Από το 1996 κύλησε πολύ νερό στ' αυλάκι. Φαινόμενα που τότε ίσως δεν είχαν αναπτυχθεί πολύ, σήμερα κυριαρχούν:

Μεγάλες εγχώριες κεφαλαιοκρατικές ιδιωτικές επιχειρήσεις μετατράπηκαν σε κεφαλαιοκρατικές μετοχικές εταιρείες, ενώ άλλες, που ήδη ήταν, αναπτύχθηκαν ακόμα περισσότερο. Οι Ελληνες κεφαλαιοκράτες συνέπραξαν μεταξύ τους ή/και διαπλέχτηκαν στενά -ανισότιμα βέβαια- με ξένα κεφάλαια προκειμένου να συσσωρεύσουν αμύθητα πλούτη στην πλάτη του λαού. Είναι χαρακτηριστικό¹ ότι το 2007, έγινε στην Ελλάδα (από τη MIG) η 6η μεγαλύτερη αύξηση κεφαλαίου παγκοσμίως και η 2η στην Ευρώπη (επαναλήφθηκε και το 2008). Χρησιμοποιήθηκε χωρίς δισταγμό το ιδεολόγημα του «λαϊκού καπιταλισμού» προκειμένου να απομυζήσουν κάποιοι λαϊκές αποταμιεύσεις και τα αποθεματικά των Ταμείων.

Εκτοξεύθηκε η παραγωγικότητα της εργασίας στη χώρα. Την πενταετία 1996-2000 αυξήθηκε κατά περίπου 14%². Μεταξύ 2000-2010, κατά 22,5%. Στο ίδιο διάστημα (2000-2010) η παραγωγικότητα στη Γερμανία αυξήθηκε κατά 13,7%, ενώ στην Πορτογαλία κατά 11,3%³. Φυσικά, η ελληνική παραγωγικότητα συνεχίζει να υπερέχει κατά πολύ αυτής των ΒRICS. Μπορεί κάποιοι «παραδοσιακοί» κλάδοι (π.χ. κλωστοϋφαντουργία) να υπέστησαν πλήγμα ή το ποσοστό απασχόλησης στη βιομηχανία να μειώθηκε κάπως, αυτές όμως οι τάσεις επικράτησαν σε όλο τον «ανεπτυγμένο» κόσμο. Είναι μύθος ότι η χώρα «δεν παράγει». Δε φτιάχνονται πια ηλεκτρικές κουζίνες, φτιάχνονται όμως ολοκληρωμένα συστήματα ανελκυστήρων ή συστήματα πλοήγησης. Η Ελλάδα έχει βιομηχανία. Το 2010 η χώρα είχε -όσο περίεργο κι αν ακούγεται-μεγαλύτερο ποσοστό απασχόλησης στη βιομηχανία από τις ΗΠΑ^4,5. Θα πούμε μήπως ότι οι ΗΠΑ δεν είναι βιομηχανική χώρα; Μήπως θα χαρακτηρίσουμε πιο βιομηχανοποιημένη την Ινδία που έχει μεγαλύτερο το αντίστοιχο ποσοστό απασχόλησης, αλλά οι μισοί αγρότες της οργώνουν ακόμα με ζώα;

Βιομηχανικό, εφοπλιστικό και τραπεζιτικό κεφάλαιο συγχωνεύτηκαν σε χρηματιστικό. Αρκεί μια ματιά στη μετοχική σύνθεση των μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών για να βρούμε κροίσους που είναι αδύνατο να βεβαιώσουμε ποια από τις ιδιότητές τους υπερισχύει των άλλων. Του εφοπλιστή, του μεγαλοβιομήχανου ή του τραπεζίτη; Φτάσαμε σε σημείο ένας τους να φέρεται ως ο μεγαλύτερος ιδιώτης μέτοχος της UBS. Διαμορφώθηκε μια χρηματιστική ολιγαρχία.

