει;

Ας δούμε, λοιπόν, όσο μπορούμε πιο σύντομα, ορισμένα μόνο από τα θεωρούμενα ως βασικά σημεία του σχεδίου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό και τι ακριβώς αυτά υπονοούν.

Στην πρώτη ενότητα με τίτλο «Η ΝΕΑ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΠΡΑΓΜΑΤΩΝ» διαβάζουμε στα σημεία 4 και 5:

«4. Η Κύπρος θα υπογράψει και θα επικυρώσει τη συνθήκη ένταξης στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

5. Η Κύπρος θα διατηρήσει ειδικούς δεσμούς φιλίας με την Ελλάδα και την Τουρκία, σεβόμενη την ισορροπία που εγκαθιστά η συνθήκη Εγγύησης, η συνθήκη Συμμαχίας και αυτή η συμφωνία, και σαν κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα υποστηρίξει την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση».

Από τα δύο αυτά σημεία γίνεται φανερό πως η λύση του κυπριακού προβλήματος συνδέεται άμεσα με την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι πολίτες της Κύπρου θα κληθούν με την ίδια ψήφο να απαντήσουν θετικά ή αρνητικά και στα δύο ζητήματα. Συνεπώς αποδείχνεται περίτρανα η απύθμενη υποκρισία των παραγόντων της ελληνικής κυβέρνησης - και όχι μόνον - που υποστήριζαν με κατηγορηματικότητα και σ' όλους τους τόνους πως τα δύο αυτά ζητήματα είναι τελείως αποδεσμευμένα το ένα από το άλλο και καθόλου η λύση του ενός δεν υπαγορεύει συγκεκριμένη λύση στο άλλο. Και όχι μόνον αυτό. Αλλά η κυπριακή ηγεσία δεσμεύεται - σύμφωνα με το σχέδιο Ανάν - να υποστηρίξει και την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όποτε και όπως αυτή γίνει. Μ' άλλα λόγια η λύση του Κυπριακού συνδέεται άμεσα και με την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ.

Στη δεύτερη ενότητα με τίτλο «ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ» περιγράφεται η συγκρότηση τριών κρατών. Του «κοινού κράτους» και των δύο «συστατικών κρατών», ενός ελληνοκυπριακού και ενός τουρκοκυπριακού. Πρόκειται - είναι προφανές - για ένα καθαρό είδος συνομοσπονδίας. Ιδιαίτερη σημασία έχει εδώ το σημείο 3:

«3. Το "κοινό κράτος" και τα "συστατικά κράτη" θα πρέπει να σέβονται απόλυτα και να μην υπονομεύουν το ένα τις εξουσίες και τις λειτουργίες του άλλου. Δε θα υπάρχει ιεραρχία ανάμεσα στους νόμους του "κοινού κράτους" και εκείνους των "συστατικών κρατών". Κάθε πράξη σε αντιφατικότητα με το Σύνταγμα θα είναι μηδενική και άκυρη».

Η μη ύπαρξη «ιεραρχίας» ανάμεσα στους νόμους του «κοινού κράτους» και των «συστατικών κρατών» οδηγεί σε ένα συνεχές μπλοκάρισμα των όποιων αποφάσεων παίρνει το «κοινό κράτος», από όποια πλευρά αισθάνεται αδικημένη και παραπέμπει σε μία κατάσταση συνεχούς ακυβερνησίας. Η λειτουργικότητα λοιπόν του νέου κράτους που διαμορφώνει το «σχέδιο Ανάν» στην Κύπρο, προμηνύεται κάτι παραπάνω από δυσχερής.

Στην επόμενη ενότητα με τον τίτλο «ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ» σημειώνεται:

«1. Υπάρχει μία ενιαία κυπριακή ιθαγένεια. Νόμος ειδικής πλειοψηφίας "κοινού κράτους" θα ρυθμίσει τις προϋποθέσεις για την κυπριακή ιθαγένεια.

2. Ολοι οι Κύπριοι πολίτες θα απολαμβάνουν επίσης καθεστώς ιθαγένειας "εσωτερικής πολιτείας". Οπως και το καθεστώς ιθαγένειας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, αυτό το καθεστώς θα συμπληρώνει και δε θα υποκαθιστά την κυπριακή ιθαγένεια.

Ενα "συστατικό κράτος" μπορεί να συνδέσει την άσκηση πολιτικών δικαιωμάτων στο δικό του επίπεδο στο καθεστώς εσωτερικής ιθαγένειας του "συστατικού κράτους". Και μπορεί να περιορίσει την καθιέρωση κατοικίας για πρόσωπα που δεν έχουν αυτό το καθεστώς, σύμφωνα με αυτήν τη Συμφωνία...».

