Την ομιλία του Σπύρου Χαλβατζή,επικεφαλής της "Νομαρχιακής Αγωνιστικής Συνεργασίας" και μέλους του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, αναφορικά με το σχέδιο νόμου για την περιφερειακή συγκρότηση της χώρας, μετέφερε στην περιφερειακή συνέλευση των Νομαρχιακών Συμβουλίων Αττικής, Βορείου και Νοτίου Αιγαίου, ο νομαρχιακός σύμβουλος της ΝΑΣ, Χρήστος Λαζαρίδης,(σ.σ. ο Σπ. Χαλβατζής, λόγω ασθένειας, δεν μπόρεσε να παραβρεθεί).

"Το τελευταίο διάστημα, αναφέρει ο Σπ. Χαλβατζής, χαρακτηρίζεται από μια παραγωγή "θεσμών", όπως ονομάζονται, που ικανοποιεί εκείνους που υποστηρίζουν ότι η ανάπτυξη της χώρας στηρίζεται στις διαδικασίες και τον τρόπο λειτουργίας του διοικητικού μηχανισμού του κράτους. Μπαίνει στο περιθώριο η όποια συζήτηση για τις κατευθύνσεις, τις προοπτικές και τα μέσα ανάπτυξης της χώρας με κέντρο τον εργαζόμενο άνθρωπο και τις ανάγκες του. Θεωρείται μονόδρομος η κατεύθυνση που έχει επιλεγεί. Επιλογή που έγινε χωρίς να ενημερωθεί και να ρωτηθεί ο ελληνικός λαός.

Γι' αυτό και η συζήτηση, για τα όποια προωθούμενα μέτρα, επιχειρείται να στραφεί στις διαδικασίες, στο ήθος και ύφος, στον τρόπο λειτουργίας των οργάνων, σε δεσμεύσεις που επιβάλλονται και η ουσία παραπέμπεται στις καλένδες. Επιχειρείται σ' αυτά τα πλαίσια να περιβληθούν οι όποιες αποφάσεις, με το πρόσχημα ενός διαλόγου. Είναι γνωστά τα αποτελέσματα αυτών των διαδικασιών που έχουν επισημανθεί έντονα και από την πλειοψηφία των παρευρισκομένων.

Ισχυρίζεται η κυβέρνηση ότι η κοινωνικοοικονομική κρίση θα ξεπεραστεί με το αποκεντρωμένο (τεχνοκρατικά) οργανωτικό σχήμα που προωθεί. Αυτό που προωθείται δεν είναι δημοκρατική αποκέντρωση. Για μας η δημοκρατική αποκέντρωση είναι συνυφασμένη με το γενικότερο εκδημοκρατισμό του κράτους, της δημόσιας ζωής και τις ριζοσπαστικές αλλαγές σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Οι αλλαγές αυτές κατοχυρώνουν την εθνική ανεξαρτησία, δημιουργούν βαθιές αλλαγές στον κρατικό μηχανισμό με τον εκδημοκρατισμό του και την ενίσχυση των αντιπροσωπευτικών θεσμών, εφαρμόζονται σαν ολοκληρωμένη δέσμη, ώστε να δρουν αποτελεσματικά και να μην απορροφώνται από το σύστημα, στηρίζονται στη δραστική παρέμβαση των εργαζομένων και των οργανώσεών τους.

Σ' αυτά τα πλαίσια η Τοπική Αυτοδιοίκηση (ΤΑ) αναπτύσσεται σε όλες τις βαθμίδες που:

• Αποτελούν φορείς δημόσιας εξουσίας με αποκλειστικές αρμοδιότητες και άμεση εκτελεστότητα των αποφάσεών τους.
• Απολαμβάνουν διοικητικής αυτοτέλειας και ανεξαρτησίας.
• Διαθέτουν επάρκεια πόρων.
• Τα αντιπροσωπευτικά τους όργανα εκλέγονται με άμεση καθολική και μυστική ψηφοφορία με το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής.

Με βάση τα παραπάνω δεν μπορούμε παρά να επισημάνουμε:

- Την τακτική υποχώρηση του ΠΑΣΟΚ από τις πλατιά διακηρυγμένες θέσεις του για τη δημιουργία τριτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης με όργανα εκλεγμένα με το σύστημα της απλής αναλογικής.

- Τις παρεμβάσεις της κυβέρνησης και των οργάνων της για τον εξευτελισμό κάθε έννοιας αυτοτέλειας της Νομαρχιακής και πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης, την υποβάθμιση του ρόλου και του περιεχομένου τους σαν παράγοντες ανάπτυξης.

Εκφράσεις αυτών των παρεμβάσεων αποτελούν: Η αποστολή από τον υπουργό Εσωτερικών και Δημόσιας Διοίκησης - με τον πιο μαλακό χαρακτηρισμό - εγκυκλίου όπου προβλέπεται η κατάργηση των νομαρχιακών επιτροπών στο υπό συζήτηση νομοσχέδιο, προκαταβάλλοντας ακόμη και την απόφαση της Βουλής και αναδεικνύοντας το περιεχόμενο του ονομαζόμενου διαλόγου. Οι εντολές της κυβέρνησης προς τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (ΝΑ) να καταρτίσουν προϋπολογισμούς έξω από κάθε αναπτυξιακή πρόταση και με δαπάνες λειτουργικές που αναιρούν κάθε είδους οργάνωση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων.

Γίνεται επομένως φανερό ότι και στο συζητούμενο σχέδιο νόμου δε θα μπορούσε να υπάρξει μία διαφορετική κατεύθυνση.

