Στις Θέσεις του 19ου Συνεδρίου απουσιάζει οποιαδήποτε αναφορά στο Αντιιμπεριαλιστικό Αντιμονοπωλιακό Δημοκρατικό Μέτωπο (ΑΑΔΜ) και δεν αποτιμάται η απόπειρα οικοδόμησής του κατά τα προηγούμενα χρόνια. Πρόκειται για μια σημαντική «παράλειψη», με δεδομένο ότι η συγκρότησή του αποτελούσε άμεσο καθήκον για το Κόμμα μας από το 15ο έως το 18ο Συνέδριο, καθοδηγώντας την καθημερινή μας δράση για χρόνια σε όλα τα πεδία. Η εγκατάλειψη του ΑΑΔΜ και η αντικατάστασή του από τη Λαϊκή Συμμαχία (ΛΣ), εκτός από το γεγονός ότι παρουσιάζεται με μη τεκμηριωμένο τρόπο στο κείμενο των Θέσεων, εγείρει ένα ζήτημα κομβικής σημασίας: αυτή η αλλαγή συνιστά ρήξη με την προγραμματική αντίληψη που χάραξε το 15ο Συνέδριο.

Σύμφωνα με το ισχύον Πρόγραμμα, η συγκέντρωση δυνάμεων για την επαναστατική αλλαγή προωθείται μέσω του ΑΑΔΜ. «Το ΑΑΔΜ πάλης εκφράζει αντικειμενικά μια ευρύτερη κοινωνική βάση, τα συμφέροντα της μεγάλης πλειοψηφίας του λαού, που δέχεται τις συνέπειες από τη δράση των πολυεθνικών και από τη συμμετοχή της χώρας στους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς» (σ. 28), «... στην αρχική του φάση ξεκινά σαν συσπείρωση κυρίως κοινωνικών δυνάμεων γύρω από αντιιμπεριαλιστικά αντιμονοπωλιακά αιτήματα και στόχους, από επιμέρους μέτωπα πάλης...» (σ. 29). Τα τελευταία περιγράφονται στο ισχύον Πρόγραμμα στα 11 σημεία που ορίζουν τις βασικές προγραμματικές κατευθύνσεις και στόχους πάλης, χωρίς κάποιο από αυτά να αποτελεί αντικαπιταλιστικό αίτημα. Συνεπώς, το μέτωπο ξεκινάει να οικοδομείται στη βάση ΑΑΔ στόχων και στην πορεία γίνεται αντικαπιταλιστικό, αφού «Στην πορεία της πάλης και στο βαθμό που βαθαίνει ο αντικαπιταλιστικός του χαρακτήρας, αποκτά τα χαρακτηριστικά ενός επαναστατικού λαϊκού μετώπου...» (σ. 30), προτάσσοντας δηλαδή το ζήτημα της διεκδίκησης της εξουσίας. Σε κάθε περίπτωση, η ΑΑΔ γραμμή συσπείρωσης δυνάμεων συνιστά ατραπό περάσματος για το σοσιαλισμό, χωρίς να συνεπάγεται την αναγκαστική συμφωνία με αυτόν, καθώς «Στις γραμμές του Μετώπου εντάσσονται δυνάμεις ανομοιογενείς, από άποψη κοινωνικής θέσης και ιδεολογικοπολιτικής στάσης. Αντανακλώνται διαφορετικές τάσεις, σε ό,τι αφορά την προοπτική και το σκοπό της αντιιμπεριαλιστικής, αντιμονοπωλιακής πάλης» (σ. 38).

Στον αντίποδα στο σχέδιο της ΚΕ το μέτωπο ορίζεται εν τη γενέσει του ως αντικαπιταλιστικό. Η Λαϊκή Συμμαχία «...έχει σαφή αντιμονοπωλιακό αντικαπιταλιστικό προσανατολισμό...» και προβλέπει τη «...συσπείρωση των αντιμονοπωλιακών αντικαπιταλιστικών κοινωνικών δυνάμεων, με έκβαση του αγώνα προς την εργατική - λαϊκή εξουσία...» (Θ.62). Εν ολίγοις, η συσπείρωση δυνάμεων γίνεται πριν από όλα σε αντικαπιταλιστική βάση, δηλαδή προϋποθέτει συμφωνία με το σοσιαλισμό. Αυτή η γραμμή απεμπολεί τη δυνατότητα συσπείρωσης σε μέτωπα πάλης ΑΑΔ κατεύθυνσης, εφόσον αυτά δε χωράνε σε μια τέτοια αντικαπιταλιστική συμμαχία, και στενεύει το εύρος των υπό συσπείρωση κοινωνικών δυνάμεων. Πρακτικά, ο χαρακτήρας της Λ.Σ. μένει έωλος, καθώς πλανάται το ερώτημα αν μπορεί να υφίσταται μέτωπο με αυτούς τους όρους, πολύ περισσότερο δε από τη στιγμή που μόνο η εργατική τάξη αναγνωρίζεται ως αντικαπιταλιστική δύναμη από τη μαρξιστική - λενινιστική θεωρία, εκτός και αν η εργατική τάξη καλείται να συμμαχήσει με τον εαυτό της, πράγμα παράδοξο. Επιπλέον, η Λ.Σ. δεν ορίζεται ως κοινωνικοπολιτική (Θ. 67), σε αντίθεση με το ΑΑΔΜ που αποτελούσε κοινωνικοπολιτικό μέτωπο, γεγονός που εκτός των άλλων αναθεωρεί τις προγραμματικές επεξεργασίες για τις δυνατότητες και τους όρους σύμπραξης πολιτικών συμμαχιών (Πρόγραμμα σ. 29-30, 39).