Από όλα τα παραπάνω γίνεται πολύ καθαρό πως στην ουσία ο κάθε πολίτης της Κύπρου θα έχει δύο ιθαγένειες: την κυπριακή, που θα αποκτιέται, μάλιστα, με ειδική πλειοψηφία και την ιθαγένεια «εσωτερικής πλειοψηφίας», που θα καθορίζει τα των πολιτικών δικαιωμάτων, παραμονής κλπ. Καταρρίπτεται λοιπόν και η προϋπόθεση της καθιέρωσης μίας ιθαγένειας ως απαραίτητου όρου για την αποδοχή της όποιας λύσης. Η λύση που προτείνεται από τον Ανάν και στην οποία λέει «ναι» η ελληνική κυβέρνηση έχει - ολοφάνερα - απεμπολήσει αυτή την προϋπόθεση.

Συνέχεια έχει η ενότητα με τίτλο «ΘΕΜΕΛΙΩΔΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΕΣ». Στο σημείο (1) αυτής της ενότητας περιέχεται και η παρακάτω φράση:

«1. ...Η ελευθερία διακίνησης και η ελευθερία εγκατάστασης μπορεί να περιοριστεί μονάχα εκεί όπου προβλέπεται από την παρούσα Συμφωνία».

Πόσο ενιαίο είναι άραγε ένα κράτος όπου υπάρχουν - συνταγματικά μάλιστα κατοχυρωμένοι - περιορισμοί στη διακίνηση και την εγκατάσταση των πολιτών του;

Ακολουθεί η ενότητα με τίτλο «Η ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΤΟΥ "ΚΟΙΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ"» όπου διαβάζουμε τα εξής:

«1. Το Κοινοβούλιο του "κοινού κράτους", που αποτελείται από δύο Σώματα - τη Γερουσία και τη Βουλή των Αντιπροσώπων - θα ασκεί τη νομοθετική εξουσία.

α. Κάθε Σώμα θα έχει 48 μέλη. Η Γερουσία θα αποτελείται από ίσο αριθμό γερουσιαστών από κάθε "συστατικό κράτος". Η Βουλή των Αντιπροσώπων θα αποτελείται από αναλογική εκπροσώπηση του πληθυσμού, υπό τον όρο ότι κάθε "συστατικό κράτος" δε θα εκπροσωπείται με λιγότερο από το ένα τέταρτο των βουλευτών.

β. Οι αποφάσεις του Κοινοβουλίου θα απαιτούν τη σύμφωνη γνώμη και των δύο Σωμάτων με απλή πλειοψηφία, που θα συμπεριλαμβάνει το ένα τέταρτο των γερουσιαστών που ψηφίζουν από κάθε "συστατικό κράτος". Για ειδικά προσδιορισμένα θέματα θα απαιτείται ειδική πλειοψηφία δύο πέμπτων του συνολικού αριθμού των γερουσιαστών από κάθε "συστατικό κράτος"».

Το συμπέρασμα που βγαίνει είναι πως για να υπάρξει μία απόφαση θα πρέπει να συμφωνήσει η πλειοψηφία και των δύο Σωμάτων. Το ένα από τα δύο όμως - η Γερουσία - συγκροτείται από ίσο αριθμό γερουσιαστών από κάθε συστατικό κράτος. Με δεδομένο μάλιστα ότι απαιτείται - έτσι και αλλιώς - η σύμφωνη γνώμη του 25% των γερουσιαστών κάθε συστατικού κράτους, αυτό πρακτικά σημαίνει πως αν π.χ. η τουρκοκυπριακή πλευρά αρνείται ακόμη και τα αυτονόητα, ε, ούτε αυτά θα γίνονται νόμος του κοινού κράτους. Υπάρχουν δηλαδή στο «σχέδιο Ανάν» όλα τα δεδομένα για να οδηγήσουν σε πλήρη ακυβερνησία.

Ιδιαίτερη σημασία έχει η επόμενη ενότητα με τίτλο «ΤΟ ΑΝΩΤΑΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ». Οπως αναφέρει:

«1. Το Ανώτατο Δικαστήριο θα προασπίζει το Σύνταγμα και θα διασφαλίζει τον πλήρη σεβασμό του.

2. Θα αποτελείται από εννέα δικαστές, τρεις από κάθε "συστατικό κράτος" και τρεις μη Κύπριους.

3. Το Ανώτατο Δικαστήριο, inter alia, θα επιλύει διαφωνίες μεταξύ των "συστατικών κρατών" ή μεταξύ ενός εξ αυτών ή και των δύο με το "κοινό κράτος" και θα επιλύει σε μεταβατική βάση τα αδιέξοδα μεταξύ των θεσμών του "κοινού κράτους", εάν αυτό είναι εκ των ων ουκ άνευ για τη λειτουργία του "κοινού κράτους"».