Σ' ένα νομοσχέδιο με κύριο περιεχόμενο την περιφέρεια δε γίνεται καμία αναφορά στο Περιφερειακό Ταμείο που τόσο έντεχνα οι διατάξεις γι' αυτό πέρασαν σε ένα νόμο (2218/94) που το ενδιαφέρον και η επικέντρωση έγιναν σε άλλες διατάξεις. Και το επισημαίνουμε διότι ένα κυρίαρχο όργανο Δημόσιας Διοίκησης είναι Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου που καθορίζει και τα κριτήρια δράσης του.

Χωρίς να θέλουμε να υποτιμήσουμε τις όποιες προτάσεις για επιμέρους τροποποιήσεις, το κυρίαρχο για μας είναι οι κατευθύνσεις που έχουν επιβληθεί και προωθούνται και με αυτό το σχέδιο νόμου.

Τα διλήμματα για την ανάγκη ύπαρξης ή όχι του κυβερνητικού ελεγκτή (υπηρεσιακού ή διορισμένου) θα ανακυκλώνονται, όσο η ΤΑ δεν ολοκληρώνεται σε όλες της τις βαθμίδες και κύρια δεν αποκτά τον ουσιαστικό της ρόλο και περιεχόμενο σαν βασικός παράγοντας της ανάπτυξης, που έχει ανάγκη η χώρα.

Η συζήτηση για ανάπτυξη ή διατήρηση αρμοδιοτήτων της ΝΑ θα διαιωνίζεται, όσο δεν καθορίζεται ο ρόλος της κάθε βαθμίδας. Και το κυριότερο, η υλοποίησή τους θα βρίσκεται έξω από τις ανάγκες και τα προβλήματα των εργαζομένων, όσο θα διατηρούνται οι κατευθύνσεις για: Ιδιωτικοποίηση των λειτουργιών, των αρμοδιοτήτων και της δράσης της ΤΑ, όπως προβλέπεται από τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης (92/50) και προωθούνται από το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο. Υποβάθμιση των κοινωνικών υπηρεσιών με το πέρασμα της αντίληψης της ανταποδοτικότητας και πρόσθετης πληρωμής για κάθε υπηρεσία ή έργο που βελτιώνουν την ποιότητα ζωής.

Χωρίς αντίδραση σε αυτές τις κατευθύνσεις, οι προοπτικές για αναβάθμιση του ρόλου και του περιεχομένου της ΝΑ, αλλά και της πρωτοβάθμιας ΤΑ είναι δυσοίωνες. Είναι φανερό νομίζουμε, ότι ακόμα και η οργανωτική ανάπτυξη της ΝΑ ιδιαίτερα, θα αποτύχει όσο αντιμετωπίζεται σαν διοικητικός μηχανισμός.

Η όποια οργανωτική μορφή επιλεχθεί όπως και αυτή που προωθείται με το σχέδιο νόμου για την αποσυγκέντρωση του κράτους, δεν αλλάζει το περιεχόμενο της εφαρμοζόμενης πολιτικής που είναι υποταγμένη στις κατευθύνσεις και επιταγές της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Κατευθύνσεις και επιταγές που θέλουν την περιφέρεια, το νομό, το δήμο, επιχειρήσεις που θα πουλούν τις υπηρεσίες, τις αρμοδιότητές τους, θα δρουν έξω από τον εθνικό σχεδιασμό, σε βάρος των συμφερόντων των εργαζομένων και σε συνύφανση με το μεγάλο κεφάλαιο.

Το νομοσχέδιο έρχεται να ικανοποιήσει ακριβώς αυτές τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Η ονομαζόμενη οργάνωση που προωθεί, αποτελεί έναν κυβερνητικό μηχανισμό συγκεντρωτικής εξουσίας προς τα κάτω, με σκοπό να περιορίσει το πεδίο δράσης και συμμετοχής της πρωτοβάθμιας και της κολοβής ΝΑ και να ενισχύει τη διόγκωση της κρατικής παρέμβασης για συνεπή εφαρμογή του αντιλαϊκού πλαισίου που έχει θεσπιστεί για τους δύο βαθμούς της ΤΑ, δηλαδή: Την ανταποδοτικότητα, τις ιδιωτικοποιήσεις και την πρόσθετη φορολογία.

Η συγκέντρωσή μας θα μπορούσε να συνεισφέρει θετικά με την αντίδρασή μας σε κατευθύνσεις που θέλουν την ΤΑ και ιδιαίτερα τη ΝΑ μηχανισμούς υλοποίησης ειλημμένων αποφάσεων, καθηλωμένες στα πλαίσια ενός διοικητικού μηχανισμού, αποδέκτες οδηγιών και κατευθύνσεων από τα όργανα της κρατικής εξουσίας. Επίσης με την απαίτησή μας να ολοκληρωθεί και να αναδειχτεί σε βασικό παράγοντα ανάπτυξης ο θεσμός της ΤΑ, να αλλάξει άμεσα το θεσμικό πλαίσιο ανάδειξης των οργάνων της, που ισχύει από το 1979 και να εφαρμοστεί η απλή αναλογική. Η συγκέντρωσή μας θα μπορούσε να προσφέρει θετικά με τη δέσμευσή μας να αναδείξουμε το θεσμό σε υπερασπιστή της ειρήνης, ενάντια στις ιμπεριαλιστικές εξαρτήσεις, σε εκφραστή των προβλημάτων του λαού και διεκδικητή λύσεων προς όφελός του.

Και πιστεύουμε ότι μια τέτοια κατεύθυνση βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με το περιεχόμενο και τη λογική του νομοσχεδίου που μας παρουσιάζεται, με το οποίο διαφωνούμε πλήρως".