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, διερωτάται κανείς αν επιβεβαιώνουμε το ΝΑΡ και τις ποικίλες τροτσκιστικές ομάδες που χρόνια μας κατηγορούσαν ως ρεφορμιστές, οπορτουνιστές, επειδή παλεύαμε για τη συγκρότηση του ΑΑΔΜ, καθώς αυτό χαρακτηριζόταν ως στάδιο, και ότι μεταθέταμε έτσι το σοσιαλισμό στις καλένδες, αντί να χαράσσουμε σαφή αντικαπιταλιστική κατεύθυνση.

Συνεπώς, είναι κάτι παραπάνω από σαφές ότι αλλάζει άρδην το πλαίσιο της στρατηγικής αντίληψης του Κόμματος από το 18ο Συνέδριο και μετά, γεγονός που βρίσκεται σε άμεση σύνδεση με την αναθεώρηση θεωρητικών επεξεργασιών μας τα τελευταία χρόνια, που αφορούν στη θέση της Ελλάδας στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, στη θεώρηση του ελληνικού καπιταλισμού και στις αναλύσεις μας για το ιμπεριαλιστικό σύστημα συνολικά. Δεν πρόκειται για εμπλουτισμό ή τροποποίηση που υπαγορεύεται από τις όποιες συνθήκες, αλλά για ολοκληρωτική ρήξη με το ισχύον Πρόγραμμα, και μάλιστα για μια εκ των υστέρων νομιμοποίηση μιας αντίληψης που ζυμώνεται επί χρόνια και διαπερνά την πολιτική γραμμή του Κόμματος, ιδιαίτερα από το 18ο Συνέδριο και εξής, κατά παράβαση των μέχρι τώρα προγραμματικών ντοκουμέντων και των καταστατικών αρχών λειτουργίας του Κόμματος, αφού δεν έχει μεσολαβήσει σε αυτό το διάστημα «θεσμοθετημένη» αλλαγή του προγράμματος.

Αυτό όμως που πρέπει να απασχολήσει περισσότερο από όλα αναφορικά με την αλλαγή της προγραμματικής μας αντίληψης, είναι το κατά πόσο η «νεότευκτη» γραμμή πάλης που ακολουθούμε προωθεί την υπόθεσή μας, το στρατηγικό μας στόχο, το σοσιαλισμό και κομμουνισμό. Σε αυτό έχει απαντήσει η ίδια η ζωή, καθώς η ορθότητα των υιοθετούμενων πολιτικών πρακτικών κρίνεται κάθε φορά στο πεδίο πάλης. Εν μέσω κρίσης, τα τελευταία χρόνια, σημειώνεται μείωση της επιρροής του Κόμματος, της ιδεολογικοπολιτικής του παρέμβασης και της απήχησης των θέσεων και της δράσης του στην ελληνική κοινωνία, γεγονός που μεταφράζεται σε δείκτες, όπως η άνευ προηγουμένου φθορά της εκλογικής του δύναμης μετά τις τελευταίες εκλογικές αναμετρήσεις, οι απώλειες δυνάμεων σε συνδικάτα, σωματεία - με παράλληλη σοβαρή ενίσχυση των θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ και των αριστεριστών - στο φοιτητικό, μαθητικό κίνημα, στην ανάπτυξη της κομματικής και ΚΝίτικης οικοδόμησης, στη διακίνηση του «Ριζοσπάστη», και των άλλων κομματικών εντύπων, συνολικά στη συρρίκνωση των προπαγανδιστικών μέσων του Κόμματος. Τα παραπάνω δεν μπορούν να εκτιμώνται και να αξιολογούνται μόνο στο έδαφος των αρνητικών συσχετισμών για το κίνημα, του αντικομμουνισμού, των όποιων επιμέρους αδυναμιών του Κόμματος, αλλά πρέπει να αποτιμώνται και στη βάση της ορθότητας ή όχι της πολιτικής μας γραμμής, κρίνοντας και εκ του αποτελέσματος. Η πολιτική γραμμή δεν αποτελεί θέσφατο για εμάς. Κρίνεται, αξιολογείται, προσαρμόζεται στις συνθήκες, απαιτεί τακτικούς ελιγμούς, ώστε να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις των καιρών με βασικό στόχο την προετοιμασία της συνείδησης του λαού από το Κόμμα μας, την πρωτοπορία, για την επίτευξη του τελικού στόχου μας, του σοσιαλισμού. Και η πολιτική γραμμή που ακολουθούμε τα τελευταία χρόνια, όχι μόνο δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές απαιτήσεις των καιρών, αλλά δυστυχώς οδηγεί το Κόμμα μας σε μια άνευ προηγουμένου περιχαράκωση και περιθωριοποίηση.

Το διακύβευμα είναι μεγάλο και η ιστορική ευθύνη που μας βαραίνει ακόμα μεγαλύτερη. Μπροστά στο 19ο Συνέδριο καθήκον μας είναι η υπεράσπιση της φυσιογνωμίας και του ρόλου του Κόμματός μας.