Αγαπητές συντρόφισσες, αγαπητοί σύντροφοι,

Στην εποχή των ραγδαίων οικονομικοκοινωνικών και πολιτικών αλλαγών που ζούμε, το 19ο Συνέδριο του ΚΚΕ θα έχει ιστορική σημασία. Η παγκόσμια οικονομική κρίση, η καταστροφή των εργαζόμενων τάξεων, ο αποκλεισμός ολοένα και περισσότερων κοινωνικών στρωμάτων από την «πίτα» του παραγόμενου πλούτου, καθώς και η πολιτική άνοδος της ακροδεξιάς συνιστούν τις προκλήσεις του σήμερα, πάνω στις οποίες το συνέδριο θα κληθεί να δώσει λύσεις.

Βαρύ και καθοριστικής σημασίας το καθήκον και για την Κεντρική Επιτροπή και για όλους τους συνέδρους καθώς το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας θα πρέπει να υιοθετήσει εκείνες τις θέσεις που, αφ' ενός, θα το καταστήσουν στη συνείδηση του λαού ως την πρώτη επιλογή αντίστασης και, αφ' ετέρου, μέσω της δράσης του θα μπορέσει να βοηθήσει τον λαό να ξεπεράσει όλα τα φλέγοντα θέματα που τον ταλανίζουν. Ωστόσο, πολλές από τις θέσεις και στοιχεία στο νέο πρόγραμμα προς ψήφιση παγιδεύουν το Κόμμα σε λογικές και πρακτικές που το ζημιώνουν.

Κυριότερο λάθος, κατά τη γνώμη μου, είναι η υιοθέτηση της τακτικής της Λαϊκής Συμμαχίας χωρίς σκέψεις ή προτάσεις συνεργασίας με άλλες πολιτικές δυνάμεις. Η Λαϊκή Συμμαχία εμφανίζεται ως η κοινή δράση των ΠΑΜΕ, ΠΑΣΥ, ΠΑΣΕΒΕ, ΜΑΣ, ΟΓΕ. Ωστόσο, αυτές αποτελούν δημιουργία κομμουνιστών μέσα σε χώρους δουλειάς κτλ, και σε καμία περίπτωση δε φαίνεται να είναι πλατιές συνεργασίες βάσης. Συμμαχία των κομμουνιστών με τις ισχυρές επιρροές τους (πολλές φορές όχι οργανωμένοι κομμουνιστές) ούτε συμμαχία λογίζεται, αλλά ούτε βοηθάει στο δρόμο της μαζικοποίησης του αγώνα. Επίσης, γράφεται πως το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας θα επιδιώξει κοινή δράση με μικροαστικές αντιμονοπωλιακές δυνάμεις στα πλαίσια της Λαϊκής Συμμαχίας αλλά δε γίνεται μνεία για δυνατότητα συνεργασίας σε πολιτικό επίπεδο. Πολλές φορές το ΚΚΕ αρνήθηκε συνεργασία με άλλες δυνάμεις της αριστεράς καθώς χαρακτηρίστηκαν οπορτουνιστικές και μικροαστικές. Μα αν επιδιώκουμε κοινωνική συμμαχία με πληττόμενα μικροαστικά στρώματα, γιατί να μην επιδιώξουμε συμμαχία και με πολιτικούς εκφραστές τους; Επίσης εδώ θέλω να κάνω μια αναφορά στο χαρακτηρισμό οπορτουνιστές, με τον οποίο η Κεντρική Επιτροπή στις Θέσεις (παράγραφος 67) αναφέρεται στις υπόλοιπες δυνάμεις της αριστεράς. Υπάρχουν πολιτικές δυνάμεις οι οποίες έχουν μια διαφορετική αντίληψη για το σοσιαλισμό και για άλλα θέματα αλλά το να χαρακτηρίζονται όλες ως οπορτουνιστικές είναι ισοπεδωτικό.

Ακόμη θεωρώ πώς το Κόμμα δε δίνει πολύ μεγάλο βάρος στη δουλειά στους μετανάστες. Υπάρχει μία απλή αναφορά (παράγραφος 26) στο μεταναστευτικό και στη θεωρητική δουλειά του Κόμματος, ωστόσο θα ήταν θετική μια πρόταση δράσης για την πολιτική ενεργοποίηση των μεταναστών, καθώς στη σημερινή εποχή αποτελούν ένα αρκετά μεγάλο και σφόδρα πληττόμενο κομμάτι της εργατικής τάξης. Κατανοώ πως συντελούν και πολιτισμικοί λόγοι για τη μέχρι τώρα αδράνειά τους, όμως το ΚΚΕ θα δυνάμωνε πολύ την ταξική πάλη αν πετύχαινε την κινητοποίησή τους.

