Την ίδια ώρα που ο λαός της Λέσβου καλούνταν από τον ΕΛΑΣ και το ΕΑΜ και συμμετείχε στις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις επί τέσσερις μέρες, στο παρασκήνιο η ηγεσία του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ διαπραγματευόταν, ταυτόχρονα, με τον ταξίαρχο διοικητή του αγγλικού στόλου για την απομάκρυνση των "μαύρων", ανακοινώνοντάς τους πως ο λαός της Λέσβου δεν πρόκειται να επιτρέψει την αποβίβασή τους στο νησί.

Να πώς περιγράφει όσα εξελίχτηκαν σ' αυτό το επίπεδο ο Απόστολος Αποστόλου, Γραμματέας του ΕΑΜ Λέσβου στις «Μνήμες»:

«Την αυγή της παραμονής των Χριστουγέννων ειδοποιήθηκα, στο σπίτι μου, από το διοικητή του ΕΛΑΣ Ευλαμπίου. Κατέβηκα αμέσως. Εκεί στα γραφεία του ΕΛΑΣ πληροφορήθηκα πως έξω από το λιμάνι είναι αραγμένα αγγλικά καράβια, γεμάτα στρατό, που ετοιμάζεται να αποβιβαστεί...

Σε λίγο ειδοποιηθήκαμε από το διοικητή της Εθνοφυλακής Σ. Βουρνάζο πως ο Αγγλος ταξίαρχος ζητεί συνάντηση με τους αρχηγούς του ΕΑΜ - ΕΛΑΣ, στο ξενοδοχείο "Αιγαίον". Εγώ συγκάλεσα αμέσως τη ΝΕ του ΕΑΜ και παράγγειλα να δοθεί, με χωνιά και συνδέσμους, το σύνθημα για γενική κινητοποίηση, την πόλη και την ύπαιθρο.

Παράλληλα, ο ΕΛΑΣ τέθηκε σε επιφυλακή και άρχισε να παίρνει τα μέτρα του.

Σε μια βιαστική σύσκεψη που έγινε στο Φρουραρχείο, αποφασίστηκε η Επιτροπή που θα έβλεπε τον Αγγλο ταξίαρχο, ν' αποτελείται από το γραμματέα του ΕΑΜ Απόστολο Αποστόλου, το διοικητή του ΕΛΑΣ Βασίλη Ευλαμπίου, τον παλαίμαχο αγωνιστή και ΕΑΜίτη Αχιλλέα Κοντάρα, το διοικητή της εθνοφυλακής Σοφοκλή Βουρνάζο και το φρούραρχο Φώτη Δήμου. Στις 8.30 το πρωί η Επιτροπή ήταν στο ξενοδοχείο "Αιγαίον". Εκεί, βρήκαμε, μονάχα, το συνταγματάρχη Χρήστο Τσιγάντε, να μας περιμένει. Ο Αγγλος ταξίαρχος Τορνμπούλ δεν παρουσιάστηκε.

Ο Τσιγάντες πρόβαλε στην αντιπροσωπεία ότι πρέπει να τους δεχτούμε σαν φίλους και συμμάχους... Ομως, η Επιτροπή απάντησε πως δεν έχουν καμιά θέση τα ινδικά στρατεύματα στη Μυτιλήνη. Η κατάσταση είναι κρίσιμη και κανένας δε μπορεί να πιστέψει πως έρχονται για το σκοπό, που λένε. Η απόβαση θα αποτελούσε πρόκληση, όταν στην Αθήνα γίνεται πόλεμος.

Μετά από αίτημα της Επιτροπής και τηλεγράφημα του Τσιγάντε κλείστηκε συνάντηση με τον Τορνμπούλ, στην οποία αποφασίστηκε να συμμετέχουν οι: Α. Αποστόλου, Αχιλ. Κοντάρας και Σοφ. Βουρνάζος, μαζί με τον Τσιγάντε.

Η Επιτροπή είχε βγει, μαζί με τον Τσιγάντε, και πήγαινε για το Μώλο. Κείνη την ώρα, ένα βοηθητικό πλοιάριο M.L. γεμάτο στρατό, ξεκόλλησε από ένα μεταγωγικό, μπήκε στο μέσα λιμάνι και ζύγωνε στην προκυμαία (στο Ταχυδρομείο, μπροστά). Το πλοίο με τους Ινδούς ζύγωνε και ο κόσμος έτρεχε, αγριεμένος, μέσα στη βροχή, φωνάζοντας και χειρονομώντας. Το πλοίο γύρευε να πλευρίσει και ο κόσμος το απωθούσε και δεν το άφηνε να δέσει.

Μπροστά στην αποφασιστικότητα του κόσμου και με τη μεσολάβηση του Τσιγάντε το αποβατικό γύρισε πίσω. Κι ο κόσμος πάνω στην προκυμαία πανηγύριζε.

Από κείνη τη στιγμή ξεκίνησε ένας μαραθώνιος αλλεπάλληλων συναντήσεων και διαπραγματεύσεων του Αγγλου ταξιάρχου και της Επιτροπής που με διακοπές κράτησε μέχρι τις 28 Δεκέμβρη.

Η Επιτροπή ξεκαθάρισε στον Αγγλο διοικητή πως ο λαός της Λέσβου είναι πολύ ανήσυχος και ερεθισμένος από τα γεγονότα των Αθηνών και όσο συνεχίζεται η σύγκρουση κάτω, "δεν μπορούμε να σας δεχτούμε. Ο λαός δε σας θέλει".

Η κατάσταση πήρε δραματικές διαστάσεις καθώς ο Αγγλος ταξίαρχος επέμενε να βγάλει τους "μαύρους" του... Η Επιτροπή όμως έθεσε το ζήτημα στο λεσβιακό λαό, ο οποίος και είπε την τελική του απόφαση, πως δεν πρόκειται να δεχτεί την αποβίβαση του ξένου στρατού».

«Ολοι ταράχτηκαν. Ο ταξίαρχος έμεινε σιωπηλός. Ο Τσιγάντες αφού μίλησε για τρομαχτική δύναμη πυρός των αυτοκρατορικών στρατευμάτων, τόνισε πως τα θύματα θα είναι πολλά αν θελήσουμε να εμποδίσουμε τα στρατεύματα να βγουν...

Αφού το θέμα ξανάρθε μπροστά στους αντιπροσώπους του λαού, πάρθηκε απόφαση ξανά ομόφωνα να μη γίνουν δεκτά τα ξένα στρατεύματα. Ακολούθησε κι άλλη συνάντηση με τον Τορνμπούλ και τελικά, μπροστά στη σταθερή άρνηση της Επιτροπής, τα αγγλικά αυτοκρατορικά στρατεύματα με τους "μαύρους" δε βγήκαν. Ο ίδιος ο Ταξίαρχος ανακοίνωσε στις 28 το πρωί πως ό,τι και να γίνει τα αγγλικά στρατεύματα δε θα βγουν στο νησί και άρχισαν να αποχωρούν άπραγα... Ο λεσβιακός λαός νίκησε. Ο λεσβιακός λαός στις 4 αυτές μέρες του Δεκέμβρη του '44, με τον ηρωισμό και την αποφασιστικότητά του, έγραψε τη λαμπρότερη σελίδα στην ιστορία του κινήματός του, αποδείχνοντας πως όταν ο Λαός το αποφασίζει μπορεί»!