Καταρχάς, θεωρώ ότι οι Θέσεις κινούνται γενικά σε σωστή κατεύθυνση. Παρ' όλα αυτά είναι πολύ μεγάλες σε έκταση, περιλαμβάνοντας πολλά στοιχεία, τα οποία είναι δυσνόητα σε πλατύτερες μάζες και έρχονται σε μια πρωτόγνωρη περίοδο που δεν βοηθά τη στοχοπροσηλωμένη και καλύτερη μελέτη τους.

Στις Θέσεις και ιδιαίτερα στο πρώτο κείμενο γίνεται μία εκτενής - ίσως για πρώτη φορά σε τόση έκταση - αποτίμηση αλλά και απόπειρα αυτοκριτικής της δράσης μας από την ΚΕ, το υπόλοιπο στελεχικό δυναμικό έως και τις ΚΟΒ (ενδεικτικά Θέσεις 13, 18, 33). Παρ' όλη όμως την καλή προσπάθεια, αυτοί που έγραψαν τις Θέσεις και γενικότερα τα καθοδηγητικά στελέχη είναι αυτοί που πρέπει να κάνουν την υπέρβαση μετά το Συνέδριο για να μη μείνουν «κενό γράμμα» και διεκπεραιωτικές αυτές, αλλά να αποτελέσουν βάση για εμβάθυνση της συντροφικότητας και της απροκατάληπτης ενότητας του Κόμματος και της δράσης του. Αυτό δηλαδή που κατά τη γνώμη μου πρέπει να ξανακερδηθεί είναι η εμπιστοσύνη και η αλληλεγγύη μεταξύ μας. Δεν αρκεί η απλή διαπίστωση ότι η συντροφικότητα, σε καιρούς καπιταλιστικής (οικονομικής και υγειονομικής) κρίσης, πάσχει, έχει χαλαρώσει, έχει αμβλυνθεί. Το κανένας μόνος του στην κρίση, να μη γίνει καθένας μόνος του στην κρίση. Το χέρι που δίνουμε σε όποιον σηκώνεται να ξεκινά από τους συντρόφους μας και τις συντρόφισσές μας.

Επιπλέον, έχουν καλά και γλαφυρά διατυπωθεί - περιγραφεί, και από άλλους συντρόφους στον προσυνεδριακό διάλογο αλλά και στις Θέσεις, παθογένειες και σύγχυση - διάχυση - «διαπλοκή» ρόλων μεταξύ καθοδήγησης και συνδικαλιστικής εκπροσώπησης. Αυτό πρέπει να λυθεί «χθες», όχι σήμερα. Χρειάζεται επίσης, κατά τη γνώμη μου, να ξεπεραστεί η όποια λαθολογία και η προσπάθεια «πολιτικο-κορρεκτισμού» που διαπνέει έως ένα σημείο και το δεύτερο κείμενο των Θέσεων, ιδιαίτερα σε ζητήματα που χρήζουν ακόμα περισσότερης ιστορικής διερεύνησης, όπως π.χ. το θέμα των λαϊκών αντιφασιστικών μετώπων και του τριτοδιεθνιστικού παρελθόντος και προγράμματος, το Κυπριακό κ.ά. σε συνδυασμό πάντα με τη σύγχρονη στάση μας και την κατάσταση στο ΔΚΚ. Εξάλλου, η προσπάθεια διόρθωσης και προσαρμογής της γραμμής μας στις σύγχρονες, σύνθετες συνθήκες και απαιτήσεις αποδεικνύει - κατά την άποψή μου - το πώς ζητήματα που θεωρούσαμε ως στρατηγική και διαφωνία με αυτή έως πρόσφατα, δεν είναι παρά ζητήματα τακτικής κυρίως και αυτό καταδεικνύεται και από τη συμπόρευση πλέον με το Κόμμα κάποιων - μέχρι πρότινος - επικριτών του. Η επικαιροποίηση θέσεων και πρακτικών που φαίνεται να γίνεται έως ένα σημείο και με τα τρία κείμενα έρχεται σε κάποια αντίφαση με την απόπειρα στην πράξη, ειδικά από στελέχη, να μην παρεκκλίνουμε πουθενά ούτε σε μία ανακοίνωση ούτε σε ένα σύνθημα ή σε μία κινητοποίηση. Κι αυτό συμβαίνει παρ' όλη τη «νέα» στάση μας π.χ. σε πορείες, διαδηλώσεις κατ' ουσίαν κοινές, σε αντίστοιχα πλαίσια πάλης σε χώρους δουλειάς ή φοιτητικούς συλλόγους που μέχρι χτες θεωρούνταν βέρος οπορτουνισμός. Επιπρόσθετα, κάτι που λείπει νομίζω από τα κείμενα των Θέσεων είναι η αναφορά στις λαϊκές επιτροπές και η όποια αποτίμηση για το αν ατόνησαν, υπολειτούργησαν ή/και εν τέλει υποκαταστάθηκαν από το συντονιστικό των «μετωπικών» μας σχημάτων και τις κατά τόπους και κλάδους συντονιστικές επιτροπές αγώνα αλλά και το αν και το πώς προχωρά η κοινωνική συμμαχία αντικειμενικά και υποκειμενικά. Η ζωή και η κρίση, οι σύγχρονες ανάγκες δείχνουν και θα δείξουν και πάλι.

