- Το ΚΚΕ ζητάει πρόωρες εκλογές. Νομίζετε ότι αυτό αποτελεί λύση;

- Οι εκλογές, βέβαια, δεν πρόκειται να δώσουν ριζική λύση στο πρόβλημα. Μπορούν, όμως, να αποτελέσουν αρχή για παραπέρα διαφοροποιήσεις στο συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων, αλλά και για ένταση και επέκταση της πάλης.

Γιατί το πρόβλημα δεν είναι, βέβαια, μονάχα η αλλαγή της κυβέρνησης, αλλά η αλλαγή πορείας. Το θέμα είναι να αναδειχτούν δυνάμεις, που θα παρέχουν εγγυήσεις πως θα παλέψουν, για να μπει φραγμός στο καθεστώς της υποταγής της χώρας μας στα κελεύσματα και τις εντολές των ΗΠΑ και των Βρυξελλών, και, ταυτόχρονα, θα βάλουν φραγμό στην ασυδοσία των μονοπωλίων και της οικονομικής ολιγαρχίας.

Το κόμμα μας ζητάει να διενεργηθούν οι εκλογές μαζί με τις ευρωεκλογές. Αν αυτό δεν πραγματοποιηθεί, τότε ο λαός τη διπλή απάντησή του να τη δώσει στις ευρωεκλογές. Να γίνουν οι ευρωεκλογές δημοψήφισμα εναντίον της κυβέρνησης.

Το δημοψήφισμα που αρνήθηκε να δεχτεί η κυβέρνηση για τη Συμφωνία του Μάαστριχτ να το πραγματοποιήσει ο λαός στις ευρωεκλογές. Να πει όχι στην Ευρώπη των μονοπωλίων, να καταψηφίσει την πολιτική της υποταγής, την πολιτική της ανεργίας και της άγριας εκμετάλλευσης, να ενισχυθεί το κομμουνιστικό κόμμα.

- Ας υποθέσουμε ότι προκηρύσσονται εκλογές. Τίθενται, όμως, από ορισμένους και θέματα συνεργασιών. Το ΚΚΕ μπορεί να συνεργαστεί με άλλα κόμματα, π.χ., με αυτά που λέτε "αστικά κόμματα";

- Θέμα αρχής, που να αποκλείει τη συνεργασία με άλλα κόμματα, δεν υπάρχει. Η ιστορία του επαναστατικού κινήματος σε όλο τον κόσμο, αλλά και στη χώρα μας έχει πολλά παραδείγματα συνεργασίας, φυσικά στη βάση συγκεκριμένων στόχων και επιδιώξεων, που η πραγματοποίησή τους ωφελεί τον τόπο και το λαό. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα σ' εμάς είναι το ΕΑΜ.

Βέβαια, το θέμα των συνεργασιών με άλλα κόμματα δεν το βλέπουμε στενά συνδεδεμένο με τις εκλογές. Το ΚΚΕ δεν είναι και δεν υπήρξε ποτέ εκλογικός μηχανισμός, αλλά ένα μαχητικό επαναστατικό πολιτικό κόμμα, με όλη τη σημασία της λέξης. Μια πολιτική συνεργασία πρέπει να στηρίζεται σε ένα κοινό πολιτικό πρόγραμμα. Με τη συμφωνία πρέπει να επιδιώκεις μαζί με ένα άλλο κόμμα ή μια άλλη πολιτική κίνηση την από κοινού πραγματοποίηση ενός ή περισσότερων λαϊκών ή εθνικών στόχων.

- Από το 1992 ακούγεται συχνά το σύνθημα "πέντε κόμματα δυο πολιτικές". Συμφωνείτε με αυτό;

- Κι αυτό το σύνθημα είναι εύρημα των αντιπάλων μας. Ποτέ η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ ή άλλο υπεύθυνο κομματικό όργανο δεν έθεσε τέτοιο θέμα. Και όσες φορές ακούστηκε από στελέχη μας αυτή η φράση ήταν σχήμα λόγου, για να εκφραστεί μια αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα και αλήθεια.

