Ανοίγοντας την εκδήλωση ο Δ. Παπαλεωνίδας, διευθυντής των εκδόσεων «Σύγχρονη Εποχή», τόνισε ότι η έκδοση του Λευκώματος εντάσσεται στην προσπάθεια για προβολή της εξεταζόμενης περιόδου, δίνοντας τη δυνατότητα στο μελετητή, στον ιστορικό του μέλλοντος να έχει μια σημαντική πηγή καταγραφής γεγονότων, πολιτικών αποφάσεων, εκτιμήσεων, αναλύσεων, όπως αυτές καταγράφηκαν στις σελίδες του «Ριζοσπάστη». Ταυτόχρονα, σημείωσε, με την έκδοση αυτή φτάνει στα χέρια των σημερινών λαϊκών αγωνιστών, που παλεύουν ενάντια στον ιμπεριαλισμό και τον πόλεμο, το σημαντικό αυτό υλικό των φύλλων του «Ριζοσπάστη», πολύτιμο βοήθημα γνώσης, πείρας, αγωνιστικής ανάτασης και απόφασης για θυσίες σε δύσκολους και χαλεπούς καιρούς. Ο Δ. Παπαλεωνίδας κλείνοντας εξέφρασε θερμές ευχαριστίες σε όσους βοήθησαν και συνέβαλαν στην πραγματοποίηση αυτής της έκδοσης.

Στις απίστευτες και αμέτρητες δυσκολίες μέσα στις οποίες έγραψε την ιστορία του ο «Ρ», αναφέρθηκε στην παρέμβασή του ο Τάκης Τσίγκας, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και αρχισυντάκτης του «Ρ».

«Καθώς, την εποχή εκείνη, το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας αναδεικνυόταν σε καθοδηγητικό νου και ψυχή του κινήματος, ο "Ριζοσπάστης" έγραφε κι αυτός τη δική του ιστορία, στο κρίσιμο μέτωπο της προπαγάνδας, της διαφώτισης, της εμψύχωσης και οργάνωσης του λαού.

Μια ιστορία γεμάτη σκληρότατες δοκιμασίες, απίστευτες περιπέτειες, άπειρους κινδύνους, προβλεπόμενες και, πολύ περισσότερες, απρόβλεπτες δυσκολίες και εμπόδια. Μια πορεία καθημερινής αναμέτρησης με το θάνατο. Με αμέτρητες, καθημερινές μάχες, που διεξάγονταν σε συνθήκες απόλυτης μυστικότητας. Με κάθε λογής, μικρούς και μεγάλους "ηράκλειους άθλους" των κομμουνιστών, καθώς συνέλεγαν πληροφορίες και τον έγραφαν, τον τύπωναν, τον μετέφεραν σε γιάφκες, τον διακινούσαν χέρι χέρι και τον διάβαζαν.

Είναι μια ιστορία θεμελιωμένη πάνω στην αταλάντευτη πίστη και αφοσίωση στις αξίες και τα ιδανικά του ΚΚΕ, στο ρόλο, στη δύναμη και τα συμφέροντα της εργατικής τάξης και του λαού μας. Σφραγισμένη από βαθύ πατριωτισμό και προλεταριακό διεθνισμό, από αμέτρητη γενναιότητα και θάρρος, από αστείρευτη αγωνιστικότητα, αυτοθυσία και ανιδιοτέλεια.

Ετσι γράφτηκε η κατοχική εποποιία του "Ριζοσπάστη". Και μπορεί, να είναι σε μεγάλο βαθμό άγνωστη στις νεότερες γενιές, αλλά έχει καταγραφεί με ανεξίτηλα γράμματα στη νεότερη ιστορία του λαϊκού μας κινήματος και της χώρας. Αποτέλεσε ένα βασικό και αναντικατάστατο κρίκο του ηρωικού αγώνα του ΚΚΕ, όταν το πατριωτικό σάλπισμα του Κόμματος σκόρπιζε τα σκοτάδια της φασιστικής κατοχής και μετατρέπονταν σε φάρο αγωνιστικής παλλαϊκής συσπείρωσης. Αποτελεί, και θα αποτελεί για πάντα, μια ξεχωριστή παρακαταθήκη του Κόμματος και της εφημερίδας μας, μια ανεξάντλητη πηγή έμπνευσης και παραδειγματισμού».