Ελληνικά κεφάλαια γιγαντώθηκαν. Κατάφεραν να εξαγοράσουν εταιρείες - ορόσημα της παρουσίας του ξένου κεφαλαίου στη χώρα (π.χ. ΠΕΣΙΝΕ), το ελληνικό δίκτυο ή τη συμμετοχή ξένων πολυεθνικών (και πλειοψηφική ακόμη) στο μετοχικό κεφάλαιο ελληνικών εταιρειών (π.χ. τα δίκτυα των ΒP και SHELL ή τα ποσοστά των ARAMCO, CARREFOUR, ENDESA κτλ).

Η εξαγωγή κεφαλαίων απέκτησε εξέχουσα σημασία. Το δείχνει η πορεία των ελληνικών άμεσων επενδύσεων στο εξωτερικό σε σύγκριση με τις αντίστοιχες ξένες στη χώρα⁶. Το 2001 οι ελληνικές άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό ήταν 7,966 δισ. ευρώ, ενώ οι ξένες στην Ελλάδα 17,286 δισ.. Το 2011 οι άμεσες επενδύσεις Ελλήνων στο εξωτερικό είχαν φτάσει στα 33,563 δισ. (+321%) και υπερέβαιναν κατά πολύ τις αντίστοιχες των ξένων στην Ελλάδα (22,58 δισ., +31%). Το ελληνικό κεφάλαιο απέκτησε παρουσία και δράση σε όλο τον κόσμο.

Ολο το κράτος προσανατολίστηκε στα συμφέροντα των εγχώριων κεφαλαιοκρατών. Για χάρη τους συμμετέχει στρατιωτικά η χώρα στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους. Αυτή η στρατιωτική συμμετοχή είναι που εξασφαλίζει από ένα εργοστάσιο γάλακτος σε Ελληνες «γαλατάδες» ως τον αποκλειστικό εφοδιασμό του Ιράκ σε ξηρό φορτίο από πλοία Ελληνα κροίσου.

Κάποιοι υποτιμούν τη στρατιωτική συμμετοχή της χώρας στους ιμπεριαλιστικούς πολέμους χαρακτηρίζοντάς τη «συμβολική» ή και «ανθρωπιστική» - αποδεχόμενοι ουσιαστικά την κρατική/νατοϊκή προπαγάνδα. Κι όμως, αυτή είναι συγκρίσιμη - ίσως μάλιστα διαχρονικά να την ξεπερνά - με την αντίστοιχη π.χ. της Ιαπωνίας. Και ενώ το ελληνικό κράτος κάνει αυτά, την ίδια στιγμή, το ίδιο κράτος και για χατίρι των ίδιων κεφαλαιοκρατών βγάζει στο σφυρί εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα.

Ποτέ άλλοτε στην Ελλάδα τόσο λίγοι δεν είχαν δικά τους τόσα πολλά. Οι Ελληνες κεφαλαιοκράτες δεν είναι τίποτα κακομοίρηδες που «άγονται και φέρονται» από κακούς ξένους. Δεν πρέπει ούτε στιγμή να τους υποτιμά κανείς.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2011, εν μέσω «μνημονίων» και «τροϊκανής κατοχής», οι 200 μεγαλύτερες επιχειρήσεις στη χώρα αύξησαν τον κύκλο εργασιών τους στα 99,9 δισ. ευρώ⁷. Ενα ποσό που -για να έχουμε μέτρο σύγκρισης- ισούται με το 48,4% του ελληνικού ΑΕΠ. Οι είκοσι μεγαλύτερες τον αύξησαν στα 51,1 δισ., ποσό ίσο με το 24,2% του ΑΕΠ. Την ίδια στιγμή, ο τζίρος των μικρών/μεσαίων επιχειρήσεων εξαερώνεται και το μικροαστικό όνειρο «από μικρομαγαζάτορας, Ωνάσης» γκρεμίζεται καθημερινά από την ίδια την πραγματικότητα.

Ο ελληνικός καπιταλισμός άφησε οριστικά πίσω του την εποχή του ελεύθερου συναγωνισμού, εισήλθε πια στο ανώτατο στάδιό του. Εγινε ιμπεριαλιστικός.