Οτι, δηλαδή, στο κορυφαίο θέμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως του Μάαστριχτ και του ΝΑΤΟ, υπάρχουν δύο πολιτικές. Η πολιτική του ΚΚΕ, που απορρίπτει και αντιμάχεται όλους τους ιμπεριαλιστικούς σχηματισμούς και η πολιτική όλων των άλλων κομμάτων, που τους αποδέχονται ή περιορίζονται απλώς σε ορισμένες αντιρρήσεις κι επιφυλάξεις όχι ουσιαστικές.

Σε μια σειρά όμως από άλλα θέματα, όπως, π.χ., θέματα λειτουργίας των θεσμών και της δημοκρατίας, ζητήματα Τοπικής Αυτοδίοικησης, θέματα κοινωνικής πρόνοιας, ή ζητήματα υπεράσπισης κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας, υπάρχουν πολλές πολιτικές και τακτικές δράσης για την αντιμετώπισή τους.

Στο γεγονός αυτό, άλλωστε, το ΚΚΕ βλέπει και τη δυνατότητα για συνεργασία και κοινή δράση με άλλες κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις.

- Αρκετά ενδιαφέρον το ερώτημά σας. Νομίζω ότι το πρώτο που χρειάζεται είναι να διευκρινίσουμε τι εννοούμε με τον όρο Δεξιά, γιατί γύρω από τον όρο αυτό παίχτηκε και παίζεται ένα παιχνίδι αποπροσανατολισμού.

Ιστορικά, συνηθίστηκε να λένε Δεξιά, στις διάφορες παραλλαγές της, όλα εκείνα τα κόμματα που δεν κρύβουν πως είναι ταγμένα να υπηρετήσουν την καθεστηκυία τάξη πραγμάτων και που εκφράζουν τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου και μάχονται υπέρ του καπιταλιστικού εκμεταλλευτικού συστήματος.

Τέτοια κόμματα ήταν, για παράδειγμα, το Λαϊκό Κόμμα του Γούναρη και του Τσαλδάρη. Ο Ελληνικός Συναγερμός του Παπάγου, η ΕΡΕ και η ΝΔ του Καραμανλή κλπ.

Ομως, δεν ήταν και δεν είναι μόνο τα δεξιά αυτά κόμματα καθεστωτικά. Τα κόμματα, π.χ., των Φιλελευθέρων του Βενιζέλου, Σοφούλη, της Ενωσης Κέντρου του Γ. Παπανδρέου και του ΠΑΣΟΚ, τι ήταν; Επαναστατικά ή έστω λαϊκο-δημοκρατικά; Κάθε άλλο.

Πράγματι, η αλήθεια και η ζωή λένε πως η Δεξιά μάς είχε εμάς τους κομμουνιστές στο στόχαστρο στα 80 χρόνια ύπαρξης και δράσης του ΚΚΕ. Αλλά και τα άλλα κόμματα της άρχουσας τάξης έκαναν επίσης και κάνουν αντικομμουνισμό. Θα 'λεγα, μάλιστα, πως τα κεντρώα κόμματα ήταν εφευρετικότερα στις μέθοδες και τις τακτικές του αντικομμουνισμού τους.

- Ιστορικά, όμως, καθιερώθηκε η έννοια "Αντιδεξιά"...

- Είναι ένα ερώτημα... Μήπως σημαίνει το σύνολο εκείνων των πολιτικών δυνάμεων που αντιμάχονται τη Δεξιά ή που έχουν διαφορετική πολιτική από αυτή; Αλλά κάθε διαφορετική πολιτική από την πολιτική της Δεξιάς δεν είναι εξ ορισμού προοδευτική πολιτική.

