Το κόμμα μας, «τέκνο της ανάγκης και ώριμο τέκνο της οργής», ήταν ώριμος καρπός της ελληνικής οικονομικής και κοινωνικής πραγματικότητας, της εξέλιξης του καπιταλισμού. Ενσάρκωσε τη συνένωση της επιστημονικής κοσμοθεωρίας του κομμουνισμού με το εργατικό κίνημα. Η εμφάνισή του σηματοδότησε την ιδεολογική και πολιτική χειραφέτηση της εργατικής τάξης. Ο μαρξισμός-λενινισμός, πηγή της ιδεολογίας, της πολιτικής και της επαναστατικής δράσης του ΚΚΕ, είναι, ταυτόχρονα, η πηγή που αναβλύζει τη δύναμη των ιδεών του, τη δύναμη που επέδειξαν και έχουν οι κομμουνιστές, όχι μόνο με την αντοχή τους στη θυελλώδη νεότερη εποχή του ιμπεριαλισμού στην Ελλάδα, αλλά και στην πρωτοπόρα παρουσία και δράση τους σε κάθε μικρό και μεγάλο αγώνα του λαού και, κυρίως, σ' όλες τις κορυφαίες στιγμές της λαϊκοεπαναστατικής δράσης στη νεοελληνική ιστορία, από την ίδρυσή του ως τα σήμερα.

Πολλοί ήταν εκείνοι που προφήτεψαν το χαμό και την εξαφάνισή του, και άλλοι προσδοκούν και επιδιώκουν το θάνατό του. Αλλά μάταια πασχίζουν να γκρεμίσουν το θεμέλιο που στηρίζει τα όνειρα και τις ελπίδες των απλών ανθρώπων του μόχθου, που ενσαρκώνει τους λαϊκούς πόθους για τη νέα σοσιαλιστική και κομμουνιστική ζωή. Η ιστορία μας ρίζωσε εκεί που τα όπλα της αδίστακτης εξουσίας των αστών βρίσκουν την ασπίδα του νεκροθάφτη τους. Το φάντασμα του κομμουνισμού θα πλανιέται στα κεφάλια τους ώσπου η δύναμη της αντίστασης και της αντοχής των προλεταρίων και των συμμάχων τους θα γίνει χτύπημα αντεπίθεσης για την κατάργησή τους.

Σήμερα η ίδια η πραγματικότητα αναδεικνύει ακόμη πιο αποφασιστικά την αναγκαιότητα του σοσιαλισμού ως της μόνης διεξόδου για την ευημερία των λαών. Αλλωστε, στην εποχή του ιμπεριαλισμού η ωριμότητα των όρων για το πέρασμα από τον καπιταλισμό στο σοσιαλισμό έχει αποδειχτεί από την επιστημονική κοσμοθεωρία του μαρξισμού-λενινισμού. Η μελέτη της ιστορικής κίνησης της κοινωνίας αποκαλύπτει και τα καθήκοντα που μπορεί να θέτει, και πότε μπορεί να τα θέτει το εργατικό κίνημα και το Κομμουνιστικό Κόμμα. Αλλά οι αντικειμενικοί νόμοι κίνησης της κοινωνίας δρουν διά μέσου της δράσης των ανθρώπων. Αυτό σημαίνει ότι αφού η κοινωνία φτάνει στο σημείο να ζητά την αντικατάστασή της, αφού από υλική άποψη έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για το πέρασμα στην ανώτερη κοινωνική βαθμίδα (κομμουνισμός), από μια κατώτερη (καπιταλισμός), καθήκον του εργατικού κινήματος και του Κομμουνιστικού Κόμματος είναι να δρα για να εκπληρώσει αυτό το σκοπό. Και ο ιμπεριαλισμός είναι καπιταλισμός στο ανώτατο στάδιό του. Είναι η εποχή της κυριαρχίας των μονοπωλίων σ' όλες τις σφαίρες της οικονομικής και κοινωνικής ζωής. Είναι η εποχή που η αστική τάξη έχει περάσει, από κοινωνική και πολιτική άποψη, ολοκληρωτικά στην αντίδραση. Σ' αυτή την ιστορική εποχή, στην εποχή μας δηλαδή, το καθήκον που βάζει μπροστά της η ανθρωπότητα είναι το πέρασμα στο σοσιαλισμό.

