Η όξυνση της πολιτικής αντιπαράθεσης, κάτω από τη γενικευμένη επίθεση της πολιτικής πλουτοκρατίας ενάντια στην εργατική τάξη και τ' άλλα λαϊκά στρώματα, εστιάζεται και στην αντισοσιαλιστική και αντιΚΚΕ επίθεση, έχοντας ως αφετηρία τις ανατροπές των σοσιαλιστικών καθεστώτων. Ετσι εχθροί και άσπονδοι φίλοι αφ' ενός θεωρούν ότι το ΚΚΕ δεν έχει εναλλακτική διέξοδο, αφ' ετέρου προπαγανδίζουν ότι ο σοσιαλισμός ανατράπηκε, γιατί δεν πρόσφερε στους λαούς. Βεβαίως η σύγκριση που κάνουν και τα κριτήρια που προβάλλουν «πατούν» πάνω στην καπιταλιστική πραγματικότητα για να στηρίξουν τη συνέχισή της.

Ομως, «η σύγκριση ανάμεσα στο σοσιαλισμό και τον καπιταλισμό δεν μπορεί να γίνει με τα ίδια ακριβώς κριτήρια ή έξω από τη συγκεκριμένη ιστορική πραγματικότητα, μέσα στην οποία εμφανίστηκαν και αναπτύχθηκαν».

Ο καπιταλισμός ετοιμάστηκε στους κόλπους της φεουδαρχίας, αφού και τα δυο συστήματα βασίζονταν στην ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής, στο σύστημα εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Οι επαναστατικές δυνάμεις έχτιζαν το σοσιαλισμό, σε ρήξη με τον καπιταλισμό στο θεμελιακό ζήτημα της ιδιοκτησίας, σε συνθήκες καπιταλιστικής περικύκλωσης. Πηγή συσσώρευσης για τον καπιταλισμό είναι το κεφάλαιο, η εκμετάλλευση εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων στις αποικίες, οι ανισότητες στις ανταλλαγές πέρα από τη στυγνή εκμετάλλευση των ίδιων των λαών τους και των μεταναστών. Για το σοσιαλισμό, βασική πηγή συσσώρευσης αποτελεί η ανθρώπινη παραγωγική δύναμη και η παραγωγικότητά της. Ο καπιταλισμός στρεβλώνει τα καταναλωτικά κριτήρια για την ποιότητα ζωής, σε αντίθεση με το σοσιαλισμό, ο οποίος έχει διαφορετικές ιεραρχήσεις για το περιεχόμενο των ανθρώπινων αναγκών στη σύγχρονη εποχή.

Μ' αυτές τις σκέψεις παρουσιάζουμε συνοπτικά το ρόλο και την προσφορά του σοσιαλιστικού συστήματος στην ανθρωπότητα, από το κείμενο της ΚΕ του ΚΚΕ, «Προβληματισμοί για τους παράγοντες που καθόρισαν την ανατροπή του σοσιαλιστικού συστήματος στην Ευρώπη».