Και ο καπιταλισμός τις κρίσεις του, με έναν τρόπο τις ξεπερνά. Απαξιώνοντας/καταστρέφοντας μέρος του κεφαλαίου και τσακίζοντας τους εργάτες. Στην καπιταλιστική κρίση τα εργοστάσια δεν ανοίγουν με διατάγματα - ανοίγουν μόνο όταν η τιμή της εργατικής δύναμης πέσει τόσο -είτε με ευρώ, είτε με δραχμή- όσο να βγάζουν ξανά οι εργοστασιάρχες το επιθυμητό κέρδος. Αυτό είναι νόμος. Καμιά κυβέρνηση δεν μπορεί να τον υπερβεί - όσο καλές προθέσεις κι αν έχει. Μέσα στην κρίση, με καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής, χωρίς πια δυνατότητα να βρίσκει «εύκολα» κεφάλαια από την αγορά, χωρίς κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας με βάση τις λαϊκές ανάγκες, χωρίς εξασφαλισμένη ούτε καν τη συγκέντρωση της αγροτικής παραγωγής, μια κυβέρνηση κοινοβουλίου - ό,τι όνομα κι αν έχει - το μόνο που θα πρόσφερε θα ήταν μια διαφορετική εκδοχή της πείνας στο λαό και μεγάλα κέρδη στους μαυραγορίτες.

Σε συνθήκες τέτοιας κρίσης, οι καπιταλιστές κάνουν - και την ελάχιστη ακόμα - παραχώρηση μόνο αν νιώσουν την εξουσία τους να κλονίζεται.

Καθήκον του ΚΚΕ είναι να προετοιμάσει/οργανώσει τον αγώνα για τη Λαϊκή Εξουσία. Χωρίς λιποψυχία. Σε αυτό το καθήκον, Θέσεις και σχέδιο Προγράμματος ανταποκρίνονται απόλυτα επιτυχώς.

Ως δημόσιος υπάλληλος (ΔΥ), θα ήθελα μια εξειδίκευση των καθηκόντων ενός μέλους ή φίλου του Κόμματος στο Δημόσιο, καθώς οι ΔΥ καλούνται να εφαρμόσουν ακραία αντιλαϊκές πολιτικές. Κόντρα στις νέες μορφές χειραγώγησης (κινητικότητα, απολύσεις), πρέπει να γίνει προσπάθεια ώστε η δράση όσο το δυνατόν περισσότερων ΔΥ να βοηθά το λαό - και να το νιώθει αυτό ο λαός. Να κατανοήσουν οι ΔΥ ότι ένα καλύτερο αύριο περνά μέσα από τον αγώνα για μιαν άλλη εξουσία και όχι μέσα από μια καταδικασμένη προσπάθεια επιστροφής στο 2009, αναζητώντας το χαμένο εφάπαξ.

Υ.Γ. Η στήλη «Ερώτηση - Απάντηση» του «Ριζοσπάστη», να τύχει ευρείας διάδοσης.

Παραπομπές:

1) http://www.reporter.gr/Απόψεις/Θέματα/item/42624-mig-καλύφθηκε-η-αύξηση-μετοχικού-κεφαλαίου

2) ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, «Η ελληνική οικονομία και η απασχόληση», ετήσια έκθεση 2012, σελ. 68-69.

3) ΕΙΕΑΔ, Σταύρος Γαβρόγλου: «Μισθοί και παραγωγικότητα της εργασίας: ανταγωνιστικά μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα της ελληνικής οικονομίας» σελ. 12-15 http://eiead.gr/publications/docs/gavroglou_hmerida_antagonistikotita.pdf

4-5) WorldBank, http://data.worldbank.org/indicator/SL.IND.EMPL.ZS

Bureau of Labor Statistics, http://www.bls.gov/emp/ep_table_201.htm

6) ΤτΕ, http://www.bankofgreece.gr/Pages/el/statistics/externalsector/direct.aspx

7) http://www.imerisia.gr/article.asp?catid=26519&subid=2&pupid=112929207