Σήμερα οι ενδοϊμπεριαλιστικές αντιθέσεις οξύνονται ακόμη περισσότερο, οι κοινωνικές ανισότητες ανάμεσα στους κεφαλαιοκράτες και στους λαούς αυξάνονται. Η συσσώρευση του πλούτου σε ολοένα και λιγότερα χέρια μιας χούφτας μονοπωλιακών ομίλων σε κάθε χώρα, η δράση των οποίων συνεχώς μεγεθύνεται και απλώνει αχόρταγα τα πλοκάμια της ξεζουμίζοντας την εργατική τάξη και τους λαούς, συνοδεύεται από τη ραγδαία άνοδο της ανεργίας, της φτώχειας, της εξαθλίωσης, αλλά και τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Αλλά μαζί με το βάθεμα και την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων έρχεται αναπόφευκτα και η όξυνση των ταξικών αντιθέσεων και η ταξική σύγκρουση. Που μπορεί να έχει αποτελέσματα για την εργατική τάξη και τους λαούς αν το κίνημά τους καθοδηγείται από ένα επαναστατικό κόμμα της εργατικής τάξης που στο πρόγραμμά του έχει ως τελικό σκοπό το σοσιαλισμό, είναι κόμμα διεθνιστικό, αν με την πολιτική του δράση, καθημερινά, προωθεί τη στρατηγική του, επεξεργάζεται και εφαρμόζει ταχτική που να την υπηρετεί, επιμένει στο χτίσιμο συμμαχιών για τη λαϊκή εξουσία, δρα ολόκληρο ενιαία με την πολιτική του γραμμή. Και το ΚΚΕ έχοντας εξασφαλίσει με το Πρόγραμμά του σωστή στρατηγική, έχοντας επεξεργαστεί στις σημερινές συνθήκες τις γενικές κατευθύνσεις της λαϊκής εξουσίας και οικονομίας με το 16ο Συνέδριό του, καθόρισε την πολιτική γραμμή συσπείρωσης, θέτοντας το ζήτημα της διεκδίκησης της λαϊκής εξουσίας από το λαϊκό κοινωνικοπολιτικό μέτωπο πάλης και, ταυτόχρονα, το περιεχόμενο της πολιτικής της λαϊκής οικονομίας, που απαντά στην ικανοποίηση όλων των σύγχρονων αναγκών της εργατικής τάξης και των άλλων λαϊκών στρωμάτων σήμερα. Αναδεικνύοντας έτσι και με τη δράση του ότι ο αγώνας για το σοσιαλισμό δεν είναι για το απώτερο μέλλον αλλά για το σήμερα.

Ο δρόμος που προτείνει το ΚΚΕ στην εργατική τάξη και στα μικροαστικά στρώματα είναι μονόδρομος για το λαό.

Δεν υπάρχει άλλος δρόμος, όπως λένε οι κάθε λογής οπορτουνιστές, ότι «ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός», ή «ο άνθρωπος πάνω από τα κέρδη». Κέρδη και λαϊκή ευημερία είναι σαν τη φωτιά με το νερό. Πίσω από τη συσπείρωση κατά των μονοπωλίων, του ιμπεριαλισμού, δεν υπάρχει ελπίδα να ξαναζωντανέψουν και να πάρουν εκδίκηση τα όνειρα τόσων και τόσων γενεών για την κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση.

Η 86χρονη ιστορική διαδρομή του ΚΚΕ μάς διδάσκει ότι δεν μπορεί να διεξαχθεί συνεπής και άρα αποτελεσματικός αντιμονοπωλιακός, αντιιμπεριαλιστικός αγώνας, δίχως συνεχή διαπάλη με τον οπορτουνισμό και τις διάφορες σοσιαλδημοκρατικές αποχρώσεις, ιδεολογικοπολιτικά ρεύματα που πρέπει να νικηθούν, για να μπορούν η εργατική τάξη και οι σύμμαχοί της να ελπίζουν ότι θα έρθουν γι' αυτούς καλύτερες μέρες. Ο σύγχρονος οπορτουνισμός προβάλλει την ταξική συνεργασία σαν δρόμο επίλυσης των προβλημάτων των εργαζομένων. Μόλυνε συνειδήσεις και στήριξε τις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, όλες τις βασικές επιλογές της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Επομένως, η ενίσχυση του ΚΚΕ είναι όρος στην προώθηση της αντιιμπεριαλιστικής, αντιμονοπωλιακής συσπείρωσης και συνεργασίας, για τη δημιουργία του λαϊκού μετώπου που θα οδηγήσει στην κατάκτηση της λαϊκής εξουσίας, στο σοσιαλισμό. Και, ταυτόχρονα, θα είναι ακόμη πιο αποτελεσματικό λαϊκό στήριγμα στην καθημερινή πάλη, για να ξεδιπλωθούν πιο σημαντικοί ταξικοί αγώνες.