Ενα ακόμη ζήτημα που έχουν σκιαγραφήσει και οι Θέσεις αλλά έχουν εντοπίσει και άλλοι σύντροφοι στον προσυνεδριακό είναι το γεγονός ότι παρόλο που είμαστε εξοπλισμένοι ιδεολογικά, θεωρητικά και προγραμματικά, βρισκόμαστε στη χειρότερη ίσως - μεταπολεμικά - φάση της ιστορίας του λαϊκού - εργατικού κινήματος. Πράγμα όμως ανακόλουθο με τον όποιο βολονταρισμό που δείχναμε στο πρόσφατο παρελθόν, με την έννοια της υπερτίμησης των δυνάμεών μας ως καταλύτες της ταξικής πάλης και παρ' όλη την κινηματική ύφεση και κρίση ιδιαίτερα των τελευταίων ετών. Η πραγματικότητα είναι πιο σκληρή από τα ντοκουμέντα και τις διαπιστώσεις μας. Δυστυχώς οι δυσκολίες και η κρίση από μόνες τους δεν αλλάζουν ούτε τη συνείδηση ούτε οξύνουν την ταξική συνειδητότητα.

Σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω, θα ήθελα να σημειώσω ότι κανένας σύντροφος (-ισσα), κανένας φίλος (-η), κανένας περίγυρος δεν πρέπει να χαριστεί στον ταξικό αντίπαλο ή/και στον οπορτουνισμό στο όνομα της πολιτικής και κομματικής ορθότητας, ιδιαίτερα σε επουσιώδη ζητήματα. Αυτό θα επιτευχθεί καταρχάς με το βάθεμα των συντροφικών σχέσεων τόσο σε επίπεδο ΚΟΒ όσο και οργάνων αλλά και με την άφοβη τοποθέτηση, τον αλληλοαφουγκρασμό και την επίλυση των όποιων θεωρητικών ή πρακτικών ζητημάτων. Προφανώς όλα αυτά σε συσχέτιση με την οργανωτική ενδυνάμωση, την ανακλητότητα στελεχών, την επανατοποθέτηση και την αλλαγή χρεώσεων αλλά και με το μη χάσιμο της επαφής με την κοινωνία και την παραγωγική διαδικασία. Κι αυτό οφείλει να διαπερνά και την ΚΝΕ και το Κόμμα χωρίς καμία διάθεση εργατισμού από τη μια ή γραφειοκρατικοποίησης από την άλλη. Η σπουδή και το νοιάξιμο όλων μας είναι να 'ναι το Κόμμα γερό αλλά και μαζικό. Αυτό συνδέεται άρρηκτα και με την ανάδειξη δυνατών, προσηνών και ηθικών κομματικών στελεχών που έχουν «περάσει» από την παραγωγή και τους χώρους δουλειάς και που πρέπει να επιστρέφουν σε αυτούς, σε συνδυασμό με την οργανωτική δουλειά στις συνοικίες. Ανάλογο ενδιαφέρον και βαρύτητα πρέπει να δοθεί και στη συνδικαλιστική και πιο «συντεχνιακή» δουλειά, στα σωματεία και τις επιτροπές αγώνα που είναι και το φύτρο της οργάνωσης της λαϊκής πάλης. Δεν γίνεται να βγαίνει και να μας καλύπτει π.χ. μία κεντρική κομματική ανακοίνωση στο χώρο της Δικαιοσύνης και να μην υπάρχει ακολούθως εξειδίκευσή της ή και νέα συνδιαμόρφωση συνδικαλιστικής θέσης σε επίπεδο παράταξης ή επιτροπής αγώνα με τον περίγυρό μας. Διακριτοί λοιπόν ρόλοι - δημιουργικά αλληλεπιδρώντες - για κομματική οργάνωση, συνδικαλιστική παράταξη και επιτροπή αγώνα και άπλωμα της δουλειάς, των χρεώσεων και της δράσης τόσο σε συνθήκες πανδημίας όσο και σε «κανονικές» συνθήκες, με όλα τα μέλη, τους οπαδούς και τους φίλους.

Τελειώνοντας θα ήθελα να επισημάνω ότι η αντιμετώπιση του εθνικισμού, του ρατσισμού, του (εκ)φασισμού και των σύγχρονων εκφράσεων και εκφάνσεών τους, στη μετά την καταδίκη της ΧΑ εποχή, θα έπρεπε να αναφέρεται και να εξειδικεύεται παραπάνω στις Θέσεις και να προκρίνεται κατά περιπτώσεις, ιδιαίτερα αυτοάμυνας και ο ενεργητικότερος - μαχητικός εργατικός - λαϊκός αντιφασισμός.

«Η δύναμη βγαίνει απ' τις γροθιές κι όχι από πρόσωπα καλοσυνάτα. Σύντροφοι, γνωστό αυτό ήταν, είναι και μένει αληθινό...». Καλή επιτυχία, μέσα στην ταξική πανδημία, στις εργασίες του 21ου Συνεδρίου μας.