Τελευταία παρατήρηση όσον αφορά τις Θέσεις, είναι, η κατά την γνώμη μου, όχι τόσο ουσιαστική κριτική για τα καταστροφικά αποτελέσματα των τελευταίων εκλογών (παράγραφος 29). Το βάρος για τις ελλείψεις υποκειμενικού χαρακτήρα πέφτει στην ελλιπή προετοιμασία της Κεντρικής Επιτροπής, ενώ δεν κριτικάρεται καθόλου η πολιτική άρνησης συμμαχιών που απογοήτευσε τον κόσμο και η παρελκυστική επικοινωνιακή πολιτική. Θέλω να εστιάσω κυρίως στο δεύτερο, καθώς είναι ένας μείζων λόγος για την αδυναμία ισχυροποίησης του Κόμματος. Το Κόμμα μέσα σε αυτή την δύσκολη εποχή έχει τη μοναδική τόσο καλά επεξεργασμένη φιλολαϊκή πρόταση διακυβέρνησης ωστόσο δεν ξέρει να την προβάλει σωστά είτε την προβάλλει λάθος. Φρασεολογία, συνθηματολογία περασμένων εποχών κάθε άλλο παρά βοηθάει. Αν και έχουν γίνει θετικά βήματα, είναι αρκετά σοβαρό θέμα που πρέπει να τεθεί.

Αναφορικά με το πρόγραμμα, πρώτο σημαντικό λάθος, που θα μας κοστίσει, θεωρώ την απαλοιφή του ΑΑΔΜ και της δυνατότητας σχηματισμού αντιιμπεριαλιστικής κυβέρνησης. Σαν κίνηση φαίνεται πως έρχεται να δικαιολογήσει εκ των υστέρων την πολιτική του Κόμματος κατά τις τελευταίες εκλογές. Αυτή η πολιτική πάει χέρι χέρι με την καταστροφική επιλογή της πολιτικής άρνησης συμμαχιών. Και υπάρχει και η θετική και η αρνητική ιστορική πείρα που θα μας βοηθήσει σε περίπτωση αντιιμπεριαλιστικής κυβέρνησης να χαράξουμε τη σωστή πορεία. Σύγχρονο παράδειγμα είναι η σοσιαλδημοκρατική αλλά αντιιμπεριαλιστική κυβέρνηση του Τσάβες στη Βενεζουέλα, στην οποία συμμετέχουν και κομμουνιστές, η οποία έχει πετύχει αρκετά θετικά επιτεύγματα για το λαό. Στην Ελλάδα μία αντιιμπεριαλιστική κυβέρνηση με ηγεμονία του ΚΚΕ θα μπορούσε να πετύχει πολύ περισσότερα.

Ενα ακόμη αρνητικό στοιχείο, κατά την άποψή μου, αποτελεί η θέση στην παράγραφο 99 του προγράμματος, όπου παρουσιάζεται το Κομμουνιστικό Κόμμα ως καθοδηγητική δύναμη της κοινωνίας μετεπαναστατικά. Παρόλο που αυτή είναι η θέση των κλασικών, η ιστορική εμπειρία της Σοβιετικής Ενωσης και των σοσιαλιστικών χωρών της Ανατολικής και Κεντρικής Ευρώπης, έδειξε πώς η θεσμική κατοχύρωση μιας τέτοιας προνομιακής θέσης, οδηγεί στον πολιτικό εφησυχασμό (αφού το Κόμμα δεν έχει ουσιαστικά ανταγωνιστές), στην αποκοπή από την κοινωνία (δημιουργία νομενκλατούρας) και στην τοποθέτηση του εκάστοτε Κομμουνιστικού Κόμματος πάνω από την κοινωνία. Ενα Κομμουνιστικό Κόμμα στο σοσιαλισμό πρέπει να διεκδικεί συνεχώς την καθοδήγηση της κοινωνίας μέσω εκλογών ανταγωνιζόμενο την πρόταση άλλων πολιτικών δυνάμεων, έτσι ώστε να προσπαθεί συνεχώς για τον τελικό αντικειμενικό σκοπό του, που είναι ο Κομμουνισμός, χωρίς να βολεύεται στη θεσμική κατοχύρωσή του, πράγμα που εξάλλου είναι αντιδημοκρατικό και στο παρελθόν οδήγησε στη δημιουργία προνομιούχων στρωμάτων και στον ολοκληρωτισμό.

Αυτές είναι οι παρατηρήσεις μου. Παρ' όλα τα σημεία που διαφωνώ και κατά τη γνώμη μου θα παίξουν κομβικό ρόλο για την πορεία του Κόμματος, πιστεύω πως το Κομμουνιστικό Κόμμα Ελλάδας θα δικαιώσει την ιστορική του θέση στην κοινωνία. Εύχομαι ολόψυχα καλό και εποικοδομητικό συνέδριο.