Associated Press

Ο Ιρανός Πρόεδρος, Μ. Χαταμί

«Σε κανένα στράτευμα δε θα επιτραπεί να χρησιμοποιήσει τις βάσεις μας για να επιτεθεί εναντίον αραβικού ή μουσουλμανικού κράτους». Αυτό δήλωνε κατηγορηματικά, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Okaz», ο Σαουδάραβας υπουργός Αμυνας, πρίγκιπας σουλτάνος Μπεν Αμπντέλ Αζίζ, χαρακτηρίζοντας «ανοησίες» τις πληροφορίες περί του αντιθέτου. Οι δηλώσεις διαψεύδουν εμμέσως τις διαβεβαιώσεις, ανώνυμων, Αμερικανών αξιωματούχων περί καταληγμένης συμφωνίας στρατιωτικής συνεργασίας. Επίσης, τόνισε ότι η «κατάσταση είναι εντελώς διαφορετική από το 1990-'91, και τον πόλεμο του Κόλπου». Παράλληλα, ο πρέσβης της Σαουδικής Αραβίας στη Βρετανία, Γκαζί αλ Γκοσαΐμπι, υπογράμμισε ότι «οι ΗΠΑ γνωρίζουν πως δεν μπορούμε να αναμειχθούμε».

Οι δηλώσεις του Αζίζ προκάλεσαν ανησυχία στην Ουάσιγκτον, όπου, όμως, φαίνεται να επικρατεί η αντίληψη ότι έγιναν περισσότερο «για εσωτερική κατανάλωση, δεδομένης της δυσαρέσκειας της κοινής γνώμης για την παρουσία ξένων στρατευμάτων στις ιερές πόλεις Μέκκα και Μεδίνα». Μέχρι πρότινος, η σαουδαραβική ηγεσία αντιπαρερχόταν τη λαϊκή δυσαρέσκεια διαψεύδοντας απλώς την παρουσία ξένων στρατευμάτων στο έδαφός της και επιμένοντας ότι υπάρχουν μόνο «40 βρετανικά, αμερικανικά και γαλλικά αεροσκάφη για τις περιπολίες στις ζώνες απαγόρευσης πτήσεων στο Ιράκ». Πάντως, εκτιμάται ότι η αμερικανική και η σαουδαραβική ηγεσία, πιθανώς, καταλήξουν σε κάποια «συμβιβαστική» λύση, που θα επιτρέπει τη λειτουργία ενός κέντρου «στρατιωτικού συντονισμού» στη χώρα, αλλά την εξαπόλυση επιθέσεων από αλλού.

Τη σύγχυση ενέτειναν και οι δηλώσεις του Σαουδάραβα υπουργού Εσωτερικών, πρίγκιπα Ναγιέφ, που τόνιζε ότι «επισήμως δεν υπάρχει καμία ενημέρωση από τις ΗΠΑ για ανάμειξη Σαουδαράβων πολιτών στις τρομοκρατικές επιθέσεις». Επαναλάμβανε, μάλιστα, ότι η σαουδαραβική ηγεσία έχει, επανειλημμένως, ενημερώσει για την κλοπή σαουδαραβικών διαβατηρίων. Σύμφωνα με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες, έρευνες διεξάγονται και στο Λίβανο, στην Αίγυπτο και στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα για την εξακρίβωση των αμερικανικών στοιχείων που φέρουν υπηκόους τους στη λίστα των αεροπειρατών.

«Ο ιρανικός στρατός θα αναχαιτίσει αμερικανικά αεροσκάφη σε περίπτωση που παραβιάσουν τον εναέριο χώρο της χώρας», τόνιζε, χτες, ο Ιρανός υπουργός Αμυνας, Αλί Σαμκχάνι, προειδοποιώντας για «απρόβλεπτες συνέπειες» σε περίπτωση στρατιωτικού πλήγματος. Ο Σαμκχάνι επιβεβαίωσε τις στενές σχέσεις της Τεχεράνης με την αφγανική αντιπολίτευση «Βόρεια Συμμαχία», την οποία, όπως τόνισε, θα συνεχίζει να στηρίζει με όλους τους τρόπους. Επίσης, ανακοίνωσε ότι στη Μόσχα, όπου μετέβαινε αργά χτες, επρόκειτο να υπογράψει συμφωνίες για αγορά στρατιωτικού εξοπλισμού, το θέμα της Κασπίας αλλά και τις τελευταίες εξελίξεις μετά την 11η του Σεπτέμβρη.

Δε φαίνεται να κοπάζει ο σάλος που προκάλεσαν οι δηλώσεις του Ιταλού πρωθυπουργού στον αραβικό κόσμο. Η Τρίπολη και η Τεχεράνη υπογράμμιζαν ότι η «συγνώμη» του δεν είναι αρκετή, ενώ η Βαγδάτη κατηγορούσε τη Δύση πως «επιδεικνύει αλαζονεία και βαθύ μίσος για τον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο».

Εκτός, όμως, από δηλώσεις, λαμβάνονται, όπως φαίνεται, και πρακτικά μέτρα. Ο γγ του Αραβικού Συνδέσμου, Αμρ Μούσα, μετά από συνάντησή του με τον Ιρανό υπουργό Εξωτερικών, ανήγγειλε την έναρξη στενότερης συνεργασίας με τον Οργανισμό Ισλαμικής Διάσκεψης για «να αντιμετωπιστεί μια επικίνδυνη επίθεση κατά του ισλαμικού πολιτισμού». Αφησε, μάλιστα, ανοιχτό το ενδεχόμενο σύστασης ενός κοινού συμβουλίου συντονισμού της στάσης Αράβων και μουσουλμάνων.