Αυτό το αντιλαμβάνεται ο καθένας. Αλλά τότε, γιατί για δεκαετίες ολόκληρες έγινε κατορθωτό να περάσει και να καθιερωθεί στη συνείδηση του λαού η θέση Δεξιά - Αντιδεξιά, η γνωστή θέση του ΠΑΣΟΚ Δεξιά - δημοκρατικές δυνάμεις, σαν μια βασική αντίθεση της ελληνικής κοινωνίας και για ορισμένους ίσως η βασικότερη;

- Το γεγονός δεν έχει την εξήγησή του;

- Ναι. Για δεκαετίες ολόκληρες, έλειψαν απ' αυτόν τον τόπο οι στοιχειώδεις δημοκρατικές ελευθερίες. Ελειψαν ακόμα και οι πιο απλές και στοιχειώδεις ελευθερίες, το δικαίωμα, π.χ., να σκέφτεται και να ενεργεί ο καθένας διαφορετικά απ' ό,τι υπαγόρευε το καθεστώς. Κι έτσι είχαμε διώξεις, φυλακίσεις, εξορίες, εκτελέσεις, πολιτική προσφυγιά, πιστοποιητικά κοινωνικών φρονημάτων, δηλώσεις μετανοίας και χωρισμούς των πολιτών σε εθνικόφρονες και προδότες, σε πατριώτες και μιάσματα.

Ολα αυτά που η γενιά μου, αλλά και οι νεότερες γενιές τα έζησαν και τα γεύτηκαν αποδίδονται στα κόμματα της Δεξιάς, στη Δεξιά γενικά, γιατί αυτή τα προωθούσε και τα υπεράσπιζε αταλάντευτα και με πάθος. Γιατί αυτή ήταν ο πιο καθαρός φορέας υπεράσπισης του καθεστώτος και ο πιο φανερός αντίπαλος του κομμουνισμού.

Στον αντίποδα αυτής της πραγματικότητας των διώξεων και του αντιδημοκρατικού καθεστώτος, δημιουργούνταν ευρύτερες συσπειρώσεις και συνεργασίες με τα λεγόμενα αντιδεξιά κόμματα, με στόχο να αποκατασταθούν τα στοιχειώδη δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες.

Εφτανε κάποιος να είναι αντίθετος ακόμα σε επιμέρους ή σε δευτερεύουσες πλευρές του αντιδημοκρατικού καθεστώτος, για να χαρακτηριστεί αντιδεξιός και να επιδιωχτεί η συνεργασία μαζί του για την προώθηση ακόμα κι αυτών των λίγων, στα οποία υπήρχε σύμπτωση. Επρεπε ο λαός να ανασάνει κάπως.

- Ετσι, λέτε, δημιουργήθηκε ιστορικά το δίπολο "Δεξιά - Αντιδεξιά...- Ναι. Σε αρκετές περιπτώσεις, έδωσε θετικά αποτελέσματα και γενικά βοήθησε στην ενότητα των λαϊκών δυνάμεων και στην πάλη για τον εκδημοκρατισμό της κοινωνικής και πολιτικής ζωής της χώρας.

Οταν όμως περάσουν οι συνθήκες που επέβαλαν αυτό το συγκεκριμένο διαχωρισμό, η χρησιμοποίησή του, όχι μόνο δεν προσφέρει, τίποτα, αλλά γίνεται και σοβαρό στοιχείο αποπροσανατολισμού και παραπλάνηση των εργαζομένων.

- Πάντως, το κόμμα σας τον τελευταίο καιρό απορρίπτει την πολιτική πλατφόρμα "Δεξιά - Αντιδεξιά".

- Ναι. Το κόμμα μας απορρίπτει αυτή την πολιτική πλατφόρμα, αλλά μας αδικείτε, όταν λέτε ότι αυτό το κάνει τον τελευταίο καιρό. Αν το κόμμα μας συναίνεσε στο παρελθόν σε έναν τέτοιο διαχωρισμό, το έκανε πάνω σε πολύ συγκεκριμένα ζητήματα και σε πολύ συγκεκριμένες ιστορικές περιόδους.

Ομως όταν άλλαξαν οι συνθήκες και αυτή η θέση "Δεξιά - Αντιδεξιά" έγινε στοιχείο αποπροσανατολισμού, στοιχείο παραπλάνησης και εκμετάλλευσης του λαϊκού κινήματος, το κόμμα μας δε δίστασε να βγει και να εναντιωθεί σε όσους τη χρησιμοποιούσαν, παρόλο που οι εμπειρίες από τη Δεξιά ήταν τραυματικές.