Στην ουσία - όπως όλοι καταλαβαίνουμε - οι τρεις «μη Κύπριοι» δικαστές θα επιλύουν ΤΑ ΠΑΝΤΑ. Πόσο «ανεξάρτητο», πόσο «κράτος» θα είναι η Κύπρος, όταν τρεις ξένοι δικαστές θα καθορίζουν όλα τα σημαντικά ζητήματα - και θα είναι ασφαλώς σημαντικά τα ζητήματα - στα οποία τα δύο μέρη θα διαφωνούν;

Στην ενότητα με τίτλο «ΑΠΟΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ» αναφέρονται και τα εξής:

«1. Η Κύπρος θα αποστρατιωτικοποιηθεί και όλες οι ελληνοκυπριακές και τουρκοκυπριακές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των μονάδων εφεδρειών θα διαλυθούν και τα όπλα τους θα απομακρυνθούν από το νησί σε φάσεις συγχρονισμένες με την αναδίπλωση και τη ρύθμιση των ελληνικών και των τουρκικών δυνάμεων.

2. Δε θα υπάρξουν παραστρατιωτικές ή εφεδρικές δυνάμεις ή στρατιωτική ή παραστρατιωτική εκπαίδευση των πολιτών. Ολα τα όπλα, εκτός από τα όπλα για σπορ ειδικής άδειας, θα απαγορευτούν.

3. Κανένα "συστατικό κράτος" δε θα ανεχθεί βία ή υποκίνηση βίας εναντίον του "κοινού κράτους", των "συστατικών κρατών" ή των εγγυητριών δυνάμεων.

4. Η Κύπρος δε θα θέσει το έδαφός της στη διάθεση των διεθνών στρατιωτικών επιχειρήσεων εκτός κι αν υπάρξει συγκατάθεση της Ελλάδας και της Τουρκίας».

Δύο ζητήματα λοιπόν ξεκαθαρίζονται με σαφήνεια: το πρώτο, ότι το κράτος αυτό δε θα έχει δικές του στρατιωτικές δυνάμεις. Και δεύτερο ότι άλλα κράτη - η Ελλάδα και η Τουρκία - θα αποφασίζουν αν ένα κυρίαρχο κράτος - η Κύπρος - συμμετέχει ή όχι σε διεθνείς στρατιωτικές επιχειρήσεις και επόμενα αν θα κινδυνεύει να γίνει ή όχι στόχος αντιποίνων. Πόσο ανεξάρτητο είναι άραγε ένα τέτοιο κράτος; Πόσα ψίχουλα εθνικής ανεξαρτησίας μπορούν να ισχυριστούν οι Ελληνες κυβερνώντες ότι το «σχέδιο Ανάν» του επιτρέπει; Οπως όλοι καταλαβαίνουμε, με βάση αυτή τη ρύθμιση, η Κύπρος θα γίνεται ορμητήριο για τις ΑμερικανοΝΑΤΟικές επιδρομές στην ευρύτερη περιοχή, χωρίς κανείς να έχει την υποχρέωση να ρωτήσει όχι το λαό της, αλλά ούτε και την κυβέρνησή της!

Στην ενότητα με τον τίτλο «ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ», μεταξύ των άλλων, αναφέρεται και το εξής:

«3. Οι διεκδικήσεις περιουσιών θα γίνονται δεκτές και θα διεκπεραιώνονται από ένα ανεξάρτητο, ουδέτερο, Γραφείο Ιδιοκτησίας, που θα αποτελείται από ίσο αριθμό μελών από το κάθε "συστατικό κράτος", καθώς και μη κυπριακά μέλη. Δε θα χρειαστούν απευθείας διαπραγματεύσεις μεταξύ ατόμων».

Συνεπώς οι όποιες οικονομικές, περιουσιακές διαφορές θα κρίνονται στην ουσία από «μη κυπριακά μέλη», η ψήφος των οποίων θα είναι καθοριστική για την εξέλιξη της υπόθεσης. Ποιος μίλησε για προτεκτοράτο;

Υπερβάλει λοιπόν το ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ όταν χαρακτηρίζει το «σχέδιο Ανάν» «απαράδεκτο, επικίνδυνο, μη βιώσιμο»; Δεν είναι τέτοιο; Μήπως έχει άδικο όταν το ονομάζει «σχέδιο - παγίδα για τα δικαιώματα του κυπριακού λαού, για τα συμφέροντα των λαών της Ελλάδας και της Τουρκίας, για την ευρύτερη περιοχή»; Οταν, μάλιστα, κάποιοι τρίτοι θα παίρνουν αποφάσεις, κυριολεκτικά, ζωής ή θανάτου για τους λαούς της Κύπρου και ευρύτερα, χωρίς καθόλου να ρωτούν τους Κύπριους;

Η ώρα για το μεγάλο ΝΑΙ ή το μεγάλο ΟΧΙ δεν είναι μακριά. Οι στιγμές είναι - έτσι και αλλιώς - ιστορικές. Οσοι σπρώχνουν τα πράγματα να φθάσουν μέχρι την υπογραφή αυτού του απαράδεχτου σχεδίου - κόμματα ή πρόσωπα - θα βρουν το όνομά τους στις σελίδες της Ιστορίας. Το ερώτημα είναι με τι χρώματα θα είναι γραμμένα. Εμείς προβλέπουμε: με μελανά.