Για τη συμπαράσταση του λαού στα πέτρινα χρόνια της Κατοχής μίλησε, ανάμεσα στ' άλλα, ο Ν. Κυριακίδης, μέλος της ΚΕΟΕ του ΚΚΕ. «Θυμάμαι μια περίπτωση. Ενας σύντροφος με ποδήλατο, κατεβαίνοντας την Πανεπιστημίου, σε κάποια στροφή του έπεσε το υλικό. Αμέσως οι παρευρισκόμενοι το μάζεψαν και γρήγορα ο σύντροφος συνέχισε την πορεία του για να πάει στο προορισμό του. Φυσικά παίρνοντας τα κατάλληλα μέτρα για να μη ξανασυμβεί. Το περιστατικό αυτό δείχνει ότι η συμπαράσταση του λαού στα πέτρινα χρόνια της Κατοχής ήταν το κάτι άλλο. Δείχνει επίσης ότι ο λόγος του Κόμματος και του "Ρ" στη διαπαιδαγώγηση του λαού στην Εθνική Αντίσταση ήταν καθοριστικός».

Εκ μέρους του Γραφείου του Κεντρικού Συμβουλίου της ΚΝΕ χαιρέτισε την εκδήλωση ο Αλέκος Χαλβατζής, υπογραμμίζοντας ότι εκείνοι οι δάσκαλοι της δημοσιογραφίας, οι τυπογράφοι, οι διακινητές, οι σύνδεσμοι, οι ανταποκριτές, δεν ήταν φερμένοι από κόσμους μαγικούς. Ηταν άνθρωποι σαν όλους μας που οι τότε συνθήκες και οι αποφάσεις τους, τους έκαναν ήρωες. Φορτισμένος συγκινησιακά σημείωσε ότι ξεφυλλίζοντας τις σελίδες του Λευκώματος διαπίστωσε πόσα πράγματα πρέπει σήμερα να γίνουν, όχι γιατί το χρωστάμε σε όλους εκείνους, άλλωστε αυτοί δεν περίμεναν από μας τιμές. Αλλά γιατί «εμείς πρέπει να εξαντλήσουμε τις δυνατότητες για μας, για τον καθένα μας, γιατί είναι ο μόνος τρόπος να γίνουμε πιο δυνατοί, πιο δεμένοι, πιο ώριμοι, πιο αποτελεσματικοί, να πείσουμε όλους όσοι έχουν συμφέρον να βρεθούν στον αγώνα».

Καταχειροκροτούμενος ο Ν. Καραντηνός που την περίοδο εκείνη κρατούσε τη στήλη της νέας γενιάς στο «Ριζοσπάστη», μετέφερε το ακροατήριο στις συνθήκες εκείνων των ταραγμένων χρόνων. Θυμήθηκε τους δασκάλους, τους ήρωες, δημοσιογράφους και διακινητές του «Ρ», την Ηλέκτρα, τον Τ. Φίτσιο και πολλούς ακόμη, θυμήθηκε και το λαό που χωρίς την αμέριστη συμπαράσταση και βοήθειά του δε θα ήταν δυνατή η έκδοση και διακίνηση της εφημερίδας. Σημείωσε πως το Λεύκωμα έχει να πει και να δώσει πολλά σε όσους το αξιοποιήσουν, γιατί ενσωματώνει την ιστορία και τους αγώνες του λαού μας, δίνει πολύτιμα στοιχεία για μελέτη στους νέους αγωνιστές. «Είναι αναγκαίο - υπογράμμισε - να εμβαθύνουμε σε αυτό πολύ περισσότερο που σήμερα οι πλαστογράφοι της ιστορίας παρουσιάζουν το άσπρο μαύρο σε ό,τι αφορά και στην ιστορία του ΚΚΕ».