- Αναφέρεσθε στη δεκαετία του '80;

- Δεν πρέπει να ξεχνάμε την εναντίωσή μας σε αυτόν τον διαχωρισμό, όταν το ΠΑΣΟΚ τον χρησιμοποιούσε για να ρίξει στάχτη στα μάτια των εργαζομένων. Δεν πρέπει να μας διαφεύγουν οι θέσεις του κόμματός μας τη δεκαετία του '80, για να μην περάσουν στο λαό οι θεωρίες του ΠΑΣΟΚ για τον μπαμπούλα της Δεξιάς ή τα σχήματα περί φωτός και σκότους ή το σύνθημα "ψηφίστε μας, γιατί, αν ξανάρθει η Δεξιά, θα περάσετε τα ίδια και χειρότερα εσείς και τα παιδιά σας". Το ΚΚΕ, όχι μόνο δε συναίνεσε σε μια τέτοια εξαπάτηση του λαού, αλλά αγωνίστηκε για να μην περάσει κανένα είδος εξαπάτησης και λεηλασίας συνειδήσεων.

Εμείς δεν κρίνουμε τα κόμματα από αυτό που τα ίδια διακηρύσσουν για τον εαυτό τους. Αυτό δε σημαίνει ότι αδιαφορούμε για τις ιστορικές καταβολές τους ή την ποιότητα των μαζών που συσπειρώνουν. Εμείς, τα κόμματα τα κρίνουμε από την ιδεολογία, την πολιτική που έχουν και κυρίως από τις πράξεις και τις παραλείψεις τους, που είναι βασικά κριτήρια επαλήθευσης κάθε διακήρυξης ή θεωρίας.

- Σήμερα, τι είναι αυτό που βαραίνει;

- Το βασικό γνώρισμα της σημερινής κατάστασης είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία του ελληνικού λαού είναι κατηγορηματικά αντίθετη με την πολιτική που ακολουθεί η κυβέρνηση Σημίτη.

Οι εργαζόμενοι συνειδητοποιούν ότι η εξάρτηση της χώρας από τον ιμπεριαλισμό, την αμερικανοκρατία και τα δυτικοευρωπαϊκά μονοπώλια βαθαίνει ακόμα περισσότερο. Η κατάσταση αυτή δε θίγει μόνο μια τάξη, την εργατική, αλλά το σύνολο των εργαζομένων, εργάτες, αγρότες, μικρομεσαίους, νεολαία, υπάλληλους, επιστήμονες, ανθρώπους της τέχνης και του πολιτισμού. Ο λαός μας όλο και περισσότερο κατανοεί πως δεν μπορεί να γίνει το πιο παραμικρό σε φιλολαϊκή κατεύθυνση, αν δεν υπάρξει σύγκρουση και πάλη με τα συμφέροντα της εξάρτησης.

Η αντίθεση ανάμεσα στο λαό, από τη μια, και στη μονοπωλιακή αστική τάξη και τους ιμπεριαλιστές της νέας τάξης οξύνεται κι αυτό αποτελεί το κύριο γνώρισμα της σημερινής κατάστασης.

Ταυτόχρονα όμως, η αντίθεση αυτή αποτελεί και τη βάση για διεργασίες και ζυμώσεις μέσα στις κοινωνικοπολιτικές δυνάμεις για να υπάρξουν συμμαχίες, που η πραγματοποίησή τους θα αποτελέσει και διέξοδο από τη σημερινή κατάσταση.

Και ο λαός, όπως απέδειξαν οι τελευταίες εκδηλώσεις, εναντιώνεται, όταν προκαλείται βάναυσα ο πατριωτισμός του και η εθνική του υπερηφάνεια. Οι νέες αυτές δυναμικές που άρχισαν να διαμορφώνονται και να αναπτύσσονται στη λαϊκή βάση αποτελούν αισιόδοξο μήνυμα για αντίσταση.