«Το μόνιμο, διαχρονικό καθήκον της ιδεολογικοπολιτικής και οργανωτικής ισχυροποίησης του ΚΚΕ προσδιορίζεται από τις νέες ανάγκες, τα νέα προβλήματα, που εμφανίζονται μέσα από την κατακτημένη ανοδική πορεία του Κόμματος στα δεκατρία τελευταία χρόνια. Επηρεάζεται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της περιόδου που περνάμε, λόγω των πολύπλευρων επιπτώσεων, που προκαλούν στη ζωή των εργαζομένων οι καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, σε συνθήκες νίκης της αντεπανάστασης. Σε συνθήκες που αντικειμενικά γίνεται πιο επιτακτική και αναγκαία η πάλη για ριζική αλλαγή στο επίπεδο της πολιτικής εξουσίας. Αναδεικνύεται πιο έντονα το ζήτημα της επικαιρότητας και ρεαλιστικότητας του σοσιαλισμού, της κομμουνιστικής κοινωνίας» (Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ στο 17ο Συνέδριο).

Το Κόμμα μας, λοιπόν, στο 17ο Συνέδριό του έχει ως θέμα του την ολόπλευρη, θεωρητική, ιδεολογικοπολιτική και οργανωτική ισχυροποίησή του, προκειμένου να ανταποκριθεί με μεγαλύτερη επάρκεια και ικανότητα στις σύγχρονες ανάγκες του εργατικού και γενικότερα του λαϊκού κινήματος, στη νέα κατάσταση της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας και επιθετικότητας... Σε συνθήκες υποχώρησης στο συσχετισμό δύναμης ύστερα από τη νίκη της αντεπανάστασης, στις σοσιαλιστικές χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Να προωθεί στο λαό για να την κάνει κτήμα του, οικοδομώντας τη συμμαχία της εργατικής τάξης με τα φτωχά λαϊκά στρώματα της πόλης και του χωριού, μέσα από την αντιιμπεριαλιστική αντιμονοπωλιακή πάλη, την εναλλακτική πολιτική διέξοδο που είναι η δική τους εξουσία και η λαϊκή οικονομία.

«Το πολύτιμο δίδαγμα για το Κομμουνιστικό Κόμμα είναι ότι σε συνθήκες υποχώρησης και κρίσης του κομμουνιστικού κινήματος, σε συνθήκες ιμπεριαλιστικής αντεπίθεσης, για να τα βγάλει πέρα οφείλει να έχει σταθερή πίστη στη μαρξιστική-λενινιστική ιδεολογία, στις αρχές και στις αξίες του κινήματος, στο σοσιαλισμό. Να κρατά ανοιχτά "τα μάτια" στην κριτική και αυτοκριτική εξέταση της δουλιάς του. Να φροντίζει για την ανάπτυξη σύγχρονων θεωρητικών επεξεργασιών. Να έχει την ικανότητα να ανακαλύπτει έγκαιρα κάθε νέα τάση. Με διορατικότητα να προβλέπει, να προσαρμόζεται και να αναπροσαρμόζεται εκεί που οι εξελίξεις απαιτούν. Χωρίς, όμως, να χάνει ούτε στιγμή το κύριο, την πάλη για το σοσιαλισμό με προοπτική την κομμουνιστική κοινωνία». Θέσεις της ΚΕ του ΚΚΕ στο 17ο Συνέδριο).

Και απ' αυτή την άποψη, στελέχη και μέλη του ΚΚΕ έχουμε επωμιστεί με την ευθύνη να ανταποκρινόμαστε με τη μέγιστη επάρκεια στις ανάγκες του κινήματος και στα καθήκοντα του Κόμματος. Γι' αυτό και μπροστά στο 17ο Συνέδριο καΘένας και καθεμιά από μας πρέπει όχι μόνο να συμβάλλει με βάση τις Θέσεις της ΚΕ στην εκπλήρωση των καθηκόντων προς το Συνέδριο, αλλά και να αναλογιστεί ότι το ξεπέρασμα αδυναμιών, η ανάγκη εξασφάλισης της ικανότητας να δρα ολόκληρο το Κόμμα για την προώθηση της στρατηγικής του, του Προγράμματός του στη γραμμή συσπείρωσης που έχει το ίδιο επεξεργαστεί, αποτελεί μαζί με τη συλλογική και την ατομική μας ευθύνη. Η απαιτητικότητα είναι να αλλάξουμε τους εαυτούς μας ως προς τη δουλιά μας προκειμένου το Κόμμα να περάσει σε μια νέα φάση αντεπίθεσης. Στο χέρι μας είναι να συμβάλουμε σ' αυτό, από το μετερίζι που έχει τάξει καθένα μας το Κόμμα, γιατί αυτό απαιτούν οι καιροί.