Ο Μ. Χαριτάτος, πρόεδρος του ΕΛΙΑ, το οποίο προσέφερε μεγάλη βοήθεια στην έκδοση του Λευκώματος, τόνισε πως αυτό αποτελεί «ένα σπουδαίο έργο διάσωσης της ιστορίας». Ακολούθως αναφέρθηκε στο ΕΛΙΑ και τους στόχους του, βασικός εκ των οποίων είναι η διάσωση, συλλογή, ταξινόμηση, μελέτη και έκδοση έντυπου και άλλου αρχειακού υλικού του 19^ου και 20^ου αιώνα, το οποίο αφορά κυρίως στην ιστορική και πνευματική πορεία της Ελλάδας. Επανερχόμενος στο θέμα της εκδήλωσης, αναφέρθηκε ιδιαίτερα στον παράνομο και αντιστασιακό Τύπο που αποτελεί από μόνος του μια σημαντική, ηρωική σελίδα της ελληνικής ιστορίας, ενώ ανέλυσε τους πολλαπλούς σημαντικούς ρόλους που αυτός έπαιξε, δίνοντας συμβουλές επιβίωσης, κρατώντας ψηλά το ηθικό του δοκιμαζόμενου λαού, μεταδίδοντας πληροφορίες από το μέτωπο, κρατώντας ζωντανή την ελπίδα, οργανώνοντας και κατευθύνοντας τις μαζικές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας και αντίστασης στις μεγάλες πόλεις, περιορίζοντας κατά το δυνατόν τα κρούσματα συνεργασίας με τον κατακτητή, κατονομάζοντας, στιγματίζοντας και εκφοβίζοντας τους δωσιλόγους, τους καιροσκόπους και τους μαυραγορίτες.

Τέλος, η εκδήλωση έκλεισε με ένα σύντομο χαιρετισμό του Γ. Δολιανίτη, διευθυντή της ομώνυμης βιβλιοθήκης, η οποία επίσης προσέφερε υλικό πολύτιμο για την έκδοση του Λευκώματος. Οπως τόνισε, ο ελληνικός Τύπος της περιόδου 1941 - 1944 αποτελεί μια λαμπρή σελίδα της ιστορίας του αντιστασιακού ευρωπαϊκού Τύπου, με το «Ριζοσπάστη» να κατέχει μια κορυφαία θέση. Η επανέκδοση των τότε φύλλων, όπως συμπλήρωσε, δεν είναι μόνο μια οφειλόμενη τιμή, αλλά ένα ερέθισμα για παραπέρα μελέτη αυτής της ηρωικής περιόδου. Υπογράμμισε δε, την ανάγκη, στις σημερινές δύσκολες συνθήκες με την αλαζονεία της εξουσίας, το εμπόριο ιδεών, την αντίφαση λόγων και έργων, που μειώνουν τις αγωνιστικές διαθέσεις του λαού, της εμβάθυνσης στις σελίδες του Λευκώματος. Καταλήγοντας δήλωσε ευτυχής που μπόρεσε να συμβάλει στην επανέκδοση και πρόθυμος να συμβάλει ξανά όποτε χρειαστεί.

Γραπτό χαιρετισμό στην εκδήλωση έστειλε ο εικαστικός Γ. Βαρλάμος που επιμελήθηκε την έκδοση, μιας και δεν κατάφερε να παραβρεθεί στην εκδήλωση. Στο χαιρετισμό του σημείωσε: «Χαιρετίζω την παρουσίαση ενός εξόχου τόμου που περιλαμβάνει τις εφημερίδες του Ριζοσπάστη, παλαιότερων εποχών, πολύ σημαντικών για την ιστορία του τόπου και του λαού μας. Η έκδοση ενός βιβλίου, αποτελεί συλλογική προσπάθεια από διάφορους παράγοντες, εκδότες, συγγραφείς, επιμελητές, διορθωτές, βιβλιοδέτες, γνώστες της αισθητικής της τυπογραφίας και της τέχνης του βιβλίου. Μαζί με όλους αυτούς, επιτρέψτε μου να αισθάνομαι κι εγώ τη χαρά της συμμετοχής στη δημιουργία ενός τόσο σημαντικού και καλαίσθητου βιβλίου».